Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Archaeozoology. A history of animals and human read form bones

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 1201-OG-EN-AHAHRB
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0222) Historia i archeologia Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Archaeozoology. A history of animals and human read form bones
Jednostka: Instytut Archeologii
Grupy:
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: angielski
Wymagania wstępne:

Podstawowa wiedza na temat kultury i świata zwierząt.

Całkowity nakład pracy studenta:

Godziny kontaktu z nauczycielem:

- udział w seminarium dyskusyjnym - 30 godz.


Godziny samodzielnej nauki:

- przygotowanie obowiązkowego eseju i prezentacji - 30 godzin;

- studiowanie literatury obowiązkowej - 30 godzin;

- przygotowanie kredytu - 20 godz.


Łącznie: 110 godzin (5 ECTS)


Efekty uczenia się - wiedza:

Student:

-W1: ma zaawansowaną wiedzę o źródłach archeozoologicznych dotyczących zwierząt (K_W02);

- W2: ma ugruntowaną wiedzę o zmianach w relacjach między ludźmi i zwierzętami w przeszłości (K_W05);

-W3: ma ugruntowaną wiedzę o znaczeniu zwierząt i przyrody w kulturze (K_W17).

Efekty uczenia się - umiejętności:

Student:

- U1: umie interpretować dane zoologiczne w kontekście archeologicznym (K_U01);

- U2: umie samodzielnie zdobywać wiedzę o relacjach człowiek-zwierzęta (K_U03);

- U3: potrafi analizować dane przyrodnicze i wykorzystywać metody archeozoologiczne (K_U14)

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne:

Student:

- K1: ma świadomość wpływu zwierząt na dziedzictwo kulturowe (K_K05);

- K2: uznaje potrzebę interdyscyplinarnych badań w studiach nad relacjami człowiek - zwierzęta (K_K10).

Metody dydaktyczne:

Metody nauczania:

- wprowadzenie do każdego tematu krótkim wykładem;

- seminarium dyskusyjne wspomagane prezentacjami multimedialnymi.

Skrócony opis:

Archeozoologia to dyscyplina z pogranicza nauk przyrodniczych i humanistycznych. Zajmuje się historią relacji między człowiekiem a zwierzętami. Jej bazą badawczą są szczątki kości zwierzęcych odkryte podczas wykopalisk w miejscach zamieszkałych w przeszłości przez człowieka (np. jaskinie, obozy, wsie, drewniane warownie, zamki, miasta) lub wykorzystywane przez niego do celów rytualnych (cmentarze i świątynie). Zajęcia skierowano do studentów zainteresowanych historią relacji człowiek - zwierzęta od czasów prehistorycznych do nowożytnych. przybliży im fascynujące odkrycia archeologiczne szczątków zwierząt zdeponowanych w ziemi przed tysiącami i setkami lat. Podczas zajęć zostaną przedstawione najważniejsze aspekty związane z historią człowieka i zwierząt, takie jak: kultura łowiectwa, rybołówstwa, znaczenie ptactwa i historia zwierząt domowych (pies, koń, kot, kura i inne).

Pełny opis:

Zwierzętom towarzyszyły od zawsze istoty ludzkie. Jednak w dzisiejszych czasach wiedza na ten temat - opiera się głównie na zapisach historycznych i stosunkowo krótkim czasie rozciąga się na około 6 tysięcy lat przed naszą erą. W tej perspektywie archeozoologia niewątpliwie stwarza okazję do poznania problemu od czasów prehistorycznych. Dzięki znajomości osteologii, anatomii i zoologii szczątki zwierzęce są źródłem informacji o gatunkach żyjących w naturze, wykorzystywanych przez człowieka i przetrzymywanych w niewoli. Metody archeologiczne umożliwiają odkrywanie i datowanie złóż kości i rozpoznawanie ich kontekstu kulturowego. W rezultacie archeozoolodzy, łącząc fakty naturalne i archeologiczne, przedstawiają wyjątkową wizję najstarszej historii człowieka i świata zwierząt. Po latach badań przeprowadzonych na całym świecie archeozoologia dokonała wielu ważnych odkryć. Wśród nich są główne etapy ewolucji fauny kręgowej podczas plejstocenu i holocenu, rozwój strategii łowieckich i rybackich, udomowienie dzikich gatunków i rozprzestrzenianie się hodowli w Europie, wykorzystanie zwierząt w rytuałach i religii, produkcja żywności, przedmiotów i ubrania, utrzymujące zwierzęta jako zwierzęta domowe. Wszystkie te kwestie będą omawiane podczas zajęć w kontekście Polski, Europy i Bliskiego Wschodu.

