Dzieje doktryn artystycznych etap I
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 1402-DDA-11-S2 |
Kod Erasmus / ISCED: |
(brak danych)
/
(0222) Historia i archeologia
|
Nazwa przedmiotu: | Dzieje doktryn artystycznych etap I |
Jednostka: | Wydział Sztuk Pięknych |
Grupy: |
Przedmioty obowiązkowe 1 rok sem. zimowy Historia sztuki (s2) |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Wymagania wstępne: | brak |
Rodzaj przedmiotu: | przedmiot obowiązkowy |
Efekty uczenia się - wiedza: | K_W05 Definiuje i objaśnia pozycję i znaczenie nauk historycznych, a w szczególności historii sztuki w obszarze nauk humanistycznych i społecznych; rozumie cele prowadzenia badań w tej ostatniej dziedzinie. K_W07 Ma poszerzoną wiedzę z zakresu formowania się, rozwoju i ewolucji doktryn artystycznych, gustu i norm estetycznych w perspektywie czasowej i geograficznej. Zna formowanie się i rozwój szkolnictwa artystycznego w czasach nowożytnych i towarzyszącego im piśmiennictwa o charakterze dydaktycznym i dyskursywnym. Ma wiedzę na temat formowania się i specyfiki języka opisującego sztukę. K_W08 Zna i rozumie zaawansowane metody analizy oraz interpretacji dzieł sztuki, wartościowania i syntetyzowania różnych zjawisk artystycznych i kulturowych, przekazywanych poprzez rozmaite źródła informacji. |
Efekty uczenia się - umiejętności: | K_U02 Opanował w stopniu zaawansowanym i potrafi zastosować w praktyce wiedzę z zakresu myśli, teorii i praktyki artystycznej. K_U04 W badaniach historyka sztuki potrafi integrować wiedzę z różnych obszarów. Potrafi w praktyce wykorzystać ją w pracy badawczej historyka sztuki. |
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne: | K_K01 Dostrzega i formułuje problemy etyczne związane z pracą historyka sztuki i popularyzacją wiedzy o sztuce. K_K02 Uznaje i szanuje różnice rzetelnie ukazanych punktów widzenia, warunkowane światem wartości i postawami ludzi w różnych okresach i kontekstach historyczno-kulturowych, wykazując |
Metody dydaktyczne: | Zajęcia prowadzone są w formie wykładów z zarezerwowanym czasem dla otwartej dyskusji i kontekstowego objaśnienia wybranych zagadnień. Każdy wykład wspomagany jest prezentacją multimedialną zawierającą zarówno objaśniające diagramy, cytaty źródłowe, tabele,, dane biograficzne oraz materiał ilustracyjny o charakterze poglądowym. |
Metody dydaktyczne eksponujące: | - pokaz |
Metody dydaktyczne podające: | - pogadanka |
Metody dydaktyczne poszukujące: | - biograficzna |
Metody dydaktyczne w kształceniu online: | - metody ewaluacyjne |
Skrócony opis: |
Podstawy wiedzy odnośnie piśmiennictwa i teorii o sztuce od starożytności po schyłek nowożytności (VIII w. p.n.e. - XVIII w. n.e.). |
Pełny opis: |
Wykład ma za zadanie ukazanie szerokiego kontekstu ideowego, estetycznego i społecznego europejskiej tradycji artystycznej. Zajęcia prowadzone są w kilku zasadniczych blokach problemowych ujętych w ramy chronologiczne. W pierwszej kolejności omówione zostaną w szerokim kontekście (filozofia z ontologią, historiografia, świadomość społeczna oraz praktyka artystyczna) podstawowe pojęcia i definicje towarzyszące wczesnej refleksji nad sztuką. W następnym bloku omówione zostaną powstające na przestrzeni stuleci teorie na temat kulturowej i społecznej roli sztuki oraz artysty. Kolejny wątek stanowi prezentacja podstawowych wiadomości z zakresu estetyki starożytnej, średniowiecznej i nowożytnej uzupełniona o informacje dotyczące specyfiki języka sztuki i etymologii najważniejszych dla kultury europejskiej pojęć z tego zakresu. W osobnym boku omówiona zostanie specyfika refleksji teoretycznej wynikającej bezpośrednio z praktyki artystycznej (indywidualne przemyślenia artystów, traktaty oraz piśmiennictwo o charakterze dydaktycznym) i jej wpływ na kształtowanie świadomości artystycznej i estetycznej w Europie czasów nowożytnych. Ostatnią częścią wykładu jest zestawienie teorii powstających w środowiskach artystycznych z praktyką i kształceniem artysty. Prezentowane materiał we wszystkich blokach tematycznych oparty został na źródłowych cytatach oraz wizualnej egzemplifikacji. |
