Międzynarodowe życie archiwalne

Od studentów wymagana jest znajomość problemów teorii i metodyki archiwalnej, podstaw prawnych oraz form działalności i zarządzania archiwami wszelkich typów w Polsce, a także historii powszechnej XIX i XX wieku.

przedmiot obligatoryjny

Nakład pracy studenta obejmuje 30 godzin poświęconych na udział w zajęciach, 40 godzin przewidywanych na przygotowanie do udziału w zajęciach oraz 40 godzin w celu przygotowania się do referatu – w sumie 100 godzin.

Za opanowanie efektów kształcenia przypisanych do tego przedmiotu student uzyskuje 4 punkty, w tym:

za godziny realizowane z udziałem nauczyciela - 1,2 pkt (30 godzin pracy)

za godziny realizowane indywidualnie:

1) przygotowanie do zajęć - 1,2 pkt (30 godzin pracy)

2) przygotowanie referatu - 1,6 pkt (40 godzin pracy).

W01 ma pogłębioną i uporządkowaną wiedzę o miejscu i specyfice przedmiotowej i metodologicznej archiwistyki i zarządzania dokumentacją, którą jest w stanie rozwijać i twórczo stosować w działalności profesjonalnej (K_W01)

W02 ma pogłębioną prowadzącą do specjalizacji wiedzę na temat gromadzenia, przechowywania, opracowywania i udostępniania zasobu archiwalnego (K_W05)

W03 ma pogłębioną wiedzę prowadzącą do specjalizacji wiedzę w zakresie zarządzania archiwami i instytucjami pokrewnymi (K_W08)

W04 ma pogłębioną i szczegółową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych nowych osiągnięciach z zakresu archiwistyki i zarządzania dokumentacją, nauk o zarządzaniu i nauk historycznych (K_W13)

W05 ma pogłębioną wiedzę o archiwach i instytucjach kultury w Polsce i na świecie, zna ich specyfikę i różnice w zarządzaniu nimi (K_W18)

W06 ma pogłębioną wiedzę o normach prawnych regulujących działalność archiwów i postępowanie z dokumentacją w instytucjach (K_W22)

U01 ma pogłębione umiejętności infobrokerskie – umie aktywnie wyszukiwać informacje w sieci Internet i w zasobach instytucji archiwalnych, rozpoznawać je i oceniać; potrafi przeszukiwać, analizować i użytkować archiwalne bazy danych; potrafi wyszukiwać informację w systemie informacji archiwalnej (K_U02)

U02 umie samodzielnie zdobywać wiedzę i poszerzać umiejętności badawcze właściwe dla archiwisty i specjalisty w zakresie zarządzania dokumentacją, łącząc metody i wiedzę z zakresu archiwistyki i zarządzania dokumentacją, nauk o zarządzaniu i nauk historycznych oraz podejmować autonomiczne działania zmierzające do rozwijania zdolności i kierowania własną karierą zawodową (K_U04)

U03 posiada umiejętność merytorycznego argumentowania, z wykorzystaniem własnych poglądów oraz poglądów innych autorów, formułowania wniosków oraz tworzenia syntetycznych podsumowań w oparciu o zdobytą wiedzę z zakresu archiwistyki i zarządzania dokumentacją, nauk o zarządzaniu i nauk historycznych (K_U07)

U04 ma umiejętności językowe w zakresie jednego języka obcego zgodnie z wymogami określonymi dla poziomu B2+ Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego (K_U12)

U05 umie interpretować i stosować polskie i międzynarodowe akty prawne będące podstawą działalności archiwów (K_U14 )

U06 posiada umiejętność wykorzystania zdobytej wiedzy w różnych zakresach i formach, rozszerzoną o krytyczną analizę jej skuteczności i przydatności w pracy zawodowej (K_U15)

K01 potrafi współdziałać i pracować w grupie ze świadomością ról przypisanych poszczególnym jej członkom (K_K02)

K02 potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania; umie wybrać najefektywniejsze metody i środki na potrzeby realizacji konkretnego zadania uwzględniając zewnętrzne uwarunkowania; potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy (K_K03)

K03 akceptuje zasady etyczne pożądane w zawodzie archiwisty i zarządcy dokumentacją (K_K05)

K04 aktywnie uczestniczy w działaniach na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego regionu, kraju, Europy i świata poprzez udzielanie w obszarze życia zawodowego pomocy osobom i instytucjom życia publicznego oraz inspirowanie i organizowanie wszelkich przedsięwzięć w tym zakresie (K_K06)

K05 aktywnie uczestniczy i interesuje się aktualnymi wydarzeniami i nowatorskimi rozwiązaniami w sferze życia zawodowego, a szczególnie interesuje się aktualnymi wydarzeniami z życia archiwów, bibliotek, muzeów i innych instytucji kulturalnych (K_K07)

metody podające: pogadanka, wykład konwersatoryjny;

metody poszukujące: giełda pomysłów, panelowa, projektu, referatu;

metody w kształceniu on-line: służące prezentacji treści;

- pogadanka
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny

- ćwiczeniowa
- projektu
- referatu

- metody ewaluacyjne
- metody służące prezentacji treści

Celem przedmiotu jest poszerzenie zakresu wiedzy studentów na temat funkcji, zakresów działania oraz zarządzania archiwami, poprzez szeroką prezentację tej problematyki w oparciu o modele występujące na świecie. Celem przedmiotu jest również prezentacja piśmiennictwa zagranicznego dotyczącego archiwistyki i zarządzania dokumentacją oraz zagranicznych projektów naukowych i popularyzatorskich związanych z archiwami i archiwaliami.

