Prawo cywilne (zobowiązania)

Student posiada wiedzę z zakresu części ogólnej prawa cywilnego oraz części rzeczowej prawa cywilnego

przedmiot obowiązkowy

Punkty ECTS: 12 = 300 godzin

300 godzin, w tym:

- godziny realizowane z udziałem nauczycieli:

45 godzin wykładu

45 godzin ćwiczeń

10 godzin konsultacji, zaliczenie, egzamin

- czas poświęcony na prace indywidualna Studenta:

120 godzin pracy własnej

- czas wymagany do przygotowania i uczestnictwa w procesie oceniania

80 godzin przygotowania do oceniania i uczestnictwa w tym procesie

Po odbyciu zajęć Student:

- W1: posiada znajomość podstawowych pojęć, zasad oraz instytucji prawa zobowiązań (K_W01)

- W2: rozumie wpływ prawa UE na prawo zobowiązań (zwłaszcza w kontekście tzw. europeizacji prawa prywatnego) (K_W02)

- W3: posiada wiedzę odnośnie do orzecznictwa Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych w zakresie przedmiotu prawa zobowiązań (K_W03)

- W4: potrafi dokonać analizy i syntezy w ramach jednej lub kilku instytucji prawnych, dostrzega podstawowe problemy prawne (K_W04)

Po odbyciu zajęć Student:

- U3: potrafi dokonać analizy i odpowiedniej kwalifikacji stanu faktycznego względem norm prawnych oraz rozwiązać przedstawione zagadnienie prawne (zarówno w oparciu o model subsumcyjny, jak i argumentacyjny) (K_U01)

- U2: posiada umiejętność analizy orzecznictwa, wyciągania wniosków z takiej analizy odnoszących się do interpretacji norm prawnych (K_U02)

- U3: potrafi analizować możliwości interpretacyjne tekstu prawnego pod kątem uzasadnienia własnego stanowiska; formułuje swoje stanowisko w odniesieniu do zagadnień problematycznych (K_U03)

Po ukończeniu kursu student przyjmuje aktywną postawę polegającą na tym, że:

- K1: ma świadomość występowania problemów w aktualnym stanie prawnym oraz dostrzega potrzebę ustawicznego kształcenia i poszerzania własnej wiedzy w celu jak najlepszego ich rozwiązywania (K_K01)

- K2: udzielania podstawowych porad prawnych (K_K02)

- K3: formułowania pism procesowych w sprawach z zakresu prawa cywilnego (K_K03)

Wykład, ćwiczenia

Metody dydaktyczne podające:

- wykład informacyjny (konwencjonalny)

- wykład konwersatoryjny

- wykład problemowy

Metody dydaktyczne poszukujące:

- ćwiczeniowa

- referatu

- studium przypadku

- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy

- ćwiczeniowa
- referatu
- studium przypadku

W ramach wykładu omówione zostają najistotniejsze zagadnienia dotyczące części ogólnej prawa zobowiązań (III Księgi kodeksu cywilnego). W szczególności ujęte zostają treści odnoszące się do aspektów podmiotowych i przedmiotowych stosunku zobowiązaniowego, wybranych instytucji obligacyjno-prawnych w ich ujęciu dogmatycznym oraz praktyce obrotu prawnego, a także wybór najważniejszego i najnowszego orzecznictwa Sądu Najwyższego i sądów powszechnych. Rozpoczynający naukę przedmiotu student winien posiadać wiedzę z zakresu prawa cywilnego części ogólnej oraz prawa rzeczowego.

Treść programowa:

Wykład

Celem wykładu jest w szczególności umożliwienie Studentowi zdobycia i poszerzenia wiedzy oraz umiejętności z zakresu prawa zobowiązań, poprzez zapoznanie go z następującą materią dydaktyczną:

1. Istota stosunku zobowiązaniowego, źródła, struktura podmiotowa, treść. Zobowiązania cywilne a naturalne.

2. Świadczenie – istota, rodzaje, postaci świadczeń (wyodrębnione w oparciu o wybrane kryteria)

3. Świadczenie pieniężne - istota, postaci, wykonanie (zapłata). Reguły prawne odnoszące się do zobowiązań pieniężnych (waloryzacja, nominalizm, zasada walutowości)

4. Odsetki

5. Zagadnienia dotyczące wykonania zobowiązań (czasu, miejsca, sposobu i terminu spełnienia świadczenia); klauzula rebus sic stantibus

6. Surogaty wykonania zobowiązania (datio in solutum, novatio, compensatio, zwolnienia z długu, złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego).

7. Zmiany podmiotowe po stronie długu i wierzytelności (cesja, subrogacja, przejęcie długu, kumulatywne przystąpienie do długu).

8. Instytucja zobowiązań wielopodmiotowych - solidarność dłużników i wierzycieli. Regres.

9. Ochrona wierzyciela w razie niewypłacalności dłużnika (actio Pauliana).

10. Prawo umów:

7.1. Zasada swobody umów: treść, znaczenie w obrocie prawnym, ograniczenia;

7.2. Instytucja wzorców umów (lex contractus); incydentalna i abstrakcyjna kontrola treści wzorca; tzw. niedozwolone klauzule w umowach konsumenckich;

7.3. Postaci, charakter prawny i funkcja dodatkowych zastrzeżeń umownych (pacta adiecta - zadatek, umowne prawo odstąpienia, odstępne, kara umowna).

