Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Historia sztuki nowoczesnej polskiej

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 1402-HSzNPo-3Z-S1
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0228) Interdyscyplinarne programy i kwalifikacje związane z naukami humanistycznymi Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Historia sztuki nowoczesnej polskiej
Jednostka: Instytut Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa
Grupy: Przedmioty obowiązkowe - 3 rok, sem. zimowy - Ochrona dóbr kultury, konserwatorstwo (s1)
Przedmioty obowiązkowe - 3 rok, sem.zimowy-Ochrona dóbr kultury, zabytkoznawstwo i muzealnictwo (s1)
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Wymagania wstępne:

ogólna orientacja w stylach i kierunkach sztuki

Rodzaj przedmiotu:

przedmiot obowiązkowy

Całkowity nakład pracy studenta:

1. Godziny realizowane z udziałem nauczycieli: 40 h

udział w wykładach: 30 h

konsultacje: 10 h

2. Czas wymagany do przygotowania się i do uczestnictwa w procesie oceniania - przygotowanie się do egzaminu końcowego): 80 h

Łącznie: 120 godzin (wykład: 3 pkt ETCS)


Efekty uczenia się - wiedza:

• zna podstawową terminologię sztuk plastycznych z dziedziny malarstwa i rzeźby K_W02

• ma gruntowną i uporządkowaną wiedzę z zakresu sztuki polskiej nowoczesnej (malarstwo i rzeźba kon. XVIII – poł. XX w.) K_W03

• rozumie interdyscyplinarny charakter interpretacji dzieła sztuki nowoczesnej w różnych aspektach (z uwzględnieniem historii, filozofii, teologii, technik i technologii sztuk plast. itd.) K_W11

• zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji dzieł sztuki nowoczesnej K_W14

• uzyskuje pogłębioną świadomość warsztatu naukowego, problemów badawczych i zastosowania metod historii sztuki do konkretnych problemów badawczych K_W16


Efekty uczenia się - umiejętności:

• ma podstawowe umiejętności w zakresie krytycznego podejścia do literatury z dziedziny historii sztuki (typy publikacji, charakter wywodów, ocena argumentacji itd.) K_U03


• na poziomie podstawowym analizuje problemy badawcze historii sztuki posługując się metodami i narzędziami badawczymi, wskazanymi przez opiekunów naukowych (analiza stylistyczno-formalna, ikonograficzna, typologiczna itp.) K_U04

• rozpoznaje i charakteryzuje przy użyciu fachowej terminologii epoki, style, kierunki w sztuce od kon. XVIII w. do 1939 r. K_U08

• charakteryzuje twórczość najważniejszych twórców (wzgl. ośrodków, szkół artystycznych itd.) w dziedzinie malarstwa i rzeźby od kon. XVIII w. do 1939 r. K_U09

• rozpoznaje i datuje najważniejsze dzieła sztuki, od kon. XVIII w. do 1939 r. K_U10

• opisuje od strony formy i analizuje dzieła rzeźby i malarstwa wiążąc je z poszczególnymi stylami / kierunkami w sztuce K_U11


Efekty uczenia się - kompetencje społeczne:

• ma świadomość poziomu swojej wiedzy – swych kompetencji i niedostatków, rozumie potrzebę ciągłego rozwoju naukowego i zawodowego K_K01

• jest wrażliwy na problematykę właściwego podejścia do materialnego dziedzictwa kulturowego, potrafi dostrzec i ocenić niewłaściwe postępowanie w tym zakresie K_K04


Metody dydaktyczne:

wykład, prezentacja multimedialna

Metody dydaktyczne eksponujące:

- pokaz

Metody dydaktyczne podające:

- wykład informacyjny (konwencjonalny)

Skrócony opis:

Zakres wykładu obejmuje historię malarstwa, rzeźby i architektury polskiej od połowy XVIII w. do lat 30. XX wieku.

Pełny opis:

W trakcie wykładu omawiane są najważniejsze nurty w malarstwie, rzeźbie i architekturze polskiej od połowy XVIII do lat 30. XX wieku. Dlatego w ramach zajęć szczegółowo charakteryzowane są kierunki, grupy artystyczne i dorobek wybitnych twórców o charakterze przełomowym, począwszy od czasów stanisławowskich i klasycyzmu, poprzez romantyzm, realizm, akademizm, epokę Młodej Polski i dwudziestolecie międzywojenne.

