Historia grafiki

Prezentowany w czasie wykładu materiał obejmuje historię grafiki od średniowiecza do 1. połowy XX wieku w układzie chronologicznym z uwzględnieniem specyfiki poszczególnych technik i ich odmian, szkół i środowisk, twórczości wybitnych artystów grafików i dzieł o

przełomowym znaczeniu.

Wykład ma na celu zapoznanie studentów z genezą grafiki artystycznej (Azja) i historią grafiki artystycznej w Europie do 1. połowy XX w., ze szczególnym uwzględnieniem tradycyjnych technik grafiki warsztatowej (oraz serigrafii i monotypii) w ujęciu chronologicznym.

Wykład naświetla przemiany zachodzące w grafice przez stulecia (w zakresie warsztatu, stylu, ikonografii, roli i miejsca grafiki wśród sztuk plastycznych); ma na celu prezentację najważniejszych ośrodków i szkół oraz dokonań mistrzów w zakresie grafiki warsztatowej.Zaznajamia z podstawową terminologią dotyczącą warsztatu graficznego (matryca, odbitka, stany, nakład, grafika barwna, grafika kolorowana, drzeworyt langowy, drzeworyt sztorcowy, peintre-graveur itd.), rodzajami papierów i znaków wodnych, różnymi formami podpisów projektowych, wykonawczych i wydawniczych.

Wykład obejmuje genezę poszczególnych technik i ich odmian, specyfikę epoki, twórczość szkół, środowisk i wybitnych grafików danego

okresu; analizę dzieł od strony formy, stylu, ikonografii, symboliki.

Ilustracje graficzne w inkunabułach i książkach: nakłady, frontyspisy, bordiury, winiety. Plakat litograficzny.

Omawiane są dzieła najbardziej reprezentatywne dla danej epoki czy artysty jak i prace, które ze względu na proces powstania czy niekonwencjonalne ujęcie (styl, temat, eksperyment formalny) pozostają poza kanonem.

Cykl wykładów rozpoczyna się omówieniem podstawowego podziału grafiki względem technik i funkcji, objaśnieniem terminologii oraz omówieniem literatury

(do każdego wykładu dołączona literatura szczegółowa - uzupełniająca).

Literatura podstawowa:

Białostocki J., W pracowniach dawnych grafików, Warszawa 1957.

Bóbr M., Mistrzowie grafiki europejskiej od XV do XVIII wieku, Warszawa 2000.

Cleaver J., A History of Graphic Art, London 1963.

Dossi B., Albertina, The History of the Collection and its Masterpieces, Prestel, 1999

Grafika szkół obcych w zbiorach polskich, red. M. Mrozińska, S. Sawicka, Warszawa 1978.

Hütt W., Niemieckie malarstwo i grafika późnego gotyku i renesansu, Warszawa 1985

Jakimowicz I., Pięć wieków grafiki polskiej, katalog, Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 1997.

Jurkiewicz A., Podręcznik metod grafiki artystycznej, 1-2, 1938.

Krejča A., Techniki sztuk graficznych, Warszawa 1984.

Krużel Krzysztof , Wśród starych rycin. Wybrane zagadnienia opracowania formalnego dawnej grafiki, Wydawnictwo Naukowe DWN, Księgarnia Akademicka, Kraków 1999

Polskie kolekcjonerstwo grafiki i rysunku, wstęp St. Sawicka, praca zbiorowa, red. naukowa Maria Mrozińska, Stanisława Sawicka, Warszawa 1980

Stubbe W., History of Modern Graphic Art, London 1963

Talbierska J., Grafika XVII w. w Polsce. Funkcje, ośrodki, artyści, dzieła, Warszawa 2011.

