Awangarda-plastyka a inne dziedziny sztuki

Konwersatorium poświęcone jest wybranym zagadnieniom z zakresu polskiej sztuki awangardowej dwudziestolecia międzywojennego. Stąd szczególny nacisk został położony na szczegółowe przedstawienie polskiej awangardy oraz jej rozwoju i charakterystyki w szerszym kontekście sztuki europejskiej tego okresu. W ramach zajęć omawiany jest nie tylko dorobek plastyczny, teoretyczny i krytyczny, ale także zagadnienia związane m.in. z teatrem i tańcem awangardowym. Formuła zajęć, poszerza i porządkuje wiedzę na temat awangardy i metodologii jej badań. Udoskonala umiejętność analizy i interpretacji prac powstałych w kręgu awangardy, niezbędnych do przygotowania wypowiedzi ustnych i pisemnych, czy też krytycznego omówienia dorobku wybranych artystów lub grup, a także aktywnego uczestnictwa w dyskusji. Uczy określania priorytetów potrzebnych do realizacji zadań indywidualnych i zespołowych. Równocześnie wyrabia samoświadomość wiedzy dotyczącej awangardy i jej wartości dla dziedzictwa kulturowego.

Do zapoznania się z wybranymi fragmentami wskazanymi przez prowadzącego

Podstawowa

Antologia polskiego futuryzmu i Nowej Sztuki, wstęp Z. Jarosiński , wybór tekstów I. Zaworska, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1978.

Avantgarden in Mitteleuropa 1910 – 1930: Transformation und Austausch, Timothy O. Benson, Monika Król (ed.), exhibition cat.: München Haus der Kunst, Berlin Martin – Gropius – Bau 2002 – 2003, Leipzig 2003

Europa, Europa: das Jahrhundert der Avantgarden in Mitel- und Osteuropa, Stanisławski Ryszard, Brockhaus Christoph (ed.), exhibition cat. T. 1 -4 , Bonn Kunst- und Ausstellungshalle der Bundesrepublik Deutschland 1994

Clegg, Elizabeth: Art, Design & Architekture in Central Europe 1890 – 1920, Yale University Press New Haven and London 2006.

Formiści, Jakimowicz Irena (ed.), Muzeum Narodowe w Warszawie, Wydawnictwo Arkady, Warszawa 1989.

Geron, Małgorzata, Malinowski, Jerzy, Manifesty polskiej awangardy artystycznej. Formiści-Bunt-Jung Idysz 1917-1922, Warszawa-Toruń 2019.

Kłak Tadeusz, Czasopisma awangardy. Cz. 1: 1919-1931, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1978.

Łukaszewicz, Piotr: Zrzeszenie Artystów Plastyków Artes 1929 – 1935, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław 1975.

Łukaszewicz, Piotr, Malinowski Jerzy: Ekspresjonizm w sztuce polskiej, katalog wystawy Muzeum Narodowe we Wrocławiu 1980

Malinowski, Jerzy: Sztuka i Nowa Wspólnota. Zrzeszenie Artystów Bunt 1917 – 1922 ,Wydawnictwo Wiedza o Kulturze, Wrocław 1991

Malinowski Jerzy, Brus – Malinowska Barbara: W kręgu École de Paris. Malarze żydowscy z Polski,Wydawnictwo DiG, Warszawa 2007

Mansbach, Steven: Modern Art in Eastern Europe. From the Balic to the Balkans, ca. 1890 – 1939, Cambridge University Press, Cambridge – New York 1999.

Pollakówna, Joanna: Formiści, Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk, 1972

Turowski, Andrzej: Konstruktywizm polski: próba rekonstrukcji nurtu (1921 – 1934), Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1981.

Turowski, Andrzej: Budowniczowie świata: z dziejów radykalnego modernizmu w sztuce polskiej, Universitas, Kraków 2000

Wierzbicka, Anna: École de Paris. Pojęcie, środowisko, twórczość, Wydawnictwo Neriton Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2004

uzupełniająca

August Zamoyski. Myśleć w kamieniu, red. A. Lipa, Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie 2019.

August Zamoyski. Nie tylko archiwum, red. M. Śledzianowska, Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie 2019.

