Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Rachunkowość zarządcza

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 1100-12-F21-0-RachZa
Kod Erasmus / ISCED: 04.302 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0411) Rachunkowość podatków Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Rachunkowość zarządcza
Jednostka: Katedra Rachunkowości Zarządczej
Grupy: Finanse i rachunkowość, 1 rok II stopnia, PRK, przedmioty obowiązkowe
Finanse i rachunowość - plan studiów 1 rok 2 stopnia
Punkty ECTS i inne: 8.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Wymagania wstępne:

Znajomość podstawowych kategorii ekonomicznych takich jak kapitał, koszt, przychód, wynik, zasad rachunkowości finansowej i sprawozdawczości, procesów decyzyjnych.


Całkowity nakład pracy studenta:

1. Godziny realizowane bezpośrednio z udziałem nauczyciela akademickiego - wykład: 30 godzin

ćwiczenia: 30 godzin

egzamin końcowy: 5 godzin

zaliczenie końcowe: 5 godzin

konsultacje merytoryczne: 30 godzin


2.Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta: 40 godzin


3. Czas wymagany do przygotowania się i do uczestnictwa w

procesie oceniania - egzamin: 30 godzin

Czas wymagany do przygotowania się i do uczestnictwa w

procesie oceniania - kolokwium: 30 godzin



Efekty uczenia się - wiedza:

W1: student zna, rozumie w zaawansowanym stopniu aspekty finansowe (teorię i praktykę) procedur zarządczych jednostek gospodarczych K_W01, K_W10

W2: student zna i rozumie w sposób pogłębiony z punktu widzenia rachunkowości zarządczej zachowania ludzi w organizacji na poziomie indywidualnym, grupowym i instytucjonalnym K_W03



Efekty uczenia się - umiejętności:

U1: student potrafi - wykorzystując posiadaną wiedzę i właściwe źródła - prawidłowo analizować, interpretować i wyjaśniać aspekty finansowe podstawowych zdarzeń ekonomicznych zachodzących w jednostkach gospodarczych - K_U01


U2: student potrafi, posiadając dane niezbędne do podejmowania określonych decyzji zarządczych, wykorzystywać je w procesach decyzyjnych - K_U03, K_U07


Efekty uczenia się - kompetencje społeczne:

K1: student jest gotów do rozwiązywania problemów poznawczych i praktycznych z zakresu rachunkowości zarządczej oraz współpracy z ekspertami w przypadku trudności z ich rozwiązywaniem - K_K01



Metody dydaktyczne:

Wykład informacyjny przeprowadzony przy wykorzystaniu prezentacji przygotowanej w programie Power Point; omawianie wybranych zagadnień teoretycznych na bazie rozwiązywania przykładów praktycznych, dyskusja nad uzyskanymi wynikami.

W trakcie ćwiczeń do przedmiotu omawiane są przykłady dostosowane do omawianych zagadnień, rozwiązywane są zadania - indywidualnie na tablicy podczas zajęć lub w ramach pracy grupowej na zajęciach lub w ramach pracy domowej, których wyniki są sprawdzane oraz wyjaśniane.

W trakcie zajęć wykorzystywane są programy z pakietu Microsoft Office takie jak: Ms Office Excel, Word, Power Point.



Metody dydaktyczne podające:

- wykład informacyjny (konwencjonalny)

Metody dydaktyczne poszukujące:

- ćwiczeniowa
- obserwacji

Skrócony opis:

Rola rachunkowości zarządczej w procesie decyzyjnym.

Kryteria klasyfikacyjne kosztów:

- dla celów sprawozdawczych

- dla celów decyzyjnych

- dla celów kontrolnych.

Pomiar kosztów dla celów decyzyjnych.

Analiza progu rentowności.

Analiza wrażliwości zysku.

Koszty i przychody relewantne podejmowanych decyzji.

Decyzje cenowe.

Krótkoterminowe decyzje optymalizacyjne.

Decyzje inwestycyjne.

Budżetowanie kosztów, przychodów i wyników,

Rachunkowość centrów odpowiedzialności.

Ceny transferowe w przedsiębiorstwach krajowych i wielonarodowych.

