Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Historia sztuki współczesnej

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 1402-HSW-3Zka-S1
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0228) Interdyscyplinarne programy i kwalifikacje związane z naukami humanistycznymi Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Historia sztuki współczesnej
Jednostka: Wydział Sztuk Pięknych
Grupy: Przedmioty obowiązkowe - III rok, sem. zimowy, krytyka artystyczna (s1)
Punkty ECTS i inne: 5.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Wymagania wstępne:

Wiedza z historii sztuki wcześniejszych epok

Rodzaj przedmiotu:

przedmiot obowiązkowy

Całkowity nakład pracy studenta:

1. Godziny realizowane z udziałem dwóch nauczycieli (godziny kontaktowe wykładu, przewidziane w programie): 30 godz. /1 pkt. + 30 godz./1 pkt.


2. Konsultacje z wykładowcami podczas dyżuru: 5 godz.- 1 pkt.


3. Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta, konieczny do zaliczenia przedmiotu (przygotowanie i uzupełnienie notatek; zebranie, przeanalizowanie i przyswojenie treści podanej literatury, zebranie materiału ilustracyjnego, koniecznego do nauki przedmiotu; przygotowanie prezentacji wraz z referatem): 30 godz./ 1 pkt.


4. Czas, wymagany do przygotowania się do zaliczenia (przyswojenie materiału ilustracyjnego, definicji, powtórka zagadnień problemowych): 30 godz./1 pkt.



Łączna liczba pkt. ECTS = 5

(125 godz)

Efekty uczenia się - wiedza:

Student/ka:

W1: Ma uporządkowaną szczegółową wiedzę w zakresie sztuki nowoczesnej i współczesnej w ujęciu europejskim i pozaeuropejskim; rozpoznaje dzieła malarskie i architektoniczne i potrafi przypisać właściwych autorów (K_W04)


W2: Ma podstawową wiedzę o stylach i epokach sztuki światowej oraz ich współczesnych interpretacjach, ma uporządkowaną wiedzę na temat terminologii, teorii i metodologii badań w zakresie nauk o sztuce; potrafi rozpoznawać style, ma wiedzę o czasie powstania działa plastycznego czy architektonicznego (K_W05)


W3: Ma wiedzę na temat powiązań nauki o sztuce i architekturze z innymi dyscyplinami i osiągnięciami z dziedziny nauk humanistycznych oraz zależnościach z działalnością artystyczną (K_W09)

Efekty uczenia się - umiejętności:

Student/ka:


U1: Wyszukuje i przetwarzania informacje na temat współczesnych zjawisk w sztuce, wykorzystując w tym celu źródła tradycyjne i elektroniczne (K_U01).


U2: Formułuje, analizuje i interpretuje problemy badawcze oraz krytyczno-artystyczne współczesnej kultury wizualnej, w tym zjawisk we współczesnej architekturze (K_U02)


U3: W oparciu o proponowaną przez wykładowcę literaturę umie samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności badawcze. Poszerza wiedzę poprzez korzystanie z tradycyjnych i nowoczesnych źródeł (K_U03)


U4: Zna techniki wykorzystywane dla tworzenia dzieł współczesnych, w tym obiektów architektonicznych. Posiada umiejętność datowania, określenia stylu i środowiska artystycznego, ze szczególnym uwzględnieniem sztuki nowoczesnej i współczesnej (K_U05)


U5: Charakteryzuje dzieło sztuki nowoczesnej i współczesnej od strony formy artystycznej. W oparciu o rozwiązania formalne określa styl, przynależność do twórcy, grupy artystycznej. Rozpoznaje oddziaływania artystyczne. Krytycznie ocenia dzieła sztuki współczesnej, w tym współczesną architekturę, analizuje i interpretuje, określając rolę w ewolucji sztuki (K_U07)


Efekty uczenia się - kompetencje społeczne:

Student:


K1: Dostrzega i rozwiązuje problemy etyczne - np. dostrzega dylematy architektów związane z pogodzeniem potrzeb różnych grup społecznych; rozumie postawę społeczną współczesnych projektantów, zaangażowanie w życie społeczne i kierowanie się zasadami etyki zawodowej (K_K04)


K2: Ma świadomość poziomu swej wiedzy i kompetencji. Rozumie potrzebę ciągłego rozwoju naukowego i zawodowego zwłaszcza w kontekście sztuki współczesnej (K_K01)


K3: Rozumie nowe tendencje w architekturze, sztuce, kulturze oraz naukach humanistycznych, Śledzi bieżące wydarzenia artystyczne, ma świadomość powstawania nowych obiektów architektonicznych o znaczeniu ikonicznym (K_K05)


K4: Poznając przykłady dzieł sztuki i architektury ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego regionu, kraju, Europy. Potrafi analizować i porównywać zasoby dziedzictwa materialnego (K_K06)

Metody dydaktyczne:

Metoda dydaktyczna podająca :

- wykład konwencjonalny


Metoda dydaktyczna poszukująca:

- ćwiczeniowa

- referaty z prezentacją oraz dyskusja


(w sytuacji izolacji spowodowanej COVID 19 wykład zdalny przy użyciu narzędzia MsTeams, synchronicznie)

Metody dydaktyczne eksponujące:

- pokaz

Metody dydaktyczne podające:

- wykład informacyjny (konwencjonalny)

Metody dydaktyczne poszukujące:

- ćwiczeniowa
- referatu

Skrócony opis:

Zajęcia mają na celu przekazanie wiedzy o najnowszych realizacjach i trendach we współczesnej architekturze światowej, trendach i kierunkach współczesnej sztuki światowej i polskiej, w ujęciu historycznym i problemowym, oraz przygotowanie studentów do samodzielnej pracy na poziomie licencjatu, opartej na właściwej interpretacji współczesnego dzieła architektonicznego i ruchomego, znajomości nowoczesnych technik i materiałów budowlanych oraz podstawowych zagadnień krytyki artystycznej (architektonicznej i z obszaru sztuki i teorii sztuki).

W przypadku sztuki współczesnej wskazane zostaną zmiany zachodzące w praktykach artystycznych oraz teorii sztuki w kontekście przemian politycznych, społecznych i kulturowych krajów europejskich i pozaeuropejskich. Przepracowane zostaną metody interpretacji i analizy dzieł sztuki z uwzględnieniem zagadnień krytyki artystycznej.

Pełny opis:

Wykład poświęcony prezentacji zjawisk i tendencji w architekturze powszechnej XX wieku w ujęciu problemowo-historycznym. Twórczość architektoniczna rozpatrywana będzie na tle przemian społeczno-kulturowych i politycznych.

1. Początek XX wieku. Wprowadzenie

Wprowadzenie do zagadnień architektury XX wieku; arts & crafts, secesja, szkoła chicagowska; znaczenie warsztatów artystycznych oraz wpływ teoretyków sztuki i architektury na formowanie nowoczesnych miast początku XX wieku. Stosunek twórców do ornamentu i detalu architektonicznego oraz do zdobyczy techniczno-inżynieryjnych w aspekcie kształtowania nowego wizerunku architektury.

