Algebra liniowa z geometrią analityczną
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 1000-I1ALAl | Kod Erasmus / ISCED: |
(brak danych)
/
(0613) Tworzenie i analiza oprogramowania i aplikacji
![]() |
Nazwa przedmiotu: | Algebra liniowa z geometrią analityczną | ||
Jednostka: | Wydział Matematyki i Informatyki | ||
Grupy: |
Informatyka, studia I stopnia, 1 rok Informatyka, studia I stopnia, 2 rok Informatyka, studia inżynierskie 1 stopnia, 1 rok Przedmioty z polskim językiem wykładowym |
||
Punkty ECTS i inne: |
6.00 ![]() ![]() |
||
Język prowadzenia: | polski | ||
Rodzaj przedmiotu: | przedmiot obowiązkowy |
||
Całkowity nakład pracy studenta: | 30 godz. - wykład 45 godz. - ćwiczenia 45 godz. - praca własna - bieżące przygotowanie do zajęć, studiowanie literatury 40 godz. - praca własna - przygotowanie do egzaminu i zaliczenia 2 godz.- egzamin RAZEM: 162 godz. 6 pkt. ECTS |
||
Efekty uczenia się - wiedza: | Po ukończeniu łącznie kursów I1ALAz i I1ALAl student osiąga następujące efekty (kody odnoszą się do efektów dla studiów 1 stopnia na kierunku informatyka (studia licencjackie i inżynierskie)): W1 - definiuje podstawowe pojęcia algebry liniowej, takie jak m.in. przestrzeń liniowa nad ciałem, baza przestrzeni liniowej, przekształcenie liniowe, wartości i wektory własne macierzy i endomorfizmów, przestrzeń ortogonalna, przestrzeń euklidesowa (K_W01), W2 - formułuje najważniejsze twierdzenia algebry liniowej, ilustruje je przykładami (K_W01). |
||
Efekty uczenia się - umiejętności: | Po ukończeniu łącznie kursów I1ALAz i I1ALAl student osiąga następujące efekty (kody odnoszą się do efektów dla studiów 1 stopnia na kierunku informatyka (studia licencjackie i inżynierskie)): U1 - stosuje podstawowe algorytmy sprowadzania macierzy do różnych wyróżnionych postać (K_U01), U2 - rozwiązuje układy równań liniowych, wykonuje działania na macierzach, znajduje macierze odwrotne i oblicza wyznaczniki i rząd macierzy (różnymi metodami) (K_U01), U3 - wykonuje działania w ciele reszt i w ciele liczb zespolonych i rozwiązuje podstawowe problemy algebry liniowej nad tymi ciałami (K_U01), U4 - znajduje macierz przekształcenia liniowego względem baz, oblicza wartości przekształcenia liniowego zadanego macierzą, dla danego przekształcenia znajduje algorytmicznie bazę jego jądra i obrazu (K_U01), U5 - oblicza wielomian charakterystyczny, wartości własne i wektory własne macierzy kwadratowych i endomorfizmów (K_U01), U6 - znajduje dopełnienia ortogonalne wektorów i podprzestrzeni w przestrzeni ortogonalnej, stwierdza dodatnią określoność funkcjonałów dwuliniowych i znajduje algorytmicznie bazy ortogonalne (K_U01), U7 - stosuje pojęcia i metody algebry liniowej do podstawowych zagadnień geometrii płaszczyzny euklidesowej i przestrzeni trójwymiarowej (K_U01). |
||
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne: | Po ukończeniu łącznie kursów I1ALAz i I1ALAl student osiąga następujące efekty (kody odnoszą się do efektów dla studiów 1 stopnia na kierunku informatyka (studia licencjackie i inżynierskie)): K1 - sumienność i dokładność: jest nastawiony na jak najlepsze wykonanie zadania; dba o szczegóły; jest systematyczny (K_K04). K2 - komunikatywność: skutecznie przekazuje innym swoje myśli w zrozumiały sposób; właściwie posługuje się terminologią fachową (K_K05). |
||
Metody dydaktyczne podające: | - wykład informacyjny (konwencjonalny) |
||
Metody dydaktyczne poszukujące: | - ćwiczeniowa |
||
Skrócony opis: |
Celem kursu jest zaznajomienie jego uczestników z podstawowymi pojęciami, technikami i problemami algebry liniowej, oraz zastosowaniami wypracowanego aparatu do opisu i rozwiązywania wybranych zagadnień geometrii analitycznej, a także przygotowanie do ich wykorzystania w innych obszarach matematyki i informatyki. |