Aspekty strategiczne rachunkowości zarządczej.

Realizowany cel w ramach akredytacji AACSB: Student wykorzystuje wiedzę z zakresu rachunkowości do podejmowania decyzji zarządczych

Pełny opis:

Poruszane grupy zagadnień:

1. Wprowadzenie do rachunkowości zarządczej (W1)

Rachunkowość w gospodarce rynkowej. Rozwój rachunkowości zarządczej. Rola rachunkowości zarządczej w procesie decyzyjnym. Proces podejmowania decyzji

2. Kryteria klasyfikacyjne kosztów (W1, U1, U2, K1):

Kryteria klasyfikacyjne kosztów dla celów sprawozdawczych (koszty rodzajowe, funkcjonalne, kalkulacyjne).

Kryteria klasyfikacyjne kosztów dla celów decyzyjnych

Zachowanie się kosztów z zależności od wielkości produkcji (koszty stałe i zmienne)

Koszty istotne (relevant costs) decyzji krótkoterminowych

Koszty utracone (sunk costs)

Koszty utraconych możliwości (opportunity costs)

Koszty (i przychody) krańcowe

Kryteria klasyfikacyjne dla celów kontrolnych (koszty standardowe)

3. Szacowanie kosztów dla celów decyzyjnych (W1, U1, U2, K1):

Metody statystyczne (metoda wielkości ekstremalnych, metoda wizualna, analiza regresji liniowej)

4. Analiza progu rentowności (W1, U1, U2, K1):

Ilościowy i wartościowy próg rentowności. Graficzna interpretacja progu rentowności. Modyfikacje podstawowego modelu analizy progu rentowności (próg rentowności z wyłączeniem kosztów o charakterze niepieniężnym, uwzględnianie podatku dochodowego w analizie progu rentowności). Analiza progu rentowności dla kilku okresów. Analiza progu rentowności dla produkcji wieloasortymentowej. Analiza progu rentowności w warunkach inflacji. Analiza rentowności projektów

5. Analiza wrażliwości zysku (W1, U1, U2, K1) :

Wielkości graniczne modelu. Margines bezpieczeństwa. Dźwignia operacyjna. Dźwignia finansowa. Dźwignia połączona. Mnożniki zysku.

6. Koszty i przychody relewantne podejmowanych decyzji (W1, U1, U2, K1):

Podstawowe zasady klasyfikowania kosztów istotnych podejmowanych decyzji. Wykorzystanie kosztów istotnych w podejmowaniu decyzji specjalnych (decyzja typu: czy rozpocząć produkcję nowego wyrobu?, decyzje typu: rozpocząć produkcję według wariantu A czy B?, decyzja typu: jaką ustalić cenę na dodatkowe zamówienie?, decyzje w przypadku ograniczonych zdolności wytwórczych, wymiana środków trwałych i wyposażenia).

7. Decyzje cenowe (W1, U1, U2, K1):

Optymalna cena sprzedaży. Kosztowe formuły cen (koszty całkowite plus marża, techniczny koszt wytworzenia plus marża, koszt zmienny plus marża, koszt plus zysk od kapitału, koszty istotne plus marża (dolne granice cen).

8. Krótkoterminowe decyzje optymalizacyjne (W1, U1, U2, K1):

Decyzje optymalizacyjne w przypadku występowania ograniczenia jednego czynnika produkcyjnego. Decyzje optymalizacyjne w przypadku ograniczenia większej liczby czynników produkcyjnych.

9. Decyzje inwestycyjne (W1, U1, U2, K1):

Wartość bieżąca netto (NPV). Wpływy pieniężne netto. Koszt kapitału . Analiza wrażliwości projektu inwestycyjnego. NPV w przypadku ograniczonych zasobów kapitałowych. Stopa zyskowności inwestycji. Wewnętrzna stopa zwrotu (IRR). Okres zwrotu. Stopa zwrotu.