Literatura: |
1. Materiały źródłowe Alberti L. B., Ksiąg dziesięć o sztuce budowania, Warszawa 1960, Alberti L.B., O malarstwie, oprac. M. Rzepińska, tłum. L. Winniczuk, Warszawa-Wrocław-Kraków 1963, Arystoteles, Poetyka, tłum. H. Podbierski, 1983, Barozzi da Vignola J., O pięciu porządkach w architekturze, Warszawa 1955 Białostocki J. (red.), Myśliciele, kronikarze i artyści o sztuce od starożytności do 1500 roku, Gdańsk 2001, Białostocki J. (red.), Teoretycy, historiografowie i artyści o sztuce: 1500-1600, Warszawa 1985, Białostocki, J. M. Poprzęcka, A. Ziemba (red.), Teoretycy, historiografowie i artyści o sztuce: 1600-1700, Warszawa 1994, Cennino Cennini, Rzecz o malarstwie, Wrocław 1955, Dionizjusz z Furny, Hermeneia, Kraków 2003, Filostrat Starszy, Obrazy, tłum. i wstępem opatrzył R. Popowski, Warszawa 2004, s. 13-93 Grabska E., Poprzęcka M. (red.), Teoretycy, artyści i krytycy o sztuce: 1700-1870, Warszawa 1974, Leonardo da Vinci, Traktat o Malarstwie, przeł. M. Rzepińska, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk - Łódź 1984, Lessing G.E., Laokoon czyli o granicach malarstwa i poezji, Kraków 2012, Palladio A., Cztery księgi o architekturze, Warszawa 1955, Platon, Państwo, tłum. W. Witwicki, Warszawa 1990, Pliniusz St., Historia naturalna (wybór), przekład, komentarz oraz wprowadzenie. I. i T. Zawadzcy, różne wydania Teoflil Prezbiter, Diversarum Artium Schedula. Średniowieczny zbiór przepisów o sztukach rozmaitych, przedkł. i oprac., S. Kobielus, Kraków 1998 Witruwiusz, O architekturze ksiąg dziesięć, Warszawa 2004, Vasari G., Żywoty najsłynniejszych malarzy, rzeźbiarzy i architektów, Warszawa – Kraków, od 1985. 2. Opracowania – literatura podstawowa Albrecht Durer jako pisarz i teoretyk sztuki, opr. Jan Białostocki, Warszawa 1956 Barasch M., Theories of art from Plato to Winckelmann NY 1985 Dagron G., Ikonoklazm i ustanowienie ortodoksji [w:] G. Dagron, P. Riché, A. Vauchez, Biskupi, mnisi i cesarze, 610-1054, Warszawa 1999, s. 86-144 Eco U., Sztuka i piękno w średniowieczu, Kraków 2007 Freedberg D., Potęga wizerunków: studia z historii i teorii oddziaływania, Kraków 2005 Haskell, F. Penny N., Taste and the Antique, New Haven – London 1981 Lorenc I., Logos i mit estetyczności, Warszawa 1993 Krasny P., Visibilia signa ad pietatem excitantes. Teoria sztuki sakralnej w pismach pisarzy kościelnych epoki nowożytnej, Kraków 2010 Kruft H. W., A History of Architectural Theory, PAP 1994 Michalski S., Protestanci a sztuka, Warszawa 1989 Morawski S., Studia z historii myśli estetycznej XVIII i XIX wieku, Warszawa 1961 Mossakowski S., Pitagorejska teoria piękna i jej rola w teoriach artystycznych i naukowych doby renesansu, Rocznik Historii Sztuki, X: 1974, s. 28-38 Poussin i teoria klasycyzmu, oprac. J. Białostocki, Wrocław 1953 Rzepińska M., Historia koloru w dziejach malarstwa europejskiego, t.1-2, Warszawa 1989, Tatarkiewicz W., Historia estetyki, (T. 1: Estetyka starożytna, T. 2: Estetyka średniowieczna, T. 3: Estetyka nowożytna), Wyd.Arkady, Warszawa 1985-1991 Tatarkiewicz W., Dzieje sześciu pojęć, Warszawa 2006 Waźbiński Z., O rozpoznawaniu i wartościowaniu obrazów, Toruń 1975 Waźbiński Z., Vasari i nowożytna historiografia sztuki, Wrocław 1975 literatura uzupełniająca opracowania Białostocki J., "Barok": styl, epoka, postawa, [w:] tenże, Pięć wieków myśli o