||
Pełny opis: |
(Opis łączny dla I1ALAz i I1ALAl) 1. Układy równań liniowych w "niskich wymiarach" nad R: geometryczna interpretacja (wierszowa i kolumnowa) równań liniowych, postać wektorowa układu równań liniowych, metody rozwiązywania układów równań - przypomnienie, idea metody eliminacji Gaussa. 2. Macierze nad R: układ równań liniowych - postać ogólna, macierz układu, definicja macierzy, macierze górnoschodkowe i trójkątne, operacje macierzowe, algorytm sprowadzania macierzy do postaci górnoschodkowej (odp. całkowicie zredukowanej) i jego zastosowanie do rozwiązywania układów równań (metodą eliminacji Gaussa), rząd macierzy, działania na macierzach, zapis macierzowy układu równań, macierze elementarne i interpretacja macierzowa algorytmu, macierz odwrotna i metoda Gaussa-Jordana jej obliczania (algorytm), macierze permutacji i algorytm sprowadzania macierzy do postaci A=LPU, przypadek macierzy symetrycznych. 3. Wyznaczniki: definicja i podstawowe własności, przykłady obliczania wyznaczników, wyznacznik Vandermonde'a, twierdzenie Cauchy'ego o wyznaczniku iloczynu macierzy, wzory Cramera, rząd jako stopień maksymalnego niezerowego minora, rozwiązywanie układów równań liniowych przy pomocy wyznaczników. 4. Ciała - definicje i podstawowe przykłady, macierze nad ciałem: grupy macierzowe (macierze: permutacji, odwracalne, odwracalne trójkątne, odwracalne diagonalne), grupy abstrakcyjne, pierścienie i ciała - definicje i przykłady, konstrukcja liczb zespolonych przy pomocy macierzy rzeczywistych, zasadnicze twierdzenie algebry, znajdowanie pierwiastków równań wielomianowych, interpretacja geometryczna i postać trygonometryczna, arytmetyka modulo n i ciała skończone Zp (w szczególności algorytm obliczania elementu odwrotnego), zastosowania, rachunek macierzowy, obliczanie wyznaczników i rozwiązywanie układów równań liniowych dowolnymi ciałami, w szczególności nad Zp i nad ciałem liczb zespolonych C. 5. Przestrzenie liniowe: definicja przestrzeni liniowej nad ciałem, przykłady, podprzestrzenie liniowe, operacje na podprzestrzeniach, kombinacja liniowa wektorów, podprzestrzeń liniowa rozpięta przez zbiór wektorów, liniowa niezależność, baza i wymiar przestrzeni liniowej (lemat Steinitza), rząd macierzy jako wymiar, algorytmy znajdowania baz wybranych podprzestrzenii. 6. Wybrane zagadnienia z geometrii afinicznej: przestrzeń afiniczna nad przestrzenią liniową, przestrzenie En, hiperpłaszczyzny w En i różne sposoby ich zadawania za pomocą równań dla n=2,3, interpretacja zbioru rozwiązań układu równań liniowych, zbiory wypukłe. 7. Przekształcenia liniowe: definicja i przykłady, jądro, obraz i rząd przekształcenia liniowego, macierz przekształcenia liniowego względem ustalonych baz i jej zachowanie przy zmianie baz, przestrzenie homomorfizmów, algorytmy obliczania rzędu oraz znajdowania baz jądra i obrazu danego przekształcenia liniowego, związek pomiędzy rzędem, wymiarami jądra i obrazu przekształcenia liniowego, zastosowania rzędu do analizy układów równań liniowych, twierdzenie Kroneckera-Capellego. 8. Wektory i własności własne endomorfizmu przestrzeni liniowej: definicje i przykłady, podprzestrzenie niezmiennicze, wielomian charakterystyczny, konsekwencje zasadniczego twierdzenia algebry, macierze i odwzorowania diagonalizowalne oraz ich zastosowania (rekursja liniowa i potęgowanie macierzy), inne zastosowania (macierze prawdopodobieństwa, modele ekonomiczne), twierdzenie Cayleya-Hamiltona i jego zastosowania, informacja o twierdzeniu Jordana. 