Historia urbanistyki

Wstęp do historii sztuki, Historia sztuki starożytnej, średniowiecznej.

przedmiot obowiązkowy

Godziny realizowane z udziałem nauczycieli ( godz.):

- udział w wykładach - 30

Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta ( godz.):

np.

- czytanie literatury - 15

- przygotowanie do egzaminu - 15

Łącznie: 60 godz. (2 ECTS)

Student:

W1 Wymienia cechy charakterystyczne etapów rozwoju urbanistyki od starożytności do 1 poł. XX w. wraz z identyfikacją poszczególnych przykładów miast na podstawie źródeł ikonograficznych i kartograficznych oraz identyfikuje czynniki miastotwórcze wpływające na charakter założeń miejskich i wiejskich (K_W02)

W2 Zna fachową terminologię z zakresu urbanistyki, ruralistyki i architektury obronnej (K_W04)

W3 Objaśnia metody analizy historycznej struktury miejskiej (K_W05)

W4 Wskazuje zależności pomiędzy historią architektury i urbanistyki oraz innymi aspektami z zakresu historii, filozofii i techniki (K_W03)

Student:

U1 Potrafi przeprowadzić kwerendę merytoryczną dotyczącą historii układu przestrzennego wybranego miasta w oparciu o różne źródła oraz dokonać ich krytycznej analizy (K_U04; K_U05).

U2 Analizuje historyczny układ urbanistyczny i ruralistyczny na podstawie źródeł ikonograficznych i kartograficznych, identyfikuje jego typologię, chronologię oraz dokonuje opisu za pomocą fachowej terminologii (K_U02; K_U03; K_U04; K_U05).

Student:

K1 Ma świadomość konieczności pogłębiania swojej wiedzy z zakresu historii i analizy zabytkowych układów urbanistycznych i ruralistycznych, jako niezbędnych elementów warsztatu naukowego konserwatora zabytkoznawcy (K_K02).

K2 Ma świadomość wagi ochrony dziedzictwa urbanistycznego i ruralistycznego (K_K06).

K3 Jest przygotowany do kierowania się zasadami rzetelności i etyki zawodowej w realizacji zadań z zakresu dokumentowania dziedzictwa urbanistycznego i ruralistycznego (dokumentacja historyczna i identyfikacja zabytkowego układu) (K_K04; K_K06).

wykład informacyjny, konwersatoryjny, problemowy, studium przypadku, analiza materiałów ilustracyjnych

2 zajęcia możliwe są do przeprowadzenia zdalnie w formie synchronicznej, na platformie MSTeams. Termin zajęć zostanie uzgodniony z grupą oraz zostanie przesłany link do zespołu.

W przypadku zmiany przepisów ze względu na pandemię i obligatoryjnego wprowadzenia zajęć zdalnych, będą odbywać się w formie online lub częściowo offline (z komentarzami i pytaniami dla studentów, udostępnieniem materiałów i omówieniem ich w formule on-line (synchronicznej).

- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy

- studium przypadku

W ramach wykładów studenci są zapoznani z rozwojem ośrodków miejskich w Europie od starożytności do pierwszej połowy XX w., wraz z charakterystyką historyczno-gospodarczą poszczególnych okresów oraz głównymi czynnikami miastotwórczymi. Zaprezentowane są również podstawowe zwroty terminologiczne i systemy architektury obronnej jako ważny element rozwoju miasta. Student potrafi identyfikować typ układu i rozpoznaje najważniejsze ośrodki miejskie oraz elementy architektury obronnej w danych okresach historycznych na podstawie źródeł ikonograficznych i kartograficznych.

Zapoznanie studentów z podstawową umiejętnością analizy miejskich układów przestrzennych stanowi wiedzę rozwijaną w dalszej kolejności na zajęciach: Ochrona wartości kulturowych miejskich układów przestrzennych.

W ramach wykładów studenci są zapoznani z rozwojem ośrodków miejskich w Europie od starożytności do pierwszej połowy XX w., wraz z charakterystyką historyczno-gospodarczą poszczególnych okresów oraz głównymi czynnikami miastotwórczymi. Zaprezentowane są również podstawowe zwroty terminologiczne i systemy architektury obronnej jako ważny element rozwoju miasta.

