Historia średniowiecznej Skandynawii

Student:

Posiada uporządkowaną chronologicznie i tematycznie wiedzę o przeszłości krajów skandynawskich.

Wykazuje znajomość historii porównawczej państw Basenu Morza Bałtyckiego.

Zna i rozumie w stopniu elementarnym relacje i zależności pomiędzy przeszłością a aktualnymi wydarzeniami w regionie Morza Bałtyckiego.

Student:

Potrafi scharakteryzować i oceniać kluczowe wydarzenia życia politycznego, gospodarczego i kulturalnego średniowiecznej Skandynawii.

Potrafi wyjaśniać związki historii krajów skandynawskich z historią Europy kontynentalnej.

Student:

Potrafi przeanalizować poprawnie główne założenia i cele oraz osiągnięte wyniki poszukiwań i przemyśleń autorów kilku wybranych przez siebie monografii.

Celem wykładu jest zapoznanie studentów z najważniejszymi problemami średniowiecznej Skandynawii na szerokim tle europejskim ze szczególnym uwzględnieniem ładu prawno-ustrojowego, społeczno-gospodarczego oraz specyfiki kulturalnej.

1. Narodziny średniowiecznej Europy ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki Europy Północnej.

2. Źródła archeologiczne i rękopiśmienne do dziejów średniowiecznej Skandynawii.

3. Wikingowie (podboje, tworzenie państw, kultura).

4. Powstawanie państw i narodów skandynawskich.

5. Chrystianizacja Skandynawii i formowanie się organizacji kościelnej.

6. Feudalizacja społeczeństwa i administracji państwowej.

7. Ekspansja krajów skandynawskich: rywalizacja duńsko-niemiecka i duńsko-szwedzka.

8. Rola gospodarcza i polityczna Hanzy w Europie Północnej.

9. Unia kalmarska – współpraca i konflikty.

10. Społeczeństwa stanowe.

11. Parlamentaryzm skandynawski.

12. System kształcenia średniowiecznej Skandynawii.

13. Literatura i nauka oraz architektura i sztuka w krajach skandynawskich.

14. Stosunki polsko-skandynawskie.

15. Geneza reformacji.

1. Andersson Ingvar, Dzieje Szwecji, Warszawa 1967

2. Bereza-Jarociński Andrzej, Zarys dziejów Norwegii, Warszawa 1991

3. Ciesielski Zenon, Historia literatury szwedzkiej. Zarys. Wrocław 1990.

4. Cieślak Tadeusz, Historia Finlandii, Wrocław 1983

5. Czaja Roman, Hanza, w: Schyłek średniowiecznej Europy, red. H. Samsonowicz, Warszawa 2003

6. Czapliński Władysław, Górski Karol, Historia Danii, Warszawa 1965

7. Dollinger Philippe, Dzieje Hanzy (XII-XVII wiek), Gdańsk 1975

8. Duby Georges, Rok Tysięczny, Warszawa 1997

9. Foote Peter.G., Wilson David M., Wikingowie, Warszawa 1975

10. Froese Wolfgang, Historia państw i narodów Morza Bałtyckiego, Warszawa 2007

11. Ilustrowany leksykon mitologii wikingów, Poznań 2009

12. Kersten Adam, Historia Szwecji, Wrocław 1973

13. Kaszyński Stefan H., Krzysztofiak Maria, Zarys literatury duńskiej, Poznań 1976

14. Kulesza P., Normanowie i chrześcijaństwo. Recepcja nowej wiary w Skandynawii w IX i X w., Wrocław 2007

15. Leciejewicz Lech, Nowa postać świata. Narodziny średniowiecznej cywilizacji europejskiej, Wrocław 2000

16. Leciejewicz Lech, Normanowie, Wrocław 1979

17. Maciszewski Rafał, Mity skandynawskie, wyd. II, Warszawa 2005

18. Piekarczyk Stanisław, O społeczeństwie i religii w Skandynawii VIII-XI w., Warszawa 1963

20. Roesdahl Ilse, Historia wikingów, Gdańsk 1996

21. Samsonowicz Henryk, Północ-Południe, Wrocław 1999

22. Słupecki Leszek, Mitologia skandynawska w epoce wikingów, Kraków 2003

23. Ślaski Kazimierz, Tysiąclecie polsko-skandynawskich stosunków kulturalnych, Wrocław 1977

24. Urbańczyk P., Zdobywcy Północnego Atlantyku, Wrocław 2004

Egzamin ustny: odpowiedź na trzy wylosowane przez siebie pytania oraz prezentacja sześciu przeczytanych lektur.