Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Nauka i technika w społeczeństwie

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 0800-OG-NTS
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0538) Interdyscyplinarne programy i kwalifikacje związane z naukami fizycznymi Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Nauka i technika w społeczeństwie
Jednostka: Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej
Grupy: Przedmioty ogólnouniwersyteckie
Punkty ECTS i inne: 3.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Całkowity nakład pracy studenta:

Godziny realizowane z udziałem nauczycieli ( godz.):

- udział w wykładach - 30


Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta ( godz.):

- przygotowanie do wykładu – 15

- przygotowanie do egzaminu -22

- konsultacje i praca z nauczycielem akademickim - 8


Łącznie: 75 godz. (3 ECTS)


Efekty uczenia się - wiedza:

W1: Słuchacze rozumieją na czym polega współczesna metoda naukowa. W2: Dostrzegają rolę systematycznych badań naukowych oraz innowacyjności (patenty) w rozwoju ekonomicznym społeczeństw.

W3: Wiedzą na czym polega system weryfikacji odkryć (peer review).

W4: Widzą jaką rolę pełnią bazy publikacji typu „Web of Knowledge”/Scopus.

W5: Znają historię ważniejszych wynalazków. Znają przykłady dużej roli przypadku w odkryciach naukowych.

W6: Poznają kilka przykładów najnowszych odkryć naukowych w informatyce, biologii, medycynie, fizyce i będą w stanie ocenić ich możliwy wpływ na życie społeczne i gospodarkę.


Efekty uczenia się - umiejętności:

U1: Potrafią odróżnić poważne źródła naukowe od pseudonaukowych.

U2: Potrafią walczyć ze stereotypem naukowca.

U3: Potrafią skorzystać z dostępnych metod popularyzacji nauki.

U4: Potrafią dotrzeć do informacji statystycznych podających nakłady na naukę i badania w Europie.

U5: Potrafią w bardziej naukowy sposób, oparty na merytorycznych argumentach, dyskutować współczesne problemy etyczne związane z postępem techniki i nauki.

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne:

K1: Rozumieją konieczność ponoszenia dużych nakładów na rozwój nauki i technologii.

K2: Będą potrafili odróżnić eksperta od "nieeksperta". Studenci będą uczuleni na obecność w mediach pseudonauk ("leczenie kamieniami") i łatwość ulegania przesądom.

K3: Zetkną się z problemem przypadku w nauce,

K4: Doceniają znaczeniem własności intelektualnej,

K5: Dostrzegają wielkie problemy etyczne współczesnej nauki (klonowanie, wykorzystanie energii jądrowej, GMO, problemy związane z rozwojem internetu).

K6: Zrozumieją konieczność zapewnienia źródeł energii dla rozwoju społeczeństw, w tym OZE.

K: Będą bardziej skłonni do wspierania wszelkimi środkami solidnych badań naukowych i rozwoju techniki.

Metody dydaktyczne:

Metody dydaktyczne podające:

- wykład informacyjny (konwencjonalny)


z elementami pokazów i dialogów ze słuchaczami, dyskusje problemowe.

Metody dydaktyczne podające:

- pogadanka
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy

Metody dydaktyczne poszukujące:

- doświadczeń
- giełda pomysłów

Skrócony opis:

Wykład ten (30h) ma charakter prowadzonego w dużym tempie, intensywnego wykładu humanistycznego poświęconego roli nauki i techniki we współczesnym społeczeństwie.

Przedstawiona jest krótko metoda naukowa, historyczny rozwój nauki, rola doświadczeń i przełomów w rozumieniu świata. Dyskutowane jest pojęcie "scientific literacy". Omawiane jest współczesna struktura nauki, system „peer review”, systemy finansowania badań, korzyści z patentów. Omawiane są dawne i najnowsze odkrycia i wynalazki, kontrowersje w nauce, rola przypadku w nauce. Wykład ilustrowany jest licznymi przykładami i anegdotami, przerywany dialogami ze studentami, celem wykładu jest uświadomienie słuchaczom jak wiele zawdzięczają naukom ścisłym i jak rozwój technologii, zwłaszcza informatycznych, od badań podstawowych zależy. Studenci – przyszli fachowcy, powinni nauczyć się jak sprawić, by nauka i technika były bardziej zrozumiała dla przeciętnego obywatela.

