Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Nauka i technika w społeczeństwie

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 0800-OG-NTS
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0538) Interdyscyplinarne programy i kwalifikacje związane z naukami fizycznymi Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Nauka i technika w społeczeństwie
Jednostka: Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej
Grupy: Przedmioty ogólnouniwersyteckie
Punkty ECTS i inne: 3.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Całkowity nakład pracy studenta:

Godziny realizowane z udziałem nauczycieli ( godz.):

- udział w wykładach - 30


Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta ( godz.):

- przygotowanie do wykładu – 15

- przygotowanie do egzaminu -22

- konsultacje i praca z nauczycielem akademickim - 8


Łącznie: 75 godz. (3 ECTS)


Efekty uczenia się - wiedza:

Słuchacze rozumieją na czym polega współczesna metoda naukowa. Dostrzegają rolę systematycznych badań naukowych oraz innowacyjności (patenty) w rozwoju ekonomicznym społeczeństw. Wiedzą na czym polega system weryfikacji odkryć (peer review). Widzą jaką rolę pełnią bazy literaturowe typu „Web of Knowledge”. Znają historię ważniejszych wynalazków. Znają przykłady dużej roli przypadku w odkryciach naukowych.

Poznają kilka przykładów najnowszych odkryć naukowych w informatyce, biologii, medycynie, fizyce i będą w stanie ocenić ich możliwy wpływ na życie społeczne i gospodarkę.


Efekty uczenia się - umiejętności:

Potrafią odróżnić poważne źródła naukowe od pseudonaukowych. Potrafią walczyć ze stereotypem naukowca. Potrafią skorzystać z dostępnych metod popularyzacji nauki. Potrafią dotrzeć do informacji statystycznych podających nakłady na naukę i badania w Europie. Potrafią w bardziej naukowy sposób, oparty na merytorycznych argumentach, dyskutować współczesne problemy etyczne związane z postępem techniki i nauki.

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne:

Rozumieją konieczność ponoszenia dużych nakładów na rozwój nauki i technologii. Będą potrafili odróżnić eksperta od "nieeksperta". Studenci będą uczuleni na obecność w mediach pseudonauk ("leczenie kamieniami") i łatwość ulegania przesądom. Zetkną się z problemem przypadku w nauce, znaczeniem własności intelektualnej, wielkimi problemami etycznymi współczesnej nauki (klonowanie, wykorzystanie energii jądrowej, GMO, problemy związane z rozwojem internetu). Zrozumieją konieczność zapewnienia źródeł energii dla rozwoju społeczeństw. Będą bardziej skłonni do wspierania wszelkimi środkami solidnych badań naukowych i rozwoju techniki.

Metody dydaktyczne:

Metody dydaktyczne podające:

- wykład informacyjny (konwencjonalny)


z elementami pokazów i dialogów ze słuchaczami, dyskusje problemowe.

Metody dydaktyczne podające:

- pogadanka
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy

Metody dydaktyczne poszukujące:

- doświadczeń
- giełda pomysłów

Skrócony opis:

Wykład ten (30h) ma charakter prowadzonego w dużym tempie, intensywnego wykładu humanistycznego poświęconego roli nauki i techniki we współczesnym społeczeństwie.

Przedstawiona jest krótko metoda naukowa, historyczny rozwój nauki, rola doświadczeń i przełomów w rozumieniu świata. Dyskutowane jest pojęcie "scientific literacy". Omawiane jest współczesna struktura nauki, system „peer review”, systemy finansowania badań, korzyści z patentów. Omawiane są dawne i najnowsze odkrycia i wynalazki, kontrowersje w nauce, rola przypadku w nauce. Wykład ilustrowany jest licznymi przykładami i anegdotami, przerywany dialogami ze studentami, celem wykładu jest uświadomienie słuchaczom jak wiele zawdzięczają naukom ścisłym i jak rozwój technologii, zwłaszcza informatycznych, od badań podstawowych zależy. Studenci – przyszli fachowcy, powinni nauczyć się jak sprawić, by nauka i technika były bardziej zrozumiała dla przeciętnego obywatela.