Problematyka merytoryczna przedmiotu:

Problematyka archiwalna w działalności UNESCO, w tym problematyka dostępności i ochrony prawnej dóbr kultury oraz realizacja programu „Memory of the World”

Prace i zalecenia Międzynarodowej Rady Archiwów

Zarządzanie archiwami w wybranych państwach świata

Zagraniczne wydawnictwa o tematyce archiwistyki i zarządzania dokumentacją

Zagraniczne projekty naukowe i popularyzatorskie związane z archiwami

Literatura podstawowa:

Materiały źródłowe:

Strony internetowe Międzynarodowej Rady Archiwów, UNESCO, Komisji Europejskiej (Europejska Rada Archiwistów Narodowych), ONZ, organizacji międzynarodowych oraz archiwów narodowych wybranych państw

Opracowania:

Borzecka N.A., Międzynarodowa Rada Archiwów – organizacja i działalność, „Teki Archiwalne”. Seria nowa, t. 10 (32), s.155-177.

„Archeion” - sprawozdania z obrad Międzynarodowych Kongresów Archiwów, Międzynarodowych Konferencji Okrągłego Stołu Archiwów oraz innych konferencji międzynarodowych, w tym z serii „Colloquia Jerzy Skowronek dedicata”.

Nałęcz D., Europejska polityka dostępu do dokumentacji i archiwów, Warszawa 2004, ss. 35 (dostępne: www.archiwa.gov.pl).

Nałęcz D., Rekomendacje Rady Europy, „Archeion”, t. 107, 2004, s. 401-422.

Rosowska E., Archiwa w polityce Unii Europejskiej. Vademecum, Warszawa 2004, ss. 55 (dostępne: www.archiwa.gov.pl).

Rudnicki J., Informacja o programie UNESCO „Informacja dla wszystkich”, „Archeion”, t. 112, 2011, s. 137-154.

Rudnicki J., Wnioski dla archiwów wynikające z programu „Informacja dla Wszystkich”, Archeion, t. 116, 2015, s. 84-89.

Rudnicki J., Z działalności UNESCO na rzecz społeczeństwa wiedzy, „Archeion”, t. 111, 2010, s. 392-402.

Stępniak W., Organizacje międzynarodowe jako przedmiot zainteresowania archiwistyki, [w:] Historia. Archiwistyka. Ludzie. Księga pamiątkowa w pięćdziesiątą rocznicę powołania Archiwum Państwowego w Rzeszowie, red. J. Basta, G. Zamoyski, Warszawa – Rzeszów 2000, s. 27-38.

Stępniak W., Program UNESCO „Memory of the World”, „Archeion” 1994, t. 93, s. 123–136.

Stępniak W., Sukcesja państw dotycząca archiwaliów, Warszawa-Łódź 1989, ss.89.

Stępniak W., Pierwszy akt normatywny UNESCO w sprawie ochrony dziedzictwa dokumentacyjnego, „Archeion”, t. 117, 2016, s. 54-71.

Stępniak W., Archiwa w polityce europejskiej. Uwagi wstępne, [w:] Archiwa w nowoczesnym społeczeństwie. Pamiętnik V Zjazdu Archiwistów Polskich, Olsztyn 6-8 września 2007, red. J. Porazinski, K. Stryjkowski, Warszawa 2008, s. 23-43.

Literatura uzupełniająca:

Adamuszko W., Organizacja archiwów na Białorusi, „Archeion”, t. 106, 2003, s. 191-206.

American Archival Studies: Readings in Theory and Practice, red. R.C. Jimerson, Chicago 2000, ss. 657.

Archives in the European Union. Report of the Group of Experts on the Coordination of Archives, Luxembourg 1994, ss. 102. (omówienie: W. Stępniak, "Archeion”, t. 97, s. 195-201).

Archives of former international organizations of the states of Central and Eastern Europe. Papers of the international conferences Warsaw, October 13 – 14, 2000, Moscow, May 21 – 22, 2001, red. W. Stępniak, Warszawa 2001, ss. 214.

Archives of the security services of former repressive regimes. Report of a UNESCO – International Council on Archives project. Paris, December 1997.

Audland C., The Historical Archives of the European Union: Their Opening to the Public, Management and Accessibility, „Journal of the Society of Archivists”, Vol. 28, No 2, October 2007, s. 177-192.

Biedziak A., Włoska sieć archiwów państwowych, „Archiwista Polski”, nr 3/2008.

