Muzealnictwo

Student, aby móc uczestniczyć w przedmiocie musi mieć zaliczony pierwszy rok studiów I poziomu kształcenia na kierunku Historia sztuki

przedmiot obowiązkowy

praca na zajęciach z prowadzącym przedmiot - zajęcia kontaktowe: 30h

samodzielna praca studenta:

- przygotowanie esejów: 40h

- przygotowanie do zajęć - czytanie zadanej lektury: 30h

W1 - posiada orientację w zakresie historii i stanu zachowania zbiorów muzealnych w kraju i na świecie, a także podstawowych zasad dotyczących funkcjonowania instytucji muzealnych, organizacji wystaw oraz podstaw prawnych instytucji kulturalnych (K_W02);

W2 - zna podstawowe metody analizy i interpretacji zjawisk z zakresu muzealnictwa i wystawiennictwa (K_W03);

W3 - ma wiedzę o normach i regułach organizujących pracę instytucji muzealnych (K_W07);

W4 - ma uporządkowaną wiedzę ogólną z zakresu historii muzealnictwa i wystawiennictwa oraz historii fachowej ochrony dzieł sztuki (K_W09);

W5 - zna fachową terminologię z zakresu muzealnictwa i ochrony zbiorów (K_W05);

W6 - orientuje się w aktualnej ofercie współcześnie działających instytucji nauki i kultury, zwłaszcza placówek muzealnych (K_W14);

W6 - posiada podstawową wiedzę na temat prawa autorskiego i etyki zawodowej, przepisów prawa regulujących handel dziełami sztuki (K_W15);

U1 - posiada umiejętność interpretacji i analizy zjawisk z zakresu muzealnictwa i wystawiennictw a oraz ochrony dziedzictwa kulturowego poprzez narzędzia prawne (K_U04);

U2 - posiada umiejętność wykonywania kwerend w różnych instytucjach w celu zgromadzenia materiału przeznaczonego do wystąpień, publikacji i wystaw z zastosowaniem różnorodnych metod i technik wizualizacji (K_U04);

U3 - posiada podstawową umiejętność opisu, analizy i klasyfikacji dzieła sztuki pod względem tematycznym, typologicznym, chronologicznym, geograficznym, technologicznym oraz atrybucji z wykorzystaniem fachowego słownictwa i terminologii na potrzeby inwentaryzacji muzealnej (K_U05);

U6 - potrafi przeprowadzić badania proweniencyjne obiektu muzealnego wykorzystując różne materiały w tym źródła (K_U06);

U7 - potrafi w stopniu zadowalającym opracowywać zgromadzoną przez siebie dokumentację wizualną w celu wykorzystania jej jako materiału badawczego w badaniach związanych z praktyką muzealną, organizacją wystaw, katalogowaniem muzealiów (K_U07).

K1 - student wykazuje zaangażowanie w życie kulturalne środowiska, regionu i kraju (K_K06. K_K07);

K2 - ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego (K_K03, K_K08);

K3 - dostrzega rolę i znaczenie instytucji muzealnych w kształtowaniu świadomości kulturowej i artystycznej, pogłębianiu więzi społecznych i kulturowych (K_K04);

K4 - ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju, umie formułować i wyrażać własne poglądy, podjąć dyskusję nad niektórymi problemami muzealnictwa (K_K06);

K5 - jest gotów do aktywnego propagowania wiedzy o sztuce i kulturze poprzez pracę w organizacjach związanych z muzealnictwem (K_K07);

K6 - ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa

kulturowego i jest gotowy do współpracy z powołanymi w tym celu instytucjami, np. muzeami i urzędami konserwatorskimi (K_K08).

pokaz, wystawa, pogadanka, wykład konwersatoryjny, wykład problemowy, biograficzna, ćwiczeniowa, klasyczna metoda problemowa, obserwacji, referatu, seminaryjna, metody służące prezentacji treści, metody wymiany i dyskusji

- pokaz
- wystawa

- pogadanka
- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy

- biograficzna
- ćwiczeniowa
- klasyczna metoda problemowa
- obserwacji
- referatu
- seminaryjna

- metody służące prezentacji treści
- metody wymiany i dyskusji

Celem zajęć jest zapoznanie studentów z wybranymi zagadnieniami historii i funkcjonowania muzeów, ze szczególnym uwzględnieniem muzeów sztuki. Student będzie znał i rozumiał podstawowe zagadnienia dotyczące historii kolekcjonerstwa i genezy powstania muzeów w europejskim kręgu kulturowym. Pozna dzieje i charakter wybranych zbiorów w najważniejszych miastach europejskich. Zdobędzie wiedzę na temat działalności placówek muzealnych w Polsce.

