Życie w mroku. Różne aspekty wykorzystywania jaskiń przez człowieka na przestrzeni dziejów
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 1201-OG-AWJC |
Kod Erasmus / ISCED: |
(brak danych)
/
(0222) Historia i archeologia
|
Nazwa przedmiotu: | Życie w mroku. Różne aspekty wykorzystywania jaskiń przez człowieka na przestrzeni dziejów |
Jednostka: | Instytut Archeologii |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Wymagania wstępne: | brak |
Rodzaj przedmiotu: | przedmiot fakultatywny |
Całkowity nakład pracy studenta: | Godziny realizowane z udziałem nauczycieli (godz.): – udział w wykładach – 30 godz. Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta (godz.): – konsultacje i praca z nauczycielem akademickim – 5 godz. – czytanie literatury – 10 godz. – przygotowanie do egzaminu – 15 godz. Łącznie: 60 godz. (2 punkty ECTS) |
Efekty uczenia się - wiedza: | Student: – ma pogłębioną wiedzę o miejscu i znaczeniu archeologii w systemie nauk oraz o jej specyfice przedmiotowej i metodologicznej (K_W01); – ma uporządkowaną, pogłębioną wiedzę obejmującą terminologię, teorię i metodologię m.in. z zakres różnych aspektów wykorzystywania jaskiń przez człowieka od paleolitu po czasy współczesne i specyfiki źródeł archeologicznych występujących na stanowiskach jaskiniowych w różnych okresach (K_W03); – ma pogłębioną wiedzę o powiązaniach dziedzin nauki i dyscyplin naukowych właściwych dla studiowanego kierunku z innymi dziedzinami obszaru albo obszarów, które składają się na studiowany kierunek, takich jak: archeologia środowiskowa (bioarcheologia), archeologia podwodna, archeologia architektury, w szczególności w zakresie tematyki archeologii jaskiń (K_W05); – ma ugruntowaną wiedzę z zakresu ochrony dziedzictwa kulturowego (K_W09); – posiada wiedzę pozwalającą na analizę i interpretację źródeł archeologicznych na jaskiniowych stanowiskach z zachowanymi poziomami kulturowymi oraz innych wytworów kulturowych człowieka, przydatnych dla poznania danej epoki w dziejach ludzkości (K_W12); – zna kategorie pojęciowe i terminologię stosowane w wybranych dyscyplinach obszaru naukach przyrodniczych w zakresie szeroko pojętej speleologii (K_W18). |
Efekty uczenia się - umiejętności: | Student: – potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informacje z wykorzystaniem różnych źródeł i metod oraz formułować na tej podstawie krytyczne sądy dotyczące szeroko pojętej archeologii jaskiń, w szczególności stanowisk na których stwierdzono zachowane poziomy kulturowe oraz pradziejowe konstrukcje mieszkalne i rozumie ich znaczenie w kontekście różnych uwarunkowań środowiskowych (K_U01); – posiada umiejętności integrowania wiedzy z różnych dyscyplin w zakresie nauk humanistycznych oraz innych (w szczególności przyrodniczych), z których dyscypliny są integralną częścią archeologii jaskiniowej bądź z nią współpracują (K_U04); – potrafi przeprowadzić krytyczną analizę różnych rodzajów wytworów kultury znajdowanych na stanowiskach jaskiniowych, określać ich treść i znaczenie, w tym przynależność chronologiczno-kulturową oraz funkcję, wskazać możliwości odmiennych interpretacji właściwych dla studiowanej dyscypliny, stosując oryginalne podejścia uwzględniające nowe osiągnięcia archeologii wraz z zastosowaniem złożonych metod (K_U05); – potrafi uczyć się przez całe życie, scharakteryzować podstawowe materiały źródłowe pod kątem funkcji oraz potrafi omówić różne rodzaje stanowisk archeologicznych z zakresu tematu, a także inspirować i organizować proces nauczenia i uczenia innych osób (K_U19). |