2. Modernizm

Wskazanie podstaw i założeń stylu; poruszane są zagadnienia twórczości przedstawicieli De Stijl, Konstruktywizmu, Bauhausu w aspekcie odniesień do planowania miast, kształtu i funkcji współczesnej architektury, roli jaką ma ona pełnić w kontekście potrzeb społecznych i ekonomicznych. Prezentowane są sylwetki i twórczość wybranych architektów europejskich. Oddzielne zagadnienie stanowi modernizm amerykański; omawiane jest znaczenie retrospektywnej wystawy Bauhausu oraz wystawy „Architektura międzynarodowa” w Museum of Modern Art w Nowym Jorku.

3. Architektura mieszkaniowa XX wieku

nowatorskie rozwiązania w dziedzinie architektury mieszkaniowej, wskazuje na czynniki społeczno-ekonomiczne, estetyczne i polityczne wpływające na formę budynków mieszkalnych i - organizujących je w określone struktury miejskie – osiedli. Omawiane są wystawy budowlane, na których prezentowano prototypowe rozwiązania urbanistyczne i architektoniczne. Poruszone są zarówno zagadnienie architektury jednorodzinnej, willowej, jak i wielorodzinnej, w tym koncepcja corbusierowskiej „maszyny do mieszkania”. Temat omówiony w oparciu o twórczość F.L.Wrighta, A.Loosa, L.Miesa van der Rohe, Le Corbusiera, , A.Aalto i in. Osobne zagadnienie stanowi amerykański program Case Study House.

4. Koncepcje nowoczesnych miast

Wykład problemowy poruszający zagadnienia budowy nowoczesnych miast m.in. Miasto ogród, La Cité Industrielle, Broadacre City; omówione są koncepcje modernistycznych miast w oparciu o projekty niezrealizowane (np. Ville Contemporaine, Plan Voisin, projekt dla Schelde, Algieru, Saint-Dié itp.) oraz konkretne realizacje (np. Brasilia, Chandigarh i in.).

5. Architektura lat 60 i 70 XX wieku

Prezentacja utopijnych koncepcji budowy domów i rozplanowania miast, działalność angielskiej grupy Archigram i matabolistów japońskich oraz recepcja tejże działalności na przełomie XX i XXI wieku; omówienie powojennej architektury japońskiej w oparciu o twórczość Kenzo Tange, Kisho Kurokawy, Araty Isozaki i in.

6. Architektura a technologia

architektura Hight Tech, konstrukcje membranowe, podwieszane; działalność Richarda Buckminstera Fullera, Freia Otto, Richarda Rogersa, Renzo Piano i in.;

7. Postmodernizm

W trakcie wykładu omawiane są podstawy i założenia stylu, prezentowane są zagadnienia krytyki architektonicznej, zwłaszcza w odniesieniu do twórczości czołowych przedstawicieli modernizmu; istotne będzie odnajdywanie i rozumienie cytatów architektonicznych oraz pastiszu w dziełach postmodernistycznych; omówiony zostanie nurt neomodernizmu i nowego odczytania spuścizny architektonicznej pochodzącej z 1 połowy XX wieku. Różnorodność rozwiązań architektonicznych omówiona zostanie w oparciu o zrealizowane obiekty (m.in. autorstwa R.Venturiego, R.Meiera, Ch.Moora, M.Gravesa, J.Stirlinga i in.).

8. Dekonstruktywizm

W trakcie wykładu omawiane są podstawy i założenia programowe stylu; wskazane jest znaczenie konstruktywizmu rosyjskiego i modernizmu na ukształtowanie nowego języka wypowiedzi architektonicznej; omówiona jest wystawa inaugurująca działalność dekonstruktywistów z przedstawieniem sylwetek i twórczości uczestników; Wykład poparty jest licznymi przykładami niezrealizowanych koncepcji i rysunków architektonicznych pochodzących z wczesnych lat 80-tych XX wieku oraz wykonanych obiektów z końca XX wieku i początku XXI.

15 godz. ćwiczeń z architektury będzie polegać na przygotowaniu i prezentacji referatów przez studentów na wybrane tematy. Sugerowane zagadnienia to głównie współczesna architektura polska (realizacje takich architektów jak: S.Kuryłowicz, M.Budzyński, R.Konieczny, T.Konior, P.Łukasik i in.), jednak zakłada się możliwość zaprezentowania tematu zaproponowanego przez studenta. Tematy referatów i terminy wystąpień będą przydzielone wszystkim studentom na początku semestru. Po wygłoszonym referacie planuje się dyskusję.

Druga część zajęć poświęcona jest prezentacji zjawisk i tendencji sztuki współczesnej w ujęciu historycznym i problemowym, zwrócenie uwagi na zmiany zachodzące w praktykach artystycznych oraz teorii sztuki w kontekście przemian politycznych, społecznych i kulturowych krajów europejskich i pozaeuropejskich; przepracowanie metod interpretacji i analizy dzieł sztuki z uwzględnieniem zagadnień krytyki artystycznej. Zakres tematyczny wyznaczają najważniejsze kierunki, ruchy artystyczne i postawy kształtujące się wobec koncepcji modernistycznych i ponowoczesnych, począwszy od różnych form figuracji i abstrakcji do działań performatywnych i nowych mediów:

Zagadnienia wykład sztuka wizualna (15h):

1. Okres powojenny w sztuce polskiej i światowej po 1945

- Figuracja i zagadnienia egzystencji w sztuce powojennej

- Różne formy realizmów - przegląd zagadnień, sztuka wobec polityki i życia codziennego

- Nowa figuracja

- Sztuka ciała, sztuka krytyczna i społecznie zaangażowana

2. Abstrakcja w sztuce europejskiej i pozaeuropejskiej po 1945

- Abstrakcja geometryczna po 1945 - dynamika zmian w kontekście historycznym i artystycznym

- Abstrakcja niegeometryczna - siła ekspresji

3. Czas i przestrzeń w sztuce europejskiej i pozaeuropejskiej po 1945

- environment, happening, performance

- Intermedia i multimedia, sztuka nowych mediów

4. Sztuka idei w krajach europejskich i pozaeuropejskich po 1945

- Konceptualizm - wybrane problemy

- Sztuka po epoce człowieka

Ćwiczenia (15h) będą stanowić rozwinięcie zagadnień podejmowanych na wykładach wg wskazanej literatury. W ramach ćwiczeń, studenci/studentki będą realizować wybrany temat (z podanych tematów wraz ze wskazana literaturą) i przedstawiać go w formie referatu. Podczas ćwiczeń będzie również powtarzana i sprawdzana wiedzy z przerobionych na wykładach zagadnień.