Talbierska J., Grafika europejska na przełomie XV i XVI wieku. Ośrodki, artyści i ich szkoły, kierunki rozwoju [w:] Sztuka około 1500. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Gdańsk, listopad 1996, Warszawa 1997, s. 279-296

Talbierska J., Główne ośrodki produkcji graficznej w Europie XVII wieku. Funkcje, artyści, produkcja, [w:] Sztuka XVII wieku w Polsce. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Kraków grudzień 1993, Warszawa 1994, s. 103-124.

Ukiyo-e: obraz przepływającego świata: grafika japońska od XVIII do XX w., katalog wystawy MNP, Poznań 1994.

Werner J., Techniki i technologie sztuk graficznych, Kraków 1972

Wiercińska J., Sztuka i książka, Warszawa 1986

Literatura uzupełniająca:

Alberowa Z., Ukiyo-e – dawny drzeworyt japoński ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie, kolekcja F. Jasieńskiego. Katalog wystawy, Kraków 1988.

Bieńkowska B., Zarys dziejów książki, Warszawa 1987.

Budzińska, Szkoła graficzna Rubensa. Katalog rycin ze zbiorów Gabinetu Rycin Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie, Warszawa 1975.

Dahl S., Dzieje książki, Wrocław 1965.

Ditrich H., Hofstätter H., Holzschnitt, Kupferstich, Lithographie und Serigraphie [w:] Geschichte der Kunst und künstlerischer Techniken, München 1965.

Encyklopedia książki, t.1-2, Wrocław 2017.

Encyklopedia wiedzy o książce, red. A. Birkenmajer, Wrocław 1971.

Grycz J., Z dziejów i techniki książki, Wrocław 1951.

Hillier J., The Japanese Print. A New Approach, London 1960.

Hillier J., Japanese Colour Prints, 1991.

Hind A. M., A history of engraving and etching from the 15th century to the year 1914, New York 1963.

Koschatzky W., Die Kunst der Graphik. Technik, Geschichte, Meisterwerke, Augsburg 1972.

Lane R. , Masters of the Japanese Print, London 1962.

Maleszko K., Krajobrazy Japonii. Drzeworyt japoński ukiyo-e i shin hanga ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie, Warszawa 2005.

Munsterberg H., Dictionary of Chinese and Japanese art, New York 1981.

Sachs J., Modern Prints and Drawings, New York 1954

- - -

The Illustrated Bartsch..., New York 1978, tom 1 i następne w kolejnych latach

Briquet C.M. , Les filiqranes. Dictionnaire historique des Marques du papier..., Leipzig 1923

w semestrze 2020/21 wykład będzie prowadzony w formie zdalnej (MS Teams), co 2 tygodnie (pierwszy: 15 października). Egzamin w tym semstrze w formie ustnej na MS Teams.

Prezentowany w czasie wykładu materiał obejmuje historię grafiki od średniowiecza do 1. połowy XX wieku w układzie chronologicznym z uwzględnieniem specyfiki poszczególnych technik i ich odmian, szkół i środowisk, twórczości wybitnych artystów grafików i dzieł o

przełomowym znaczeniu.

Wykład ma na celu zapoznanie studentów z genezą grafiki artystycznej (Azja) i historią grafiki artystycznej w Europie do 1. połowy XX w., ze szczególnym uwzględnieniem tradycyjnych technik grafiki warsztatowej (oraz serigrafii i monotypii) w ujęciu chronologicznym.

Wykład naświetla przemiany zachodzące w grafice przez stulecia (w zakresie warsztatu, stylu, ikonografii, roli i miejsca grafiki wśród sztuk plastycznych); ma na celu prezentację najważniejszych ośrodków i szkół oraz dokonań mistrzów w zakresie grafiki warsztatowej.Zaznajamia z podstawową terminologią dotyczącą warsztatu graficznego (matryca, odbitka, stany, nakład, grafika barwna, grafika kolorowana, drzeworyt langowy, drzeworyt sztorcowy, peintre-graveur itd.), rodzajami papierów i znaków wodnych, różnymi formami podpisów projektowych, wykonawczych i wydawniczych.