Pełny opis:

1. Dlaczego zajmujemy się tym tematem, czyli o potrzebie publicznej świadomości roli nauki.

2. Co to jest nauka? (Rys historyczny, rozwój rozumienia, definicje współczesne – elementy historii nauki)

3. Na czym polega metoda naukowa? (Elementy filozofii nauki).

4. Informacja naukowa. Czasopisma naukowe, system „peer review”. Web of Knowledge i inne podobne bazy danych.

4. Źródła wiedzy naukowej a para-nauki.

5. Jak dzieci postrzegają naukowców?

6. Metody popularyzacji nauki i techniki, źródła, materiały pomocnicze, program SATIS.

7. Jak nauka i technologia zmieniały życie codzienne w latach 1870-1950.

8. Najnowsze odkrycia naukowe – przykłady.

9. Wynalazki techniczne. Nowoczesne technologie – co to jest?

10. Co zwykłym ludziom dała NASA?

11. Jak działa elektrownia jądrowa?

11. Hybrydyzacja nauki. Szczególna rola fizyki wśród nauk przyrodniczych.

12. Maszyny z piasku i myśli - Podstawy fizyczne działania komputerów – działanie tranzystora, bramki logicznej, procesora, pamięci RAM, lasera, napędu DVD, dysku. Światłowody, kamera cyfrowa – podstawy optoelektroniki.

13. Komar – główny morderca ludzi, problem malarii, jak radzi sobie z nią natura, a jak nauka

14. AIDS a nauka: Układ immunologiczny, pojawienie się AIDS, odkrycie wirusa HIV, leki, czy biedni mogą łamać patenty? Reakcja „Północy” na problemy „Południa”.

15. Czy obywatele mają jakiś pożytek z techniki wojskowej?

16. Czy nanotechnologia przyniesie kolejny przełom cywilizacyjny?

17. Mamy cząstkę Higgsa, czy warto było szukać?

18. Zagadnienia etyczne i prawne w nauce (pierwszeństwo odkryć, plagiaty, skutki cywilizacyjne efektów badań - bomba atomowa, zagadnienia bioetyki – klonowanie, manipulacje na zarodkach, doświadczenia na zwierzętach, genetycznie modyfikowana żywność).

19. Obrazowanie mózgu, czytanie w myślach i problem autyzmu.

20. Współczesne odkrycia naukowe – próba opisu i analizy percepcji społecznej.

21. Świat Lema Waszym światem? – próby futurologiczne.

Literatura:

1. P. Dehart Hurd, „Scientific Literacy: New Minds for a Changing World”., Wiley, 1998.

2. Derek Hodson „Philosophy of Science, Science and Science Education”, w Studies in Science Education 12 (1985) 25-57.

3. R. Miller, “Towards a science curriculum for public understanding”, School Science Review 77 (1996) 7-18:]

4. G.J.Kelly, C.Chen, T.Crawford, “Methodological Considerations For Studying Science-in-the-making In Educational Settings”, Research in Science Education, 1998, 82(1), 23-49.

5. Solomon, J. (1993). Teaching science, technology and society. Buckingham, U.K.: Open University Press.

6. B. Bryson, Krótka historia prawie wszystkiego, Zysk i ska, 2009

6. + Liczne inne artykuły i strony WWW podawane na wykładzie.

Metody i kryteria oceniania:

Wymagane jest wysłuchanie co najmniej 12 wykładów (z 15) by otrzymać zaliczenie i przystąpić do egzaminu. Lista obecności. Prosty egzamin pisemny w formie testu i części pytań otwartych.

Praktyki zawodowe:

nie ma

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/22" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-02-20
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Wiesław Nowak
Prowadzący grup: Wiesław Nowak
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Wykład ten (30h) ma charakter prowadzonego w dużym tempie, intensywnego wykładu humanistycznego poświęconego roli nauki i techniki we współczesnym społeczeństwie.

Przedstawiona jest krótko metoda naukowa, historyczny rozwój nauki, rola doświadczeń i przełomów w rozumieniu świata. Dyskutowane jest pojęcie "scientific literacy". Omawiane jest współczesna struktura nauki, system „peer review”, systemy finansowania badań, korzyści z patentów. Omawiane są dawne i najnowsze odkrycia i wynalazki, kontrowersje w nauce, rola przypadku w nauce. Wykład ilustrowany jest licznymi przykładami i anegdotami, przerywany dialogami ze studentami, celem wykładu jest uświadomienie słuchaczom jak wiele zawdzięczają naukom ścisłym i jak rozwój technologii, zwłaszcza informatycznych, od badań podstawowych zależy. Studenci – przyszli fachowcy, powinni nauczyć się jak sprawić, by nauka i technika były bardziej zrozumiała dla przeciętnego obywatela.

