Kultura funeralna

nie ma

15 godzin wykładu

15 godzin laboratorium

15 godzin pracy własnej

W1: ma pogłębioną wiedzę obejmującą terminologię, teorię i me-todologię z zakresu badań nad kulturą funeralną średniowiecza i czasów nowożytnych (K_W03);

W2: ma pogłębioną wiedzę na temat elementów wyposażenia po-zyskiwanych podczas badań w kryptach (K_W04);

W3: ma pogłębioną wiedzę odnośnie znaczenia badań interdyscy-plinarnych w studiach nad kulturą funeralną (K_W05);

U1: potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informacje dotyczące badań nad kulturą funeralną (K_U01);

U2: posiada umiejętności obejmujące formułowanie i analizę problemów badawczych związanych z kulturą funeralną późnego średniowiecza i czasów nowożytnych (K_U02);

U3: potrafi przeprowadzić krytyczną analizę różnych rodzajów wytworów kultury materialnej pozyskiwanych podczas badań w kryptach (K_UO3)

K1: rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, potrafi inspirować proces nauczania i uczenia innych osób (K_01);

K2: potrafi współdziałać i pracować w zespole badawczym, między innymi prowadzącym badania wykopaliskowe (K_K02);

K3: potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania (K_K03);

wykład informacyjny,

wykład problemowy,

laboratorium: projekt referat

- pokaz

- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład problemowy

- projektu
- referatu

Głównym celem zajęć jest omówienie zagadnień związanych z szeroko pojętą kulturą funeralną czasów nowożytnych, a zakres terytorialny obejmuje ziemie polskie. Poza tym studenci poznają metody badań poszukiwawczych i metody dokumentacji i inwentaryzacji pochówków wraz z wyposażeniem.

Wykład:

W trakcie zajęć studenci zapoznają się z zagadnieniami dotyczącymi szeroko pojętej kultury funeralnej i z metodami badań poszukiwawczych oraz z dokumentacją i inwentaryzacją pochówków wraz z wyposażeniem.

Poza tym omówione zostaną sposoby identyfikacji zmarłych i przyczyny degradacji szczątków ludzkich i elementów wyposażenia grobowego. Krypty zaprezentowane zostaną jako ekstremalnie trudne środowisko (krypty zalane wodą, pochówki w urnach (Łowicz), w metalowych sarkofagach (groby królewskie na Wawelu), groby w betonowych sarkofagach ( Lwów).

Studenci zapoznają się z metodami pobierania prób z krypt do szczegółowych analiz, a także z zagadnieniami dotyczącymi balsamacji zwłok, mumifikacji sztucznej i naturalnej.

- Pochówki biskupów unickich i katolickich

- Demografia śmierci

- Pogrzeby królewskie

- Problemy z identyfikacją zmarłych

- Architektura i układy przestrzenne krypt

- Zagrożenie mikrobiologiczne

- Wyposażenie grobowe

Konwersatorium:

W trakcie zajęć omówione zostaną elementów wyposażenia grobowego, które są odnajdywane w trakcie badań prowadzonych w kryptach i na cmentarzach przykościelnych. Wskazane zostaną przedmioty, które są charakterystyczne dla nowożytnych pochówkach i te, które mają charakter indywidualny,odnajdywane są sporadycznie. Analizowane będą również miejsca ich zdeponowania.

Zaprezentowane zostaną kolejne grupy przedmiotów drewniane i metalowe (różańce, medaliki krzyżyki), sposób ich wykonania i surowiec, z jakiego zostały przygotowane. Omówiona zostanie ich funkcja praktyczna i symboliczna. Studenci nauczą się planować interdyscyplinarne badania w kryptach grobowych, wyznaczać ich cel, kolejne etapy prac i będą rozumieli potrzebę prowadzenia badań interdyscyplinarnych i potrzebę współpracy z przedstawicielami różnych dyscyplin nauki w celu dogłębnego przeanalizowania materiału pozyskanego z krypt.

Funeralia Lednickie, Poznań, (wszystkie tomy)

- J. A. Chrościck, Pompa Funebris. Z dziejów kultury staropolskiej, Warszawa, 1974.

A. Drążkowska, Odzież grobowa w Rzeczypospolitej w XVII i XVIII wieku, Toruń 2008.

A. Drążkowska, Odzież i insygnia biskupów przemyskich obrządku łacińskiego, Toruń 2014

E. Kizik, Śmierć w mieście hanzeatyckim w XVI-XVIII wieku, Gdańsk 1998.

Kultura Funeralna elit Rzeczypospolitej od XVI do XVIII wieku na terenie Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego, red. A. Drążkowska , Toruń 2015.

M. Grupa, Ubiór mieszczan i szlachty w XVII i XVIII wieku z kościoła p. w. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Toruniu, Toruń 2005.

B. Chudzińska, Dewocjonalia z nowożytnego cmentarzyska we wsi Maniowy na Podhalu, Kraków 1998.

B. Chudzińska, Archeolog o medalikach, [w:] Alma Mater. Miesięcznik Uniwersytetu Jagiellońskiego, numer specjalny 99/2008, Kraków, s. 287–291.

wykład egzamin ustny:

ocena dostateczna (3) – (52–60%); ocena dostateczna plus (3,5) – (62–70%); ocena dobra (4) – (71–80%); ocena dobra plus (4,5) – (82–90%); ocena bardzo dobra (5) – (92–100%).

konwersatorium zaliczenie na oceną:

referat, aktywność na zajęciach

nie dotyczy