sztuce, Warszawa 1976, s. 220-248. Białostocki J., G.P. Belloriego „Idea malarza, rzeźbiarza i architekta” – manifest barokowego klasycyzmu, [w:] tenże, Sztuka i myśl humanistyczna, Warszawa 1966 Białostocki J., Literatura o sztuce w wieku XVII, "Studia estetyczne", 4, 1967 Białostocki J., Pojęcie natury w teorii sztuki Renesansu, [w:] Sztuka i myśl humanistyczna, Warszawa 1966, s. 44nn. Białostocki J., Potęga piękna. O utopijnej idei Leone Battisty Albertiego, [w:] tegoż, Sztuka i myśl humanistyczna, Warszawa 1966 Castelnuovo E., Artysta, [w:] Człowiek średniowiecza, red. J. Le Goff, tłum. M. Radożycka-Paoletti, Warszawa 1996, s. 265-302 Chastel A., Artysta, [w] Człowiek renesansu, red. E. Garin, tłum. A. Osmólska-Mętrak, Warszawa 2001, s. 249-281 Dębińska-Siury D., Plotyn, Warszawa 1995 Harasimowicz J., Rola sztuki w doktrynie i praktyce kultowej reformacji, „Euhemer” 1980, nr 4 (118), s. 71–86 Jarzewicz J., Rysunek architektów średniowiecza (Villard de Honnecourt i inni) [w:] Disegno – rysunek u źródeł sztuki nowożytnej, Toruń 2001, s. 65-83 Kobielus S., Pojęcie piękna w pismach Albrechta Durera, „Folia Historiae Artium”, XV 1979 Komorowski M., Postać ludzka w teorii sztuki humanizmu, [w:] O ikonografii świeckiej doby humanizmu, red. J. Białostocki, Warszawa 1977 Kuczyńska A., Sztuka jako filozofia w kulturze renesansu włoskiego, Warszawa 1988 Meyendorff J., Teologia bizantyjska. Historia i doktryna, tłum. J. Prokopiuk, Kraków 2007 Panofsky E., Rozwój teorii proporcji jako odzwierciedlenie teorii stylu, tłum. A. Kozak, [w:] tegoż, Średniowiecze, tłum. G. Jurkowlaniec et al., Warszawa 2001, s. 5-66 Panofsky E., Suger, opat St-Denis, [w:] tegoż, Studia z historii sztuki, red. J. Białostocki, Warszawa 1971, s. 66–94 Pasierb J., Problematyka sztuki w postanowieniach soborów, "Znak", 1964, nr 12, s. 1460-1482. Podbielski H. , Znaczenie i funkcja mimesis w Poetyce Arystotelesa, „Rocz. Hum.”, XXIX, z. 3, 1981, s. 33-44 Podbielski H., Pojęcie mimesis w ujęciu Platona i Arystotelesa, [w:] Sztuka. Mimesis czy kreacja? Referaty XXXIV Tygodnia Filozoficznego, Lublin 1992, s. 7-22 Pomian K., Zbieracze i osobliwości. Paryż – Wenecja XVI-XVIII wiek, Lublin 2001 Schnayder J., Periegeza Pauzaniasza po Grecji, „Meander”, XIX, 1964, z. 5, s. 187-208 Secomska K., Spór o starożytność, Warszawa 1991 Simson von O., Miara i światło, [w:] tenże, Katedra gotycka, Warszawa 1989. Stróżowski W., Próba systematyzacji określeń piękna występujących w tekstach św. Tomasza, „Roczniki Filozoficzne” IV, 1958, z. 1, s. 19-51 Szczepańska A., Idea postępu w myśli o sztuce (XVI-XVIII w.), w: Myśl o sztuce i sztuka XVII i XVIII wieku, Warszawa 1970 Tatarkiewicz Wł., Kolor i rysunek, [w:] tegoż, Droga przez estetykę, Warszawa 1972 Uspienski L., Teologia ikony, tłum. M. Żurowska, Warszawa 2009, s. 55-141 Ut pictura poesis, red. M. Skwara, S. Wysłouch, Gdańsk 2006 Waźbiński Z., Disegno w teorii artystycznej XVI wieku: Italia, [w:] Disegno –rysunek u źrodeł sztuki nowożytnej (Materiały sesji naukowej w Toruniu 26–27X 2000), , red. S. Dudzik, T.J. Żuchowski, Toruń 2001, s. 85-101 Waźbiński Z., Pietro Aretino a pojęcie disegno w krytyce artystycznej Wenecji XVI w., [w:] Pogranicza i korespondencjie sztuk, red. T. Cieslikowska, J. Sławinski, Ossolineum 1980 Waźbiński Z., Twórca w koncepcji renesansu. U źródeł nowożytnego mitu sztuki, Toruń 1968 Waźbiński Z., Vasari i jego dzieje „sztuk rysunku”, Toruń 1972 Wolicka E., Mimetyka i mitologia Platona, Lublin 1994 Wronikowska B., Poglądy Ojców Kościoła na sztukę w ciągu pierwszych dwóch stuleci istnienia Kościoła, „Rocz. Hum.”, XXVI, 1978, z. 4, s. 5–12 |
Metody i kryteria oceniania: |
egzamin pisemny |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.