10. Budżetowanie kosztów, przychodów i wyników (W1, U1, U2, K1):

Elementy budżetu (budżet sprzedaży, produkcji, zużycia i zakupu materiałów, robocizny, amortyzacji, energii, kosztów wydziałowych i ogólnego zarządu, kosztów wytworzenia, wydatków inwestycyjnych, sprawozdanie finansowe pro forma). Światowe tendencje w zakresie budżetowania.

11. Rachunkowość centrów odpowiedzialności (W1, U1, U2, K1):

Rodzaje ośrodków odpowiedzialności. Pomiar odpowiedzialności (odchylenia od budżetu, ROI, RI).

12. Wycena transferów w podmiotach zdecentralizowanych i powiązanych - krajowych (W1, U1, U2, K1):

Ceny transferowe w przedsiębiorstwach krajowych i wielonarodowych. Rodzaje cen transferowych. Generalna reguła kształtowania cen transferowych.

13. Wycena transferów w podmiotach zdecentralizowanych i powiązanych - wielonarodowych (W1, U1, U2, K1):

Zróżnicowanie systemów podatkowych a ceny transferowe.

Zróżnicowanie poziomu kursu walut a ceny transferowe.

Zróżnicowanie poziomu inflacji a ceny transferowe.

14. Aspekty strategiczne rachunkowości zarządczej (W1):

Rachunkowość w zarządzaniu wartością przedsiębiorstwa. Strategiczna karta wyników.

Literatura:

G. Lew, E. W. Maruszewska, P. Szczypa, Rachunkowość zarządcza: od teorii do praktyki, CeDeWu Wydawca, Warszawa 2021.

S. Sojak, Podstawy rachunku kosztów, rachunkowości zarządczej i zarządzania finansami, SKwP, Warszawa 2019.

S. Sojak, Rachunkowość zarządcza i rachunek kosztów, tom I, tom III, TNOiK, Toruń 2015.

A. Jarugowa, P. Kabalski, A. Szychta, Rachunkowość zarządcza. Wolters Kluwer, warszawa 2011.

I. Sobańska, (red.), Rachunkowość zarządcza. Podejście operacyjne i strategiczne, Beck, Warszawa 2010.

Literatura uzupełniająca:

Ewa Makowska, Aleksandra Banaszkiewicz, Rozwój rachunkowości zarządczej: wybrane narzędzia [w:] Katedra Rachunkowości Uniwersytetu Mikołaja Kopernika: wizerunek naukowy i dydaktyczny / pod red. Sławomira Sojaka., 2010, Toruń, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa. Stowarzyszenie Wyższej Użyteczności "Dom Organizatora", s.115-150.

Ewa Makowska, Aleksandra Banaszkiewicz, The importance and use of cost information in Polish enterprises: survey results, [w:] Eurasian Business Perspectives : proceedings of the 25th Eurasia Business and Economics Society Conference. Vol. 2 / eds.: Mehmet Huseyin Bilgin, Hakan Danis, Ender Demir, Meltem Ş. Ucal / Bilgin Mehmet Huseyin [i in.] (red.), Eurasian Studies in Business and Economics, 2020, nr 12/2, Cham, Springer, Springer International Publishing, s.75-85, ISBN 978-3-030-35050-5. DOI:10.1007/978-3-030-35051-2_5

Ewa Makowska, Koszty i ich kalkulacja w dwudziestoleciu międzywojennym w Polsce na przykładzie Browaru Kuntersztyn w Grudziądzu, 2021, Toruń, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa. Dom Organizatora, 338 s., ISBN 978-83-7285-904-4.

Metody i kryteria oceniania:

Wykład: Egzamin testowy z elementami rozwiązywania krótkich zadań.

Punktacja:

- odpowiedź prawidłowa 1 punkt

- brak odpowiedzi 0 punktów

Ocena pozytywna: minimum 60% punktów

Warunkiem podejścia do egzaminu jest zdobycie zaliczenia z ćwiczeń.

wykład

W1: egzamin +++

Dodatkowo w ramach wykładu możliwe jest przygotowanie prezentacji (w ramach pracy grupowej lub indywidualnej) stanowiącej element aktywności studentów - Bardzo dobre opracowanie wybranego tematu i przygotowanie interesującej prezentacji stanowi podstawę do podwyższenia oceny końcowej z egzaminu z przedmiotu.