Literatura:

Benecke, N. 1994. Der Mensch und seine Haustiere. Die Geschichte einer jahrtausendealten Beziehung. Stuttgart.

Bökönyi S. 1974. History of domesticated mammals in Central and Eastern Europe. Akadémiai Kiodó, Budapest.

Bogucki P. 2008. Animal Exploitation by the Brześć Kujawski Group of the Lengyel Culture, Group in the Brześć Kujawski and Osłonki Region“ in Grygiel, Ryszard, Neolit i Początki Epoki Brązu w Rejonie Brześcia Kujawskiego and Osłonek (The Neolithic and Early Bronze Age in the Brześć Kujawski and Osłonki Region), volume II/3, pp. 1581-1704. Łódź.

Koenigswald v. W. 2002. Lebendige Eiszeit, Klima and Tierwelt im Wandel, Nordheim-Westfalen-Stiftung, Naturschutz, Heimat-und Kulturpflege, Darmstadt.

Makowiecki D. 2001. Hodowla oraz użytkowanie zwierząt na Ostrowie Lednickim w średniowieczu. Studium archeozoologiczne, Biblioteka Studiów Lednickich VI, Poznań.

- 2003: Historia ryb i rybołówstwa w holocenie na Niżu Polskim w świetle badań archeoichtiologicznych, Instytut Archeologii i Etnologii PAN, Poznań.

- 2008 Exploitation of Early Medieval Aquatic Environments in Poland and other Baltic Sea Countries: An Archaeozoological consideration. Atti Delle Settimane LV, Tomo Secondo. L’Acqua Nei Secoli Altomedievali. Settimane di Studio Della Fundazione Centro Italiano di Studi Sull’Alto Medioevo: 253-777.

- 2008 Sturgeon fishing on Polish Lowland during Holocene, [w:] P. Béarez, S. Grouard et B. Clavel (red.) Archéologie du poisson. 30 ans d’archéo-ichtyologie au CNRS, Hommage aux travaux de Jean Desse et Nathalie Desse-Berset. Actes des XXVIIIe rencontres internationales d’archéologie et d’histoire d’Antibes, XIVth ICAZ Fish remains working group meeting, Éditions APDCA, Antibes, s. 327-339.

Makowiecki D. 2010 Wczesnośredniowieczna gospodarka zwierzętami i socjotopografia in Culmine na Pomorzu Nadwiślańskim, Studium archeozoologiczne, Mons Sancti Laurenti, t. 6, Toruń.

Makowiecki D., Zabilska-Kunek M., Seetah K., Jarzebowski, M. and Pluskowski A. 2019 Farming, Hunting and Fishing in Medieval Prussia: In: A. Pluskowski (ed.) The Zooarchaeological Data, Environment, Colonization, and the Baltic Crusader States, Terra Sacra I, Brepols Publishers n.v., Turnhout, Belgium pp. 333-376.

Reitz E. J., Wing E. S.1999. Zooarchaeology, Cambridge.

Wyczółkowski M., Makowiecki D.

2009 Horse sacrifices in Prussia in the Early Middle Ages. Ritual area in Poganowo site IV, Olsztyn Province (Poland), In A. Bliujienė (ed.) The horse and man in European antiquity (worldview, burial rites and military and everyday life, Archaeologia Baltica 11, Klaipėda: 295-303.

Metody i kryteria oceniania:

Metody oceny:

- aktywność podczas zajęć;

- esej pisemny.

Kryteria oceny:

- zaangażowany w dyskusje podczas zajęć i krótki esej na zadane tematy: 10 pkt; niedostateczny (2) - 0–10 pkt (0–50%);dostateczny (3) - 11–13 pkt (51–65%); dostateczny plus (3,5) - 14 pkt (66–70%); dobry (4) - 15–17 pkt (71–85%); dobry plus (4,5) - 18 pkt (86–90%); bardzo dobry (5) - 19–20 pkt (91–100%).

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)