Literatura:

Wybrana literatura (ARCHITEKTURA) - do zapoznania się ze wskazanymi przez prowadzącego fragmentami:

1. Banham R., Rewolucja w architekturze, Warszawa 1979

2. Baumgarth Ch., Futuryzm, Warszawa 1987

3. Berkel B., Bos C., Niepoprawni wizjonerzy, Warszawa 2000

4. Biegański P., U źródeł architektury współczesnej, Warszawa 1972.

5. Blake P., Ludwig Mies van der Rohe – architektura i struktura, Warszawa 1991.

6. Boesiger W., Le Corbusier. Oeuvre complète, Zurich 1929-1958

7. Bonta J., Ludwig Mies van der Rohe, Warszawa 1983.

8. Fiałkowski W., Siedmiu architektów XX wieku, Warszawa 1981

9. Gans D., The Le Corbusier Guide, New York 2000

10. Ghirardo D., Architektura po modernizmie, wyd.VIA, 1999.

11. Giedion S., Przestrzeń-czas-architektura, Warszawa 1975.

12. Gössel P., Leuthäuser G., Architektura XX wieku, Kolonia 2006 (Architecture in the Twentieth Centry, Köln 1991)

13. Jencks Ch., Architektura postmodernistyczna, Warszawa 1987.

14. Jencks Ch., Architektura późnego modernizmu, Warszawa 1989

15. Jencks Ch., Ruch nowoczesny w architekturze, Warszawa 1987.

16. Kotula A., Krakowski P., Architektura współczesna, Kraków 1967.

17. Kosa Z., Kenzo Tange, Warszawa 1977.

18. Kucharzewska J., Współczesna architektura i urbanistyka Pekinu w

kontekście warunków politycznych. Państwo wobec dziedzictwa

kulturowego, wyd. UMK, Toruń 2015

19 Kucharzewska J., Od jednostki mieszkaniowej do megastruktury? O

współczesnym budownictwie wielorodzinnym, [w:] Architektura Miast II:

Od kamienicy do apartamentowca. Wielorodzinne miejskie budownictwo

mieszkaniowe, materiały po konferencji, Bydgoszcz 2009, s.137-147

20 Lahti L., Alvar Aalto 1898-1976. Raj dla zwykłego człowieka, Köln 2006

21. Naylor G., Bauhaus, Warszawa 1977.

22. Nagy E., Le Corbusier, Warszawa 1977

23. Norberg-Schulz Ch., Znaczenie w architekturze Zachodu, Warszawa 1999

24. Olszewski A., Nowa forma w architekturze polskiej, 1900-1925, Warszawa 1967

25. Overy P., De Stijl, Warszawa 1979.

26. Rasmussen S.E., Odczuwanie architektury, Warszawa 1999

27. Sakellaridou I., Mario Botta. Architectural Poetics, New York 2000

28. Sarnitz A., Adolf Loos, Bonn 2003

29. Sławińska J., Ekspresja sił w nowoczesnej architekturze, Warszawa 1997

30. Springer, Źle urodzone. Reportaże o architekturze PRL-u, Kraków 2011.

31. Stopczyk S., Ekspresjonizm, Warszawa 1987.

32. Tzonis A., Santiago Calatrava. The Poetics of Movement, London 2000

33. Watkin D., Historia architektury zachodniej, Warszawa 2001

34. Włodarczyk J., Prawda i kłamstwa architektury, Wydawnictwo Politechniki Białostockiej 2009.

35. Winskowski P., Modernizm przebudowany. Inspiracje techniką w architekturze u progu XXI wieku, Kraków 2000.

36. Wisłocka I., Dom i miasto jutra, Warszawa 1971

37. Wujek J., Mity i utopie architektury XX wieku, Warszawa 1986.

38. Zumthor P., Myślenie architekturą, Kraków 2011

Wybrana literatura podstawowa z zakresu sztuk wizualnych - do zapoznania się z fragmentami, wskazanymi przez prowadzącego:

Bakke M., Bio-transfiguracje. Sztuka i estetyka posthumanizmu, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu 2011

Czartoryska U., Od pop-artu do sztuki konceptualnej, Warszawa 1973

Czartoryska U., Przygody plastyczne fotografii, Gdańsk 2002

Dziamski G. (red.), Od awangardy do postmodernizmu, Warszawa 1996

Dziamski G, Performance Warszawa (1984)

Dziamski G, Szkice o nowej sztuce, Warszawa 1984

Encyklopedia Kultury Polskiej XXw. Od awangardy do postmodernizmu, red.

G.Dziamski, Warszawa 1996

Hussakowska H., Minimalizm w sztukach wizualnych. Demitologizacja pojęcia awangardy w amerykańskim środowisku artystycznym lat sześćdziesiątych, Kraków: Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2003

Kępińska A., Nowa Sztuka. Sztuka polska w latach 1945-1978, Warszawa 1981

Kluszczyński R., Obrazy na wolności. Studia z historii sztuk medialnych w Polsce, Warszawa 1998

Kotula A., Krakowski Piotr, Sztuka abstrakcyjna, Warszawa 1973

Kotula A., Krakowski Piotr, Rzeźba współczesna, Warszawa 1980

Kowalczyk I., Ciało i władza. Polska sztuka krytyczna lat 90, Sic! 2002

Kowalczyk I., Podróż do przeszłości: interpretacje najnowszej historii w polskiej sztuce krytycznej, 2010

Krakowski P., O sztuce nowe i najnowszej, Warszawa 1984

Markowska A. , Dwa Przełomy. Sztuka polska po 1955 i 1989, UMK Toruń 2012

Markowska A., Komedia sublimacji. Granica współczesności a etos rzeczywistości w sztuce amerykańskiej, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2010

Piotrowsk P.i, Znaczenia modernizmu. W stronę historii sztuki polskiej po 1945 roku, Rebis, Poznań, 1999

Rottenberg A., Sztuka w Polsce 1945-2005, Warszawa 2005

Rottenberg A., Przeciąg. Teksty o sztuce polskiej lat 80, Fundacja Open Arts Project, Warszawa 2009

Ronduda Ł., Sztuka polska lat 70. Awangarda, Wydawca: Polski Western, CSW Zamek Ujazdowski, Warszawa 2009

Sienkiewicz K., Zatańczą ci, co drżeli. Polska Sztuka krytyczna, Karakter, Warszawa 2014

Wojciechowski A., Młode malarstwo polskie, 1944-1974, wyd. 2, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1983

Testy uzupełniające (będą uzupełnianie na bieżąco oraz na podstawie aktualnych tekstów).

