Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Wszechświat dla wszechstronnych

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 0800-OG-WDW
Kod Erasmus / ISCED: 13.7 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0533) Fizyka Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Wszechświat dla wszechstronnych
Jednostka: Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej
Grupy: Przedmioty ogólnouniwersyteckie
Strona przedmiotu: https://moodle.umk.pl/course/view.php?id=208
Punkty ECTS i inne: 2.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Wymagania wstępne:

egzamin maturalny


Rodzaj przedmiotu:

przedmiot fakultatywny

Całkowity nakład pracy studenta:

Całkowity nakład pracy: 60g


30g praca z udziałem nauczycieli - wykład

30g praca indywidualna - przygotowanie się do egzaminu


Efekty uczenia się - wiedza:

po zaliczeniu przedmiotu student


W1

rozumie znaczenie przewrotu kopernikańskiego


W2

Rozumie geo- i heliocentryczne ruchy planet oraz astronomiczne podstawy pomiaru czasu


W3

Zna Ziemię jako planetę oraz zna jej najbliższe otoczenie kosmiczne


W4

zna najnowsze wyniki badań dotyczących gwiazd, galaktyk oraz wielkoskalowych struktur, a także wszechświata jako całości.


W5

posiada wiedzę o planetach podobnych do Ziemi oraz o kosmicznej chemii w kontekście pochodzenia życia.


Efekty te wpisują się w kierunkowe efekty kształcenia


K_W06

zna prawa rządzące zjawiskami astronomicznymi, zna budowę i ewolucję poszczególnych składowych wszechświata na rozmaitych skalach, od układu planetarnego, poprzez gwiazdy, galaktyki, po skalę kosmologiczną


Efekty uczenia się - umiejętności:

po zaliczeniu przedmiotu student


U1

potrafi określić fundamentalne osiągnięcia współczesnej astrofizyki


Efekty te wpisują się w kierunkowe efekty kształcenia


K_U07

potrafi posługiwać się terminologią astronomiczną, potrafi wypowiadać się na temat aktualnych badań astronomicznych


Efekty uczenia się - kompetencje społeczne:

po zaliczeniu przedmiotu student


K1

Zna toruńską astronomię.


Efekty te wpisują się w kierunkowe efekty kształcenia


K_K01

zna ograniczenia własnej wiedzy i rozumie potrzebę dalszego kształcenia


Metody dydaktyczne:

wykład tradycyjny

Metody dydaktyczne podające:

- wykład informacyjny (konwencjonalny)

Skrócony opis:

każdy z pięciu wykładowców astronomii omówi jeden z bloków tematycznych, powiązanych z prowadzonymi przez niego badaniami:

Ziemia i sfera niebieska, Układ Słoneczny

Słońce i gwiazdy

Pozasłoneczne układy planetarne, poszukiwanie życia pozaziemskiego

Obserwacje od fal radiowych do gamma

Droga Mleczna, galaktyki, struktura Wszechświata

planowane jest przeprowadzenie jednego z wykładów w Obserwatorium Astronomicznym w Piwnicach i poznanie naszych teleskopów optycznych i radiowych

Pełny opis:

,,Sfera niebieska i Ziemia z Księżycem'':

Krótka historia obserwacji ciał Układu Słonecznego od starożytności (Hipparch, Ptolemeusz) do ery nowożytnej (Brahe, Kopernik, Le Verrier) i współczesności. Pojęcie sfery niebieskiej, ruch dzienny i dobowy obiektów, czas w ujęciu astronomicznym. Wirtualne planetarium (Stellarium). Księżyc i Słońce jako najważniejsze obiekty wpływające na ruch orbitalny i obrotowy Ziemi w przestrzeni (pory roku, zjawisko pływów, ewolucja orbity Księżyca)

,,Układ Słoneczny jako system astrofizyczny'':

Architektura Układu Słonecznego w przestrzeni i czasie (model Kopernika, prawa Keplera). Budowa planet wewnętrznych (Merkury, Wenus, Ziemia, Mars) i zewnętrznych (Jowisz, Saturn, Uran, Neptun), księżyce i pierścienie, morfologia powierzchni, atmosfery i pola magnetyczne. Składowe pyłowe (Pas Główny, Pas Kuipera, Obłok Oorta), planety karłowate, asteroidy i komety,

,,Układ Słoneczny jako system mechaniczny'':

Prawa ruch planet i mechanika nieba w ujęciu od Newtona do Poincare (przegląd najważniejszych odkryć, wpływ astronomii na matematykę). Stabilność Układu Słonecznego w skali życia gwiazdy, problem trzech ciał i zjawisko chaosu determnistycznego. Klimat na Ziemi jako funkcja ewolucji orbitalnej, asteroidy zagrażające Ziemi.

