Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Gramatyka opisowa i kultura języka

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 0702-s2POL1L-GOKJ-O
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0232) Literatura i językoznawstwo Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Gramatyka opisowa i kultura języka
Jednostka: Wydział Humanistyczny
Grupy:
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Wymagania wstępne:

Wskazana jest umiejętność analizy faktów językowych nabyta na wcześniejszych etapach kształcenia.

Rodzaj przedmiotu:

przedmiot obowiązkowy

Całkowity nakład pracy studenta:

Za zaliczenie przedmiotu student uzyskuje 3 punkty ECTS w proporcji:


1) Godziny realizowane przy bezpośrednim udziale nauczyciela akademickiego - 30 godzin (2 ECTS);

2) Godziny realizowane samodzielnie przez studenta podczas przygotowywania się do zajęć i do egzaminu - 15 godzin (1 ECTS).

Efekty uczenia się - wiedza:

Student:

W1: Student zna podstawową terminologię związaną ze składniowym opisem polszczyzny - K_W01

W2: Student opisuje podstawowe mechanizmy leżące u podstaw tworzenia zdań języka polskiego - K_W09, K_W10

Efekty uczenia się - umiejętności:

Student:

U1: Potrafi odwzorowywać relacje pomiędzy składnikami zdania - K_U06, K_U15

U2: Samodzielnie przeprowadza analizę akomodacyjną i konotacyjną zdania - K_U06, K_K07

U3: Dodatkowo klasyfikuje wyrażenia językowe jako należące do normy wzorcowej lub użytkowej - K_U11

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne:

Student:

K1: formułuje opinie na temat poprawności językowej wyrażeń - K_U12, K_K11

Metody dydaktyczne:

Zajęcia o charakterze praktycznym, co wymusza wybór metod pracy.

Metody dydaktyczne podające:

- wykład konwersatoryjny

Metody dydaktyczne poszukujące:

- ćwiczeniowa
- klasyczna metoda problemowa
- projektu
- studium przypadku

Skrócony opis:

Przedmiotem nauczania w drugim semestrze drugiego roku studiów jest składnia współczesnego języka polskiego. Dział ten kontynuuje rozważania nad strukturą gramatyczną współczesnego języka polskiego. Prowadzone rozważania wzbogacane są treściami z zakresu morfologii i kultury języka. Rozumienie składniowych mechanizmów dotyczących współczesnej polszczyzny wymaga bowiem wiedzy z tego zakresu.

Pełny opis:

Zajęcia ze składniowego działu gramatyki opisowej języka polskiego mają na celu wyrobienie u studentów umiejętności analizy składniowej struktury zdań współczesnego języka polskiego. W sposób szczególny dotyczy to analiz prowadzonych zgodnie z formalnym modelem opisu. Problematyka zajęć wychodzi od interpretacji spornych kwestii definicyjnych, aby poprzez analizę kluczowych mechanizmów tworzenia polskich zdań (akomodacji i konotacji) dojść do kluczowego dla konstrukcji zdania prostego pojęcia schematu zdaniowego. Komplementarnie proponuje się studentom rozważania dotyczące związków składni z zagadnieniami morfologicznymi.

Konwersatorium ma za zadanie opanowanie zasad opisu składni polskiego zdania; doprowadzenie do opanowania przez studentów podstawowych pojęć i terminów oraz nowszych metod opisu składniowego, a ponadto wyrobienie umiejętności stosowania tych pojęć i metod w praktycznej analizie współczesnych tekstów polskich.

Dodatkowo prowadzone są rozważania z zakresu poprawności semantycznej; paradygmatycznej oraz porusza się problemy syntagmatycznego doboru wyrazów, a szczególnie porusza się pojęcia sprzeczności; redundancji treściowa; adekwatności wyboru synonimów; polisemii i nieznajomość znaczeń jako źródła błędów. Omawia się problemy zapożyczeń i poprawności przekształceń związków frazeologicznych.

Literatura:

A. Bogusławski, 1983, Słowo o zdaniu i tekście, [w:] Tekst i zdanie, red. T. Dobrzyńska, E. Janus, Wrocław, s. 7-31.

Formy i normy, czyli praktyczna polszczyzna w praktyce, red. K. Kłosińska, Warszawa 2004.

Gramatyka opisowa. Materiały do ćwiczeń. Seria druga. Opracowania, skrypt UW, pod red. D. Kopcińskiej, wyd. 3. rozszerzone, Warszawa 1996, rozdz. Składnia, s. 164-216, oraz Aneksy, s. 227-253 i 295-324.

R. Grzegorczykowa, 1996, Wykłady z polskiej składni, Warszawa.

S. Karolak, 2001, Założenia gramatyki o podstawach semantycznych, [w:] tegoż Od semantyki do gramatyki, Warszawa, s. 21-61.

A. Markowski, Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Warszawa 2008.

A. Nagórko, Zarys gramatyki polskiej, Warszawa 1998.

Z. Saloni, M. Świdziński, Składnia współczesnego języka polskiego, wyd. 4. zmienione, Warszawa 1998.

Z. Topolińska Z. (red.), 1984, Gramatyka współczesnego języka polskiego. Składnia, Warszawa.

Z. Zaron, 1988, Niektóre problemy z konotacją syntaktyczną, [w:] Konotacja, red. J. Bartmiński, Lublin, s.113-119.

Metody i kryteria oceniania:

Weryfikacja efektów kształcenia zgodnie ze schematem:

Egzamin obejmujący dwa semestry przedmiotu - W1, W2, U1, U2, U3;

Projekt analityczny realizowany samodzielnie - U2;

Aktywność studenta w czasie zajęć i znajomość literatury przedmiotu - K1

Praktyki zawodowe:

Brak

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)