Bartoszewska – Butryn, Honorata, Twórczość plastyczna Konrada Winklera, [in:] Archiwum Sztuki Polskiej XX wieku (Archives of Polish art of the 20th century), T.I, Jerzy Malinowski (ed.), Wydawnictwo Neriton, Warszawa 2006

Estreicher, Karol, Leon Chwistek. Biografia artysty (1884 – 1944), Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Kraków 1971

Geron, Małgorzata, Tymon Niesiołowski (1882 – 1965). Życie i twórczość, Wydawnictwo Neriton, Warszawa 2004

Geron, Małgorzata, Grupa Pięciu (1905-1908), [w:] Sztuka 1905 –1923. Malarstwo-Rzeźba-Grafika-Krytyka Artystyczna. Materiały z konferencji naukowej Toruń 21-23 września 2005, red. M. Geron i J. Malinowski, Wydawnictwo Interdyscyplinarnego Koła Naukowego Doktorantów UMK Toruń 2006, , s.10-17.

Geron, Małgorzata, Wokół ankiety lwowskiej „Gazety Wieczornej” Ekspresjonizm w sztuce plastycznej (1918), [w:] Dzieje krytyki artystycznej i myśli o sztuce. Materiały z konferencji naukowej Toruń 13 - 15 czerwca 2007, red. Geron M. i Malinowski J., Warszawa 2009, s.295 – 320.

Geron, Małgorzata, Formiści. Monografia grupy, Twórczość i programy artystyczne, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2015, ss.453

Geron Małgorzata, Wizja modernizacji w „Mieście formistów” Leona Chwistka, [w:] „Pamiętnik Sztuk Pięknych/Fine Arts Diary” Nr/No.9/2015 „Sztuka Polska 1945 – 1970/Polish Art 1945-1970, red. Ewa Toniak i Jan W. Sienkiewicz, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2015, , s.13-18.

Geron, Małgorzata, Twórczość plastyczna Tytusa Czyżewskiego w okresie formistycznym, [w:] Między słowem a obrazem. Rzecz o Tytusie Czyżewskim, red. Diana Wasilewska, UNIVERSITATIS Kraków 2017,s. 75-91.

Geron, Małgorzata, Kokaina/Cocain Rity Sacchetto i Augusta Zamoyskiego, [w:] Wokół 1918 roku. Niepodległość i awangarda, red. Małgorzata Geron i Jerzy Malinowski, „Pamiętnik Sztuk Pięknych” Nr 13/2018, s.33-42.

Geron, Małgorzata, Działalność artystyczna Rity Sacchetto/Artistic Activity of Rita Sacchetto, [w/in] August Zamoyski. Nie tylko z archiwum/Not Just From The Archives, red./ed. Maria Śledzianowska , Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie, Warszawa 2019, s.218-239.

Jacek Mierzejewski 1883 – 1925, B. Brus - Malinowska, W. Jaworska (Wstęp), kat. wystawy, Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 1987

Jakimowicz, Irena: Witkacy, Chwistek, Strzemiński; myśli i obrazy, Arkady, Warszawa 1978

Kossakowska – Szanajca, Zofia: August Zamoyski, Wydawnictwo Arkady, Warszawa 1974

Lenartowicz, Światosław: Zbigniew Pronaszko, Muzeum Narodowe w Krakowie, Wydawnictwo BOSZ, Olszanica 2008

Lenartowicz Światosław, Jan Hrynkowski 1891-1971, Muzeum Narodowe w Krakowie 2019.

Leon Chwistek. Nowe kierunki w sztuce, red. Karol Chrobak, Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK 2018.

Międzynarodowa Kolekcja Sztuki Nowoczesnej grupy „a.r.”, red. P. Kurc-Maj, A. Saciuk-Gąsowska, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 2019.

Papież awangardy. Tadeusz Peiper w Hiszpanii, Polsce, Europie, Muzeum Narodowe w Warszawie 2015.

Pollakówna Joanna: Tytus Czyżewski, Wydawnictwo Ruch, Warszawa 1971

Ratajczak Tadeusz, Zgasły >>brzask epoki<<. Szkice z dziejów czasopisma „Zdrój” 1917-1922, Poznań 1980.

Soczyńska, Agata: Tytus Czyżewski. Malarz – poeta, Wydawnictwo Neriton, Warszawa 2006

W 70 rocznicę Wystawy Nowej Sztuki Wilno 1923, Muzeum Sztuki, Łódź 1993.

Wokół 1918 roku. Niepodległość i awangarda, red. M. Geron i J. Malinowski, „Pamiętnik Sztuk Pięknych” Nr 13/2018.

Witkiewicz Stanisław Ignacy, Nowe formy w malarstwie i wynikające stad nieporozumienia/Szkice estetyczne, oprac. J. Degler, L. Sokół, Warszawa 2002.

Witkiewicz Stanisław Ignacy, O Czystej Formie i inne pisma o sztuce, oprac. J. Degler, Warszawa 2003.

nie dotyczy