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne: | Student: - potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania (K_K01); - ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego (K_K03); - wykazuje niezależność i samodzielność w myśleniu, rozumiejąc i szanując jednocześnie prawo innych osób do tego samego (K_K05). |
Metody dydaktyczne: | – wykład informacyjny (konwencjonalny) - wykład wspierany środkami audiowizualnymi |
Metody dydaktyczne podające: | - wykład informacyjny (konwencjonalny) |
Metody dydaktyczne poszukujące: | - referatu |
Skrócony opis: |
Celem zajęć jest przedstawienie zagadnień związanych z różnymi aspektami wykorzystywania jaskiń przez człowieka od okresu starszej epoki kamienia po czasy współczesne |
Pełny opis: |
Podjęte tematy, obejmować będą szeroko pojętą problematykę obiektów jaskiniowych w kontekście ich wykorzystywania przez człowieka od paleolitu po czasy współczesne. Aby dobrze zrozumieć kwestie wykorzystania jaskiń przez czło-wieka, trzeba zrozumieć specyfikę samych jaskiń, dlatego na po-czątku odbędą się zajęcia poświęcone charakterystyce tych obiek-tów, zarówno samych jaskiń (definicje, procesy krasowe), jak i tego co w nich możemy spotkać (flora, fauna, osady, źródła ar-cheologiczne i historyczne). Kolejne spotkania dotyczyć będą spojrzenia w przeszłość i najstar-szych sposobów obozowania i mieszkania. Zostaną zaprezentowa-ne różne jaskinie, gdzie zachowały się poziomy kulturowe od pa-leolitu po czasy nowożytne. Na konkretnych przykładach zapre-zentowane nie tylko kwestię pobytu człowieka w jaskini, ale także jego zróżnicowany charakter, np.: obozowiskowy, ochronny, kul-towy czy militarny. Jedno ze spotkań będzie poświęcone kwestii malarstwa jaskiniowe-go na przestrzeni dziejów. Na zakończenie poruszone zostaną kwestie związane z wykorzy-staniem jaskiń współcześnie w ramach sportu i turystyki oraz kwe-stie ich ochrony |
Literatura: |
Combier J., 1988: L'Organisation de l'espace habité des hommes du Paléolithique Supérieur en France, Espacio, Tiempo y Forma, Seria I, Prehistoria, t. I, 1988, s. 111-124 Cyrek K., 2002: Paleolityczne sposoby adaptacji jaskiń do zasiedle-nia, Budownictwo i budowniczowie w przeszłości, Łódź, s. 27-38. Jelínek J., 2006: Střecha nad hlavou. Kořeny nejstarší architektury a bydleni, Brno. Kozłowski S.K., Sachse-Kozłowska E., 1995: Maszycka Cave a Magdalenian site In Southern Poland, „Jahrbuch des Römish-Germanischen Zentralmuseum Maintz”, 40, t.1 Lumley H., Bonne Y., 1976: Les structures d’habitat au Paleo-lithique inferieur, La Prehistoire Francaise, t. 1, Les Civilisation Paleolithiques et Mesolithiques de la France. Parma Ch., 2015: Jaskinie, Parma Press. Pulina M., 1999. Kras i formy krasowe, Katowice. Szewczyk I., Szewczyk R., 2009. Jaskinie. Polska, Czechy, Słowa-cja, Warszawa |
Metody i kryteria oceniania: |
Metody oceniania: – sprawdzian pisemny. Kryteria oceniania: – obecność na zajęciach; – pozytywna ocena ze sprawdzianu pisemnego; wymagany próg: ocena dostateczna (3) – 26–30 pkt (52–60%); ocena dostateczna plus (3,5) – 31–55 pkt (62–70%); ocena dobra (4) – 36–40 pkt (71–80%); ocena dobra plus (4,5) – 41–45 pkt (82–90%); ocena bardzo dobra (5) – 46–50 (92–100%). |
Praktyki zawodowe: |
nie dotyczy |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.