Wykład wzbogacony prezentacją multimedialną i pokazem slajdów.

Literatura:

Dotyczy tematów obejmujących malarstwo, rzeźbę i architekturę:

Malarstwo, rzeźba:

Literatura podstawowa:

Bałus W., Figury losu. Polscy artyści i polska sztuka w poszukiwaniu tożsamości indywidualnej i zbiorowej, Kraków 2002

Baranowicz Z., Polska awangarda artystyczna 1918 -1939, Warszawa 1975

Birjulow J., Rzeźba lwowska od połowy XVIII wieku do 1939 roku: Od zapowiedzi klasycyzmu do awangardy, Warszawa 2007.

Chrzanowski T., Sztuka polska od I do III Rzeczypospolitej, Warszawa 1998.

Dobrowolski T., Malarstwo polskie ostatnich dwustu lat, Warszawa 1976.

Dobrowolski T., Nowoczesne malarstwo polskie, t. III [od pocz. XX w. do 1939 r.], Wrocław 1964.

Dobrowolski T., Rzeźba neoklasyczna i romantyczna w Polsce, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1974

Figura w rzeźbie polskiej XIX i XX wieku, (katalog wystawy), pod red. J. Torchały i P. Szuberta, Galeria Sztuki Współczesnej „Zachęta”, Warszawa 1999

Ikonografia romantyczna pod red. M. Poprzęckiej. Materiały sympozjum Komitetu Nauk o Sztuce Polskiej, Warszawa 1977.

Juszczak W., Malarstwo polskiego modernizmu, Gdańsk 2004

Kępiński Z., Impresjonizm polski, Warszawa 1961.

Klasycyzm i klasycyzmy, Materiały Sesji SHS, Warszawa 1994

Koniec wieku. Sztuka polskiego modernizmu 1890-1914. katalog wystawy, Muzeum Narodowe w Warszawie, Muzeum Narodowe w Krakowie, Warszawa 1996

Krawczyk J., Matejko i historia, Warszawa1990

Kotula A., Krakowski P., Rzeźba XIX w., Kraków 1980

Krzysztofowicz-Kozakowska S., Sztuka Młodej Polski, Kraków 2008

Lorentz S., Rottermund A., Klasycyzm w Polsce, Warszawa 1984

Luba I., Dialog nowoczesności z tradycją. Malarstwo polskie dwudziestolecia międzywojennego, Warszawa 2004.

J. Malinowski, Imitacje świata. O polskim malarstwie i krytyce artystycznej 2. poł. XIX w., Kraków 1987.

Malinowski J., Malarstwo polskie XIX w., Warszawa 2003.

Malinowski J., Sztuka i nowa wspólnota. Zrzeszenie artystów Bunt 1917-1922, Wrocław 1991.

Malinowski J., Malarstwo i rzeźba Żydów Polskich w XIX i XX w., Warszawa 2000.

Melbechowska - Luty A., Posągi i ludzie. Rzeźba polska dwudziestolecia międzywojennego, Warszawa 2005

Mikocka-Rachubowa K., Canova: jego krąg i Polacy, około 1780-1850, Tom 1, 2, Warszawa 2001.

Mikocka-Rachubowa K. Rzeźba polska XIX wieku. Od klasycyzmu do symbolizmu (kat.wystawy), Warszawa 1993

Moderniści o sztuce, wybór Grabska E., Warszawa 1971

Okoń W., Alegorie narodowe. Studia z dziejów sztuki polskiej XIX w., Wrocław 1992

Olszewski A., Dzieje sztuki polskiej 1890-1980, Warszawa 1988.

Poprzęcka M., Polskie malarstwo salonowe, Warszawa 1992

Porębski M., Interregnum. Studia z historii sztuki polskiej XIX i XX wieku, Warszawa 1975

Porębski M., Malowane dzieje, Warszawa 1961.

Przed wielkim jutrem. Sztuka 1905-1918, Materiały Sesji SHS, Warszawa1990

Romantyzm, Materiały Sesji SHS, Warszawa 1967

Ryszkiewicz A., Malarstwo polskie. Romantyzm - historyzm-realizm, Warszawa 1989

Sieradzka A., Art Déco w Polsce i w Europie, Warszawa 1996.

Starzyński J., O romantycznej syntezie sztuk, Warszawa 1965.

