Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Pigmenty, spoiwa i podłoża malarskie

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 1402-PSiPM-1Z-SJ
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0218) Interdyscyplinarne programy i kwalifikacje związane ze sztuką Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Pigmenty, spoiwa i podłoża malarskie
Jednostka: Instytut Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa
Grupy: Przedmioty obowiązkowe - 1 rok, sem. zimowy - Konserwacja i restauracja dzieł sztuki (sj)
Punkty ECTS i inne: 3.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

przedmiot obowiązkowy

Całkowity nakład pracy studenta:

1. Godziny realizowane z udziałem nauczycieli: godziny kontaktowe: 30

2. Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta, potrzebny do pomyślnego zaliczenia przedmiotu, tj. wcześniejsze przygotowanie i uzupełnienie notatek i wybór odpowiednich materiałów do zajęć (zebranie materiałów, zapoznanie się z literaturą), wymagane powtórzenie materiału, pisanie prac, czytanie literatury:30

3. Czas wymagany do przygotowania się i do uczestnictwa w procesie oceniania (zal. z oceną – przygotowanie pracy na zaliczenie wraz dokumentacją):30


Efekty uczenia się - wiedza:

-K_WO4 zna mechanizmy oddziaływania fizycznych, chemicznych i biologicznych czynników środowiskowych na materię dzieł sztuki i zabytków,PJA_W01 ,XJA_W01

-K_WO5 posiada wiedzę w zakresie materiałoznawstwa substancji zabytkowej oraz historycznych i współczesnych materiałów konserwatorskich, PJA_W02,XJA_W02


Efekty uczenia się - umiejętności:

-K_UO4posiada umiejętność wykorzystania wiedzy konserwatorskiej, technologicznej oraz wiedzy z zakresu nauk humanistycznych i przyrodniczych dla przygotowania projektu konserwatorskiego

PJA_U03, HJA_U02

-K_UO8 potrafi zaplanować, zinterpretować i powiązać wyniki badań chemicznych, fizycznych, biologicznych z konserwatorskimi i technologicznymi z wykorzystaniem wiedzy na temat dawnych i współczesnych technik oraz tradycji warsztatowych,XJA_U06,

AJA_U06


Efekty uczenia się - kompetencje społeczne:

-K_KO1 ma świadomość znaczenia wartości (artystycznej, historycznej, emocjonalnej itd.) dzieł sztuki i zabytków, ich nieodtwarzalności i obowiązku ich respektowania w procesie konserwacji-restauracji ,AJA_K01

HJA_K01

-K_KO5 zna ograniczenia własnej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę dalszego kształcenia oraz potrzebę włączania specjalistów z innych dziedzin do rozwiązywania szczególnie złożonych zagadnień konserwatorskich, AJA_K04

PJA_K01,XJA_K01,HJA_K03


Metody dydaktyczne eksponujące:

- pokaz

Metody dydaktyczne podające:

- wykład informacyjny (konwencjonalny)

Metody dydaktyczne poszukujące:

- biograficzna
- klasyczna metoda problemowa
- obserwacji

Skrócony opis:

Celem wykładów jest zapoznanie studentów z materiałami stosowanymi do wykonania dzieł sztuki ze szczególnym uwzględnieniem pigmentów, barwników, spoiw i podłoży malarskich.

Zagadnienia przedstawiane są w aspekcie historycznym

z uwzględnieniem najważniejszych źródeł pisanych.

Pełny opis:

Prezentacja palety pigmentów malarskich stosowanych we wszystkich technikach malarskich od starożytności do czasów współczesnych. Odrębne zagadnienie stanowią metalowe białe i żółte folie oraz proszki stosowane w pozłotnictwie. Przedstawiona jest także w zarysie charakterystyka wszystkich typów spoiw malarskich, z podziałem na spoiwa o charakterze organicznym i mineralnym.

Całość prezentowana w aspekcie historii stosowania w/w materiałów malarskich, źródeł pisanych oraz ich właściwości fizykochemicznych wpływających na efekt malarski i trwałość malowidła.W ogólnym zarysie prezentowane są zagadnienia dotyczące różnych typów podłoży i zapraw malarskich ( drewno, płótno, metal i inne ).

Literatura:

Literatura podstawowa:

1.C. Cennini, Rzecz o malarstwie, Florencja: Oficyna Tyszkiewiczów,1933.