Pełny opis:

1. Dlaczego zajmujemy się tym tematem, czyli o potrzebie publicznej świadomości roli nauki.

2. Co to jest nauka? (Rys historyczny, rozwój rozumienia, definicje współczesne – elementy historii nauki)

3. Na czym polega metoda naukowa? (Elementy filozofii nauki).

4. Informacja naukowa. Czasopisma naukowe, system „peer review”. Web of Knowledge i inne podobne bazy danych.

4. Źródła wiedzy naukowej a para-nauki.

5. Jak dzieci postrzegają naukowców?

6. Metody popularyzacji nauki i techniki, źródła, materiały pomocnicze, program SATIS.

7. Jak nauka i technologia zmieniały życie codzienne w latach 1870-1950.

8. Najnowsze odkrycia naukowe – przykłady.

9. Wynalazki techniczne. Nowoczesne technologie – co to jest?

10. Co zwykłym ludziom dała NASA?

11. Jak działa elektrownia jądrowa?

11. Hybrydyzacja nauki. Szczególna rola fizyki wśród nauk przyrodniczych.

12. Maszyny z piasku i myśli - Podstawy fizyczne działania komputerów – działanie tranzystora, bramki logicznej, procesora, pamięci RAM, lasera, napędu DVD, dysku. Światłowody, kamera cyfrowa – podstawy optoelektroniki.

13. Komar – główny morderca ludzi, problem malarii, jak radzi sobie z nią natura, a jak nauka

14. AIDS a nauka: Układ immunologiczny, pojawienie się AIDS, odkrycie wirusa HIV, leki, czy biedni mogą łamać patenty? Reakcja „Północy” na problemy „Południa”.

15. Czy obywatele mają jakiś pożytek z techniki wojskowej?

16. Czy nanotechnologia przyniesie kolejny przełom cywilizacyjny?

17. Mamy cząstkę Higgsa, czy warto było szukać?

18. Zagadnienia etyczne i prawne w nauce (pierwszeństwo odkryć, plagiaty, skutki cywilizacyjne efektów badań - bomba atomowa, zagadnienia bioetyki – klonowanie, manipulacje na zarodkach, doświadczenia na zwierzętach, genetycznie modyfikowana żywność).

19. Obrazowanie mózgu, czytanie w myślach i problem autyzmu.

20. Współczesne odkrycia naukowe – próba opisu i analizy percepcji społecznej.

21. Świat Lema Waszym światem? – próby futurologiczne.

Literatura:

1. P. Dehart Hurd, „Scientific Literacy: New Minds for a Changing World”., Wiley, 1998.

2. Derek Hodson „Philosophy of Science, Science and Science Education”, w Studies in Science Education 12 (1985) 25-57.

3. R. Miller, “Towards a science curriculum for public understanding”, School Science Review 77 (1996) 7-18:]

4. G.J.Kelly, C.Chen, T.Crawford, “Methodological Considerations For Studying Science-in-the-making In Educational Settings”, Research in Science Education, 1998, 82(1), 23-49.

5. Solomon, J. (1993). Teaching science, technology and society. Buckingham, U.K.: Open University Press.

6. Bryson, Krótka historia wszystkiego

6. + Liczne inne artykuły i strony WWW podawane na wykładzie.

Uwagi:

Wymagane jest wysłuchanie co najmniej 12 wykładów (z 15) by otrzymać zaliczenie wykładu i przystąpić do egzaminu. Lista obecności.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/23" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Wiesław Nowak
Prowadzący grup: Wiesław Nowak
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Wykład ten (30h) ma charakter prowadzonego w dużym tempie, intensywnego wykładu humanistycznego poświęconego roli nauki i techniki we współczesnym społeczeństwie.