Ćwiczenia - kolokwium pisemne oraz aktywność podczas zajęć

U1: zadania liczbowe do rozwiązania +++

U2: zadania liczbowe do rozwiązania +++

K1: obserwacja (aktywność podczas zajęć)+++

Praktyki zawodowe:

nie dotyczy

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/22" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-02-20
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin, 150 miejsc więcej informacji
Wykład, 30 godzin, 150 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Marlena Ciechan-Kujawa
Prowadzący grup: Aleksandra Banaszkiewicz, Marlena Ciechan-Kujawa, Ewa Makowska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/23" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin, 150 miejsc więcej informacji
Wykład, 30 godzin, 150 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Marlena Ciechan-Kujawa, Ewa Makowska
Prowadzący grup: Jacek Garbol, Ewa Makowska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Rola rachunkowości zarządczej w procesie decyzyjnym.

Kryteria klasyfikacyjne kosztów:

- dla celów sprawozdawczych

- dla celów decyzyjnych

- dla celów kontrolnych.

Pomiar kosztów dla celów decyzyjnych.

Analiza progu rentowności.

Analiza wrażliwości zysku.

Koszty i przychody relewantne podejmowanych decyzji.

Decyzje cenowe.

Krótkoterminowe decyzje optymalizacyjne.

Decyzje inwestycyjne.

Budżetowanie kosztów, przychodów i wyników,

Rachunkowość centrów odpowiedzialności.

Ceny transferowe w przedsiębiorstwach krajowych i wielonarodowych.

Realizowany cel w ramach akredytacji AACSB: Student wykorzystuje wiedzę z zakresu rachunkowości do podejmowania decyzji zarządczych

Pełny opis:

Wprowadzenie do rachunkowości zarządczej

Rachunkowość w gospodarce rynkowej. Rozwój rachunkowości zarządczej. Rola rachunkowości zarządczej w procesie decyzyjnym. Proces podejmowania decyzji

Kryteria klasyfikacyjne kosztów

Kryteria klasyfikacyjne kosztów dla celów sprawozdawczych (koszty rodzajowe, funkcjonalne, kalkulacyjne).

Kryteria klasyfikacyjne kosztów dla celów decyzyjnych

Zachowanie się kosztów z zależności od wielkości produkcji (koszty stałe i zmienne)

Koszty istotne (relevant costs) decyzji krótkoterminowych

Koszty utracone (sunk costs)

Koszty utraconych możliwości (opportunity costs)

Koszty (i przychody) krańcowe

Kryteria klasyfikacyjne dla celów kontrolnych (koszty standardowe)

Szacowanie kosztów dla celów decyzyjnych

Metody statystyczne (metoda wielkości ekstremalnych, metoda wizualna, analiza regresji liniowej)

Analiza progu rentowności

Ilościowy i wartościowy próg rentowności. Graficzna interpretacja progu rentowności. Modyfikacje podstawowego modelu analizy progu rentowności (próg rentowności z wyłączeniem kosztów o charakterze niepieniężnym, uwzględnianie podatku dochodowego w analizie progu rentowności). Analiza progu rentowności dla kilku okresów. Analiza progu rentowności dla produkcji wieloasortymentowej. Analiza progu rentowności w warunkach inflacji. Analiza rentowności projektów

Analiza wrażliwości zysku

Wielkości graniczne modelu. Margines bezpieczeństwa. Dźwignia operacyjna. Dźwignia finansowa. Dźwignia połączona. Mnożniki zysku.

Koszty i przychody relewantne podejmowanych decyzji

Podstawowe zasady klasyfikowania kosztów istotnych podejmowanych decyzji. Wykorzystanie kosztów istotnych w podejmowaniu decyzji specjalnych (decyzja typu: czy rozpocząć produkcję nowego wyrobu?, decyzje typu: rozpocząć produkcję według wariantu A czy B?, decyzja typu: jaką ustalić cenę na dodatkowe zamówienie?, decyzje w przypadku ograniczonych zdolności wytwórczych, wymiana środków trwałych i wyposażenia).

