Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Historia ustrojów państwowych

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 1352-HUP-1NJ
Kod Erasmus / ISCED: 10.0 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0421) Prawo Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Historia ustrojów państwowych
Jednostka: Wydział Prawa i Administracji
Grupy: Przedmioty obowiązkowe, prawo (nj)
Punkty ECTS i inne: 6.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Wymagania wstępne:

Brak

Całkowity nakład pracy studenta:

Godziny realizowane z udziałem nauczyciela akademickiego:

- wykład - 24 h;

- ćwiczenia - 9 h;

- konsultacje, zaliczenia, egzaminy - 15 h

Razem: - 48 h


Praca własna studenta:

- przygotowanie do ćwiczeń, w tym studiowanie zalecanej literatury - 40 h;

- przygotowanie do egzaminów, w tym studiowanie zalecanej literatury - 62 h

Razem: - 102 h


Liczba godzin pracy studenta ogółem: 150 h


Efekty uczenia się - wiedza:

Student:

- ma pogłębioną wiedzę o różnych rodzajach instytucji publicznych, a w szczególności o zróżnicowanej prawnej regulacji organizacji i funkcjonowania organów ustawodawczych, administracji publicznej i sądów w państwach europejskich i Polsce w toku ich rozwoju historycznego (K_W02);

- ma pogłębioną wiedzę o procesach zmian regulacji prawnych dotyczących struktur i funkcjonowania instytucji publicznych, zwłaszcza państwa, a także społeczno-politycznych, na przestrzeni dziejów, a także o przyczynach, przebiegu i konsekwencjach tych zmian w przeszłości i obecnie (K_W08).

Efekty uczenia się - umiejętności:

Student:

- potrafi prawidłowo interpretować i wyjaśniać zjawiska społeczno-prawne oraz ich historyczną ewolucję w zakresie nauk prawnych (K_U01);

- posiada umiejętność rozumienia i dogłębnego analizowania zjawisk społecznego oddziaływania instytucji publicznych, zwłaszcza państwa, i społeczno-politycznych z wykorzysta- niem odpowiednich teorii i podstawowych metod badawczych (K_U08),

- potrafi samodzielnie doskonalić nabytą wiedzę i umiejętności oraz rozszerzyć je o wymiar interdyscyplinarny, aby w sposób profesjonalny wykonywać pracę zawodową (aplikacje, samokształcenie, szkolenia, studia podyplomowe, studia trzeciego stopnia) (K_U13);

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne:

Student:


- potrafi myśleć i działać w sposób innowacyjny, będąc przygotowanym do podejmowania różnorodnych wyzwań zawodowych (K_K05).

Metody dydaktyczne:

Wykład – metodą tradycyjną.


Ćwiczenia - zajęcia mają charakter konwersatoryjny, podczas których przeprowadza się analizę tekstów prawnych, studenci prezentują ustnie przygotowane przez siebie eseje. Wymagana jest aktywna praca na zajęciach.

Metody dydaktyczne podające:

- wykład informacyjny (konwencjonalny)

Metody dydaktyczne poszukujące:

- ćwiczeniowa

Skrócony opis:

Celem przedmiotu jest wprowadzenie studenta do przedmiotów pozytywnych prezentujących aktualny stan wiedzy: prawa konstytucyjnego i administracyjnego. Zgodnie z założeniami przedmiotu, na wykładzie jest przekazywana wiedza o podstawowych formach państwa zachodniego kręgu cywilizacyjnego ich ewolucji od feudalizmu do współczesności

Pełny opis:

Wykład.

1. Formy państwa w okresie rozwiniętego feudalizmu - 4 h:

1.1. Ustroje monarchiczne - 2h

- Kierunki ewolucji średniowiecznej monarchii stanowej – 0,5 h

- Monarchia absolutna klasyczna (Anglia Tudorów i Stuartów, Francja Burbonów, Hiszpania Habsburgów i Burbonów) – 1 h

- specyficzne formy absolutyzmu – rosyjskie samodzierżawie, „konstytucyjna” monarchia absolutna w Danii (1660) – 0,5 h

- Monarchia absolutna oświecona (Prusy Fryderyka Wielkiego, Państwo austriackich Habsburgów za Marii Teresy i Józefa II, Rosja carycy Katarzyny II) – 1h