Przedstawiona jest krótko metoda naukowa, historyczny rozwój nauki, rola doświadczeń i przełomów w rozumieniu świata. Dyskutowane jest pojęcie "scientific literacy". Omawiane jest współczesna struktura nauki, system „peer review”, systemy finansowania badań, korzyści z patentów. Omawiane są dawne i najnowsze odkrycia i wynalazki, kontrowersje w nauce, rola przypadku w nauce. Wykład ilustrowany jest licznymi przykładami i anegdotami, przerywany dialogami ze studentami, celem wykładu jest uświadomienie słuchaczom jak wiele zawdzięczają naukom ścisłym i jak rozwój technologii, zwłaszcza informatycznych, od badań podstawowych zależy. Studenci – przyszli fachowcy, powinni nauczyć się jak sprawić, by nauka i technika były bardziej zrozumiała dla przeciętnego obywatela.

Pełny opis:

1. Dlaczego zajmujemy się tym tematem, czyli o potrzebie publicznej świadomości roli nauki.

2. Co to jest nauka? (Rys historyczny, rozwój rozumienia, definicje współczesne – elementy historii nauki)

3. Na czym polega metoda naukowa? (Elementy filozofii nauki).

4. Informacja naukowa. Czasopisma naukowe, system „peer review”. Web of Knowledge i inne podobne bazy danych.

4. Źródła wiedzy naukowej a para-nauki.

5. Jak dzieci postrzegają naukowców?

6. Metody popularyzacji nauki i techniki, źródła, materiały pomocnicze, program SATIS.

7. Jak nauka i technologia zmieniały życie codzienne w latach 1870-1950.

8. Najnowsze odkrycia naukowe – przykłady.

9. Wynalazki techniczne. Nowoczesne technologie – co to jest?

10. Co zwykłym ludziom dała NASA?

11. Jak działa elektrownia jądrowa?

11. Hybrydyzacja nauki. Szczególna rola fizyki wśród nauk przyrodniczych.

12. Maszyny z piasku i myśli - Podstawy fizyczne działania komputerów – działanie tranzystora, bramki logicznej, procesora, pamięci RAM, lasera, napędu DVD, dysku. Światłowody, kamera cyfrowa – podstawy optoelektroniki.

13. Komar – główny morderca ludzi, problem malarii, jak radzi sobie z nią natura, a jak nauka

14. AIDS a nauka: Układ immunologiczny, pojawienie się AIDS, odkrycie wirusa HIV, leki, czy biedni mogą łamać patenty? Reakcja „Północy” na problemy „Południa”.

15. Czy obywatele mają jakiś pożytek z techniki wojskowej?

16. Czy nanotechnologia przyniesie kolejny przełom cywilizacyjny?

17. Mamy cząstkę Higgsa, czy warto było szukać?

18. Zagadnienia etyczne i prawne w nauce (pierwszeństwo odkryć, plagiaty, skutki cywilizacyjne efektów badań - bomba atomowa, zagadnienia bioetyki – klonowanie, manipulacje na zarodkach, doświadczenia na zwierzętach, genetycznie modyfikowana żywność).

19. Obrazowanie mózgu, czytanie w myślach i problem autyzmu.

20. Współczesne odkrycia naukowe – próba opisu i analizy percepcji społecznej.

21. Świat Lema Waszym światem? – próby futurologiczne.

Literatura:

1. P. Dehart Hurd, „Scientific Literacy: New Minds for a Changing World”., Wiley, 1998.

2. Derek Hodson „Philosophy of Science, Science and Science Education”, w Studies in Science Education 12 (1985) 25-57.

3. R. Miller, “Towards a science curriculum for public understanding”, School Science Review 77 (1996) 7-18:]

4. G.J.Kelly, C.Chen, T.Crawford, “Methodological Considerations For Studying Science-in-the-making In Educational Settings”, Research in Science Education, 1998, 82(1), 23-49.

5. Solomon, J. (1993). Teaching science, technology and society. Buckingham, U.K.: Open University Press.

6. Bryson, Krótka historia wszystkiego

6. + Liczne inne artykuły i strony WWW podawane na wykładzie.

Uwagi:

Wymagane jest wysłuchanie co najmniej 12 wykładów (z 15) by otrzymać zaliczenie wykładu i przystąpić do egzaminu. Lista obecności.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Wiesław Nowak
Prowadzący grup: Wiesław Nowak
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Wykład ten (30h) ma charakter prowadzonego w dużym tempie, intensywnego wykładu humanistycznego poświęconego roli nauki i techniki we współczesnym społeczeństwie.