2.C.Cennini, Rzecz o malarstwie.Teksty źródłowe do dziejów teorii sztuki,t.3,red.J.Starzyński,tłum. S. Tyszkiewicz,Wrocław 1955.

3.Diversarum artium schedua: średniowieczny zbiór przepisów o sztukach rozmaitych.Teofil Prezbiter, przekł. i oprac. St.Kobielus, Kraków,1988

4.Theophilus,Teofila kapłana i zakonnika o sztukach rozmaitych ksiąg troje,przeł.T Żebrowski,Kraków 1880

5. J. Hopliński, Farby i spoiwa malarskie, Wrocław 1990.

6. B. Slansky,Technika malarstwa t. I i II, Arkady, Warszawa 1960.

7. M. Doerner, Materiały malarskie i ich zastosowanie, Arkady, Warszawa 1975.

8. W. Ślesiński,Techniki malarskie spoiwa organiczne, wyd. Arkady 1984

9. W. Ślesiński,Techniki malarskie, spoiwa mineralne, wyd. Arkady 1983.

10.Rudniewski, P. Pigmenty ich identyfikacja, Skrypt nr 13. Warszawa: Nakładem ASP w Warszawie, 1994.

11. Mirowska, E., Poksińska, M., Rouba, B., Wiśniewska, I., Identyfikacja podobrazi i spoiw w zabytkowych dziełach sztuki, UMK, Toruń 1992.

12. E. Holanowska, Materiałoznawstwo dla studentów Wydziału Konserwacji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, Warszawa 1992.

13.Tomasz Sadziak, Klejowe i olejne prace pozłotnicze , Warszawa 1981

14.M. Górzyńska, J. Olszewska – Świetlik, Wybrane żółte laki rekonstrukcja technologiczna, ,,Biuletyn Informacyjny Konserwatorów Dzieł Sztuki, vol. 13 No 1-2, 2002”, s. 26-33.

15.J. Olszewska – Świetlik, W. Nowik, Czerwone laki w malarstwie śląskim Mistrza lat 1486/1487, ,,Ochrona Zabytków 1/ 2001”, s. 36-48.

Literatura uzupełniająca:

1. E. Berger, Quellen und technik der Fresko–Oel-und Tempera-Malerei des Mittelalters von der Byzantinischen Zeit bis Einschliesslich der „Erfindung der Ölmalerei” durch die Brüder van Eyck , München 1912.

2. E. Berger. Quellen für maltechnik während der Renaissance und deren Folgezeit, XVI – XVIII Jahrhundert ( in Italien, Frankreich und England nebst den de Mayerne Manuskript, München 1901.

3. P.M. Merrifield, Original treatieses on the arts of painting, Vol. I i II, New York 1967.

4. D. J. Kiplik, „Technika żiwopisi”, Moskwa – Leningrad 1950.

5. Schramm, H.P., Hering, B. Historiche Malmaterialien und ihre Identifizierung, Berlin 1989.

6.Thompson D.V., The materials and Techniques of Medieval Painting, New York 1956

7.The pigment compendium. A dictionary of historical pigments ,by N. Eastaugh , V. Walsh, T, Chaplin, R. Siddall, Hardbound 2004

Metody i kryteria oceniania:

Egzamin pisemny lub ustny

Kryteria oceniania:

Wykład: zaliczenie na podstawie egzaminu pisemnego lub egzaminu ustnego:

ndst - 50 %

dst-51-60%)

dst plus- 61-70%

db- 71-80%

db plus- 81-90%

bdb- 91-100%

Praktyki zawodowe:

nie dotyczy

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/22" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-02-20
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Justyna Olszewska-Świetlik
Prowadzący grup: Justyna Olszewska-Świetlik
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Celem wykładów jest zapoznanie studentów z materiałami stosowanymi do wykonania dzieł sztuki ze szczególnym uwzględnieniem pigmentów, barwników, spoiw i podłoży malarskich.

Zagadnienia przedstawiane są w aspekcie historycznym

z uwzględnieniem najważniejszych źródeł pisanych.

Pełny opis:

Prezentacja palety pigmentów malarskich stosowanych we wszystkich technikach malarskich od starożytności do czasów współczesnych. Odrębne zagadnienie stanowią metalowe białe i żółte folie oraz proszki stosowane w pozłotnictwie. Przedstawiona jest także w zarysie charakterystyka wszystkich typów spoiw malarskich, z podziałem na spoiwa o charakterze organicznym i mineralnym.

