Historia sztuki współczesnej

Wykłady poświęcony prezentacji zjawisk i tendencji sztuki po II wojnie światowej w ujęciu problemowo-historycznym. Przekazanie wiedzy o najnowszych realizacjach i trendach we współczesnej sztuce, z uwzględnieniem zmian w postrzeganiu formy plastycznej, nowoczesnych technik i środków wyrazu.

(dot. architektury – 15 godz.)

Wykłady mają na celu przekazanie wiedzy o najnowszych realizacjach i trendach we współczesnej architekturze światowej oraz przygotowanie studentów do samodzielnej pracy, opartej na właściwej interpretacji współczesnego dzieła architektonicznego, znajomości nowoczesnych technik i materiałów budowlanych.

Wybrana literatura:

Anda Rottenberg, Sztuka w Polsce 1945-2005, Warszawa 2005

Piotr Krakowski, O sztuce nowe i najnowszej, Warszawa 1984

Grzegorz Dziamski, Lata dziewięćdziesiąte, Arsenał, Poznań 2000

G. Dziamski (red.), Od awangardy do postmodernizmu, Warszawa 1996

U. Czartoryska, Od pop-artu do sztuki konceptualnej, Warszawa 1973

Izabela Kowalczyk, Ciało i władza. Polska sztuka krytyczna lat 90. Warszawa 2002

Alicja Kępińska, Nowa Sztuka. Sztuka polska w latach 1945-1978, Warszawa 1981

Grzegorz Dziamski, Szkice o nowej sztuce, Warszawa 1984

A.Wojciechowski, Młode malarstwo polskie, 1944-1974, wyd. 2, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1983

Grzegorz Dziamski, Performance Warszawa (1984)

Adam Kotula, Krakowski Piotr, Sztuka abstrakcyjna, Warszawa 1973

Adam Kotula, Krakowski Piotr, Rzeźba współczesna, Warszawa 1980

Encyklopedia Kultury Polskiej XXw. Od awangardy do postmodernizmu, red. G.Dziamski, Warszawa 1996

Piotr Piotrowski, Znaczenia modernizmu. W stronę historii sztuki polskiej po 1945 roku, Rebis, Poznań, 1999

Urszula Czartoryska, Przygody plastyczne fotografii, Gdańsk 2002

Ryszard Kluszczyński, Obrazy na wolności. Studia z historii sztuk medialnych w Polsce, Warszawa 1998

(Literatura z dziedziny malarstwa)

Sztuka Świata, t.10, Warszawa 1996

Urszula Czartoryska, Przygody plastyczne fotografii, Gdańsk 2002

Urszula Czartoryska, Od pop-artu do sztuki konceptualnej, Warszawa 1973

Grzegorz Dziamski, Lata dziewięćdziesiąte, Arsenał, Poznań 2000

Grzegorz Dziamski (red.), Od awangardy do postmodernizmu, Warszawa 1996

Grzegorz Dziamski (red) Encyklopedia Kultury Polskiej XX w. Od awangardy do postmodernizmu, Warszawa 1996

Krystyna Janicka, Malarstwo surrealistyczne 1940 – 1970, Warszawa 1978

Alicja Kępińska, Nowa Sztuka. Sztuka polska w latach 1945-1978, Warszawa 1981

Adam Kotula, Krakowski Piotr, Sztuka abstrakcyjna, Warszawa 1973

Adam Kotula, Krakowski Piotr, Rzeźba współczesna, Warszawa 1980

Izabela Kowalczyk, Ciało i władza. Polska sztuka krytyczna lat 90. Warszawa 2002

Piotr Krakowski, O sztuce nowe i najnowszej, Warszawa 1984

Piotr Piotrowski, Znaczenia modernizmu. W stronę historii sztuki polskiej po 1945 roku, Rebis, Poznań, 1999

Piotr Piotrowski, Awangarda w cieniu Jałty: sztuka w Europie Środkowo-Wschodniej w latach 1945-1989, Rebis, Poznań, 2005