Przedstawiona jest krótko metoda naukowa, historyczny rozwój nauki, rola doświadczeń i przełomów w rozumieniu świata. Dyskutowane jest pojęcie "scientific literacy". Omawiane jest współczesna struktura nauki, system „peer review”, systemy finansowania badań, korzyści z patentów. Omawiane są dawne i najnowsze odkrycia i wynalazki, kontrowersje w nauce, rola przypadku w nauce. Wykład ilustrowany jest licznymi przykładami i anegdotami, przerywany dialogami ze studentami, celem wykładu jest uświadomienie słuchaczom jak wiele zawdzięczają naukom ścisłym i jak rozwój technologii, zwłaszcza informatycznych, od badań podstawowych zależy. Studenci – przyszli fachowcy, powinni nauczyć się jak sprawić, by nauka i technika były bardziej zrozumiała dla przeciętnego obywatela.

Pełny opis:

1. Dlaczego zajmujemy się tym tematem, czyli o potrzebie publicznej świadomości roli nauki.

2. Co to jest nauka? (Rys historyczny, rozwój rozumienia, definicje współczesne – elementy historii nauki)

3. Na czym polega metoda naukowa? (Elementy filozofii nauki).

4. Informacja naukowa. Czasopisma naukowe, system „peer review”. Web of Knowledge i inne podobne bazy danych.

4. Źródła wiedzy naukowej a para-nauki.

5. Jak dzieci postrzegają naukowców?

6. Metody popularyzacji nauki i techniki, źródła, materiały pomocnicze, program SATIS.

7. Jak nauka i technologia zmieniały życie codzienne w latach 1870-1950.

8. Najnowsze odkrycia naukowe – przykłady.

9. Wynalazki techniczne. Nowoczesne technologie – co to jest?

10. Co zwykłym ludziom dała NASA?

11. Jak działa elektrownia jądrowa?

11. Hybrydyzacja nauki. Szczególna rola fizyki wśród nauk przyrodniczych.

12. Maszyny z piasku i myśli - Podstawy fizyczne działania komputerów – działanie tranzystora, bramki logicznej, procesora, pamięci RAM, lasera, napędu DVD, dysku. Światłowody, kamera cyfrowa – podstawy optoelektroniki.

13. Komar – główny morderca ludzi, problem malarii, jak radzi sobie z nią natura, a jak nauka

14. AIDS a nauka: Układ immunologiczny, pojawienie się AIDS, odkrycie wirusa HIV, leki, czy biedni mogą łamać patenty? Reakcja „Północy” na problemy „Południa”.

15. Czy obywatele mają jakiś pożytek z techniki wojskowej?

16. Czy nanotechnologia przyniesie kolejny przełom cywilizacyjny?

17. Mamy cząstkę Higgsa, czy warto było szukać?

18. Zagadnienia etyczne i prawne w nauce (pierwszeństwo odkryć, plagiaty, skutki cywilizacyjne efektów badań - bomba atomowa, zagadnienia bioetyki – klonowanie, manipulacje na zarodkach, doświadczenia na zwierzętach, genetycznie modyfikowana żywność).

19. Obrazowanie mózgu, czytanie w myślach i problem autyzmu.

20. Współczesne odkrycia naukowe – próba opisu i analizy percepcji społecznej.

21. Świat Lema Waszym światem? – próby futurologiczne.

Literatura:

1. P. Dehart Hurd, „Scientific Literacy: New Minds for a Changing World”., Wiley, 1998.

2. Derek Hodson „Philosophy of Science, Science and Science Education”, w Studies in Science Education 12 (1985) 25-57.

3. R. Miller, “Towards a science curriculum for public understanding”, School Science Review 77 (1996) 7-18:]

4. G.J.Kelly, C.Chen, T.Crawford, “Methodological Considerations For Studying Science-in-the-making In Educational Settings”, Research in Science Education, 1998, 82(1), 23-49.

5. Solomon, J. (1993). Teaching science, technology and society. Buckingham, U.K.: Open University Press.

6. Bryson, Krótka historia wszystkiego

6. + Liczne inne artykuły i strony WWW podawane na wykładzie.

Uwagi:

Wymagane jest wysłuchanie co najmniej 12 wykładów (z 15) by otrzymać zaliczenie wykładu i przystąpić do egzaminu. Lista obecności.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)