1. Bakke M., Biotransfiguracje. Sztuka i estetyka posthumanizmu, UAM Poznań 2010 (rozdział: Genealogie, strategie,projekty /dostęp: academia.edu

2. Bishop C., Sztuczne piekła. Sztuka partycypacyjna i polityka widowni, Fundacja Bęc Zmiana, Warszawa 2015

3. Kluszczyński R.W./ Art&science, np. W stronę kreacji post-ludzkiej. Od sztuki kinetycznej do bio-robotycznej - http://artandsciencemeeting.pl/aktualnosci/zarejestrowane_wyklady_i_spotkania_art_science-21/teksty dostępne na academia.edu

4. Zmierzch Antropocenu, ASP Gdańsk 2020/ wykłady zarejestrowane/ dostęp: on-line

Metody i kryteria oceniania:

Metody oceniania:

- egzamin pisemny - W1, W2, W3

- referaty z prezentacją U1, U2, U3, U4, U5, K3

- aktywność U2, U5, K1, K2, K3, K4

Kryteria oceniania:

egzamin pisemny w formie testu

ndst – 55 pkt

dst – 56-65 pkt

dst plus – 66-75 pkt

db – 76-85 pkt

db plus – 86-90 pkt

bdb – 91-106 pkt

Część dotycząca sztuk wizualnych: test pisemny oceniony na podstawie punktacji odpowiadającej zakresowi tematów egzaminacyjnych. Zostanie on przedstawiony przed egzaminem.

Ćwiczenia: zaliczenie na podstawie opracowanego tematu/wskazanego i zaakceptowanego przez prowadzącą, lub wybranego z listy tematów (z uwaględnieniem wskazanej i zaakceptowanej literatury).

Praktyki zawodowe:

nie dotyczy

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/22" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-02-20
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Małgorzata Jankowska, Dorota Kamińska-Jones, Joanna Kucharzewska
Prowadzący grup: Małgorzata Jankowska, Joanna Kucharzewska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin lub zaliczenie
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Wykłady poświęcony prezentacji zjawisk i tendencji sztuki po II wojnie światowej w ujęciu problemowo-historycznym. Przekazanie wiedzy o najnowszych realizacjach i trendach we współczesnej sztuce, z uwzględnieniem zmian w postrzeganiu formy plastycznej, nowoczesnych technik i środków wyrazu.

(dot. architektury – 15 godz.)

Wykłady mają na celu przekazanie wiedzy o najnowszych realizacjach i trendach we współczesnej architekturze światowej oraz przygotowanie studentów do samodzielnej pracy, opartej na właściwej interpretacji współczesnego dzieła architektonicznego, znajomości nowoczesnych technik i materiałów budowlanych.

Pełny opis:

Wykład poświęcony prezentacji zjawisk, tendencji i kierunków artystycznych zachodzących w sztuce europejskiej i pozaeuropejskiej po II wojnie światowej. Przedmiotem zajęć jest rozległy obszar dotyczący sztuki wizualnej. W ujęciu historycznym przedstawione zostaną najważniejsze kierunki, ruchy artystyczne i tendencje kształtujące się na styku koncepcji modernistycznych i postmodernistycznych: począwszy od nurtu figuratywnego i abstrakcji, sztuk performatywnych, sztuki nowych mediów oraz problematyki zjawisk najnowszych. W ramach wykładów zostaną przedstawione najważniejsze przykłady i zjawiska nie tylko z obszaru kultury zachodniej, ale wschodniej z uwzględnieniem podstawowych zagadnień kulturowych danych krajów.

(dot. architektury - 15 godz. wykładu)

Wykład poświęcony prezentacji zjawisk i tendencji w architekturze powszechnej XX wieku w ujęciu problemowo-historycznym. Twórczość architektoniczna rozpatrywana będzie na tle przemian społeczno-kulturowych i politycznych.

1. Modernizm

Wskazanie podstaw i założeń stylu; poruszane są zagadnienia twórczości przedstawicieli De Stijl, Konstruktywizmu, Bauhausu w aspekcie odniesień do planowania miast, kształtu i funkcji współczesnej architektury, roli jaką ma ona pełnić w kontekście potrzeb społecznych i ekonomicznych. Prezentowane są sylwetki i twórczość wybranych architektów europejskich. Omawiane jest znaczenie wystawy „Architektura międzynarodowa” w Museum of Modern Art w Nowym Jorku.

Poruszane są zagadnienia z dziedziny architektury mieszkaniowej: nowatorskie rozwiązania, wpływ czynników społeczno-ekonomicznych, estetycznych i politycznych na formę budynków mieszkalnych i - organizujących je w określone struktury miejskie – osiedli. Omawiane są wystawy budowlane, na których prezentowano prototypowe rozwiązania urbanistyczne i architektoniczne. Poruszone są zarówno zagadnienie architektury jednorodzinnej, willowej, jak i wielorodzinnej, w tym koncepcja corbusierowskiej „maszyny do mieszkania”. Temat omówiony w oparciu o twórczość F.L.Wrighta, A.Loosa, L.Miesa van der Rohe, Le Corbusiera, , A.Aalto i in. Osobne zagadnienie stanowi amerykański program Case Study House.

Koncepcje modernistycznych miast w oparciu o projekty niezrealizowane (np. Ville Contemporaine, Plan Voisin, projekt dla Schelde, Algieru, Saint-Dié itp.) oraz konkretne realizacje (np. Brasilia, Chandigarh i in.).

Prezentacja utopijnych koncepcji budowy domów i rozplanowania miast, działalność angielskiej grupy Archigram i matabolistów japońskich oraz recepcja tejże działalności na przełomie XX i XXI wieku; omówienie powojennej architektury japońskiej w oparciu o twórczość Kenzo Tange, Kisho Kurokawy, Araty Isozaki i in.

2. Postmodernizm

W trakcie wykładu omawiane są podstawy i założenia stylu, prezentowane są zagadnienia krytyki architektonicznej, zwłaszcza w odniesieniu do twórczości czołowych przedstawicieli modernizmu; istotne będzie odnajdywanie i rozumienie cytatów architektonicznych oraz pastiszu w dziełach postmodernistycznych; omówiony zostanie nurt neomodernizmu i nowego odczytania spuścizny architektonicznej pochodzącej z 1 połowy XX wieku. Różnorodność rozwiązań architektonicznych omówiona zostanie w oparciu o zrealizowane obiekty (m.in. autorstwa R.Venturiego, R.Meiera, Ch.Moora, M.Gravesa, J.Stirlinga i in.).

3. Dekonstruktywizm

W trakcie wykładu omawiane są podstawy i założenia programowe stylu; wskazane jest znaczenie konstruktywizmu rosyjskiego i modernizmu na ukształtowanie nowego języka wypowiedzi architektonicznej; omówiona jest wystawa inaugurująca działalność dekonstruktywistów z przedstawieniem sylwetek i twórczości uczestników; Wykład poparty jest licznymi przykładami niezrealizowanych koncepcji i rysunków architektonicznych pochodzących z wczesnych lat 80-tych XX wieku oraz wykonanych obiektów z końca XX wieku i początku XXI.

15 godz. ćwiczeń z architektury będzie polegać na przygotowaniu i prezentacji referatów przez studentów na wybrane tematy. Sugerowane zagadnienia to głównie współczesna architektura polska (realizacje takich architektów jak: S.Kuryłowicz, M.Budzyński, R.Konieczny, T.Konior, P.Łukasik i in.), jednak zakłada się możliwość zaprezentowania tematu zaproponowanego przez studenta. Tematy referatów i terminy wystąpień będą przydzielone wszystkim studentom na początku semestru. Po wygłoszonym referacie planuje się dyskusję.