Pełny opis:

1. Dlaczego zajmujemy się tym tematem, czyli o potrzebie publicznej świadomości roli nauki.

2. Co to jest nauka? (Rys historyczny, rozwój rozumienia, definicje współczesne – elementy historii nauki)

3. Na czym polega metoda naukowa? (Elementy filozofii nauki).

4. Informacja naukowa. Czasopisma naukowe, system „peer review”. Web of Knowledge i inne podobne bazy danych.

4. Źródła wiedzy naukowej a para-nauki.

5. Jak dzieci postrzegają naukowców?

6. Metody popularyzacji nauki i techniki, źródła, materiały pomocnicze, program SATIS.

7. Jak nauka i technologia zmieniały życie codzienne w latach 1870-1950.

8. Najnowsze odkrycia naukowe – przykłady.

9. Wynalazki techniczne. Nowoczesne technologie – co to jest?

10. Co zwykłym ludziom dała NASA?

11. Jak działa elektrownia jądrowa?

11. Hybrydyzacja nauki. Szczególna rola fizyki wśród nauk przyrodniczych.

12. Maszyny z piasku i myśli - Podstawy fizyczne działania komputerów – działanie tranzystora, bramki logicznej, procesora, pamięci RAM, lasera, napędu DVD, dysku. Światłowody, kamera cyfrowa – podstawy optoelektroniki.

13. Komar – główny morderca ludzi, problem malarii, jak radzi sobie z nią natura, a jak nauka

14. AIDS a nauka: Układ immunologiczny, pojawienie się AIDS, odkrycie wirusa HIV, leki, czy biedni mogą łamać patenty? Reakcja „Północy” na problemy „Południa”.

15. Czy obywatele mają jakiś pożytek z techniki wojskowej?

16. Czy nanotechnologia przyniesie kolejny przełom cywilizacyjny?

17. Mamy cząstkę Higgsa, czy warto było szukać?

18. Zagadnienia etyczne i prawne w nauce (pierwszeństwo odkryć, plagiaty, skutki cywilizacyjne efektów badań - bomba atomowa, zagadnienia bioetyki – klonowanie, manipulacje na zarodkach, doświadczenia na zwierzętach, genetycznie modyfikowana żywność).

19. Obrazowanie mózgu, czytanie w myślach i problem autyzmu.

20. Współczesne odkrycia naukowe – próba opisu i analizy percepcji społecznej.

21. Świat Lema Waszym światem? – próby futurologiczne.

Literatura:

1. P. Dehart Hurd, „Scientific Literacy: New Minds for a Changing World”., Wiley, 1998.

2. Derek Hodson „Philosophy of Science, Science and Science Education”, w Studies in Science Education 12 (1985) 25-57.

3. R. Miller, “Towards a science curriculum for public understanding”, School Science Review 77 (1996) 7-18:]

4. G.J.Kelly, C.Chen, T.Crawford, “Methodological Considerations For Studying Science-in-the-making In Educational Settings”, Research in Science Education, 1998, 82(1), 23-49.

5. Solomon, J. (1993). Teaching science, technology and society. Buckingham, U.K.: Open University Press.

6. B. Bryson, Krótka historia prawie wszystkiego, Zysk i ska, 2009

6. + Liczne inne artykuły i strony WWW podawane na wykładzie.

Metody i kryteria oceniania:

Wymagane jest wysłuchanie co najmniej 12 wykładów (z 15) by otrzymać zaliczenie i przystąpić do egzaminu. Lista obecności. Prosty egzamin pisemny w formie testu i części pytań otwartych.

Egzamin sprawdza:

W1-W6; U1, U2, U3, U5; K1, K3, K5

Kryteria oceniania egzaminu:

50-60% - ocena: 3

60-70% - ocena: 3+

70-80% - ocena: 4

80-90% - ocena: 4+

90-100% - ocena 5

Praktyki zawodowe:

nie ma

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/23" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Wiesław Nowak
Prowadzący grup: Wiesław Nowak
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Wykład ten (30h) ma charakter prowadzonego w dużym tempie, intensywnego wykładu humanistycznego poświęconego roli nauki i techniki we współczesnym społeczeństwie.

Przedstawiona jest krótko metoda naukowa, historyczny rozwój nauki, rola doświadczeń i przełomów w rozumieniu świata. Dyskutowane jest pojęcie "scientific literacy". Omawiane jest współczesna struktura nauki, system „peer review”, systemy finansowania badań, korzyści z patentów. Omawiane są dawne i najnowsze odkrycia i wynalazki, kontrowersje w nauce, rola przypadku w nauce. Wykład ilustrowany jest licznymi przykładami i anegdotami, przerywany dialogami ze studentami, celem wykładu jest uświadomienie słuchaczom jak wiele zawdzięczają naukom ścisłym i jak rozwój technologii, zwłaszcza informatycznych, od badań podstawowych zależy. Studenci – przyszli fachowcy, powinni nauczyć się jak sprawić, by nauka i technika były bardziej zrozumiała dla przeciętnego obywatela.