Student potrafi identyfikować typ układu i rozpoznaje najważniejsze ośrodki miejskie oraz elementy architektury obronnej w danych okresach historycznych na podstawie źródeł ikonograficznych i kartograficznych.

Zapoznanie studentów z podstawową umiejętnością analizy miejskich układów przestrzennych stanowi wiedzę rozwijaną w dalszej kolejności na zajęciach: Ochrona wartości kulturowych miejskich układów przestrzennych.

1. Wprowadzenie do przedmiotu, czynniki miastotwórcze, oddziaływanie architektury na urbanistykę i urbanistyki na architekturę

2.Miasta najstarszych cywilizacji: Mezopotamia i Egipt

3. Miasta cywilizacji egejskich, starożytnej Grecji

4. Miasta starożytnego Rzymu

5-6. Ośrodki średniowieczne

7. Fortyfikacje średniowieczne i nowożytne

8-9. Planowanie i rozbudowa miast w okresie renesansu

10-11. Ośrodki miejskie od 2 poł. XVII w.do końca XVIII w.

12-13. Miasta XIX – pocz. XX w.

14. Miasta I poł. XX w.

15. Ruralistyka

Literatura obowiązkowa (wybrane fragmenty):

Benevolo L., Miasto w dziejach Europy, Warszawa 1995.

Bogdanowski J., Architektura obronna w krajobrazie Polski, Warszawa-Kraków 2002.

Ostrowski W., Wprowadzenie do historii budowy miast. Ludzie i środowisko, Warszawa 2001.

Pawłowski K., Urbanistyka „à la française”. Tysiąc lat doświadczeń i europejskich innowacji. Dopełnienie obrazu, tom I: W poszukiwaniu źródeł urbanistyki europejskiej. Modele średniowiecznej organizacji przestrzeni południowej Francji, Kraków 2016; tom II: Francja nowożytna. Od narodzin absolutyzmu do epoki oświecenia, Kraków 2017.

Słodczyk J., Historia planowania i budowy miast, Opole 2012.

Tołwiński W., Urbanistyka, t.1-2, Warszawa 1947-1948.

Wiśniewski M., Wiśniewska W., Urbanistyka "a la francaise". Tysiąc lat doświadczeń i europejskich innowacji. Dopełnienie obrazu, tom III: Od Wielkiej Rewolucji po nowe tysiąclecie. Wiek XIX, epoka pragmatyzmu. Wiek XX, laboratorium urbanistyki nowoczesnej, Kraków 2018.

Wróbel T., Zarys historii budowy miast, Wrocław 1971.

Literatura uzupełniająca:

Kalinowski W., Rozwój miast w Polsce, [w:] Zabytki architektury i urbanistyki w Polsce, Odbudowa i konserwacja, t. 1, Warszawa 1986, str. 16-47.

Kalinowski W., Zarys historii budowy miast w Polsce do połowy XIX wieku, Toruń 1966.

Książek M., Materiały pomocnicze do studiów w zakresie historii urbanistyki, Kraków 1994.

Nowakowski M., Sto lat planowania przestrzeni polskich miast (1910-2010), Warszaw 2013.

Sawczuk H., Historia budowy miast. Materiały pomocnicze, Białystok 1991.

Seria: Atlas historyczny miast polskich

Zimna-Kawecka K., Kuśnierz-Krupa D., Krupa M., Heritage of (non-)existing cities – on the Polish examples of medieval Świecie and Renaissance Krasiczyn, „Muzeológia a kultúrne dedičstvo”, vol. 9 (2021), No 3, p. 65-92.

https://drive.google.com/file/d/1cdKd_QeMuvD4morU0fEekdurGmmwJxnX/view?usp=sharing

Metody oceniania:

- egzamin pisemny- np. W1-W4, U1-U2, K1

- aktywność – U2, K1-K3

Kryteria oceniania:

np. Wykład: egzamin pisemny w formie testu z pytaniami otwartymi, identyfikacja i analiza materiału ikonograficznego

ndst - 20,5 pkt (50 %)

dst-20,75-24,5 pkt (51-59%)

dst plus-24,75-28 pkt (60-68%)

db- 28,25-32,5 pkt (69-79%)

db plus-32,75-36,5 pkt (80-89%)

bdb-36,75-41 pkt (90%-100%)

Brak