Barbara Rose, Malarstwo amerykańskie XX wieku, Warszawa 1991

Anda Rottenberg, Sztuka w Polsce 1945-2005, Warszawa 2005

Aleksander Wojciechowski, Młode malarstwo polskie, 1944-1974, wyd. 2, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1983

Ryszard Kluszczyński, Obrazy na wolności. Studia z historii sztuk medialnych w Polsce, Warszawa 1998

Wojciech Włodarczyk, Socrealizm. Sztuka polska w latach 1950-1954, Kraków 1991

Aleksander Wojciechowski, Czas nadziei, czas smutku. Sztuka niezależna lat osiemdziesiątych, Warszawa 1992

Literatura z dziedziny architektury:

Podstawowa:

1. Gössel P., Leuthäuser G., Architektura XX wieku, Kolonia 2006 (Architecture in the Twentieth Centry, Köln 1991)

2. Ghirardo D., Architektura po modernizmie, wyd.VIA, 1999.

3. Jencks Ch., Architektura postmodernistyczna, Warszawa 1987.

4. Wujek J., Mity i utopie architektury XX wieku, Warszawa 1986.

5. Watkin D., Historia architektury zachodniej, Warszawa 2001

Uzupełniająca:

6. Banham R., Rewolucja w architekturze, Warszawa 1979

7. Baumgarth Ch., Futuryzm, Warszawa 1987

8. Berkel B., Bos C., Niepoprawni wizjonerzy, Warszawa 2000

9. Biegański P., U źródeł architektury współczesnej, Warszawa 1972.

10. Blake P., Ludwig Mies van der Rohe – architektura i struktura, Warszawa 1991.

11. Boesiger W., Le Corbusier. Oeuvre complète, Zurich 1929-1958

12. Bonta J., Ludwig Mies van der Rohe, Warszawa 1983.

13. Fiałkowski W., Siedmiu architektów XX wieku, Warszawa 1981

14. Gans D., The Le Corbusier Guide, New York 2000

15. Giedion S., Przestrzeń-czas-architektura, Warszawa 1975.

16. Jencks Ch., Architektura późnego modernizmu, Warszawa 1989

17. Jencks Ch., Ruch nowoczesny w architekturze, Warszawa 1987.

18. Kotula A., Krakowski P., Architektura współczesna, Kraków 1967.

19. Kosa Z., Kenzo Tange, Warszawa 1977.

20. Kucharzewska J., Współczesna architektura i urbanistyka Pekinu w kontekście warunków politycznych, Toruń 2016.

21. Lahti L., Alvar Aalto 1898-1976. Raj dla zwykłego człowieka, Köln 2006

22. Máté P., Richard Neutra, Warszawa 1978.

23. Naylor G., Bauhaus, Warszawa 1977.

24. Nagy E., Le Corbusier, Warszawa 1977

25. Norberg-Schulz Ch., Znaczenie w architekturze Zachodu, Warszawa 1999

26. Olszewski A., Nowa forma w architekturze polskiej, 1900-1925, Warszawa 1967

27. Overy P., De Stijl, Warszawa 1979.

28. Pawley M., Norman Foster. A Global Architecture, London 1999

29. Rasmussen S.E., Odczuwanie architektury, Warszawa 1999

30. Sakellaridou I., Mario Botta. Architectural Poetics, New York 2000

31. Sarnitz A., Adolf Loos, Bonn 2003

32. Sławińska J., Ekspresja sił w nowoczesnej architekturze, Warszawa 1997

33. Springer, Źle urodzone. Reportaże o architekturze PRL-u, Kraków 2011.

34. Stopczyk S., Ekspresjonizm, Warszawa 1987.

35. Tzonis A., Santiago Calatrava. The Poetics of Movement, London 2000

36. Włodarczyk J., Prawda i kłamstwa architektury, Wydawnictwo Politechniki Białostockiej 2009.

37. Winskowski P., Modernizm przebudowany. Inspiracje techniką w architekturze u progu XXI wieku, Kraków 2000.

38. Wisłocka I., Dom i miasto jutra, Warszawa 1971

39. Zumthor P., Myślenie architekturą, Kraków 2011

nie dotyczy

(dot. architektury – 15 godz.)