,,Światło gwiazd i obłoków'':

jak rozumiemy powstawanie widm gwiazdowych, co i jak dedukujemy z badań widmowych gwiazd i obłoków międzygwiazdowych, w jaki sposób i gdzie powstają gwiazdy (modele, obserwacje).

,,Ewolucja gwiazd i pierwiastków chemicznych'':

diagram HR (temperatura-jasność), obserwacje i porównanie z modelami teoretycznymi, rozmaite etapy życia (ewolucji) gwiazd oraz efektowne jego zakończenie, ewolucja składu chemicznego wszechświata, spójny obraz ewolucji w różnych dziedzinach nauki

,,Słońce'':

Słońce na powierzchni (skład chemiczny, granulacja, aktywność), Słońce w środku (model teoretyczny, pulsacje, neutrina), Słońce z daleka (wiatr, heliosfera, gromada macierzysta).

,,Ziemia jako planeta zamieszkiwalna w Układzie Słonecznym'':

co czyni Ziemię planetą zamieszkiwalną, jak powstał i zmieniał się Układ Słoneczny, Wenus i Mars jako planety na przeciwległych skrajach ekosfery.

,,Pozasłoneczne układy planetarne'':

techniki detekcji planet wokół innych gwiazd, jak wyglądają pozasłoneczne układy planetarne, czy występują w nich planety podobne do Ziemi.

,,Poszukiwanie życia pozaziemskiego'':

powstanie i ewolucja życia na Ziemi, poszukiwanie śladów życia w Układzie Słonecznym i poza nim, poszukiwanie cywilizacji pozaziemskich.

,,Obserwacje od fal radiowych do gamma -- techniki, metody obserwacji'':

zakres widmowy, możliwości obserwacyjne w całym zakresie widmowym, współczesne instrumentarium, Instytut Astronomii UMK, techniki obserwacyjne i ograniczenia obserwacji dla każdego zakresu obserwacyjnego

,,Obserwacje od fal radiowych do gamma -- rezultaty'':

prezentacja wybranych wyników obserwacyjnych Wszechświata w zakresie promieniowania gamma, X, UV, IR, mikrofal i radiowym

,,Obserwacje fal radiowych -- świat astrochemii '':

obserwacje cząsteczek w Kosmosie, prezentacja wybranych wyników obserwacyjnych materii międzygwiazdowej

,,Galaktyki w aspekcie obserwacyjnym'':

historia odkrycia galaktyk, typy i składniki morfologiczne galaktyk, struktura spiralna, klasyfikacja Hubble'a, grupy i gromady galaktyk, Droga Mleczna

,,Procesy fizyczne w galaktykach'':

składniki fizyczne galaktyk, rotacja, ciemna materia, aktywność gwiadotwórcza galaktyk, czarne dziury, aktywne jądra galaktyk

,,Wielkoskalowy Wszechświat'':

kosmologiczna ewolucja Wszechświata, powstawanie i ewolucja galaktyk, modelowanie galaktyk w ekspandującym Wszechświecie

Metody i kryteria oceniania:

egzamin testowy

egzamin testowy weryfikuje efekty kształcenia W1, W2, W3, W4, W5, U1

dyskusje podczas wizyty w Obserwatorium weryfikują efekt K1

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2021/22" (zakończony)

Okres: 2022-02-21 - 2022-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Krzysztof Gęsicki
Prowadzący grup: Anna Bartkiewicz, Krzysztof Gęsicki, Krzysztof Goździewski, Michał Hanasz, Gracjan Maciejewski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Zaliczenie na ocenę
Uwagi:

Ze względu na ograniczenia związane z epidemią, tradycyjnie planowany wyjazd do Obserwatorium w Piwnicach, w roku bieżącym nie odbędzie się. Planujemy w zamian krótkie zwiedzanie wirtualne.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2022/23" (zakończony)

Okres: 2023-02-20 - 2023-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Krzysztof Gęsicki
Prowadzący grup: Anna Bartkiewicz, Krzysztof Gęsicki, Krzysztof Goździewski, Michał Hanasz, Gracjan Maciejewski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Zaliczenie na ocenę
Uwagi:

Przewidujemy, że tradycyjnie planowany wyjazd do Obserwatorium w Piwnicach, w roku bieżącym odbędzie się. Szczegóły zostaną ustalone w trakcie semestru.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (w trakcie)

Okres: 2024-02-20 - 2024-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Krzysztof Gęsicki
Prowadzący grup: Anna Bartkiewicz, Krzysztof Gęsicki, Krzysztof Goździewski, Michał Hanasz, Gracjan Maciejewski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Zaliczenie na ocenę
Uwagi:

Przewidujemy, że tradycyjnie planowany wyjazd do Obserwatorium w Piwnicach, w roku bieżącym odbędzie się. Szczegóły zostaną ustalone w trakcie semestru.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)