Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Historia urbanistyki

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 1402-HUr-2Z-KO-S1
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0228) Interdyscyplinarne programy i kwalifikacje związane z naukami humanistycznymi Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Historia urbanistyki
Jednostka: Instytut Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa
Grupy: Przedmioty obowiązkowe - 2 rok, sem. zimowy - Ochrona dóbr kultury (s1)
Przedmioty obowiązkowe - 2 rok, sem. zimowy - Ochrona dóbr kultury, konserwatorstwo (s1)
Punkty ECTS i inne: 4.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Wymagania wstępne:

Wstęp do historii sztuki, Historia sztuki starożytnej, średniowiecznej.

Rodzaj przedmiotu:

przedmiot obowiązkowy

Całkowity nakład pracy studenta:

WYKŁAD:

- udział w wykładach - 30

Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta ( godz.):

- czytanie literatury - 15

- przygotowanie do egzaminu - 15


Łącznie: 60 godz. (2 ECTS)


ĆWICZENIA:

- udział w ćwiczeniach – 15

- konsultacje z nauczycielem akademickim podczas dyżurów - 5


Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta ( godz.):

- przygotowanie do ćwiczeń – 5

- wykonanie dokumentacji (zebranie materiałów i opracowanie) - 15

- czytanie literatury, analiza źródeł - 15


Łącznie: 55 godz. (2 ECTS)


WYKŁAD + ĆWICZENIA: 4 ECTS/115 godz.



Efekty uczenia się - wiedza:

Student:

W1 Zna na poziomie podstawowym rozwój historii urbanistyki wraz z identyfikacją poszczególnych przykładów miast na podstawie źródeł ikonograficznych i kartograficznych oraz identyfikuje cechy czynniki miastotwórcze wpływające na charakter założeń miejskich i wiejskich od starożytności do poł. XX w. (K_W02)

W2 Zna fachową terminologię z zakresu urbanistyki, ruralistyki i architektury obronnej (K_W04)

W3 Rozumie zależności pomiędzy historią architektury i urbanistyki oraz innymi aspektami z zakresu historii, filozofii i techniki (K_W03)

W4 Zna i objaśnia metody analizy założenia urbanistycznego (K_W05)


Efekty uczenia się - umiejętności:

Student:

U1 Potrafi przeprowadzić kwerendę źródłową i bibliograficzną dotyczącą historii układu przestrzennego wybranego miasta oraz dokonać ich krytycznej analizy (K_U02; K_U03).

U2 Potrafi, przy pomocy źródeł dokonać analizy układu urbanistycznego i ruralistycznego, rozpoznać jego typologię, chronologię oraz dokonać opisu za pomocą fachowej terminologii (K_U02; K_U03; K_U04).

U3 Potrafi wytypować, zanalizować i opisać za pomocą fachowej terminologii wnętrze urbanistyczne w warunkach terenowych (K_U04, K_U05).

U4 Potrafi wykonać elementy dokumentacji historycznego ośrodka miejskiego (dokumentacji ewidencyjnej) - w zakresie historii układu urbanistycznego i opisu miasta a także zestawienia spisu źródeł, opracowań i publikacji(K_U05).





Efekty uczenia się - kompetencje społeczne:

Student:

K1 Ma świadomość konieczności pogłębiania swojej wiedzy z zakresu historii i analizy zabytkowych układów urbanistycznych i ruralistycznych, jako niezbędnych elementów warsztatu naukowego konserwatora zabytkoznawcy (K_K02).

K2 Ma świadomość wagi ochrony dziedzictwa urbanistycznego i ruralistycznego (K_K06)

K3 Jest przygotowany do kierowania się zasadami rzetelności i etyki zawodowej w realizacji zadań z zakresu dokumentowania dziedzictwa urbanistycznego i ruralistycznego (dokumentacja historyczna i identyfikacja zabytkowego układu) (K_K04; K_K06).


Metody dydaktyczne:

Wykład informacyjny, konwersatoryjny, problemowy, studium przypadku, analiza materiałów ilustracyjnych. 2 zajęcia możliwe są do przeprowadzenia zdalnie w formie synchronicznej, na platformie MSTeams. Termin zajęć zostanie uzgodniony z grupą oraz zostanie przesłany link do zespołu.