Decyzje cenowe

Optymalna cena sprzedaży. Kosztowe formuły cen (koszty całkowite plus marża, techniczny koszt wytworzenia plus marża, koszt zmienny plus marża, koszt plus zysk od kapitału, koszty istotne plus marża (dolne granice cen).

Krótkoterminowe decyzje optymalizacyjne

Decyzje optymalizacyjne w przypadku występowania ograniczenia jednego czynnika produkcyjnego. Decyzje optymalizacyjne w przypadku ograniczenia większej liczby czynników produkcyjnych.

Decyzje inwestycyjne

Wartość bieżąca netto (NPV). Wpływy pieniężne netto. Koszt kapitału . Analiza wrażliwości projektu inwestycyjnego. NPV w przypadku ograniczonych zasobów kapitałowych. Stopa zyskowności inwestycji. Wewnętrzna stopa zwrotu (IRR). Okres zwrotu. Stopa zwrotu.

Rachunkowość centrów odpowiedzialności

Rodzaje ośrodków odpowiedzialności. Pomiar odpowiedzialności (odchylenia od budżetu, ROI, RI).

Wycena transferów w podmiotach zdecentralizowanych i powiązanych - krajowych

Ceny transferowe w przedsiębiorstwach krajowych i wielonarodowych. Rodzaje cen transferowych. Generalna reguła kształtowania cen transferowych.

Wycena transferów w podmiotach zdecentralizowanych i powiązanych - wielonarodowych

Zróżnicowanie systemów podatkowych a ceny transferowe.

Zróżnicowanie poziomu kursu walut a ceny transferowe.

Zróżnicowanie poziomu inflacji a ceny transferowe.

Aspekty strategiczne rachunkowości zarządczej

Rachunkowość w zarządzaniu wartością przedsiębiorstwa. Strategiczna karta wyników.

Literatura:

G. Lew, E. W. Maruszewska, P. Szczypa, Rachunkowość zarządcza: od teorii do praktyki, CeDeWu Wydawca, Warszawa 2021.

S. Sojak, Podstawy rachunku kosztów, rachunkowości zarządczej i zarządzania finansami, SKwP, Warszawa 2019.

S. Sojak, Rachunkowość zarządcza i rachunek kosztów, tom I, tom III, TNOiK, Toruń 2015.

A. Jarugowa, P. Kabalski, A. Szychta, Rachunkowość zarządcza. Wolters Kluwer, warszawa 2011.

I. Sobańska, (red.), Rachunkowość zarządcza. Podejście operacyjne i strategiczne, Beck, Warszawa 2010.

Literatura uzupełniająca:

Ewa Makowska, Aleksandra Banaszkiewicz, Rozwój rachunkowości zarządczej: wybrane narzędzia [w:] Katedra Rachunkowości Uniwersytetu Mikołaja Kopernika: wizerunek naukowy i dydaktyczny / pod red. Sławomira Sojaka., 2010, Toruń, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa. Stowarzyszenie Wyższej Użyteczności "Dom Organizatora", s.115-150.

Ewa Makowska, Aleksandra Banaszkiewicz, The importance and use of cost information in Polish enterprises: survey results, [w:] Eurasian Business Perspectives : proceedings of the 25th Eurasia Business and Economics Society Conference. Vol. 2 / eds.: Mehmet Huseyin Bilgin, Hakan Danis, Ender Demir, Meltem Ş. Ucal / Bilgin Mehmet Huseyin [i in.] (red.), Eurasian Studies in Business and Economics, 2020, nr 12/2, Cham, Springer, Springer International Publishing, s.75-85, ISBN 978-3-030-35050-5. DOI:10.1007/978-3-030-35051-2_5

Ewa Makowska, Koszty i ich kalkulacja w dwudziestoleciu międzywojennym w Polsce na przykładzie Browaru Kuntersztyn w Grudziądzu, 2021, Toruń, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa. Dom Organizatora, 338 s., ISBN 978-83-7285-904-4.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin, 150 miejsc więcej informacji
Wykład, 30 godzin, 150 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Marlena Ciechan-Kujawa, Ewa Makowska
Prowadzący grup: Jacek Garbol, Ewa Makowska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Rola rachunkowości zarządczej w procesie decyzyjnym.