Całość prezentowana w aspekcie historii stosowania w/w materiałów malarskich, źródeł pisanych oraz ich właściwości fizykochemicznych wpływających na efekt malarski i trwałość malowidła.W ogólnym zarysie prezentowane są zagadnienia dotyczące różnych typów podłoży i zapraw malarskich ( drewno, płótno, metal i inne ).

Literatura:

Literatura podstawowa:

1.C. Cennini, Rzecz o malarstwie, Florencja: Oficyna Tyszkiewiczów,1933.

2.C.Cennini, Rzecz o malarstwie.Teksty źródłowe do dziejów teorii sztuki,t.3,red.J.Starzyński,tłum. S. Tyszkiewicz,Wrocław 1955.

3.Diversarum artium schedua: średniowieczny zbiór przepisów o sztukach rozmaitych.Teofil Prezbiter, przekł. i oprac. St.Kobielus, Kraków,1988

4.Theophilus,Teofila kapłana i zakonnika o sztukach rozmaitych ksiąg troje,przeł.T Żebrowski,Kraków 1880

5. J. Hopliński, Farby i spoiwa malarskie, Wrocław 1990.

6. B. Slansky,Technika malarstwa t. I i II, Arkady, Warszawa 1960.

7. M. Doerner, Materiały malarskie i ich zastosowanie, Arkady, Warszawa 1975.

8. W. Ślesiński,Techniki malarskie spoiwa organiczne, wyd. Arkady 1984

9. W. Ślesiński,Techniki malarskie, spoiwa mineralne, wyd. Arkady 1983.

10.Rudniewski, P. Pigmenty ich identyfikacja, Skrypt nr 13. Warszawa: Nakładem ASP w Warszawie, 1994.

11. Mirowska, E., Poksińska, M., Rouba, B., Wiśniewska, I., Identyfikacja podobrazi i spoiw w zabytkowych dziełach sztuki, UMK, Toruń 1992.

12. E. Holanowska, Materiałoznawstwo dla studentów Wydziału Konserwacji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, Warszawa 1992.

13.Tomasz Sadziak, Klejowe i olejne prace pozłotnicze , Warszawa 1981

14.M. Górzyńska, J. Olszewska – Świetlik, Wybrane żółte laki rekonstrukcja technologiczna, ,,Biuletyn Informacyjny Konserwatorów Dzieł Sztuki, vol. 13 No 1-2, 2002”, s. 26-33.

15.J. Olszewska – Świetlik, W. Nowik, Czerwone laki w malarstwie śląskim Mistrza lat 1486/1487, ,,Ochrona Zabytków 1/ 2001”, s. 36-48.

Literatura uzupełniająca:

1. E. Berger, Quellen und technik der Fresko–Oel-und Tempera-Malerei des Mittelalters von der Byzantinischen Zeit bis Einschliesslich der „Erfindung der Ölmalerei” durch die Brüder van Eyck , München 1912.

2. E. Berger. Quellen für maltechnik während der Renaissance und deren Folgezeit, XVI – XVIII Jahrhundert ( in Italien, Frankreich und England nebst den de Mayerne Manuskript, München 1901.

3. P.M. Merrifield, Original treatieses on the arts of painting, Vol. I i II, New York 1967.

4. D. J. Kiplik, „Technika żiwopisi”, Moskwa – Leningrad 1950.

5. Schramm, H.P., Hering, B. Historiche Malmaterialien und ihre Identifizierung, Berlin 1989.

6.Thompson D.V., The materials and Techniques of Medieval Painting, New York 1956

7.The pigment compendium. A dictionary of historical pigments ,by N. Eastaugh , V. Walsh, T, Chaplin, R. Siddall, Hardbound 2004

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/23" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Justyna Olszewska-Świetlik
Prowadzący grup: Justyna Olszewska-Świetlik
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Celem wykładów jest zapoznanie studentów z materiałami stosowanymi do wykonania dzieł sztuki ze szczególnym uwzględnieniem pigmentów, barwników, spoiw i podłoży malarskich.

Zagadnienia przedstawiane są w aspekcie historycznym

z uwzględnieniem najważniejszych źródeł pisanych.

