Wykład ogólnowydziałowy (Przemoc, polowanie i rytuał: różne oblicza śmierci i przedmiotów z nią wiązanych w epoce kamienia)

Student:

– K1: rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie;

- pokaz

- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład problemowy

- metody służące prezentacji treści

Celem wykładów jest przedstawienie i omówienie (na podstawie dostępnych źródeł archeologicznych) zachowań związanych z przemocą i różnych jej form w epoce kamienia. Poruszane tematy dotyczyć będą zarówno sfer związanych z zabijaniem w celu pozyskiwania pożywienia na drodze polowań, ale również przemocy i uśmiercaniem powiązanym z konfliktami i rytuałami.

Tematy poruszane w trakcie wykładów:

1. Strategie zdobywania pożywienia w epoce kamienia

2. Ekwipunek łowcy w epoce kamienia

3. Do zabijania czy może do czegoś innego? Nowoczesne metody weryfikacji funkcji pradziejowych przedmiotów.

4. Sztuka naskalna jako źródło do poznania technik łowieckich w epoce kamienia

5. Sztuka jako element magii łowieckiej

6. Konflikty i wojny w epoce kamienia

7. Cmentarzyska epoki kamienia

8. Zwierzę jako ofiara – przykłady zachowań rytualnych w pradziejach

9. Masowe mordy w epoce kamienia

10. Rytualne mordy z terenów ziem polskich.

11. Kanibalizm w epoce kamienia

Bowles, S. 2009. Did warfare among ancestral hunter-gatherers affect the evolution of human social behaviors? Science 324, 1293–1298.

Guthrie, R.D., 2005. The nature of Paleolithic art. University of Chicago Press.

Kozłowski J. K. 2004. Wielka historia świata. Świat przed „rewolucją” neolityczną, Kraków.

Meyer, C. 2020. Early massacres: Mass violence in Neolithic Europe. In G. G. Fagan, L. Fibiger, M. Hudson, & M. Trundle (Eds.), The Cambridge world history of violence, vol. 1, The prehistoric and ancient worlds (pp. 299–319). Cambridge University Press.

Orschiedt, J. 2020. Violence in palaeolithic and mesolithic hunter-gatherer communities. In G. G. Fagan, L. Fibiger, M. Hudson, & M. Trundle (Eds.), The Cambridge world history of violence, vol. 1, The prehistoric and ancient worlds (pp. 58–78). Cambridge University Press.

Płonka, T., 2012. Kultura symboliczna społeczeństw łowiecko-zbierackich środkowej Europy u schyłku paleolitu, Studia Archeologiczne. Wrocław.

Roy, K. 2022. Origins of Warfare in the Stone Age. In: A Global History of Warfare and Technology. Springer, Singapore. https://doi.org/10.1007/978-981-19-3478-0_2

Vencl, S. 1999. Stone age warfare. In J. Carman & A. Harding (Eds.), Ancient warfare: Archaeological perspectives (pp. 57–72). Stroud.

Test wyboru z zakresu zagadnień poruszanych na wykładach.

Obecność na zajęciach.