Wykład obejmuje genezę poszczególnych technik i ich odmian, specyfikę epoki, twórczość szkół, środowisk i wybitnych grafików danego

okresu; analizę dzieł od strony formy, stylu, ikonografii, symboliki.

Ilustracje graficzne w inkunabułach i książkach: nakłady, frontyspisy, bordiury, winiety. Plakat litograficzny.

Omawiane są dzieła najbardziej reprezentatywne dla danej epoki czy artysty jak i prace, które ze względu na proces powstania czy niekonwencjonalne ujęcie (styl, temat, eksperyment formalny) pozostają poza kanonem.

Cykl wykładów rozpoczyna się omówieniem podstawowego podziału grafiki względem technik i funkcji, objaśnieniem terminologii oraz omówieniem literatury

(do każdego wykładu dołączona literatura szczegółowa - uzupełniająca).

Literatura podstawowa:

Białostocki J., W pracowniach dawnych grafików, Warszawa 1957.

Bóbr M., Mistrzowie grafiki europejskiej od XV do XVIII wieku, Warszawa 2000.

Cleaver J., A History of Graphic Art, London 1963.

Dossi B., Albertina, The History of the Collection and its Masterpieces, Prestel, 1999

Grafika szkół obcych w zbiorach polskich, red. M. Mrozińska, S. Sawicka, Warszawa 1978.

Hütt W., Niemieckie malarstwo i grafika późnego gotyku i renesansu, Warszawa 1985

Jakimowicz I., Pięć wieków grafiki polskiej, katalog, Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 1997.

Jurkiewicz A., Podręcznik metod grafiki artystycznej, 1-2, 1938.

Krejča A., Techniki sztuk graficznych, Warszawa 1984.

Krużel Krzysztof , Wśród starych rycin. Wybrane zagadnienia opracowania formalnego dawnej grafiki, Wydawnictwo Naukowe DWN, Księgarnia Akademicka, Kraków 1999

Polskie kolekcjonerstwo grafiki i rysunku, wstęp St. Sawicka, praca zbiorowa, red. naukowa Maria Mrozińska, Stanisława Sawicka, Warszawa 1980

Stubbe W., History of Modern Graphic Art, London 1963

Talbierska J., Grafika XVII w. w Polsce. Funkcje, ośrodki, artyści, dzieła, Warszawa 2011.

Talbierska J., Grafika europejska na przełomie XV i XVI wieku. Ośrodki, artyści i ich szkoły, kierunki rozwoju [w:] Sztuka około 1500. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Gdańsk, listopad 1996, Warszawa 1997, s. 279-296

Talbierska J., Główne ośrodki produkcji graficznej w Europie XVII wieku. Funkcje, artyści, produkcja, [w:] Sztuka XVII wieku w Polsce. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Kraków grudzień 1993, Warszawa 1994, s. 103-124.

Ukiyo-e: obraz przepływającego świata: grafika japońska od XVIII do XX w., katalog wystawy MNP, Poznań 1994.

Werner J., Techniki i technologie sztuk graficznych, Kraków 1972

Wiercińska J., Sztuka i książka, Warszawa 1986

Literatura uzupełniająca:

Alberowa Z., Ukiyo-e – dawny drzeworyt japoński ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie, kolekcja F. Jasieńskiego. Katalog wystawy, Kraków 1988.

Bieńkowska B., Zarys dziejów książki, Warszawa 1987.

Budzińska, Szkoła graficzna Rubensa. Katalog rycin ze zbiorów Gabinetu Rycin Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie, Warszawa 1975.

Dahl S., Dzieje książki, Wrocław 1965.

Ditrich H., Hofstätter H., Holzschnitt, Kupferstich, Lithographie und Serigraphie [w:] Geschichte der Kunst und künstlerischer Techniken, München 1965.

Encyklopedia książki, t.1-2, Wrocław 2017.