Pełny opis:

Prezentacja palety pigmentów malarskich stosowanych we wszystkich technikach malarskich od starożytności do czasów współczesnych. Odrębne zagadnienie stanowią metalowe białe i żółte folie oraz proszki stosowane w pozłotnictwie. Przedstawiona jest także w zarysie charakterystyka wszystkich typów spoiw malarskich, z podziałem na spoiwa o charakterze organicznym i mineralnym.

Całość prezentowana w aspekcie historii stosowania w/w materiałów malarskich, źródeł pisanych oraz ich właściwości fizykochemicznych wpływających na efekt malarski i trwałość malowidła.W ogólnym zarysie prezentowane są zagadnienia dotyczące różnych typów podłoży i zapraw malarskich ( drewno, płótno, metal i inne ).

Literatura:

Literatura podstawowa:

1.C. Cennini, Rzecz o malarstwie, Florencja: Oficyna Tyszkiewiczów,1933.

2.C.Cennini, Rzecz o malarstwie.Teksty źródłowe do dziejów teorii sztuki,t.3,red.J.Starzyński,tłum. S. Tyszkiewicz,Wrocław 1955.

3.Diversarum artium schedua: średniowieczny zbiór przepisów o sztukach rozmaitych.Teofil Prezbiter, przekł. i oprac. St.Kobielus, Kraków,1988

4.Theophilus,Teofila kapłana i zakonnika o sztukach rozmaitych ksiąg troje,przeł.T Żebrowski,Kraków 1880

5. J. Hopliński, Farby i spoiwa malarskie, Wrocław 1990.

6. B. Slansky,Technika malarstwa t. I i II, Arkady, Warszawa 1960.

7. M. Doerner, Materiały malarskie i ich zastosowanie, Arkady, Warszawa 1975.

8. W. Ślesiński,Techniki malarskie spoiwa organiczne, wyd. Arkady 1984

9. W. Ślesiński,Techniki malarskie, spoiwa mineralne, wyd. Arkady 1983.

10.Rudniewski, P. Pigmenty ich identyfikacja, Skrypt nr 13. Warszawa: Nakładem ASP w Warszawie, 1994.

11. Mirowska, E., Poksińska, M., Rouba, B., Wiśniewska, I., Identyfikacja podobrazi i spoiw w zabytkowych dziełach sztuki, UMK, Toruń 1992.

12. E. Holanowska, Materiałoznawstwo dla studentów Wydziału Konserwacji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, Warszawa 1992.

13.Tomasz Sadziak, Klejowe i olejne prace pozłotnicze , Warszawa 1981

14.M. Górzyńska, J. Olszewska – Świetlik, Wybrane żółte laki rekonstrukcja technologiczna, ,,Biuletyn Informacyjny Konserwatorów Dzieł Sztuki, vol. 13 No 1-2, 2002”, s. 26-33.

15.J. Olszewska – Świetlik, W. Nowik, Czerwone laki w malarstwie śląskim Mistrza lat 1486/1487, ,,Ochrona Zabytków 1/ 2001”, s. 36-48.

Literatura uzupełniająca:

1. E. Berger, Quellen und technik der Fresko–Oel-und Tempera-Malerei des Mittelalters von der Byzantinischen Zeit bis Einschliesslich der „Erfindung der Ölmalerei” durch die Brüder van Eyck , München 1912.

2. E. Berger. Quellen für maltechnik während der Renaissance und deren Folgezeit, XVI – XVIII Jahrhundert ( in Italien, Frankreich und England nebst den de Mayerne Manuskript, München 1901.

3. P.M. Merrifield, Original treatieses on the arts of painting, Vol. I i II, New York 1967.

4. D. J. Kiplik, „Technika żiwopisi”, Moskwa – Leningrad 1950.

5. Schramm, H.P., Hering, B. Historiche Malmaterialien und ihre Identifizierung, Berlin 1989.

6.Thompson D.V., The materials and Techniques of Medieval Painting, New York 1956

7.The pigment compendium. A dictionary of historical pigments ,by N. Eastaugh , V. Walsh, T, Chaplin, R. Siddall, Hardbound 2004

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Justyna Olszewska-Świetlik
Prowadzący grup: Justyna Olszewska-Świetlik
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Celem wykładów jest zapoznanie studentów z materiałami stosowanymi do wykonania dzieł sztuki ze szczególnym uwzględnieniem pigmentów, barwników, spoiw i podłoży malarskich.