7.4. Umowa przedwstępna i umowa ramowa

8. Bezpodstawne wzbogacenie – istota, przesłanki, skutki prawne. Instytucja świadczenia nienależnego.

Ćwiczenia:

Celem ćwiczeń jest w szczególności zdobycie i doskonalenie przez Studenta wiedzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych (w oparciu o już posiadaną, uzyskane w toku wykładu oraz pracy własnej). Cel ten jest realizowany między innymi w oparciu o analizę i podejmowanie prób rozwiązanie wybranych problemów jurydycznych (w tym argumentowania na rzecz prezentowanych tez i podjęcie próby oceny trafności zajętego stanowiska), zapoznanie się i analiza najnowszego oraz najbardziej istotnego orzecznictwa Sądu Najwyższego i sądów powszechnych, a także dyskusję nad najważniejszymi aktualnymi zagadnieniami prawnymi (ważkimi zarówno w sferze teoretyczno-prawnej, jak i praktyce obrotu gospodarczego). Preferowana jest metoda kazusowa.

Zakres materii obejmuje

1. Świadczenia. Rodzaje świadczeń

2. Zobowiązania pieniężne. Waloryzacja, odsetki

3. Zobowiązania wielopodmiotowe i wielostronne – solidarność

4. Wykonanie zobowiązania (spełnienie świadczenia) i inne przypadki umorzenia zobowiązania (surogaty wykonania zobowiązania)

5. Zmiany podmiotowe po stronie długu i wierzytelności

6. Prawo umów

7. Ochrona wierzyciela w razie niewypłacalności dłużnika

8. Zarys prawa odszkodowawczego - przesłanki rodzaje i reżimy

odpowiedzialności (naprawienie szkody jako postać świadczenia)

Literatura podstawowa:

Z. Radwański, A. Olejniczak, Zobowiązania - część ogólna, Warszawa 2020

Z. Radwański, J. Panowicz-Lipska, Zobowiązania - część szczegółowa, Warszawa 2021

Literatura uzupełniająca:

E. Łętowska, Prawo zobowiązań - część ogólna. System Prawa Prywatnego, Tom 5, Wydanie: 2, Warszawa 2012

A. Olejniczak, Prawo zobowiązań - część ogólna. System Prawa Prywatnego, Tom 6, Warszawa 2009

J. Rajski, Prawo zobowiązań – część szczegółowa. System Prawa Prywatnego, Tom 7, Wydanie: 3, Warszawa 2011

J. Panowicz-Lipska, Prawo zobowiązań – część szczegółowa. System Prawa Prywatnego, Tom 8, Wydanie 2, Warszawa 2011

W. Katner, Prawo zobowiązań – umowy nienazwane. System Prawa Prywatnego, Tom 9, Warszawa 2010

Zbiory urzędowe orzeczeń Sądu Najwyższego (w szczególności: Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Cywilna, Wydawnictwo Lexis Nexis)

Egzamin: K_W01, K_W02, K_W03, K_W04, K_U01, K_U02, K_U03, K_K01, K_K02, K_K03

Metoda: wykład informacyjno-problemowy

Ocena (wykład)

- egzamin końcowy w formie pisemnej lub ustnej (dla Studentów z oceną 4 lub 5 z ćwiczeń); podejście do egzaminu wymaga zaliczenia ćwiczeń

- pytania typu otwartego oraz testowe (próg zaliczenia - 50% +1) plus kazusy

- 15-20 pytań

- odpowiedź na pytanie powinna być wyczerpująca, zupełna oraz satysfakcjonująca

- za każde pytanie Student uzyskuje punkty (0-1)

- ocena końcowa jest wynikiem średniej arytmetycznej wszystkich pytań

Kryterium oceniania: poprawność merytoryczna i formalna odpowiedzi

Ćwiczenia K_W01, K_W02, K_W03, K_W04, K_U01, K_U02, K_U03, K_K01, K_K02, K_K03

Metoda: ćwiczenia - konwersacyjna, studium przypadku, referatu, ćwiczeniowa

Ocena:

- Student uzyskuje 2 oceny cząstkowe

- pierwsza ocena cząstkowa uzyskiwana jest za obecność na zajęciach oraz aktywność

-druga ocena cząstkowa uzyskiwana jest za kolokwia

- kolokwia w formie pisemnej,

- kolokwia składają się z pytań typu zamkniętego i otwartego

- za każde pytanie Student uzyskuje określoną ilość punktów, w zależności od stopnia trudności pytania oraz udzielonej odpowiedzi

- odpowiedź na pytanie powinna być wyczerpująca, zupełna oraz satysfakcjonująca

- ostateczny wynik kolokwium stanowi ocena odpowiadająca sumie uzyskanych punktów

-druga ocena cząstkowa uzyskiwana za kolokwia stanowi wynik średniej arytmetycznej uzyskanej wszystkich kolokwiów

- ocena końcowa jest wynikiem średniej arytmetycznej z ocen cząstkowych uzyskanych za aktywność oraz kolokwia

Kryterium oceniania: poprawność merytoryczna i formalna odpowiedzi

nie dotyczy