Encyklopedia wiedzy o książce, red. A. Birkenmajer, Wrocław 1971.

Grycz J., Z dziejów i techniki książki, Wrocław 1951.

Hillier J., The Japanese Print. A New Approach, London 1960.

Hillier J., Japanese Colour Prints, 1991.

Hind A. M., A history of engraving and etching from the 15th century to the year 1914, New York 1963.

Koschatzky W., Die Kunst der Graphik. Technik, Geschichte, Meisterwerke, Augsburg 1972.

Lane R. , Masters of the Japanese Print, London 1962.

Maleszko K., Krajobrazy Japonii. Drzeworyt japoński ukiyo-e i shin hanga ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie, Warszawa 2005.

Munsterberg H., Dictionary of Chinese and Japanese art, New York 1981.

Sachs J., Modern Prints and Drawings, New York 1954

- - -

The Illustrated Bartsch..., New York 1978, tom 1 i następne w kolejnych latach

Briquet C.M. , Les filiqranes. Dictionnaire historique des Marques du papier..., Leipzig 1923

w semestrze 2020/21 wykład będzie prowadzony w formie zdalnej (MS Teams), co 2 tygodnie (pierwszy: 15 października). Egzamin w tym semstrze w formie ustnej na MS Teams.

Prezentowany w czasie wykładu materiał obejmuje historię grafiki od średniowiecza do 1. połowy XX wieku w układzie chronologicznym z uwzględnieniem specyfiki poszczególnych technik i ich odmian, szkół i środowisk, twórczości wybitnych artystów grafików i dzieł o

przełomowym znaczeniu.

Wykład ma na celu zapoznanie studentów z genezą grafiki artystycznej (Azja) i historią grafiki artystycznej w Europie do 1. połowy XX w., ze szczególnym uwzględnieniem tradycyjnych technik grafiki warsztatowej (oraz serigrafii i monotypii) w ujęciu chronologicznym.

Wykład naświetla przemiany zachodzące w grafice przez stulecia (w zakresie warsztatu, stylu, ikonografii, roli i miejsca grafiki wśród sztuk plastycznych); ma na celu prezentację najważniejszych ośrodków i szkół oraz dokonań mistrzów w zakresie grafiki warsztatowej.Zaznajamia z podstawową terminologią dotyczącą warsztatu graficznego (matryca, odbitka, stany, nakład, grafika barwna, grafika kolorowana, drzeworyt langowy, drzeworyt sztorcowy, peintre-graveur itd.), rodzajami papierów i znaków wodnych, różnymi formami podpisów projektowych, wykonawczych i wydawniczych.

Wykład obejmuje genezę poszczególnych technik i ich odmian, specyfikę epoki, twórczość szkół, środowisk i wybitnych grafików danego

okresu; analizę dzieł od strony formy, stylu, ikonografii, symboliki.

Ilustracje graficzne w inkunabułach i książkach: nakłady, frontyspisy, bordiury, winiety. Plakat litograficzny.

Omawiane są dzieła najbardziej reprezentatywne dla danej epoki czy artysty jak i prace, które ze względu na proces powstania czy niekonwencjonalne ujęcie (styl, temat, eksperyment formalny) pozostają poza kanonem.

Cykl wykładów rozpoczyna się omówieniem podstawowego podziału grafiki względem technik i funkcji, objaśnieniem terminologii oraz omówieniem literatury

(do każdego wykładu dołączona literatura szczegółowa - uzupełniająca).

Literatura podstawowa:

Białostocki J., W pracowniach dawnych grafików, Warszawa 1957.

Bóbr M., Mistrzowie grafiki europejskiej od XV do XVIII wieku, Warszawa 2000.

Cleaver J., A History of Graphic Art, London 1963.

Dossi B., Albertina, The History of the Collection and its Masterpieces, Prestel, 1999

Grafika szkół obcych w zbiorach polskich, red. M. Mrozińska, S. Sawicka, Warszawa 1978.