Zagadnienia wykład (15h):

1. Okres powojenny w sztuce polskiej i zagranicznej po 1945

- Figuracja i zagadnienia egzystencji w sztuce powojennej (Nowa-figuracja)

- Różne formy realizmów - przegląd zagadnień, sztuka wobec polityki i życia codziennego

- Nowa figuracja

- Sztuka krytyczna i społeczna

2. Różne formy abstrakcji:

- Polityczne aspekty sztuki abstrakcyjnej po 1945 w Polsce

- Abstrakcja nowy język sztuki - przegląd nurtów i tendencji: Informel, Abstrakcyjny ekspresjonizm, Minimal-Art

3. Czas i przestrzeń w sztuce XX i XXI w.

- environment, happening, performance

- Intermedia i multimedia, nowe media

4. Sztuka idei

- Konceptualizm - wybrane problemy

- Sztuka ciała

- Sztuka po epoce człowieka

Ćwiczenia (15h) będą stanowić rozwinięcie zagadnień podejmowanych na wykładach wg wskazanej literatury.

Literatura:

por. "Podstawowe informacje o przedmiocie"

Student zapoznaje się z wybranymi fragmentami , wskazanymi przez prowadzącego, odnoszącymi się do zagadnień poruszanych na wykładzie, bądź polecanych w związku z opracowaniem referatu przez studenta.

Literatura z dziedziny architektury:

Podstawowa:

1. Gössel P., Leuthäuser G., Architektura XX wieku, Kolonia 2006 (Architecture in the Twentieth Centry, Köln 1991)

2. Ghirardo D., Architektura po modernizmie, wyd.VIA, 1999.

3. Jencks Ch., Architektura postmodernistyczna, Warszawa 1987.

4. Wujek J., Mity i utopie architektury XX wieku, Warszawa 1986.

5. Watkin D., Historia architektury zachodniej, Warszawa 2001

Wybrana literatura z zakresu sztuk wizualnych:

A.Rottenberg, Sztuka w Polsce 1945-2005, Warszawa 2005

P. Krakowski, O sztuce nowe i najnowszej, Warszawa 1984

G.Dziamski, Lata dziewięćdziesiąte, Arsenał, Poznań 2000

I. Kowalczyk, Ciało i władza. Polska sztuka krytyczna lat 90, Sic! 2002

I.Kowalczyk, Podróż do przeszłości: interpretacje najnowszej historii w polskiej sztuce krytycznej (2010

G. Dziamski (red.), Od awangardy do postmodernizmu, Warszawa 1996

U. Czartoryska, Od pop-artu do sztuki konceptualnej, Warszawa 1973

I.Kowalczyk, Ciało i władza. Polska sztuka krytyczna lat 90. Warszawa 2002

A.Kępińska, Nowa Sztuka. Sztuka polska w latach 1945-1978, Warszawa 1981

G.Dziamski, Szkice o nowej sztuce, Warszawa 1984

A.Wojciechowski, Młode malarstwo polskie, 1944-1974, wyd. 2, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1983

G.Dziamski, Performance Warszawa (1984)

A.Kotula, Krakowski Piotr, Sztuka abstrakcyjna, Warszawa 1973

A. Kotula, Krakowski Piotr, Rzeźba współczesna, Warszawa 1980

Encyklopedia Kultury Polskiej XXw. Od awangardy do postmodernizmu, red. G.Dziamski, Warszawa 1996

P. Piotrowski, Znaczenia modernizmu. W stronę historii sztuki polskiej po 1945 roku, Rebis, Poznań, 1999

M. Hussakowska, Minimalizm w sztukach wizualnych. Demitologizacja pojęcia awangardy w amerykańskim środowisku artystycznym lat sześćdziesiątych, Kraków: Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2003

U.Czartoryska, Przygody plastyczne fotografii, Gdańsk 2002

R.Kluszczyński, Obrazy na wolności. Studia z historii sztuk medialnych w Polsce, Warszawa 1998

A. Markowska, Komedia sublimacji. Granica współczesności a etos rzeczywistości w sztuce amerykańskiej, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2010

Sztuka polska lat 70. Awangarda

Koncepcja wydawnicza: Piotr Uklański

Wydawca: Polski Western, CSW Zamek Ujazdowski, Warszawa 2009

Ł.Ronduda, Sztuka polska lat 70. Awangarda, Wydawca: Polski Western, CSW Zamek Ujazdowski, Warszawa 2009

P. Piotrowski, W cieniu Duchampa. Notatki nowojorskie, Poznań 1996 Postmodernizm. Antologia przekładów, red. Ryszard Nycz, Kraków 1997.

Uwagi:

brak

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/23" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Małgorzata Jankowska, Joanna Kucharzewska
Prowadzący grup: Małgorzata Jankowska, Joanna Kucharzewska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Wykłady poświęcony prezentacji zjawisk i tendencji w sztuce po II wojnie światowej w ujęciu problemowo-historycznym. Przekazanie wiedzy o najnowszych realizacjach i trendach we współczesnej sztuce, z uwzględnieniem zmian w postrzeganiu formy plastycznej, nowoczesnych technik i środków wyrazu.

(dot. architektury – 15 godz.)

Wykłady mają na celu przekazanie wiedzy o najnowszych realizacjach i trendach we współczesnej architekturze światowej oraz przygotowanie studentów do samodzielnej pracy, opartej na właściwej interpretacji współczesnego dzieła architektonicznego, znajomości nowoczesnych technik i materiałów budowlanych.

Pełny opis:

Wykład poświęcony prezentacji zjawisk, tendencji i kierunków artystycznych zachodzących w sztuce europejskiej i pozaeuropejskiej po II wojnie światowej. Przedmiotem zajęć jest rozległy obszar dotyczący sztuki wizualnej. W ujęciu historycznym przedstawione zostaną najważniejsze kierunki, ruchy artystyczne i tendencje kształtujące się na styku koncepcji modernistycznych i postmodernistycznych: począwszy od nurtu figuratywnego i abstrakcji, sztuk performatywnych, sztuki nowych mediów oraz problematyki zjawisk najnowszych. W ramach wykładów zostaną przedstawione najważniejsze przykłady i zjawiska nie tylko z obszaru kultury zachodniej, ale wschodniej z uwzględnieniem podstawowych zagadnień kulturowych danych krajów.

(dot. architektury - 15 godz. wykładu)

Wykład poświęcony prezentacji zjawisk i tendencji w architekturze powszechnej XX wieku w ujęciu problemowo-historycznym. Twórczość architektoniczna rozpatrywana będzie na tle przemian społeczno-kulturowych i politycznych.

1. Modernizm

Wskazanie podstaw i założeń stylu; poruszane są zagadnienia twórczości przedstawicieli De Stijl, Konstruktywizmu, Bauhausu w aspekcie odniesień do planowania miast, kształtu i funkcji współczesnej architektury, roli jaką ma ona pełnić w kontekście potrzeb społecznych i ekonomicznych. Prezentowane są sylwetki i twórczość wybranych architektów europejskich. Omawiane jest znaczenie wystawy „Architektura międzynarodowa” w Museum of Modern Art w Nowym Jorku.