Starzyński J., Romantyzm i narodziny nowoczesności, Warszawa 1972.

Starzyński J., Polska droga do samodzielności w sztuce, Warszawa 1973.

Stępień H., Artyści polscy w środowisku monachijskim w latach 1828-1855, Wrocław – Warszawa – Kraków 1990

Sztuka i Historia. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, listopad 1988, Warszawa 1992

Sztuka XIX w. w Polsce. Naród – miasto. Materiały Sesji SHS, Poznań 1977

Sztuka 2. połowy XIX wieku, Materiały Sesji SHS, Warszawa 1973

Sztuka około 1900, Materiały Sesji SHS, Warszawa 1969

Sztuka dwudziestolecia międzywojennego. Materiały Sesji SHS, Warszawa 1982.

Szubert P., Rzeźba polska przełomu XIX i XX wieku, Warszawa 1995

Symbolizm w malarstwie polskim 1890-1914, pod red. A. Morawińskiej, Warszawa 1997

Turowski A., Konstruktywizm polski, Wrocław 1981.

Turowski A., Budowniczowie świata, Kraków 2002.

Wallis M., Secesja, wyd. 3, Warszawa 1987

Włodarczyk W., Sztuka polska 1918- 2000, Warszawa 2003.

Ze studiów nad genezą plastyki nowoczesnej w Polsce. Zbiór studiów pod red. J. Starzyńskiego, Wrocław 1966.

Z zagadnień plastyki polskiej w latach 1918 - 1939. Zbiór studiów pod red. J. Starzyńskiego, Wrocław 1963.

Wybrana literatura uzupełniająca:

Bartnicka K., Polskie szkolnictwo artystyczne na przełomie XVIII i XIX w., Wrocław 1971.

Białostocki J., Romantyzm malarski w Polsce i w Europie, [w:] tegoż, Refleksje i syntezy ze świata sztuki, Warszawa 1978, s. 80-89

Birjulow J., Secesja we Lwowie, Warszawa, 1996.

Bobrowska-Jakubowska E., Artyści polscy we Francji w latach 1890-1918. Wspólnoty i indywidualności, Warszawa 2004

Chmielewska A., W służbie państwa, społeczeństwa i narodu. „Państwowotwórczy” artyści plastycy w II Rzeczypospolitej", Warszawa 2006.

Formiści pod red. I. Jakimowicz, Arkady, Warszawa 1989

Formiści pod red. I. Jakimowicz, Arkady, Warszawa 1989

Huml I., Polska sztuka stosowana XX wieku, Warszawa 1978

Kossowska I., Narodziny polskiej grafiki artystycznej, Kraków 2000.

Kozakiewicz S., Ryszkiewicz A., Warszawska „cyganeria” malarska. Grupa Marcina Olszyńskiego, Wrocław 1955.

Luba I., Duch romantyzmu i modernizacja. Sztuka oficjalna Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 2012.

Okoń W., Stygnąca planeta. Polska krytyka artystyczna wobec malarstwa historycznego i historii, Wrocław 2002.

Pollakówna J., Formiści, Warszawa 1972.

Pollakówna J., Malarstwo polskie między wojnami 1918-1939, Warszawa 1982.

Polscy uczniowie ASP w Petersburgu w XIX i na pocz. XX w., MNW, 1989

Porębski M., Galeria polskiego malarstwa i rzeźby XIX wieku w Sukiennicach, Kraków 1991 (wyd. nowe Kraków 2003)

Ryszkiewicz, A., Francusko – polskie związki artystyczne w kręgu J.L Davida Warszawa 1967

Rzepińska M., Problem koloru w polskiej myśli o sztuce XIX w. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Warszawa 1976.

Rzeźba polska przełomu XIX i XX w. Studia pod red. J. Malinowski ), Warszawa 2007.

Sosnowska J., Poza kanonem. Sztuka polskich artystek 1880-1939, Warszawa 2003.

Stulecie Młodej Polski. Studia pod red. M. Podrazy-Kwiatkowskiej, Kraków 1995

Sztuka Krakowa i Galicji w wieku XIX. Praca zbiorowa pod red. W. Bałusa, Kraków 1991

Wystawa paryska 1925. Materiały z sesji naukowej Instytutu Sztuki PAN, Warszawa, 16-17 listopada 2005

roku, red. Joanna M. Sosnowska, Warszawa 2007

Wystawa paryska 1937, red. naukowa Joanna M. Sosnowska, Warszawa 2009.