UWAGA: Od 2 tygodnia zajęć ćwiczenia terenowe zblokowane w godzinach wykładu w październiku i listopadzie. Organizacja zajęć zostanie omówiona na 1 zajęciach (nie-terenowych).

Ćwiczenia z zajęciami terenowymi oraz przekazanie treści programowych z prezentacją multimedialną: pokaz, wykład konwersatoryjny, problemowy, metoda biograficzna, ćwiczeniowa, obserwacji, pomiaru w terenie, referatu, studium przypadku. 1 zajęcia możliwe są do przeprowadzenia zdalnie w formie synchronicznej, na platformie MSTeams. Termin zajęć zostanie uzgodniony z grupą oraz zostanie przesłany link do zespołu.

Metody dydaktyczne eksponujące:

- pokaz

Metody dydaktyczne podające:

- opis
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy

Metody dydaktyczne poszukujące:

- biograficzna
- ćwiczeniowa
- obserwacji
- pomiaru w terenie
- referatu
- studium przypadku

Skrócony opis:

WYKŁAD: zapoznanie z rozwojem ośrodków miejskich w Europie od starożytności do 1 poł. XX w., wraz z charakterystyką hist.-gosp. poszczególnych okresów oraz głównymi czynnikami miastotwórczymi. Zaprezentowane są podstawowe zwroty terminologiczne i systemy architektury obronnej. Student potrafi identyfikować typ układu i rozpoznaje najważniejsze ośrodki miejskie oraz elementy architektury obronnej w danych okresach na podstawie źródeł ikonograficznych i kartograficznych.

ĆWICZENIA: zapoznanie z metodologią badań dziejów układów urbanistyczno-ruralistycznych, nabycie umiejętności samodzielnego gromadzenia materiałów źródłowych i ich analizy w celu przeprowadzenia rekonstrukcji rozwoju urbanistycznego wybranego ośrodka. Zajęcia terenowe mają wykształcić umiejętność analizy i fachowego opisu struktur przestrzennych.

Wiedza i umiejętności rozwijane są w dalszej kolejności na zajęciach na 2 st. ODK, spec. Konserwatorstwo: Ochrona wartości kulturowych miejskich układów przestrzennych.

Pełny opis:

WYKŁAD: studenci są zapoznani z rozwojem ośrodków miejskich w Europie od starożytności do pierwszej połowy XX w., wraz z charakterystyką historyczno-gospodarczą poszczególnych okresów oraz głównymi czynnikami miastotwórczymi. Zaprezentowane są również podstawowe zwroty terminologiczne i systemy architektury obronnej jako ważny element rozwoju miasta. Student potrafi identyfikować typ układu i rozpoznaje najważniejsze ośrodki miejskie oraz elementy architektury obronnej w danych okresach historycznych na podstawie źródeł ikonograficznych i kartograficznych.

1. Wprowadzenie do przedmiotu, czynniki miastotwórcze, oddziaływanie architektury na urbanistykę i urbanistyki na architekturę

2.Miasta najstarszych cywilizacji: Mezopotamia i Egipt

3. Miasta cywilizacji egejskich, starożytnej Grecji

4. Miasta starożytnego Rzymu

5-6. Ośrodki średniowieczne

7. Fortyfikacje średniowieczne i nowożytne

8-9. Planowanie i rozbudowa miast w okresie nowożytnym do poł. XVII w.

10-11. Ośrodki miejskie od 2 poł. XVII w.do końca XVIII w.

12-13. Miasta XIX – pocz. XX w.

14. Miasta 1 poł XX w.

15. Ruralistyka

ĆWICZENIA: studenci są zapoznani z metodologią badań dziejów układów urbanistyczno-ruralistycznych, nabywają umiejętność samodzielnego gromadzenia materiałów źródłowych i ich analizy w celu przeprowadzenia rekonstrukcji rozwoju urbanistycznego wybranego ośrodka. Zajęcia terenowe mają za zadanie wykształcić umiejętność analizy i fachowego opisu struktur przestrzennych.

W ramach pracy własnej studenci przygotowują referat o rozwoju jednego wybranego miasta w Polsce.