Zagadnienia przedstawiane są w aspekcie historycznym

z uwzględnieniem najważniejszych źródeł pisanych.

Pełny opis:

Prezentacja palety pigmentów malarskich stosowanych we wszystkich technikach malarskich od starożytności do czasów współczesnych. Odrębne zagadnienie stanowią metalowe białe i żółte folie oraz proszki stosowane w pozłotnictwie. Przedstawiona jest także w zarysie charakterystyka wszystkich typów spoiw malarskich, z podziałem na spoiwa o charakterze organicznym i mineralnym.

Całość prezentowana w aspekcie historii stosowania w/w materiałów malarskich, źródeł pisanych oraz ich właściwości fizykochemicznych wpływających na efekt malarski i trwałość malowidła.W ogólnym zarysie prezentowane są zagadnienia dotyczące różnych typów podłoży i zapraw malarskich ( drewno, płótno, metal i inne ).

Literatura:

Literatura podstawowa:

1.C. Cennini, Rzecz o malarstwie, Florencja: Oficyna Tyszkiewiczów,1933.

2.C.Cennini, Rzecz o malarstwie.Teksty źródłowe do dziejów teorii sztuki,t.3,red.J.Starzyński,tłum. S. Tyszkiewicz,Wrocław 1955.

3.Diversarum artium schedua: średniowieczny zbiór przepisów o sztukach rozmaitych.Teofil Prezbiter, przekł. i oprac. St.Kobielus, Kraków,1988

4.Theophilus,Teofila kapłana i zakonnika o sztukach rozmaitych ksiąg troje,przeł.T Żebrowski,Kraków 1880

5. J. Hopliński, Farby i spoiwa malarskie, Wrocław 1990.

6. B. Slansky,Technika malarstwa t. I i II, Arkady, Warszawa 1960.

7. M. Doerner, Materiały malarskie i ich zastosowanie, Arkady, Warszawa 1975.

8. W. Ślesiński,Techniki malarskie spoiwa organiczne, wyd. Arkady 1984

9. W. Ślesiński,Techniki malarskie, spoiwa mineralne, wyd. Arkady 1983.

10.Rudniewski, P. Pigmenty ich identyfikacja, Skrypt nr 13. Warszawa: Nakładem ASP w Warszawie, 1994.

11. Mirowska, E., Poksińska, M., Rouba, B., Wiśniewska, I., Identyfikacja podobrazi i spoiw w zabytkowych dziełach sztuki, UMK, Toruń 1992.

12. E. Holanowska, Materiałoznawstwo dla studentów Wydziału Konserwacji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, Warszawa 1992.

13.Tomasz Sadziak, Klejowe i olejne prace pozłotnicze , Warszawa 1981

14.M. Górzyńska, J. Olszewska – Świetlik, Wybrane żółte laki rekonstrukcja technologiczna, ,,Biuletyn Informacyjny Konserwatorów Dzieł Sztuki, vol. 13 No 1-2, 2002”, s. 26-33.

15.J. Olszewska – Świetlik, W. Nowik, Czerwone laki w malarstwie śląskim Mistrza lat 1486/1487, ,,Ochrona Zabytków 1/ 2001”, s. 36-48.

Literatura uzupełniająca:

1. E. Berger, Quellen und technik der Fresko–Oel-und Tempera-Malerei des Mittelalters von der Byzantinischen Zeit bis Einschliesslich der „Erfindung der Ölmalerei” durch die Brüder van Eyck , München 1912.

2. E. Berger. Quellen für maltechnik während der Renaissance und deren Folgezeit, XVI – XVIII Jahrhundert ( in Italien, Frankreich und England nebst den de Mayerne Manuskript, München 1901.

3. P.M. Merrifield, Original treatieses on the arts of painting, Vol. I i II, New York 1967.

4. D. J. Kiplik, „Technika żiwopisi”, Moskwa – Leningrad 1950.

5. Schramm, H.P., Hering, B. Historiche Malmaterialien und ihre Identifizierung, Berlin 1989.

6.Thompson D.V., The materials and Techniques of Medieval Painting, New York 1956

7.The pigment compendium. A dictionary of historical pigments ,by N. Eastaugh , V. Walsh, T, Chaplin, R. Siddall, Hardbound 2004

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)