Celem zajęć jest zapoznanie studentów z wybranymi zagadnieniami historii i funkcjonowania muzeów, ze szczególnym uwzględnieniem muzeów sztuki.

Program zajęć:

1. Podstawowe pojęcia muzeologii

2. Zarys historii muzealnictwa

3. Typy muzeów

4. Rola i zadania muzeów

5. Podstawy prawne działalności muzeów w Polsce.

6. Programy do ewidencji i zarządzania zbiorami muzealnymi

7. Badania proweniencyjne

8. Organizacja wystaw

9. Finansowanie działalności muzeów

10. Edukacja muzealna

11. Grabieże dzieł sztuki

12. Restytucja dóbr kultury

13. Fałszerstwa dzieł sztuki

14. Profilaktyka konserwatorska w muzeach

Literatura obowiązkowa (wybrane fragmenty):

ABC Podstawy prowadzenia badań proweniencyjnych, Warszawa 2015;

ABC edukacji w muzeum, Warszawa 2015;

ABC Gość niepełnosprawny w muzeum, Warszawa 2013;

ABC organizacji wystaw czasowych w muzeach, Warszawa 2012;

ABC profilaktyki konserwatorskiej w muzeum (wyd. 2), Warszawa 2015;

Białostocki J., Galeria arcydzieł czy dom kultury? Teoretyczne koncepcje kultury a praktyka muzealna, [w:] tegoż, Refleksje i syntezy ze świata sztuki. Cykl drugi, Warszawa 1987, s. 30-41;

Doleżyńska-Sewerniak E., Zygier E., Dawna Pracownia Konserwacji Malarstwa i Rzeźby w Krakowskich Sukiennicach – historia, metody i materiały konserwatorskie, „Opuscula Musealia”, XX, 2012, s. 75–89;

Doleżyńska-Sewerniak E. , Ważniejsze muza prezentujące kulturę ludową ziem etnograficznych obecnego województwa kujawsko-pomorskiego jako źródło poznania historii i kultury regionu, [w:] Nauczanie historii na miarę XXI wieku. Materiały konferencji naukowo-dydaktycznej, Bydgoszcz, 2011, s. 112–130;

Ekonomia muzeum, red. Folga-Januszewska D., Gutowski. B., Warszawa 2011;

Folga-Januszewska D., 1000 muzeów w Polsce. Przewodnik, Warszawa 2011;

Folga-Januszewska D., Muzeum jako realizacja artystyczna, [w:] Sztuka dzisiaj, pod red. Marii Poprzęckiej, Warszawa 2002, s. 57-64;

Freda M., Zarządzanie zbiorami muzeum: podręcznik, red. Folga-Janelonej Górze, 2006;

Gerald M., Muzeum jako przedsiębiorstwo: łatwo i przystępnie o zarządzaniu instytucją kultury, Warszawa 2006;

Gluziński W., U podstaw muzealnictwa, Warszawa 1980;

Kiciński A., Muzea: zagadnienia rozwoju i projektowania: polska perspektywa, Warszawa 2011;

Lorentz St., Muzea i zbiory w Polsce, [w:] tegoż, Przewodnik po muzeach i zbiorach w Polsce, wydanie III uzupełnione, Warszawa 1982, s. 11-45;

Ogrodzki P., Prawne podstawy ochrony i zabezpieczenia muzeów: poradnik muzealnika, Warszawa 2010;

Pabich M., O kształtowaniu muzeum sztuki: przestrzeń piękniejsza od przedmiotu, Katowice, Muzeum Śląskie 2007;