1. Wstęp, dokumentacja historyczna miast: karta zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru, studium historyczno-urbanistyczne

2-4. Opis i Analiza struktury miasta i wnętrz urbanistycznych - ćwiczenia terenowe

5-7. Źródła do dziejów miast, analiza źródeł

8 Prezentacje studentów

Literatura:

Literatura obowiązkowa (fragmenty):

Bogdanowski J., Architektura obronna w krajobrazie Polski, Warszawa-Kraków 2002.

Nowakowski M., Sto lat planowania przestrzeni polskich miast (1910-2010), Warszaw 2013.

Ostrowski W., Wprowadzenie do historii budowy miast. Ludzie i środowisko, Warszawa 2001.

Pawłowski K., Urbanistyka „à la française”. Tysiąc lat doświadczeń i europejskich innowacji. Dopełnienie obrazu, tom I: W poszukiwaniu źródeł urbanistyki europejskiej. Modele średniowiecznej organizacji przestrzeni południowej Francji, Kraków 2016; tom II: Francja nowożytna. Od narodzin absolutyzmu do epoki oświecenia, Kraków 2017.

Słodczyk J., Historia planowania i budowy miast, Opole 2012.

Tołwiński W., Urbanistyka, t.1-2, Warszawa 1947-1948.

Wiśniewski M., Wiśniewska W., Urbanistyka "a la francaise". Tysiąc lat doświadczeń i europejskich innowacji. Dopełnienie obrazu, tom III: Od Wielkiej Rewolucji po nowe tysiąclecie. Wiek XIX, epoka pragmatyzmu. Wiek XX, laboratorium urbanistyki nowoczesnej, Kraków 2018.

Wróbel T., Zarys historii budowy miast, Wrocław 1971.

Seria: Atlas historyczny miast polskich

Źródła kartograficzne i ikonograficzne miast wybranych do dokumentacji.

Teksty do analizy:

Świecie, "Atlas Historyczny Miast Polskich", oprac. Roman Czaja, t. I Prusy Królewskie i Warmia, z. 6, Toruń 2012.

Krantz-Domasłowska L., Miasta podwójne w państwie krzyżackim – przykład Torunia, 2013: RIHA Journal, https://journals.ub.uni-heidelberg.de/index.php/rihajournal/article/view/69811.

Krasnowolski B., Urbanistyczno-architektoniczne przekształcenia miast małopolskich od doby lokacyjnej po współczesność jako wyraz przeobrażeń funkcjonalnych, "Kultura i Polityka", 2008, 4, s. 9-33.

Rybczyński P., Materiały do dziejów Konina w zasobie archiwów polskich i możliwości ich wykorzystania, w: Akta Miasta Konina z lat 1507-1792, 2007, seria: Materiały do dziejów Konina, s. 1-33.

Literatura uzupełniająca:

Benevolo L., Miasto w dziejach Europy, Warszawa 1995.

Kalinowski W., Rozwój miast w Polsce (w:) Zabytki architektury i urbanistyki w Polsce, Książek M., Materiały pomocnicze do studiów w zakresie historii urbanistyki, Kraków 1994.

Odbudowa i konserwacja, t. 1, Warszawa 1986, str. 16-47.

Kalinowski W., Zarys historii budowy miast w Polsce do połowy XIX wieku, Toruń 1966.

Sawczuk H., Historia budowy miast. Materiały pomocnicze, Białystok 1991.

Metody i kryteria oceniania:

Metody oceniania:

- egzamin z wykładu: W1-W4, U1, K1

- zadania ćwiczeniowe - np. W1-W4, U1-U3, K1

- obecność i aktywność – U2, U3, K1-K3

- opracowanie dokumentacji – W1-W4, U1-U3

Warunkiem zaliczenia wykładu jest zdanie egzaminu złożonego z pytań oraz materiału ikonograficznego miast oraz fortyfikacji do identyfikacji i analizy. Punktacja:

20,75 - 24,5 – 3

24,75 - 28 – 3+

28,25 - 32,5 – 4

32,75 - 36,5 – 4+

36,75-41 – 5

Warunkiem zaliczenia ćwiczeń jest obecność i aktywny udział w zajęciach, poprawne wykonanie zadań ćwiczeniowych, wskazanych elementów dokumentacji historycznej miasta (opis, historia układu urbanistycznego, wykaz źródeł) oraz prezentacja w/w dokumentacji w postaci referatu (aktywność i referat: pół stopnia). Ocenie podlegać będzie umiejętność samodzielnej, krytycznej analizy źródeł i literatury oraz wykorzystania ich dla potrzeb dokumentacji, poprawność opisu, znajomość fachowej terminologii i właściwego jej wykorzystania przy opisach dokumentacyjnych, poprawność wykonanych w ramach dokumentacji fotografii.

Praktyki zawodowe:

Brak.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/22" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-02-20
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Karolina Zimna-Kawecka
Prowadzący grup: Karolina Zimna-Kawecka
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

WYKŁADY W SEM. ZIMOWYM 2020/21 BĘDĄ ODBYWAĆ SIĘ ON-LINE NA MS TEAMS a częściowo OFFLINE na Classroomie konta g.umk.pl. NA POCZĄTKU W GODZINACH WYKŁADÓW BĘDĄ ODBYWAĆ SIĘ ĆWICZENIA TERENOWE.

ĆWICZENIA 8 z 15 H w formie kontaktowej - zblokowane po 4 h w październiku w godzinach wykładu i ćwiczeń. Pierwsze spotkanie - przed Bramą św. Ducha

Proszę o zapisanie się na zajęcia - w razie złej pogody będę informować o zmianie zajęć (odbędzie się wówczas Wykład i zdalne ćwiczenia).

7 z 15 H ćwiczeń w formie zdalnej w dalszej części semestru. Część zadań będzie do wykonania we własnym zakresie a omówiona na zajęciach zdalnych.

W celu uczestnictwa w zajęciach zdalnych należy aktywować na USOS konto Office365 i zainstalować MS TEAMS. Należy także w USOSie zapisać się na wykład. Dzień przed zajęciami wpiszę osoby do zespołu i podeślę wg osób zapisanych w grupie (na USOS) link do zajęć.

Kod do zajęć on line: g57q6yt

Z wykładów Offline będą zadawane pytania (nie na ocenę) w celu kontrolowania przebiegu procesu dydaktycznego i realizacji efektów kształcenia, zgodnie z Zarządzeniem Rektora z 8 IX 2020 r.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/23" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Karolina Zimna-Kawecka
Prowadzący grup: Karolina Zimna-Kawecka
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

WYKŁADY W SEM. ZIMOWYM 2020/21 BĘDĄ ODBYWAĆ SIĘ ON-LINE NA MS TEAMS a częściowo OFFLINE na Classroomie konta g.umk.pl. NA POCZĄTKU W GODZINACH WYKŁADÓW BĘDĄ ODBYWAĆ SIĘ ĆWICZENIA TERENOWE.

ĆWICZENIA 8 z 15 H w formie kontaktowej - zblokowane po 4 h w październiku w godzinach wykładu i ćwiczeń. Pierwsze spotkanie - przed Bramą św. Ducha

Proszę o zapisanie się na zajęcia - w razie złej pogody będę informować o zmianie zajęć (odbędzie się wówczas Wykład i zdalne ćwiczenia).

7 z 15 H ćwiczeń w formie zdalnej w dalszej części semestru. Część zadań będzie do wykonania we własnym zakresie a omówiona na zajęciach zdalnych.

W celu uczestnictwa w zajęciach zdalnych należy aktywować na USOS konto Office365 i zainstalować MS TEAMS. Należy także w USOSie zapisać się na wykład. Dzień przed zajęciami wpiszę osoby do zespołu i podeślę wg osób zapisanych w grupie (na USOS) link do zajęć.

Kod do zajęć on line: g57q6yt

Z wykładów Offline będą zadawane pytania (nie na ocenę) w celu kontrolowania przebiegu procesu dydaktycznego i realizacji efektów kształcenia, zgodnie z Zarządzeniem Rektora z 8 IX 2020 r.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Karolina Zimna-Kawecka
Prowadzący grup: Karolina Zimna-Kawecka
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)