1.2. Republiki feudalne – 1h

- Zjednoczone Prowincje Niderlandów – 0,5 h

- republiki miejskie (mieszczańskie – przykład Florencji i arystokratyczne – przykład Wenecji) – 0,5h

1.3. Rzeczpospolita Obojga Narodów w XVI w. Monarchia mieszana czy ustrojowa anomalia? – 1h

2. Systemy ustrojowe powstałe na skutek rewolucyjnych przemian konstytucyjnych końca XIX w. - 4 h

2.1. Rewolucja francuska i amerykańska – przyczyny i skutki dla historii konstytucjonalizmu (wprowadzenia) – 0,5 h

2.2. Podstawowe zasady Konstytucji Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej – 1,5h

2.2. Podstawowe zasady porewolucyjnych konstytucji francuskich (monarchii konstytucyjnej parlamentarnej do dyrektoriatu) – 1 h

2.3. Konstytucja 3go maja na tle przemian epoki – 1 h

3. Monarchie konstytucyjne ograniczone na kontynencie europejskim w XIX w. – 3.5 h:

3.1. Kongres wiedeński i doktryna legitymizmu – wprowadzenie – 0,5 h

3.2. konstytucje monarchii konstytucyjnych ograniczonych bezpośrednio po kongresie wiedeńskim (1 poł. XIX w.) – 2h

- rozważania modelowe na przykładzie karty konstytucyjnej Ludwika XVIII i konstytucji Hiszpanii z 1834 r. – 1h

- Konstytucja Królestwa Polskiego z 1815 r. – 1h

3.2 konstytucje monarchii ograniczonych po wiośnie ludów - rozważania modelowe na przykładzie Konstytucja Królestwa Prus z 1850 r., konstytucji monarchii austrowęgierskiej z 1867 r. oraz konstytucji Hiszpanii z 1876 r. – 1 h

4. Monarchie konstytucyjne parlamentarne i ich rozwój w 2 poł. XIX i 1 poł. XX w. – 3,5 h

4.1. Między zachowaniem monarchii a ideami republikańskimi – monarchia konstytucyjna parlamentarna w 2 poł. XIX – 0,5 h

4.2. Model monarchii brytyjskiej i angielska koncepcja „ancient constitution” – 1,5 h

4.3. Model monarchii konstytucyjnej parlamentarnej w państwach Europy kontynentalnej na przykładzie konstytucji Królestwa Hiszpanii (konstytucja z 1812 r.) Szwecji (1809 r.) i Norwegii (1814) – 1,5 h

5. Rozwój republik w 2 poł. XIX i w 1 poł. XX wieku - 4 h

5.1. Zasady ustrojowe republik zachodnioeuropejskich - III Republika Francuska i II Republika Hiszpańska – 1,5 h

5.2. Zasady konstytucji środkowoeuropejskich (republiki Weimarskiej w Niemczech, konstytucji Austrii, konstytucji Czechosłowacji) – 1h

5.3. Zasady polskiej konstytucji marcowej z 1921 r. na tle epoki – 1,5 h

6. Kryzys zachodnioeuropejskich republik po 1 wojnie światowej - państwo autorytarne - 4 H:

6.1. specyfika i odmiany reżimów faszystowskich:

- faszyzm włoski - 0,5 h

- reżim frankistowski w Hiszpanii – 1h

- nazizm niemiecki – 1,5 h

6.2 specyfika rządów sanacji w Polsce i zasady konstytucji kwietniowej na tle epoki – 1 h

7. Podstawowe dylematy rozwoju państwa i prawa po II wojnie światowej - 1h

Ćwiczenia.

1.Na drodze do współczesnego rozumienia praw człowieka – od kart praw i przywilejów stanów do kart praw człowieka i obywatela – 4 h

1.1. Feudalne przywileje i karty praw na najbardziej symptomatycznych przykładach – 1,5 h

- angielska Wielka Karta Swobód z 1215 r. i hiszpańska Karta praw z Burgois z 1512 r.- 0,5 h

- przywileje szlacheckie, konfederacja warszawska o tolerancji religijnej, artykuły henrykowskie w Polsce – 0,5 h

- kompromis – prawa stanów w konstytucji 3-go maja – 0,5 h

1.2. karty praw człowieka okresu porewolucyjnego 1,5 h

- Francuskie deklaracje praw człowieka i obywatela doby rewolucji francuskiej – 1 h