Pełny opis:

1. Dlaczego zajmujemy się tym tematem, czyli o potrzebie publicznej świadomości roli nauki.

2. Co to jest nauka? (Rys historyczny, rozwój rozumienia, definicje współczesne – elementy historii nauki)

3. Na czym polega metoda naukowa? (Elementy filozofii nauki).

4. Informacja naukowa. Czasopisma naukowe, system „peer review”. Web of Knowledge i inne podobne bazy danych.

4. Źródła wiedzy naukowej a para-nauki.

5. Jak dzieci postrzegają naukowców?

6. Metody popularyzacji nauki i techniki, źródła, materiały pomocnicze, program SATIS.

7. Jak nauka i technologia zmieniały życie codzienne w latach 1870-1950.

8. Najnowsze odkrycia naukowe – przykłady.

9. Wynalazki techniczne. Nowoczesne technologie – co to jest?

10. Co zwykłym ludziom dała NASA?

11. Jak działa elektrownia jądrowa?

11. Hybrydyzacja nauki. Szczególna rola fizyki wśród nauk przyrodniczych.

12. Maszyny z piasku i myśli - Podstawy fizyczne działania komputerów – działanie tranzystora, bramki logicznej, procesora, pamięci RAM, lasera, napędu DVD, dysku. Światłowody, kamera cyfrowa – podstawy optoelektroniki.

13. Komar – główny morderca ludzi, problem malarii, jak radzi sobie z nią natura, a jak nauka

14. AIDS a nauka: Układ immunologiczny, pojawienie się AIDS, odkrycie wirusa HIV, leki, czy biedni mogą łamać patenty? Reakcja „Północy” na problemy „Południa”.

15. Czy obywatele mają jakiś pożytek z techniki wojskowej?

16. Czy nanotechnologia przyniesie kolejny przełom cywilizacyjny?

17. Mamy cząstkę Higgsa, czy warto było szukać?

18. Zagadnienia etyczne i prawne w nauce (pierwszeństwo odkryć, plagiaty, skutki cywilizacyjne efektów badań - bomba atomowa, zagadnienia bioetyki – klonowanie, manipulacje na zarodkach, doświadczenia na zwierzętach, genetycznie modyfikowana żywność).

19. Obrazowanie mózgu, czytanie w myślach i problem autyzmu.

20. Współczesne odkrycia naukowe – próba opisu i analizy percepcji społecznej.

21. Świat Lema Waszym światem? – próby futurologiczne.

Literatura:

1. P. Dehart Hurd, „Scientific Literacy: New Minds for a Changing World”., Wiley, 1998.

2. Derek Hodson „Philosophy of Science, Science and Science Education”, w Studies in Science Education 12 (1985) 25-57.

3. R. Miller, “Towards a science curriculum for public understanding”, School Science Review 77 (1996) 7-18:]

4. G.J.Kelly, C.Chen, T.Crawford, “Methodological Considerations For Studying Science-in-the-making In Educational Settings”, Research in Science Education, 1998, 82(1), 23-49.

5. Solomon, J. (1993). Teaching science, technology and society. Buckingham, U.K.: Open University Press.

6. Bryson, Krótka historia wszystkiego

6. + Liczne inne artykuły i strony WWW podawane na wykładzie.

Uwagi:

Wymagane jest wysłuchanie co najmniej 12 wykładów (z 15) by otrzymać zaliczenie wykładu i przystąpić do egzaminu. Lista obecności.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Wiesław Nowak
Prowadzący grup: Wiesław Nowak
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Wykład ten (30h) ma charakter prowadzonego w dużym tempie, intensywnego wykładu humanistycznego poświęconego roli nauki i techniki we współczesnym społeczeństwie.