9. Odwzorowania dwuliniowe: funkcjonały i odwzorowania dwuliniowe, funkcjonały symetryczne, macierz formy dwuliniowej, bazy ortogonalne (ortonormalne) i ich istnienie (algorytm ich znajdowania w przypadku ogólnym nad R), twierdzenie o bezwładności, formy niezdegenerowane i dodatnio określone, iloczyny skalarne, wektory i bazy ortogonalne w przestrzeniach euklidesowych, algorytm ortogonalizacji Gramma-Schmidta, kryterium Sylvestera, twierdzenie strukturalne dla macierzy dodatnio określonych, iloczyn wektorowy i jego podstawowe własnosci. 10. Przykładowe zastosowanie iloczynu skalarnego i wektorowego w geometrii: twierdzenie Pitagorasa i twierdzenie o przekątnych w równoległoboku, obliczanie odległości punktu od prostej, wyznaczenie równania płaszczyzny przechodzącej przez trzy punkty, testy na współliniowość i współpłaszczyznowość punktów, odległość prostych w przestrzeni, pole równoległoboku i objętość równoległościanu. |
||
Literatura: |
Literatura podstawowa: 1. G. Banaszak, W. Gajda, Elementy algebry liniowej, cz. 1 i 2, WNT, Warszawa 2002. 2. A. Białynicki-Birula, Algebra liniowa z geometrią, PWN, Warszawa 1979. 3. G. Strang, Linear algebra and its applications, Academic Press, New York 1980. Literatura uzupełniająca: 4. A. Białynicki-Birula, Zarys algebry, PWN, Warszawa 1987. 5. M. Gelfand, Wykłady z algebry liniowej, PWN, Warszawa (wiele wydań). 6. A. I. Kostrkin, Wstęp do algebry, cz. 2, Algebra liniowa, PWN Warszawa 2004. Zbiory zadań: 1. L. Jeśmanowicz i J. Łoś, Zbiór zadań z algebry, PWN, Warszawa, 1976 2. I. V. Proskurijakov, Sbornik zadacz po liniejnoj algebrje, Moskwa, 1986. 3. S. Przybyło i A. Szlachtowski, Algebra i wielowymiarowa geometria analityczna w zadaniach, WNT, Warszawa, 1998. 4. J. Rutkowski, Algebra abstrakcyjna w zadaniach, PWN, Warszawa, 2000. |
||
Metody i kryteria oceniania: |
Zaliczenie ćwiczeń odbywa się na podstawie pisemnych sprawdzianów przeprowadzanych w ciągu całego roku. Egzamin odbywa się po semestrze letnim i ma formę pisemną. Składa się z pytań teoretycznych i zadań. |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2017/18" (zakończony)
Okres: | 2018-02-26 - 2018-09-30 |
![]() |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia, 45 godzin, 30 miejsc ![]() Wykład, 30 godzin, 150 miejsc ![]() |
|
Koordynatorzy: | Piotr Dowbor | |
Prowadzący grup: | Piotr Dowbor, Alicja Jaworska-Pastuszak, Grzegorz Pastuszak, Adam Skowyrski | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę Wykład - Egzamin |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2018/19" (zakończony)
Okres: | 2019-02-25 - 2019-09-30 |
![]() |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia, 45 godzin, 30 miejsc ![]() Wykład, 30 godzin, 150 miejsc ![]() |
|
Koordynatorzy: | Piotr Dowbor | |
Prowadzący grup: | Piotr Dowbor, Alicja Jaworska-Pastuszak, Grzegorz Pastuszak, Adam Skowyrski | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę Wykład - Egzamin |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2019/20" (zakończony)
Okres: | 2020-02-29 - 2020-09-20 |
![]() |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia, 45 godzin, 30 miejsc ![]() Wykład, 30 godzin, 150 miejsc ![]() |
|
Koordynatorzy: | Piotr Dowbor | |
Prowadzący grup: | Piotr Dowbor, Grzegorz Pastuszak, Adam Skowyrski | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę Wykład - Egzamin |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2020/21" (w trakcie)
Okres: | 2021-02-22 - 2021-09-20 |
![]() |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia, 45 godzin, 30 miejsc ![]() Wykład, 30 godzin, 150 miejsc ![]() |
|
Koordynatorzy: | Piotr Dowbor | |
Prowadzący grup: | Piotr Dowbor, Grzegorz Pastuszak, Adam Skowyrski | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę Wykład - Egzamin |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.