Poruszane są zagadnienia z dziedziny architektury mieszkaniowej: nowatorskie rozwiązania, wpływ czynników społeczno-ekonomicznych, estetycznych i politycznych na formę budynków mieszkalnych i - organizujących je w określone struktury miejskie – osiedli. Omawiane są wystawy budowlane, na których prezentowano prototypowe rozwiązania urbanistyczne i architektoniczne. Poruszone są zarówno zagadnienie architektury jednorodzinnej, willowej, jak i wielorodzinnej, w tym koncepcja corbusierowskiej „maszyny do mieszkania”. Temat omówiony w oparciu o twórczość F.L.Wrighta, A.Loosa, L.Miesa van der Rohe, Le Corbusiera, , A.Aalto i in. Osobne zagadnienie stanowi amerykański program Case Study House.

Koncepcje modernistycznych miast w oparciu o projekty niezrealizowane (np. Ville Contemporaine, Plan Voisin, projekt dla Schelde, Algieru, Saint-Dié itp.) oraz konkretne realizacje (np. Brasilia, Chandigarh i in.).

Prezentacja utopijnych koncepcji budowy domów i rozplanowania miast, działalność angielskiej grupy Archigram i matabolistów japońskich oraz recepcja tejże działalności na przełomie XX i XXI wieku; omówienie powojennej architektury japońskiej w oparciu o twórczość Kenzo Tange, Kisho Kurokawy, Araty Isozaki i in.

2. Postmodernizm

W trakcie wykładu omawiane są podstawy i założenia stylu, prezentowane są zagadnienia krytyki architektonicznej, zwłaszcza w odniesieniu do twórczości czołowych przedstawicieli modernizmu; istotne będzie odnajdywanie i rozumienie cytatów architektonicznych oraz pastiszu w dziełach postmodernistycznych; omówiony zostanie nurt neomodernizmu i nowego odczytania spuścizny architektonicznej pochodzącej z 1 połowy XX wieku. Różnorodność rozwiązań architektonicznych omówiona zostanie w oparciu o zrealizowane obiekty (m.in. autorstwa R.Venturiego, R.Meiera, Ch.Moora, M.Gravesa, J.Stirlinga i in.).

3. Dekonstruktywizm

W trakcie wykładu omawiane są podstawy i założenia programowe stylu; wskazane jest znaczenie konstruktywizmu rosyjskiego i modernizmu na ukształtowanie nowego języka wypowiedzi architektonicznej; omówiona jest wystawa inaugurująca działalność dekonstruktywistów z przedstawieniem sylwetek i twórczości uczestników; Wykład poparty jest licznymi przykładami niezrealizowanych koncepcji i rysunków architektonicznych pochodzących z wczesnych lat 80-tych XX wieku oraz wykonanych obiektów z końca XX wieku i początku XXI.

15 godz. ćwiczeń z architektury będzie polegać na przygotowaniu i prezentacji referatów przez studentów na wybrane tematy. Sugerowane zagadnienia to głównie współczesna architektura polska (realizacje takich architektów jak: S.Kuryłowicz, M.Budzyński, R.Konieczny, T.Konior, P.Łukasik i in.), jednak zakłada się możliwość zaprezentowania tematu zaproponowanego przez studenta. Tematy referatów i terminy wystąpień będą przydzielone wszystkim studentom na początku semestru. Po wygłoszonym referacie planuje się dyskusję.

Zagadnienia wykład szt. wizualne (15h):

1. Okres powojenny w sztuce polskiej i światowej po 1945

- Figuracja i zagadnienia egzystencji w sztuce powojennej

- Różne formy realizmów - przegląd zagadnień, sztuka wobec polityki i życia codziennego

- Nowa figuracja

- Sztuka ciała, sztuka krytyczna i społecznie zaangażowana

2. Abstrakcja w sztuce europejskiej i pozaeuropejskiej po 1945

- Abstrakcja geometryczna po 1945 - dynamika zmian w kontekście historycznym i artystycznym

- Abstrakcja niegeometryczna - siła ekspresji

3. Czas i przestrzeń w sztuce europejskiej i pozaeuropejskiej po 1945

- environment, happening, performance

- Intermedia i multimedia, sztuka nowych mediów

4. Sztuka idei w krajach europejskich i pozaeuropejskich po 1945

- Konceptualizm - wybrane problemy

- Sztuka po epoce człowieka

Ćwiczenia (15h) będą stanowić rozwinięcie zagadnień podejmowanych na wykładach wg wskazanej literatury. Studenci pracują na wskazanych tekstach.

Literatura:

por. "Podstawowe informacje o przedmiocie"

Student zapoznaje się z wybranymi fragmentami , wskazanymi przez prowadzącego, odnoszącymi się do zagadnień poruszanych na wykładzie, bądź polecanych w związku z opracowaniem referatu przez studenta.

Literatura z dziedziny architektury:

Podstawowa:

1. Gössel P., Leuthäuser G., Architektura XX wieku, Kolonia 2006 (Architecture in the Twentieth Centry, Köln 1991)

2. Ghirardo D., Architektura po modernizmie, wyd.VIA, 1999.

3. Jencks Ch., Architektura postmodernistyczna, Warszawa 1987.

4. Wujek J., Mity i utopie architektury XX wieku, Warszawa 1986.

5. Watkin D., Historia architektury zachodniej, Warszawa 2001

Wybrana literatura z zakresu sztuk wizualnych/wybór fragmentów:

Bakke M., Bio-transfiguracje. Sztuka i estetyka posthumanizmu, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu 2011

Czartoryska U., Od pop-artu do sztuki konceptualnej, Warszawa 1973

Czartoryska U., Przygody plastyczne fotografii, Gdańsk 2002

Dziamski G. (red.), Od awangardy do postmodernizmu, Warszawa 1996

Dziamski G, Performance Warszawa (1984)

Dziamski G, Szkice o nowej sztuce, Warszawa 1984

Encyklopedia Kultury Polskiej XXw. Od awangardy do postmodernizmu, red.