- Poprawki do konstytucji Stanów Zjednoczonych – 0,5 h

1.3. Nowoczesne doświadczenia polskie XX wieku – 1 h

- prawa i wolności obywatelskie w konstytucji marcowej – 0,5 h

- rola i prawa jednostki w konstytucji kwietniowej – 0,5 h

2. Projekty konstytucji marcowej – węzłowe zagadnienia sporów o ustrój odrodzonego państwa i refleksja o istocie kompromisów ustrojowych – 3 h

2.1. Omówienie najważniejszych projektów konstytucji marcowej w zakresie formy państwa i podziału władz, naczelnych zasad ustrojowych, organizacji i roli parlamentu, modelu władzy wykonawczej, pozycji sadów (projekt Tymczasowej Rady Stanu, projekt rzadowy „ankiety”, projekt „amerykański” Józefa Buzka, projekt endecki Stanisława Głąbińskiego, projekt ludowy PSLu „Wyzwolenia”, projekt socjalistyczny PPSu - Mieczysława Niedziałkowskiego) – 2 h

2.2. Dyskusja o wadach i zaletach tych projektów w świetle ostatecznego kształtu konstytucji – 1 h

3. Państwo realnego socjalizmu na przykładzie PRL – między marksistowsko-leninowska dialektyka, a realizmem i pragmatyzmem w sprawowaniu władzy w państwie totalitarnym (ew. autorytarnym) - 2h

3.1. Założenia ideologiczne marksizmu i wzorce radzieckie a dziedzictwo 2 RP – dylematy małej konstytucji z 1947 r. – 1h

3.2. Zasady konstytucji PRL a standardowe zasady ustrojowe republik zachodnich – 1h

Literatura:

Literatura podstawowa:

1. S. Grodziski, Porównawcza historia ustrojów państwowych, Kraków 1998

2. J. Bardach, B. Leśnodorski, M. Pietrzak, Historia ustroju i prawa polskiego, Warszawa 2015

Literatura uzupełniające:

1. J. Baszkiewicz, Powszechna historia ustrojów państwowych, Gdańsk 1998.

2. E. Borkowska-Bagieńska, Historia państwa i prawa Polski: zarys wykładu, Poznań 1994

3. M. Sczaniecki, Powszechna historia państwa i prawa,

Warszawa 1998

4. K. Kamińska, A. Gaca, Historia powszechna ustrojów państwowych, Toruń 2002

5. T. Maciejewski, Historia powszechna ustroju i prawa, Warszawa 2000

Metody i kryteria oceniania:

Sposób zaliczenia: zaliczenie na ocenę według regulaminu studiów UMK

● Wykład – egzamin na ocenę; wiedza udokumentowana na egzaminie pisemnym; składający się z dwóch części - testowej (pytania zamknięte jednokrotnego wyboru) oraz dwóch pytań otwartych.

● Ćwiczenia - aktywność na zajęciach, przygotowanie ewentualnych esejów na zajęcia, fakultatywne kolokwium

Formy zaliczenia:

● Wykład – końcowy egzamin pisemny na ocenę z całości materiału zaprezentowanego na wykładzie i ćwiczeniach; warunkiem przystąpienia do egzaminu jest pozytywna ocena z ćwiczeń.

● W przypadku wprowadzenia egzaminu w formie zdalnej dopuszcze się zaliczenie przedmiotu na podstawie esejów,

● Ćwiczenia - zaliczenie na ocenę; aktywność na zajęciach.

Podstawowe kryteria oceniania:

● Wykład – wiedza udokumentowana na podstawie egzaminu.

● Ćwiczenia - aktywność – 60%, pozostałe formy: 40%

Zarówno na ćwiczeniach jak i na egzaminie weryfikacji podlegają kryteria K_ W02, K_ W08, K_U01, K_U08, K_U13, K_K05.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/22" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-02-20
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 9 godzin więcej informacji
Wykład, 24 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Tomasz Kucharski
Prowadzący grup: Tomasz Kucharski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/23" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 9 godzin więcej informacji
Wykład, 24 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Tomasz Kucharski
Prowadzący grup: Tomasz Kucharski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 9 godzin więcej informacji
Wykład, 24 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Tomasz Kucharski
Prowadzący grup: Tomasz Kucharski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2024/25" (jeszcze nie rozpoczęty)

Okres: 2024-10-01 - 2025-02-16
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 9 godzin więcej informacji
Wykład, 24 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Tomasz Kucharski
Prowadzący grup: (brak danych)
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)