Wykład poświęcony prezentacji zjawisk i tendencji w architekturze powszechnej XX wieku w ujęciu problemowo-historycznym. Twórczość architektoniczna rozpatrywana będzie na tle przemian społeczno-kulturowych i politycznych.

1. Modernizm

Wskazanie podstaw i założeń stylu; poruszane są zagadnienia twórczości przedstawicieli De Stijl, Konstruktywizmu, Bauhausu w aspekcie odniesień do planowania miast, kształtu i funkcji współczesnej architektury, roli jaką ma ona pełnić w kontekście potrzeb społecznych i ekonomicznych. Prezentowane są sylwetki i twórczość wybranych architektów europejskich. Omawiane jest znaczenie wystawy „Architektura międzynarodowa” w Museum of Modern Art w Nowym Jorku.

Poruszane są zagadnienia z dziedziny architektury mieszkaniowej: nowatorskie rozwiązania, wpływ czynników społeczno-ekonomicznych, estetycznych i politycznych na formę budynków mieszkalnych i - organizujących je w określone struktury miejskie – osiedli. Omawiane są wystawy budowlane, na których prezentowano prototypowe rozwiązania urbanistyczne i architektoniczne. Poruszone są zarówno zagadnienie architektury jednorodzinnej, willowej, jak i wielorodzinnej, w tym koncepcja corbusierowskiej „maszyny do mieszkania”. Temat omówiony w oparciu o twórczość F.L.Wrighta, A.Loosa, L.Miesa van der Rohe, Le Corbusiera, , A.Aalto i in. Osobne zagadnienie stanowi amerykański program Case Study House.

Koncepcje modernistycznych miast w oparciu o projekty niezrealizowane (np. Ville Contemporaine, Plan Voisin, projekt dla Schelde, Algieru, Saint-Dié itp.) oraz konkretne realizacje (np. Brasilia, Chandigarh i in.).

Prezentacja utopijnych koncepcji budowy domów i rozplanowania miast, działalność angielskiej grupy Archigram i matabolistów japońskich oraz recepcja tejże działalności na przełomie XX i XXI wieku; omówienie powojennej architektury japońskiej w oparciu o twórczość Kenzo Tange, Kisho Kurokawy, Araty Isozaki i in.

2. Postmodernizm

W trakcie wykładu omawiane są podstawy i założenia stylu, prezentowane są zagadnienia krytyki architektonicznej, zwłaszcza w odniesieniu do twórczości czołowych przedstawicieli modernizmu; istotne będzie odnajdywanie i rozumienie cytatów architektonicznych oraz pastiszu w dziełach postmodernistycznych; omówiony zostanie nurt neomodernizmu i nowego odczytania spuścizny architektonicznej pochodzącej z 1 połowy XX wieku. Różnorodność rozwiązań architektonicznych omówiona zostanie w oparciu o zrealizowane obiekty (m.in. autorstwa R.Venturiego, R.Meiera, Ch.Moora, M.Gravesa, J.Stirlinga i in.).

3. Dekonstruktywizm

W trakcie wykładu omawiane są podstawy i założenia programowe stylu; wskazane jest znaczenie konstruktywizmu rosyjskiego i modernizmu na ukształtowanie nowego języka wypowiedzi architektonicznej; omówiona jest wystawa inaugurująca działalność dekonstruktywistów z przedstawieniem sylwetek i twórczości uczestników; Wykład poparty jest licznymi przykładami niezrealizowanych koncepcji i rysunków architektonicznych pochodzących z wczesnych lat 80-tych XX wieku oraz wykonanych obiektów z końca XX wieku i początku XXI.

brak