Architektura:

N. Batowska, Jan Chrystian Kamsetzer: architekt Stanisława Augusta, Warszawa 1978

E. Bergman, Nurt mauretański w architekturze synagog Europy Środkowo-Wschodniej w XIX i na początku XX wieku, Warszawa 2004

R. Dawidowski, Architektura modernistyczna z lat 1928-1940 na obszarze Pomorza Zachodniego, Szczecin 2007

T. Fabiański, J. Purchala, Historia architektury Krakowa w zarysie, Kraków 2001

H. Faryna-Paszkiewicz, Geometria wyobraźni: szkice o architekturze dwudziestolecia międzywojennego, Gdańsk 2003

H. Faryna-Paszkiewicz , Saska Kępa 1918-1939: architektura i urbanistyka, Wrocław 1989

Ł. Heyman, Nowy Żoliborz 1918-1939: architektura i urbanistyka, Wrocław 1979

T. Jakimowicz (red.), Architektura i urbanistyka Poznania w XX w., Poznań 2005

T. Jaroszewski, Architektura doby oświecenia w Polsce: nurty i odmiany, Wrocław 1971

T. Jaroszewski, Chrystian Piotr Aigner: architekt warszawskiego klasycyzmu, Warszawa 1970

T. Jaroszewski, Od klasycyzmu do nowoczesności, O architekturze polskiej XVIII, XIX i XX wieku, Warszawa 1996

M. Kwiatkowski, Szymon Bogumił Zug: architekt polskiego Oświecenia, Warszawa 1971

J. Lewicki, Między tradycją a nowoczesnością: architektura Lwowa lat 1893-1918, Warszawa 2005

S. Lorenz, Efraim Szreger – architekt polski XVIII wieku, Warszawa 1986

J. Minorski, Polska nowatorska myśl architektoniczna w latach 1918-1939, Warszawa 1970

A. Olszewski, Nowa forma w architekturze polskiej 1900-1925: teoria i praktyka, Wrocław 1967

L. Popławska, Architektura przemysłowa w Łodzi w XIX wieku, Warszawa 1973

J. Rączka, Walka o polski styl narodowy w architekturze na przykładzie stylu zakopiańskiego i dworkowego na przełomie XIX i XX wieku, Kraków 2001

J. Roguska, Architektura i budownictwo mieszkaniowe w Warszawie w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku: architektura willowa, Warszawa 1986

J. Roguska, Treści i funkcje informujące detalu w architekturze warszawskiej w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku, Toruń 1999

J. Skuratowicz, Architektura Poznania 1890-1918, Poznań 1991

M. Sołtysik, Gdynia – miasto dwudziestolecia międzywojennego: urbanistyka i architektura, Warszawa 1993

K. Stefański, Architektura XIX wieku na ziemiach polskich, Warszawa 2005

K. Stefański, Architektura historyzmu na ziemiach polskich, Łódź 2005

K. Stefański, Polska architektura sakralna w poszukiwaniu stylu narodowego, Łódź 2002

H. Syrkus, Ku idei osiedla społecznego 1925-1975, Warszawa 1976

A. Szkurłat, Secesja w architekturze Warszawy, Warszawa 1999

A. Szram, Architektura Łodzi przemysłowej, Łódź 1975

Z. Tołłoczko, Architektura klasycyzmu w XX wieku: kontynuacja czy neostyl?, Kraków 2009-2010

B. Tondos, Styl zakopiański i zakopiańszczyzna, Wrocław 2004

I. Wisłocka, Awangardowa architektura polska 1918-1939, Warszawa 1968

M. Żychowska, Między tradycją a awangardą: problem stylu w architekturze Krakowa lat międzywojennych, Kraków 1991.

Metody i kryteria oceniania:

Egzamin w formie pisemnej po zakończeniu semestru, sprawdzający znajomość malarstwa, rzeźby oraz architektury w wyszczególnionym okresie, ze szczególnym uwzględnieniem analizy poszczególnych epok, kierunków i grup artystycznych, najważniejszych twórców oraz przedstawianego na wykładzie materiału ilustracyjnego.

Praktyki zawodowe:

Nie dotyczy.

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)