Piękno dotyku. Poznanie dotykowe w sztukach plastycznych, Muzeum Śląskie w Katowicach, 2011;

Pomian K., Zbieracze i osobliwości. Paryż -– Wenecja. XVI–-XVIII wiek, [tłum.]przeł. A. Pieńkos, Lublin 2001;

Rola muzeów w turystyce i krajoznawstwie, red. Toczewski A., Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze, Zielona Góra 2004;

Święcimski J., Wystawy muzealne, wyd. JK Młynarski, 1992;

Waltoś. St., Kodeks etyki ICOM dla muzeów, Warszawa, 2009;

Wojnar I., Muzeum czyli trwanie obecności, Warszawa 1991;

Wskazówki do badań proweniencyjnych muzealiów pod kątem ich ewentualnego pochodzenia z własności żydowskiej – artykuł z „Muzealnictwa” 53’2012;

Media informatyczne w digitalizacji zbiorów archiwalnych, bibliotecznych i muzealnych: seminarium specjalistyczne 8-9 maja 1996, Kraków, Zamek Królewski na Wawelu, 1996;

Muzeum sztuki. Antologia, red. M. Popczyk., Kraków 2005;

Muzeum sztuki. Od Luwru do Bilbao, red. M. Popczyk., Katowice 2006;

Muzeum w świetle reflektorów: wystawa - naukowe laboratorium czy artystyczna kreacja?: materiały z międzynarodowej konferencji zorganizowanej 12-14 października 2011 roku przez Muzeum Historyczne Miasta Krakowa;

Muzealnictwo, nr 51, 52, 53, Warszawa, KOBIDZ, 2010, 2011, 2012;

Popczyk, M., Estetyczne przestrzenie ekspozycji muzealnych, Kraków 2008;

Popczyk M., Muzeum sztuki, Kraków 2005;

Waźbiński Z., Muzeum i zbiory artystyczne epoki nowożytnej, cz. I:, Wiek XV i XVI, Toruń 2006;

Waźbiński Z., Muzeum i zbiory artystyczne epoki nowożytnej, cz. II,: Wiek XVII i XVIII, Toruń 1988;

Waźbiński Z., Ut Ars Natura, Ut Natura Ars: studium z problematyki medycejskiego kolekcjonerstwa drugiej połowy XVI wieku, Toruń 2000;

Zalasińska K., Muzea publiczne: studium administracyjnoprawne, Warszawa 2013;

Zasady Konferencji Waszyngtońskiej na temat dzieł sztuki skonfiskowanych przez nazistów, 3 grudnia 1998;

Rezolucja nr 1205 Rady Europy i Zgromadzenia Parlamentarnego na temat zagrabionych dóbr kultury, 4 listopada 1999;

Żygulski Z, Muzea na świecie. Wstęp do muzealnictwa, Warszawa;

Strony internetowe:

http://www.nimoz.pl/

http://www.nid.pl/

http://muzealnictwo.com/

Akty prawne (wybrane):

Ustawa z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach (Dz.U. 1997 nr 5 poz. 24 ze zm.)

Rozporządzenie Ministra Kultury w sprawie z dnia 30 sierpnia 2004 r. w sprawie zakresu, form i sposobu ewidencjonowania zabytków w muzeach (Dz.U. 2004 nr 202 poz. 2073)

Rozporządzenie Ministra kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 15 maja 2008 r. w sprawie warunków, sposobu i trybu przenoszenia muzealiów (Dz.U. 2008 nr 91 poz. 569)

Ustawa z dnia 25 maja 2017 r. o restytucji narodowych dóbr kultury (Dz.U. 2017 poz. 1086 ze zm.)

Warunkiem uzyskania oceny jest aktywny udział w zajęciach (dopuszczalne 3 nieusprawiedliwione nieobecności), przygotowanie dwóch prezentacji na temat wybranego muzeum/kolekcjonera lub innego tematu związanego z problematyką zajęć oraz zaliczenie pisemnego lub ustnego sprawdzianu.

nie dotyczy