Przedstawiona jest krótko metoda naukowa, historyczny rozwój nauki, rola doświadczeń i przełomów w rozumieniu świata. Dyskutowane jest pojęcie "scientific literacy". Omawiane jest współczesna struktura nauki, system „peer review”, systemy finansowania badań, korzyści z patentów. Omawiane są dawne i najnowsze odkrycia i wynalazki, kontrowersje w nauce, rola przypadku w nauce. Wykład ilustrowany jest licznymi przykładami i anegdotami, przerywany dialogami ze studentami, celem wykładu jest uświadomienie słuchaczom jak wiele zawdzięczają naukom ścisłym i jak rozwój technologii, zwłaszcza informatycznych, od badań podstawowych zależy. Studenci – przyszli fachowcy, powinni nauczyć się jak sprawić, by nauka i technika były bardziej zrozumiała dla przeciętnego obywatela.

Pełny opis:

1. Dlaczego zajmujemy się tym tematem, czyli o potrzebie publicznej świadomości roli nauki.

2. Co to jest nauka? (Rys historyczny, rozwój rozumienia, definicje współczesne – elementy historii nauki)

3. Na czym polega metoda naukowa? (Elementy filozofii nauki).

4. Informacja naukowa. Czasopisma naukowe, system „peer review”. Web of Knowledge i inne podobne bazy danych.

4. Źródła wiedzy naukowej a para-nauki.

5. Jak dzieci postrzegają naukowców?

6. Metody popularyzacji nauki i techniki, źródła, materiały pomocnicze, program SATIS.

7. Jak nauka i technologia zmieniały życie codzienne w latach 1870-1950.

8. Najnowsze odkrycia naukowe – przykłady.

9. Wynalazki techniczne. Nowoczesne technologie – co to jest?

10. Co zwykłym ludziom dała NASA?

11. Jak działa elektrownia jądrowa?

11. Hybrydyzacja nauki. Szczególna rola fizyki wśród nauk przyrodniczych.

12. Maszyny z piasku i myśli - Podstawy fizyczne działania komputerów – działanie tranzystora, bramki logicznej, procesora, pamięci RAM, lasera, napędu DVD, dysku. Światłowody, kamera cyfrowa – podstawy optoelektroniki.

13. Komar – główny morderca ludzi, problem malarii, jak radzi sobie z nią natura, a jak nauka

14. AIDS a nauka: Układ immunologiczny, pojawienie się AIDS, odkrycie wirusa HIV, leki, czy biedni mogą łamać patenty? Reakcja „Północy” na problemy „Południa”.

15. Czy obywatele mają jakiś pożytek z techniki wojskowej?

16. Czy nanotechnologia przyniesie kolejny przełom cywilizacyjny?

17. Mamy cząstkę Higgsa, czy warto było szukać?

18. Zagadnienia etyczne i prawne w nauce (pierwszeństwo odkryć, plagiaty, skutki cywilizacyjne efektów badań - bomba atomowa, zagadnienia bioetyki – klonowanie, manipulacje na zarodkach, doświadczenia na zwierzętach, genetycznie modyfikowana żywność).

19. Obrazowanie mózgu, czytanie w myślach i problem autyzmu.

20. Współczesne odkrycia naukowe – próba opisu i analizy percepcji społecznej.

21. Świat Lema Waszym światem? – próby futurologiczne.

Literatura:

1. P. Dehart Hurd, „Scientific Literacy: New Minds for a Changing World”., Wiley, 1998.

2. Derek Hodson „Philosophy of Science, Science and Science Education”, w Studies in Science Education 12 (1985) 25-57.

3. R. Miller, “Towards a science curriculum for public understanding”, School Science Review 77 (1996) 7-18:]

4. G.J.Kelly, C.Chen, T.Crawford, “Methodological Considerations For Studying Science-in-the-making In Educational Settings”, Research in Science Education, 1998, 82(1), 23-49.

5. Solomon, J. (1993). Teaching science, technology and society. Buckingham, U.K.: Open University Press.

6. Bryson, Krótka historia wszystkiego

6. + Liczne inne artykuły i strony WWW podawane na wykładzie.

Uwagi:

Wymagane jest wysłuchanie co najmniej 12 wykładów (z 15) by otrzymać zaliczenie wykładu i przystąpić do egzaminu. Lista obecności.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2024/25" (zakończony)

Okres: 2024-10-01 - 2025-02-23
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Wiesław Nowak
Prowadzący grup: Wiesław Nowak
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Wykład ten (30h) ma charakter prowadzonego w dużym tempie, intensywnego wykładu humanistycznego poświęconego roli nauki i techniki we współczesnym społeczeństwie.