G.Dziamski, Warszawa 1996

Hussakowska H., Minimalizm w sztukach wizualnych. Demitologizacja pojęcia awangardy w amerykańskim środowisku artystycznym lat sześćdziesiątych, Kraków: Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2003

Kępińska A., Nowa Sztuka. Sztuka polska w latach 1945-1978, Warszawa 1981

Kluszczyński R., Obrazy na wolności. Studia z historii sztuk medialnych w Polsce, Warszawa 1998

Kotula A., Krakowski Piotr, Sztuka abstrakcyjna, Warszawa 1973

Kotula A., Krakowski Piotr, Rzeźba współczesna, Warszawa 1980

Kowalczyk I., Ciało i władza. Polska sztuka krytyczna lat 90, Sic! 2002

Kowalczyk I., Podróż do przeszłości: interpretacje najnowszej historii w polskiej sztuce krytycznej, 2010

Krakowski P., O sztuce nowe i najnowszej, Warszawa 1984

Markowska A. , Dwa Przełomy. Sztuka polska po 1955 i 1989, UMK Toruń 2012

Markowska A., Komedia sublimacji. Granica współczesności a etos rzeczywistości w sztuce amerykańskiej, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2010

Piotrowsk P.i, Znaczenia modernizmu. W stronę historii sztuki polskiej po 1945 roku, Rebis, Poznań, 1999

Rottenberg A., Sztuka w Polsce 1945-2005, Warszawa 2005

Rottenberg A., Przeciąg. Teksty o sztuce polskiej lat 80, Fundacja Open Arts Project, Warszawa 2009

Ronduda Ł., Sztuka polska lat 70. Awangarda, Wydawca: Polski Western, CSW Zamek Ujazdowski, Warszawa 2009

Sienkiewicz K., Zatańczą ci, co drżeli. Polska Sztuka krytyczna, Karakter, Warszawa 2014

Wojciechowski A., Młode malarstwo polskie, 1944-1974, wyd. 2, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1983

teksty uzupełniające:

1. Bakke M., Biotransfiguracje. Sztuka i estetyka posthumanizmu, UAM Poznań 2010 (rozdział: Genealogie, strategie,projekty /dostęp: academia.edu

2. Bishop C., Sztuczne piekła. Sztuka partycypacyjna i polityka widowni, Fundacja Bęc Zmiana, Warszawa 2015

3. Kluszczyński R.W./ Art&science, np. W stronę kreacji post-ludzkiej. Od sztuki kinetycznej do bio-robotycznej - http://artandsciencemeeting.pl/aktualnosci/zarejestrowane_wyklady_i_spotkania_art_science-21/teksty dostępne na academia.edu

4. Zmierzch Antropocenu, ASP Gdańsk 2020/ wykłady zarejestrowane/ dostęp: on-line

5. A.Jarosz, Inspiracje brytyjskie

w rzeźbie wrocławskiej, https://quart.uni.wroc.pl/pdf/31/q31_05_Jarosz.pdf

Teksty realizowane na ćwiczeniach, będą wskazywane na bieżąco przez prowadzącą zgodnie z zakresem realizowanych tematów.

Uwagi:

Pierwsze zajęcia 5 października o godz. 8:00 w sali Tymona.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Joanna Kucharzewska
Prowadzący grup: Katarzyna Cytlak, Joanna Kucharzewska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Wykłady poświęcony prezentacji zjawisk i tendencji w sztuce po II wojnie światowej w ujęciu problemowo-historycznym. Przekazanie wiedzy o najnowszych realizacjach i trendach we współczesnej sztuce, z uwzględnieniem zmian w postrzeganiu formy plastycznej, nowoczesnych technik i środków wyrazu.

(dot. architektury – 15 godz.)

Wykłady mają na celu przekazanie wiedzy o najnowszych realizacjach i trendach we współczesnej architekturze światowej oraz przygotowanie studentów do samodzielnej pracy, opartej na właściwej interpretacji współczesnego dzieła architektonicznego, znajomości nowoczesnych technik i materiałów budowlanych.

Pełny opis:

Wykład poświęcony prezentacji zjawisk, tendencji i kierunków artystycznych zachodzących w sztuce europejskiej i pozaeuropejskiej po II wojnie światowej. Przedmiotem zajęć jest rozległy obszar dotyczący sztuki wizualnej. W ujęciu historycznym przedstawione zostaną najważniejsze kierunki, ruchy artystyczne i tendencje kształtujące się na styku koncepcji modernistycznych i postmodernistycznych: począwszy od nurtu figuratywnego i abstrakcji, sztuk performatywnych, sztuki nowych mediów oraz problematyki zjawisk najnowszych. W ramach wykładów zostaną przedstawione najważniejsze przykłady i zjawiska nie tylko z obszaru kultury zachodniej, ale wschodniej z uwzględnieniem podstawowych zagadnień kulturowych danych krajów.

(dot. architektury - 15 godz. wykładu)

Wykład poświęcony prezentacji zjawisk i tendencji w architekturze powszechnej XX wieku w ujęciu problemowo-historycznym. Twórczość architektoniczna rozpatrywana będzie na tle przemian społeczno-kulturowych i politycznych.

1. Modernizm

Wskazanie podstaw i założeń stylu; poruszane są zagadnienia twórczości przedstawicieli De Stijl, Konstruktywizmu, Bauhausu w aspekcie odniesień do planowania miast, kształtu i funkcji współczesnej architektury, roli jaką ma ona pełnić w kontekście potrzeb społecznych i ekonomicznych. Prezentowane są sylwetki i twórczość wybranych architektów europejskich. Omawiane jest znaczenie wystawy „Architektura międzynarodowa” w Museum of Modern Art w Nowym Jorku.

Poruszane są zagadnienia z dziedziny architektury mieszkaniowej: nowatorskie rozwiązania, wpływ czynników społeczno-ekonomicznych, estetycznych i politycznych na formę budynków mieszkalnych i - organizujących je w określone struktury miejskie – osiedli. Omawiane są wystawy budowlane, na których prezentowano prototypowe rozwiązania urbanistyczne i architektoniczne. Poruszone są zarówno zagadnienie architektury jednorodzinnej, willowej, jak i wielorodzinnej, w tym koncepcja corbusierowskiej „maszyny do mieszkania”. Temat omówiony w oparciu o twórczość F.L.Wrighta, A.Loosa, L.Miesa van der Rohe, Le Corbusiera, , A.Aalto i in. Osobne zagadnienie stanowi amerykański program Case Study House.

Koncepcje modernistycznych miast w oparciu o projekty niezrealizowane (np. Ville Contemporaine, Plan Voisin, projekt dla Schelde, Algieru, Saint-Dié itp.) oraz konkretne realizacje (np. Brasilia, Chandigarh i in.).

Prezentacja utopijnych koncepcji budowy domów i rozplanowania miast, działalność angielskiej grupy Archigram i matabolistów japońskich oraz recepcja tejże działalności na przełomie XX i XXI wieku; omówienie powojennej architektury japońskiej w oparciu o twórczość Kenzo Tange, Kisho Kurokawy, Araty Isozaki i in.

2. Postmodernizm

W trakcie wykładu omawiane są podstawy i założenia stylu, prezentowane są zagadnienia krytyki architektonicznej, zwłaszcza w odniesieniu do twórczości czołowych przedstawicieli modernizmu; istotne będzie odnajdywanie i rozumienie cytatów architektonicznych oraz pastiszu w dziełach postmodernistycznych; omówiony zostanie nurt neomodernizmu i nowego odczytania spuścizny architektonicznej pochodzącej z 1 połowy XX wieku. Różnorodność rozwiązań architektonicznych omówiona zostanie w oparciu o zrealizowane obiekty (m.in. autorstwa R.Venturiego, R.Meiera, Ch.Moora, M.Gravesa, J.Stirlinga i in.).