Hütt W., Niemieckie malarstwo i grafika późnego gotyku i renesansu, Warszawa 1985

Jakimowicz I., Pięć wieków grafiki polskiej, katalog, Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 1997.

Jurkiewicz A., Podręcznik metod grafiki artystycznej, 1-2, 1938.

Krejča A., Techniki sztuk graficznych, Warszawa 1984.

Krużel Krzysztof , Wśród starych rycin. Wybrane zagadnienia opracowania formalnego dawnej grafiki, Wydawnictwo Naukowe DWN, Księgarnia Akademicka, Kraków 1999

Polskie kolekcjonerstwo grafiki i rysunku, wstęp St. Sawicka, praca zbiorowa, red. naukowa Maria Mrozińska, Stanisława Sawicka, Warszawa 1980

Stubbe W., History of Modern Graphic Art, London 1963

Talbierska J., Grafika XVII w. w Polsce. Funkcje, ośrodki, artyści, dzieła, Warszawa 2011.

Talbierska J., Grafika europejska na przełomie XV i XVI wieku. Ośrodki, artyści i ich szkoły, kierunki rozwoju [w:] Sztuka około 1500. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Gdańsk, listopad 1996, Warszawa 1997, s. 279-296

Talbierska J., Główne ośrodki produkcji graficznej w Europie XVII wieku. Funkcje, artyści, produkcja, [w:] Sztuka XVII wieku w Polsce. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Kraków grudzień 1993, Warszawa 1994, s. 103-124.

Ukiyo-e: obraz przepływającego świata: grafika japońska od XVIII do XX w., katalog wystawy MNP, Poznań 1994.

Werner J., Techniki i technologie sztuk graficznych, Kraków 1972

Wiercińska J., Sztuka i książka, Warszawa 1986

Literatura uzupełniająca:

Alberowa Z., Ukiyo-e – dawny drzeworyt japoński ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie, kolekcja F. Jasieńskiego. Katalog wystawy, Kraków 1988.

Bieńkowska B., Zarys dziejów książki, Warszawa 1987.

Budzińska, Szkoła graficzna Rubensa. Katalog rycin ze zbiorów Gabinetu Rycin Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie, Warszawa 1975.

Dahl S., Dzieje książki, Wrocław 1965.

Ditrich H., Hofstätter H., Holzschnitt, Kupferstich, Lithographie und Serigraphie [w:] Geschichte der Kunst und künstlerischer Techniken, München 1965.

Encyklopedia książki, t.1-2, Wrocław 2017.

Encyklopedia wiedzy o książce, red. A. Birkenmajer, Wrocław 1971.

Grycz J., Z dziejów i techniki książki, Wrocław 1951.

Hillier J., The Japanese Print. A New Approach, London 1960.

Hillier J., Japanese Colour Prints, 1991.

Hind A. M., A history of engraving and etching from the 15th century to the year 1914, New York 1963.

Koschatzky W., Die Kunst der Graphik. Technik, Geschichte, Meisterwerke, Augsburg 1972.

Lane R. , Masters of the Japanese Print, London 1962.

Maleszko K., Krajobrazy Japonii. Drzeworyt japoński ukiyo-e i shin hanga ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie, Warszawa 2005.

Munsterberg H., Dictionary of Chinese and Japanese art, New York 1981.

Sachs J., Modern Prints and Drawings, New York 1954

- - -

The Illustrated Bartsch..., New York 1978, tom 1 i następne w kolejnych latach

Briquet C.M. , Les filiqranes. Dictionnaire historique des Marques du papier..., Leipzig 1923

w semestrze 2020/21 wykład będzie prowadzony w formie zdalnej (MS Teams), co 2 tygodnie (pierwszy: 15 października). Egzamin w tym semstrze w formie ustnej na MS Teams.