Przedstawiona jest krótko metoda naukowa, historyczny rozwój nauki, rola doświadczeń i przełomów w rozumieniu świata. Dyskutowane jest pojęcie "scientific literacy". Omawiane jest współczesna struktura nauki, system „peer review”, systemy finansowania badań, korzyści z patentów. Omawiane są dawne i najnowsze odkrycia i wynalazki, kontrowersje w nauce, rola przypadku w nauce. Wykład ilustrowany jest licznymi przykładami i anegdotami, przerywany dialogami ze studentami, celem wykładu jest uświadomienie słuchaczom jak wiele zawdzięczają naukom ścisłym i jak rozwój technologii, zwłaszcza informatycznych, od badań podstawowych zależy. Studenci – przyszli fachowcy, powinni nauczyć się jak sprawić, by nauka i technika były bardziej zrozumiała dla przeciętnego obywatela.

Pełny opis:

1. Dlaczego zajmujemy się tym tematem, czyli o potrzebie publicznej świadomości roli nauki.

2. Co to jest nauka? (Rys historyczny, rozwój rozumienia, definicje współczesne – elementy historii nauki)

3. Na czym polega metoda naukowa? (Elementy filozofii nauki).

4. Informacja naukowa. Czasopisma naukowe, system „peer review”. Web of Knowledge i inne podobne bazy danych.

4. Źródła wiedzy naukowej a para-nauki.

5. Jak dzieci postrzegają naukowców?

6. Metody popularyzacji nauki i techniki, źródła, materiały pomocnicze, program SATIS.

7. Jak nauka i technologia zmieniały życie codzienne w latach 1870-1950.

8. Najnowsze odkrycia naukowe – przykłady.

9. Wynalazki techniczne. Nowoczesne technologie – co to jest?

10. Co zwykłym ludziom dała NASA?

11. Jak działa elektrownia jądrowa?

11. Hybrydyzacja nauki. Szczególna rola fizyki wśród nauk przyrodniczych.

12. Maszyny z piasku i myśli - Podstawy fizyczne działania komputerów – działanie tranzystora, bramki logicznej, procesora, pamięci RAM, lasera, napędu DVD, dysku. Światłowody, kamera cyfrowa – podstawy optoelektroniki.

13. Komar – główny morderca ludzi, problem malarii, jak radzi sobie z nią natura, a jak nauka

14. AIDS a nauka: Układ immunologiczny, pojawienie się AIDS, odkrycie wirusa HIV, leki, czy biedni mogą łamać patenty? Reakcja „Północy” na problemy „Południa”.

15. Czy obywatele mają jakiś pożytek z techniki wojskowej?

16. Czy nanotechnologia przyniesie kolejny przełom cywilizacyjny?

17. Mamy cząstkę Higgsa, czy warto było szukać?

18. Zagadnienia etyczne i prawne w nauce (pierwszeństwo odkryć, plagiaty, skutki cywilizacyjne efektów badań - bomba atomowa, zagadnienia bioetyki – klonowanie, manipulacje na zarodkach, doświadczenia na zwierzętach, genetycznie modyfikowana żywność).

19. Obrazowanie mózgu, czytanie w myślach i problem autyzmu.

20. Współczesne odkrycia naukowe – próba opisu i analizy percepcji społecznej.

21. Świat Lema Waszym światem? – próby futurologiczne.

Literatura:

1. P. Dehart Hurd, „Scientific Literacy: New Minds for a Changing World”., Wiley, 1998.

2. Derek Hodson „Philosophy of Science, Science and Science Education”, w Studies in Science Education 12 (1985) 25-57.

3. R. Miller, “Towards a science curriculum for public understanding”, School Science Review 77 (1996) 7-18:]

4. G.J.Kelly, C.Chen, T.Crawford, “Methodological Considerations For Studying Science-in-the-making In Educational Settings”, Research in Science Education, 1998, 82(1), 23-49.

5. Solomon, J. (1993). Teaching science, technology and society. Buckingham, U.K.: Open University Press.

6. Bryson, Krótka historia wszystkiego

6. + Liczne inne artykuły i strony WWW podawane na wykładzie.

Uwagi:

Wymagane jest wysłuchanie co najmniej 12 wykładów (z 15) by otrzymać zaliczenie wykładu i przystąpić do egzaminu. Lista obecności.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2025/26" (jeszcze nie rozpoczęty)

Okres: 2025-10-01 - 2026-02-22
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Wiesław Nowak
Prowadzący grup: Wiesław Nowak
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Wykład ten (30h) ma charakter prowadzonego w dużym tempie, intensywnego wykładu humanistycznego poświęconego roli nauki i techniki we współczesnym społeczeństwie.