Dobra kultury i problemy własności. Doświadczenia Europy Środkowej po 1989 roku, red. G. Czubek i P. Kosiewski, Warszawa 2005, ss. 315 (do wyboru interesujących słuchaczy artykułów).

Gaul J., Organizacja i zakres działania archiwów w Austrii na szczeblu centralnym (ogólnokrajowym) i regionalnym (krajowym), „Archeion”, t. 115, 2014, s. 97-110.

Groszek D.A., Archiwa w Wielkiej Brytanii – organizacja i działalność, „Teki Archiwalne”. Seria nowa, t. 10 (32), 2009, s. 5-29.

Guide to the archives of intergovernmental organizations, UNESCO, Paris 1999: (European Commission, s. 25-32, Historical Archives of the European Communities, s. 65-102, The League of Nations, s. 264-286, Unite Nations, s. 215-220, World Bank Group, s. 293-300, World Trade Organization, s. 321-325).

Hartmann S., Tajne Archiwum w Berlinie – Dahlem. Dzieje, zadania i struktura zasobu (Informacja dla użytkowników polskich), “Archeion”, t. 97, 1997, s. 86-98.

Jaśkowska Z., Hiszpańska sieć archiwalna: historia i organizacja, „Archiwista Polski”, nr 1(81)/2016, str. 7-15.

Jordan L., A First Sketch of the History of the UNESCO Memory of the World Programme: its Beginnings in 1992, Plaffendorf 2013.

Klimiuk K., Archiwa w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej – organizacja i działalność, „Teki Archiwalne”. Seria nowa, t. 10 (32), 2009, s. 31-45.

Kołodziej E., Organizacja i działalność archiwów szwedzkich, „Archiwista Polski”, nr 3/1997.

Kowalski W., Piotrowska-Nosek K., Schreiber H., Zalasińska K., Konwencje UNESCO w dziedzinie kultury. Komentarz, Warszawa 2014.

Kozłow W., Podstawy prawodawstwa Federacji Rosyjskiej o zasobie archiwalnym i archiwach, ”Archeion”, t. 93, 1994, s. 113-121.

Krajewska H., Archiwa Królestwa Niderlandów, „Archeion”, t. 101, 2000, s. 80-86.

Krystek H., Laszuk A., Wilmański M., Szwedzki system archiwalny, „Archeion”, t. 100, 1999, s. 131-156.

Leśniewski M., Trochę egzotyki: raport z badań w archiwach i bibliotekach Republiki Południowej Afryki, „Archeion”, t. 116, 2015, s. 111-124.

Matiasz I., Archiwistyka na Ukrainie: nowy etap rozwoju, „Archeion”, t. 106, 2003, s. 183-190.

Nowachacki K., Zasoby archiwalne i archiwa Ukrainy, „Archiwista Polski”, nr 3/1996.

Nowożycki B. Teoria i praktyka archiwistyki USA, Warszawa 2017, ss. 285 (dostępne: https://www.archiwa.gov.pl/files/Teoria_i_praktyka_archiwisyki_w_USA.pdf).

Pątek K., Brytyjskie archiwa audiowizualne (organizacja, zbiory, działalność), „Archeion”, t. 98, s. 142-158.

Report on archives in the enlarged European Union. Increased archival cooperation in Europe: action plan, Luxembourg 2005, ss. 232.

Schreckenbach H.J., Współczesne archiwa niemieckie. Rzut oka na historię i organizację archiwów RFN, „Archeion”, t. 96, 1996, s. 121-143.

Stępień W., Archiwa państwowe na Słowacji: Organizacja, działalność, zasoby, „Teki Archiwalne”. Seria nowa, t. 10 (32), s.47-70.

Stępniak W., Archiwa Grecji, „Archeion”, t. 94, 1995, s. 98-111.

Stępniak W., Archiwa polskie i rosyjskie wobec szczególnego problemu trudnej historii, "Archiwista Polski", nr 2/2016, s. 97-105.

Stępniak W., Archiwum Narodowe Kanady, „Archeion”, t. 90, 1992, s. 83- 92.

Woszczyński B., O archiwach holenderskich, „Archiwista Polski”, nr 3/1999.

Žumer V., Działalność służb archiwalnych Republiki Słowenii, „Archeion”, t. 98, 1997, s. 122-141.

aktywność: U01, U02, U03, U04, U05, U05, K01, K02, K03, K04, K05, W01, W02, W03, W04, W05, W06

prezentacja wyników przeprowadzonych badań/poszukiwań na zadany temat: U01, U03, U04, K02, K04, K05

Kryteria oceniania:

1. Aktywność na zajęciach (do 40% oceny)

2. Przygotowanie wyznaczonego zadania i praca na zajęciach (do 60% oceny)

Ostateczna ocena z zajęć:

5 – 90% i więcej

4+ – 80% do 89%

4 – 70% do 79%

3+ – 60% do 69%

3 – 51% do 59%

2 – 50% i poniżej

nie dotyczy