Archeologia architektury pradziejowej

Brak

przedmiot fakultatywny

Godziny realizowane z udziałem nauczycieli:

–udział w wykładach–30 godz.

–konsultacje z nauczycielem akademickim–5 godz.

Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta:

–czytanie literatury–5 godz.;

–przygotowanie do sprawdzianu pisemnego–20 godz.

Łącznie: 60 godz. (2 punkty ECTS)

Student:

– ma podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu archeologii w systemie nauk oraz o jej specyfice przedmiotowej i metodologicznej (K_W01);

– ma wiedzę o podstawowej terminologii dotyczącej pradziejów oraz źródeł z tego okresu, szczególnie związanymi z najstarszymi konstrukcjami mieszkalnymi prahistorycznej Europy (K_W02);

– ma uporządkowaną wiedzę metodologiczną z zakresu archeologii, stosowaną podczas badań najstarszych struktur mieszkalnych (K_W03);

– ma podstawową wiedzę z zakresu archeologii prahistorycznej (K_W04);

– posiada podstawową wiedzę pozwalającą na analizę stanowisk archeologicznych i interpretację źródeł archeologicznych z okresów pradziejowych, przydatnych dla poznania danej epoki w dziejach ludzkości (K_W12)

Student:

– potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informacje z wykorzystaniem różnych źródeł i metod archeologicznych i przyrodniczych stosowanych podczas badań stanowisk, na których zadokumentowano źródła związane z najstarszymi konstrukcjami mieszkalnymi (K_U01)

– potrafi posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi i pojęciami właściwymi dla archeologii z zakresu rodzajów stanowisk archeologicznych oraz interpretacji reliktów najstarszych konstrukcji mieszkalnych (K_U04)

– potrafi rozpoznać i scharakteryzować podstawowe materiały źródłowe związane z reliktami najstarszej architektury pod kątem funkcji oraz przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację z zastosowaniem typowych metod, w celu określenia ich treści i znaczeń, w tym przynależności chronologiczno-kulturowej oraz funkcji (K_U05)

Student:

– potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania (K_K01)

– ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego

(K_K03)

– wykazuje niezależność i samodzielność w myśleniu, rozumiejąc i szanując jednocześnie prawo innych osób do tego samego (K_K05)

Metoda dydaktyczna podająca: wykład informacyjny (konwencjonalny).

- wykład informacyjny (konwencjonalny)

Wykład dotyczy wybranych zagadnień związanych z początkami architektury na terenie Europy, bazujących na reliktach struktur mieszkalnych, od okresu paleolitu do końca pradziejów.

Tematyka wykładu dotyczy niektórych, wybranych zagadnień podejmowanych w ramach archeologii prehistorycznej, szczególnie w odniesieniu do zagadnień związanych z początkami architektury na terenie Europy, bazujących na reliktach struktur mieszkalnych, od okresu paleolitu do końca pradziejów. Omówione zagadnienia wstępne ściśle związane są z terminologią przedmiotu i źródłami oraz antropologią budownictwa.

Część zagadnień dotyczy aspektów związanych z wykorzystywaniem w poszczególnych okresach pradziejów naturalnych schronień, np. jaskiń i ich adaptacji. Omówieniu zostaną poddane najstarsze europejskie stanowiska z reliktami konstrukcji, uwzględniając podział na typy i rodzaje źródeł. Oddzielne spotkania zostaną poświęcone obiektom mieszkalnym człowieka neandertalskiego i człowieka anatomicznie współczesnego, z podziałem na obiekty łowców górnego paleolitu, ostatnich łowców i pierwszych rolników.

Podczas zajęć przybliżone zostaną ponadto zagadnienia związane z kultem i architekturą monumentalną: kręgi i megality (dolmeny, menhiry).

Bieliński B., Starożytny Bliski Wschód od początków gospodarki rolniczej do wprowadzenia pisma, Warszawa 1985.

Cyrek K., Paleolitycznesposoby adaptacji jaskiń do zasiedlenia, [w:] Budownictwo i budow-niczowie w przeszłości, red. A. Abramowicz, J. Maik, Łódź 2002, s. 27–38.

Černyš A. P., Issledovaniâ stajanki Molodova V v 1955 g., Kratkie Soobščeniâ Instituta Arheologii AN SSSR 73, 1955, s. 48–56.

Čzernyš A. P., Ostatky žilišča musterskogo vremeni na Dniestre, Sovetskaââ Etnografiâ 1, 1960, s. 141–155.

Daniel G., Megalith builders of western Europe, London, Hutchinson 1958.

Dollfus J., Les aspects de l’architecture populaire dans le monde,Paris 1955.

Evans J., Malta, London 1959.

Formozov A. A., Peščernaâ stojanka Starosiele, Materialy i Isseldovaniâ po Arheologii SSSR, nr 71, Moskva 1958.

Formozov A. A., K harakteristike paleolitičeskogo poseleniâ Malta, Sovetskaâ Arheologiâ 2, 1976, s. 205–210.

Ginter B., Połtowicz M., Pawlikowski M., Skiba S., Trąbska J., Wacnik A., Dzierżysław 35–stanowisko magdaleńskie na przedpolu Bramy Morawskiej, [w:] Starsza i środkowa epoka kamienia w Karpatach polskich, red. J. Gancarski, Krosno 2002, s. 11–145.

Jelínek J., Domostwa i osady człowieka prehistorycznego, [w:] J. JelínekWielki atlas prehi-storii człowieka, Warszawa 1977, s. 211–274.

Jelínek J., Das Dach über dem Kopf. Die Anfänge der menschlichen Architektur, Brünn 2000.

Jelínek J., Střecha nad hlavou. Kořeny nejstarší architektury a bydleni, Brno 2006.

Kozłowski J. K., Kozłowski S. K., Osadnictwo i obiekty mieszkalne, [w:] Pradzieje Europy od XL do IV tysiąclecia p.n.e., Warszawa 1975.

Kozłowski J. K., Encyklopedia Historyczna Świata, t. 1: Prehistoria, Kraków 1999.

Krzak Z., Megality Europy, Warszawa 1994.

Krzak, Z., Megality świata, Wrocław 2001. La prehistoire Francaise, t. 1: Les civilisation paleolithiques et mesolithiques de la France, red. H. de Lumley, Paris 1976.

Michel D., La Roche Gélétan: gisement structure du paléolithique inférieure:Saint-Germain-des-Vaux (Manche), Paris 1994.

Niesiołowska-Wędzka A., Początki i rozwój grodów kultury łużyckiej, Wrocław 1974.

Picq P., Berceau de l’humanité. Des origines à l’Age de Bronze, Larousse, Paris2003.

Soffer O.,The Upper Paleolithic of the Central Russian Plain,Orlando 1985.

Wielka historia świata, t. 1: Świat przed „rewolucją” neolityczną, ed. J. K. Kozłowski, Kraków 2004.

Metody oceniania:

–sprawdzian pisemny.

Kryteria oceniania:

–obecność na zajęciach;

– pozytywna ocena ze sprawdzianu pisemnego;

wymagany próg: ocena dostateczna (3) – 26– 30 pkt (52–60%);

ocena dostateczna plus (3,5) – 31–55 pkt (62–70%);

ocena dobra (4) – 36– 40 pkt (71–80%);

ocena dobra plus (4,5) – 41–45 pkt (82–90%);

ocena bardzo dobra (5) – 46–50 (92–100%).

Nie dotyczy