Przedstawiona jest krótko metoda naukowa, historyczny rozwój nauki, rola doświadczeń i przełomów w rozumieniu świata. Dyskutowane jest pojęcie "scientific literacy". Omawiane jest współczesna struktura nauki, system „peer review”, systemy finansowania badań, korzyści z patentów. Omawiane są dawne i najnowsze odkrycia i wynalazki, kontrowersje w nauce, rola przypadku w nauce. Wykład ilustrowany jest licznymi przykładami i anegdotami, przerywany dialogami ze studentami, celem wykładu jest uświadomienie słuchaczom jak wiele zawdzięczają naukom ścisłym i jak rozwój technologii, zwłaszcza informatycznych, od badań podstawowych zależy. Studenci – przyszli fachowcy, powinni nauczyć się jak sprawić, by nauka i technika były bardziej zrozumiała dla przeciętnego obywatela.

Pełny opis:

1. Dlaczego zajmujemy się tym tematem, czyli o potrzebie publicznej świadomości roli nauki.

2. Co to jest nauka? (Rys historyczny, rozwój rozumienia, definicje współczesne – elementy historii nauki)

3. Na czym polega metoda naukowa? (Elementy filozofii nauki).

4. Informacja naukowa. Czasopisma naukowe, system „peer review”. Web of Knowledge i inne podobne bazy danych.

4. Źródła wiedzy naukowej a para-nauki.

5. Jak dzieci postrzegają naukowców?

6. Metody popularyzacji nauki i techniki, źródła, materiały pomocnicze, program SATIS.

7. Jak nauka i technologia zmieniały życie codzienne w latach 1870-1950.

8. Najnowsze odkrycia naukowe – przykłady.

9. Wynalazki techniczne. Nowoczesne technologie – co to jest?

10. Co zwykłym ludziom dała NASA?

11. Jak działa elektrownia jądrowa?

11. Hybrydyzacja nauki. Szczególna rola fizyki wśród nauk przyrodniczych.

12. Maszyny z piasku i myśli - Podstawy fizyczne działania komputerów – działanie tranzystora, bramki logicznej, procesora, pamięci RAM, lasera, napędu DVD, dysku. Światłowody, kamera cyfrowa – podstawy optoelektroniki.

13. Komar – główny morderca ludzi, problem malarii, jak radzi sobie z nią natura, a jak nauka

14. AIDS a nauka: Układ immunologiczny, pojawienie się AIDS, odkrycie wirusa HIV, leki, czy biedni mogą łamać patenty? Reakcja „Północy” na problemy „Południa”.

15. Czy obywatele mają jakiś pożytek z techniki wojskowej?

16. Czy nanotechnologia przyniesie kolejny przełom cywilizacyjny?

17. Mamy cząstkę Higgsa, czy warto było szukać?

18. Zagadnienia etyczne i prawne w nauce (pierwszeństwo odkryć, plagiaty, skutki cywilizacyjne efektów badań - bomba atomowa, zagadnienia bioetyki – klonowanie, manipulacje na zarodkach, doświadczenia na zwierzętach, genetycznie modyfikowana żywność).

19. Obrazowanie mózgu, czytanie w myślach i problem autyzmu.

20. Współczesne odkrycia naukowe – próba opisu i analizy percepcji społecznej.

21. Świat Lema Waszym światem? – próby futurologiczne.

Literatura:

1. P. Dehart Hurd, „Scientific Literacy: New Minds for a Changing World”., Wiley, 1998.

2. Derek Hodson „Philosophy of Science, Science and Science Education”, w Studies in Science Education 12 (1985) 25-57.

3. R. Miller, “Towards a science curriculum for public understanding”, School Science Review 77 (1996) 7-18:]

4. G.J.Kelly, C.Chen, T.Crawford, “Methodological Considerations For Studying Science-in-the-making In Educational Settings”, Research in Science Education, 1998, 82(1), 23-49.

5. Solomon, J. (1993). Teaching science, technology and society. Buckingham, U.K.: Open University Press.

6. Bryson, Krótka historia wszystkiego

6. + Liczne inne artykuły i strony WWW podawane na wykładzie.

Uwagi:

Wymagane jest wysłuchanie co najmniej 12 wykładów (z 15) by otrzymać zaliczenie wykładu i przystąpić do egzaminu. Lista obecności.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.1.0-7 (2025-03-24)