Kryteria klasyfikacyjne kosztów:

- dla celów sprawozdawczych

- dla celów decyzyjnych

- dla celów kontrolnych.

Pomiar kosztów dla celów decyzyjnych.

Analiza progu rentowności.

Analiza wrażliwości zysku.

Koszty i przychody relewantne podejmowanych decyzji.

Decyzje cenowe.

Krótkoterminowe decyzje optymalizacyjne.

Decyzje inwestycyjne.

Budżetowanie kosztów, przychodów i wyników,

Rachunkowość centrów odpowiedzialności.

Ceny transferowe w przedsiębiorstwach krajowych i wielonarodowych.

Aspekty strategiczne rachunkowości zarządczej.

Realizowany cel w ramach akredytacji AACSB: Student wykorzystuje wiedzę z zakresu rachunkowości do podejmowania decyzji zarządczych

Pełny opis:

Poruszane grupy zagadnień:

1. Wprowadzenie do rachunkowości zarządczej (W1)

Rachunkowość w gospodarce rynkowej. Rozwój rachunkowości zarządczej. Rola rachunkowości zarządczej w procesie decyzyjnym. Proces podejmowania decyzji

2. Kryteria klasyfikacyjne kosztów (W1, U1, U2, K1):

Kryteria klasyfikacyjne kosztów dla celów sprawozdawczych (koszty rodzajowe, funkcjonalne, kalkulacyjne).

Kryteria klasyfikacyjne kosztów dla celów decyzyjnych

Zachowanie się kosztów z zależności od wielkości produkcji (koszty stałe i zmienne)

Koszty istotne (relevant costs) decyzji krótkoterminowych

Koszty utracone (sunk costs)

Koszty utraconych możliwości (opportunity costs)

Koszty (i przychody) krańcowe

Kryteria klasyfikacyjne dla celów kontrolnych (koszty standardowe)

3. Szacowanie kosztów dla celów decyzyjnych (W1, U1, U2, K1):

Metody statystyczne (metoda wielkości ekstremalnych, metoda wizualna, analiza regresji liniowej)

4. Analiza progu rentowności (W1, U1, U2, K1):

Ilościowy i wartościowy próg rentowności. Graficzna interpretacja progu rentowności. Modyfikacje podstawowego modelu analizy progu rentowności (próg rentowności z wyłączeniem kosztów o charakterze niepieniężnym, uwzględnianie podatku dochodowego w analizie progu rentowności). Analiza progu rentowności dla kilku okresów. Analiza progu rentowności dla produkcji wieloasortymentowej. Analiza progu rentowności w warunkach inflacji. Analiza rentowności projektów

5. Analiza wrażliwości zysku (W1, U1, U2, K1) :

Wielkości graniczne modelu. Margines bezpieczeństwa. Dźwignia operacyjna. Dźwignia finansowa. Dźwignia połączona. Mnożniki zysku.

6. Koszty i przychody relewantne podejmowanych decyzji (W1, U1, U2, K1):

Podstawowe zasady klasyfikowania kosztów istotnych podejmowanych decyzji. Wykorzystanie kosztów istotnych w podejmowaniu decyzji specjalnych (decyzja typu: czy rozpocząć produkcję nowego wyrobu?, decyzje typu: rozpocząć produkcję według wariantu A czy B?, decyzja typu: jaką ustalić cenę na dodatkowe zamówienie?, decyzje w przypadku ograniczonych zdolności wytwórczych, wymiana środków trwałych i wyposażenia).

7. Decyzje cenowe (W1, U1, U2, K1):

Optymalna cena sprzedaży. Kosztowe formuły cen (koszty całkowite plus marża, techniczny koszt wytworzenia plus marża, koszt zmienny plus marża, koszt plus zysk od kapitału, koszty istotne plus marża (dolne granice cen).

8. Krótkoterminowe decyzje optymalizacyjne (W1, U1, U2, K1):

Decyzje optymalizacyjne w przypadku występowania ograniczenia jednego czynnika produkcyjnego. Decyzje optymalizacyjne w przypadku ograniczenia większej liczby czynników produkcyjnych.