3. Dekonstruktywizm

W trakcie wykładu omawiane są podstawy i założenia programowe stylu; wskazane jest znaczenie konstruktywizmu rosyjskiego i modernizmu na ukształtowanie nowego języka wypowiedzi architektonicznej; omówiona jest wystawa inaugurująca działalność dekonstruktywistów z przedstawieniem sylwetek i twórczości uczestników; Wykład poparty jest licznymi przykładami niezrealizowanych koncepcji i rysunków architektonicznych pochodzących z wczesnych lat 80-tych XX wieku oraz wykonanych obiektów z końca XX wieku i początku XXI.

15 godz. ćwiczeń z architektury będzie polegać na przygotowaniu i prezentacji referatów przez studentów na wybrane tematy. Sugerowane zagadnienia to głównie współczesna architektura polska (realizacje takich architektów jak: S.Kuryłowicz, M.Budzyński, R.Konieczny, T.Konior, P.Łukasik i in.), jednak zakłada się możliwość zaprezentowania tematu zaproponowanego przez studenta. Tematy referatów i terminy wystąpień będą przydzielone wszystkim studentom na początku semestru. Po wygłoszonym referacie planuje się dyskusję.

Zagadnienia wykład szt. wizualne (15h):

1. Okres powojenny w sztuce polskiej i światowej po 1945

- Figuracja i zagadnienia egzystencji w sztuce powojennej

- Różne formy realizmów - przegląd zagadnień, sztuka wobec polityki i życia codziennego

- Nowa figuracja

- Sztuka ciała, sztuka krytyczna i społecznie zaangażowana

2. Abstrakcja w sztuce europejskiej i pozaeuropejskiej po 1945

- Abstrakcja geometryczna po 1945 - dynamika zmian w kontekście historycznym i artystycznym

- Abstrakcja niegeometryczna - siła ekspresji

3. Czas i przestrzeń w sztuce europejskiej i pozaeuropejskiej po 1945

- environment, happening, performance

- Intermedia i multimedia, sztuka nowych mediów

4. Sztuka idei w krajach europejskich i pozaeuropejskich po 1945

- Konceptualizm - wybrane problemy

- Sztuka po epoce człowieka

Ćwiczenia (15h) będą stanowić rozwinięcie zagadnień podejmowanych na wykładach wg wskazanej literatury. Studenci pracują na wskazanych tekstach.

Literatura:

por. "Podstawowe informacje o przedmiocie"

Student zapoznaje się z wybranymi fragmentami , wskazanymi przez prowadzącego, odnoszącymi się do zagadnień poruszanych na wykładzie, bądź polecanych w związku z opracowaniem referatu przez studenta.

Literatura z dziedziny architektury:

Podstawowa:

1. Gössel P., Leuthäuser G., Architektura XX wieku, Kolonia 2006 (Architecture in the Twentieth Centry, Köln 1991)

2. Ghirardo D., Architektura po modernizmie, wyd.VIA, 1999.

3. Jencks Ch., Architektura postmodernistyczna, Warszawa 1987.

4. Wujek J., Mity i utopie architektury XX wieku, Warszawa 1986.

5. Watkin D., Historia architektury zachodniej, Warszawa 2001

Wybrana literatura z zakresu sztuk wizualnych/wybór fragmentów:

Bakke M., Bio-transfiguracje. Sztuka i estetyka posthumanizmu, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu 2011

Czartoryska U., Od pop-artu do sztuki konceptualnej, Warszawa 1973

Czartoryska U., Przygody plastyczne fotografii, Gdańsk 2002

Dziamski G. (red.), Od awangardy do postmodernizmu, Warszawa 1996

Dziamski G, Performance Warszawa (1984)

Dziamski G, Szkice o nowej sztuce, Warszawa 1984

Encyklopedia Kultury Polskiej XXw. Od awangardy do postmodernizmu, red.

G.Dziamski, Warszawa 1996

Hussakowska H., Minimalizm w sztukach wizualnych. Demitologizacja pojęcia awangardy w amerykańskim środowisku artystycznym lat sześćdziesiątych, Kraków: Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2003

Kępińska A., Nowa Sztuka. Sztuka polska w latach 1945-1978, Warszawa 1981

Kluszczyński R., Obrazy na wolności. Studia z historii sztuk medialnych w Polsce, Warszawa 1998

Kotula A., Krakowski Piotr, Sztuka abstrakcyjna, Warszawa 1973

Kotula A., Krakowski Piotr, Rzeźba współczesna, Warszawa 1980

Kowalczyk I., Ciało i władza. Polska sztuka krytyczna lat 90, Sic! 2002

Kowalczyk I., Podróż do przeszłości: interpretacje najnowszej historii w polskiej sztuce krytycznej, 2010

Krakowski P., O sztuce nowe i najnowszej, Warszawa 1984

Markowska A. , Dwa Przełomy. Sztuka polska po 1955 i 1989, UMK Toruń 2012

Markowska A., Komedia sublimacji. Granica współczesności a etos rzeczywistości w sztuce amerykańskiej, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2010

Piotrowsk P.i, Znaczenia modernizmu. W stronę historii sztuki polskiej po 1945 roku, Rebis, Poznań, 1999

Rottenberg A., Sztuka w Polsce 1945-2005, Warszawa 2005

Rottenberg A., Przeciąg. Teksty o sztuce polskiej lat 80, Fundacja Open Arts Project, Warszawa 2009

Ronduda Ł., Sztuka polska lat 70. Awangarda, Wydawca: Polski Western, CSW Zamek Ujazdowski, Warszawa 2009

Sienkiewicz K., Zatańczą ci, co drżeli. Polska Sztuka krytyczna, Karakter, Warszawa 2014

Wojciechowski A., Młode malarstwo polskie, 1944-1974, wyd. 2, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1983

teksty uzupełniające:

1. Bakke M., Biotransfiguracje. Sztuka i estetyka posthumanizmu, UAM Poznań 2010 (rozdział: Genealogie, strategie,projekty /dostęp: academia.edu

2. Bishop C., Sztuczne piekła. Sztuka partycypacyjna i polityka widowni, Fundacja Bęc Zmiana, Warszawa 2015

3. Kluszczyński R.W./ Art&science, np. W stronę kreacji post-ludzkiej. Od sztuki kinetycznej do bio-robotycznej - http://artandsciencemeeting.pl/aktualnosci/zarejestrowane_wyklady_i_spotkania_art_science-21/teksty dostępne na academia.edu

4. Zmierzch Antropocenu, ASP Gdańsk 2020/ wykłady zarejestrowane/ dostęp: on-line

5. A.Jarosz, Inspiracje brytyjskie

w rzeźbie wrocławskiej, https://quart.uni.wroc.pl/pdf/31/q31_05_Jarosz.pdf

Teksty realizowane na ćwiczeniach, będą wskazywane na bieżąco przez prowadzącą zgodnie z zakresem realizowanych tematów.

Uwagi:

Pierwsze zajęcia 5 października o godz. 8:00 w sali Tymona.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0-1 (2024-04-02)