9. Decyzje inwestycyjne (W1, U1, U2, K1):

Wartość bieżąca netto (NPV). Wpływy pieniężne netto. Koszt kapitału . Analiza wrażliwości projektu inwestycyjnego. NPV w przypadku ograniczonych zasobów kapitałowych. Stopa zyskowności inwestycji. Wewnętrzna stopa zwrotu (IRR). Okres zwrotu. Stopa zwrotu.

10. Budżetowanie kosztów, przychodów i wyników (W1, U1, U2, K1):

Elementy budżetu (budżet sprzedaży, produkcji, zużycia i zakupu materiałów, robocizny, amortyzacji, energii, kosztów wydziałowych i ogólnego zarządu, kosztów wytworzenia, wydatków inwestycyjnych, sprawozdanie finansowe pro forma). Światowe tendencje w zakresie budżetowania.

11. Rachunkowość centrów odpowiedzialności (W1, U1, U2, K1):

Rodzaje ośrodków odpowiedzialności. Pomiar odpowiedzialności (odchylenia od budżetu, ROI, RI).

12. Wycena transferów w podmiotach zdecentralizowanych i powiązanych - krajowych (W1, U1, U2, K1):

Ceny transferowe w przedsiębiorstwach krajowych i wielonarodowych. Rodzaje cen transferowych. Generalna reguła kształtowania cen transferowych.

13. Wycena transferów w podmiotach zdecentralizowanych i powiązanych - wielonarodowych (W1, U1, U2, K1):

Zróżnicowanie systemów podatkowych a ceny transferowe.

Zróżnicowanie poziomu kursu walut a ceny transferowe.

Zróżnicowanie poziomu inflacji a ceny transferowe.

14. Aspekty strategiczne rachunkowości zarządczej (W1):

Rachunkowość w zarządzaniu wartością przedsiębiorstwa. Strategiczna karta wyników.

Literatura:

G. Lew, E. W. Maruszewska, P. Szczypa, Rachunkowość zarządcza: od teorii do praktyki, CeDeWu Wydawca, Warszawa 2021.

S. Sojak, Podstawy rachunku kosztów, rachunkowości zarządczej i zarządzania finansami, SKwP, Warszawa 2019.

S. Sojak, Rachunkowość zarządcza i rachunek kosztów, tom I, tom III, TNOiK, Toruń 2015.

A. Jarugowa, P. Kabalski, A. Szychta, Rachunkowość zarządcza. Wolters Kluwer, warszawa 2011.

I. Sobańska, (red.), Rachunkowość zarządcza. Podejście operacyjne i strategiczne, Beck, Warszawa 2010.

Literatura uzupełniająca:

Ewa Makowska, Aleksandra Banaszkiewicz, Rozwój rachunkowości zarządczej: wybrane narzędzia [w:] Katedra Rachunkowości Uniwersytetu Mikołaja Kopernika: wizerunek naukowy i dydaktyczny / pod red. Sławomira Sojaka., 2010, Toruń, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa. Stowarzyszenie Wyższej Użyteczności "Dom Organizatora", s.115-150.

Ewa Makowska, Aleksandra Banaszkiewicz, The importance and use of cost information in Polish enterprises: survey results, [w:] Eurasian Business Perspectives : proceedings of the 25th Eurasia Business and Economics Society Conference. Vol. 2 / eds.: Mehmet Huseyin Bilgin, Hakan Danis, Ender Demir, Meltem Ş. Ucal / Bilgin Mehmet Huseyin [i in.] (red.), Eurasian Studies in Business and Economics, 2020, nr 12/2, Cham, Springer, Springer International Publishing, s.75-85, ISBN 978-3-030-35050-5. DOI:10.1007/978-3-030-35051-2_5

Ewa Makowska, Koszty i ich kalkulacja w dwudziestoleciu międzywojennym w Polsce na przykładzie Browaru Kuntersztyn w Grudziądzu, 2021, Toruń, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa. Dom Organizatora, 338 s., ISBN 978-83-7285-904-4.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)