Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Sztuka Ameryki Łacińśkiej

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 1402-SAŁ-1L-KA-S2
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0228) Interdyscyplinarne programy i kwalifikacje związane z naukami humanistycznymi Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Sztuka Ameryki Łacińśkiej
Jednostka: Instytut Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa
Grupy: Przedmioty dla ścieżki specj. krytyka artystyczna rok 1, sem. zimowy
Przedmioty obowiązkowe - 1 rok, sem letni - ODK, krytyka artystyczna (s2)
Punkty ECTS i inne: 4.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Wymagania wstępne:

Wiedza w zakresie sztuki okresu przedhiszpańskiego oraz kultur obszaru Mezoameryki oraz Andów Centralnych (uzyskana na zajęciach ze Sztuki Ameryki Prekolumbijskiej)


Znajomość prądów i stylów w malarsytwie i architekturze europejskiej XVI-XX w. (z naciskiem na sztukę hiszpańską i portugalską)



Rodzaj przedmiotu:

przedmiot obowiązkowy

Całkowity nakład pracy studenta:

1.Godziny realizowane z udziałem nauczyciela: godziny kontaktowe (udział w wykładzie) – 30 h (1 ECTS)

konsultacje z prowadzacym 15 godz. 0,5 ECTS

2.Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta, potrzebny do przygotowania się do egzaminu (zebranie materiałów, zapoznanie się z literaturą, określenie metodologii badawczej ) – 75 h (3 ECTS)


Łącznie 120 h (4 ECTS)


Efekty uczenia się - wiedza:

Student(ka)


W1: posiada pogłębioną wiedzę o specyfice przedmiotowej i metodologicznej nauk o sztuce w zakresie sztuki Ameryki Łacińskiej, którą jest w stanie twórczo rozwijać w działalności naukowej i profesjonalnej 
oraz integrować z metodami innych dyscyplin (K_W01)


W2: zna podstawy metodologiczne badań naukowych nad sztuka Ameryki Łacińskiej, uwzględniając metodologię rozwijaną w ramach ścieżki specjalnościowej krytyka artystyczna (K_W02)


W3: zna w stopniu zaawansowanym szczegółowe dzieje, teorie, doktryny i współczesne kierunki rozwoju ochrony dziedzictwa sztuki Ameryki Łacińskiej(K_W04)


Efekty uczenia się - umiejętności:

Student/ka


U1: Szczegółowo analizuje problemy i formułuje hipotezy w wybranym obszarze dotyczącym sztuki Ameryki Łacińskiej, posługując się odpowiednimi metodami, pojęciami i narzędziami badawczymi, właściwymi dla nauk o sztuce, które twórczo dobiera / przystosowuje / lub samodzielnie opracowuje (K_U02)


U2: Potrafi integrować wiedzę z zakresu historii sztuki Ameryki Łacińskiej z wiedzą z innych dyscyplin oraz stosować ją w sytuacjach profesjonalnych o różnym stopniu złożoności, związanych z dylematami ochrony dóbr kultury (z naciskiem na ochronę dziedzictwa obszaru Ameryki Łacińskiej) i oceną podejmowanych w tym zakresie działań (K_U03)


U3: Potrafi w sposób spójny i fachowy komunikować się na tematy z zakresu sztuki Ameryki Łacińskiej z różnymi kręgami odbiorców (w tym środowiskiem specjalistycznym), z wykorzystaniem różnych kanałów komunikacji (K_U04)


Efekty uczenia się - kompetencje społeczne:

Student/ka


K1: Podejmuje autonomiczne działania, zmierzające do kierowania swym stałym rozwojem naukowym i karierą zawodową, ukierunkowując także innych w tym zakresie (K_K02)


K2: Potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania a w podejściu do dóbr kultury (z naciskiem na dobra kultury obszaru latynoamerykańskiego) kieruje się fachową wiedzą, samokrytycyzmem, opinią ekspercką i własną zdolnością oceny działań innych (K_K03)


K3: Jest gotowy do podejmowania wyzwań zgodnych z etosem zawodowym – potrafi być ofiarny i wytrwały w realizacji indywidualnych i zespołowych działań w zakresie ochrony dóbr kultury regionu, kraju i świata z naciskiem na dziedzictwo sztuki obszaru Ameryki Łacińskiej (K_K06)


Metody dydaktyczne:

Wykład przeprowadzony z wykorzystaniem prezentacji multimedialnej opatrzonej bogatym materiałem ilustracyjnym. Przewidziano przeprowadzenie zajęć w Muzeum Okręgowym w Toruniu (Muzeum Podróżników) w oparciu o eksponaty meksykańskie, gwatemalskie oraz południowoamerykańskie.

Zdalne nauczanie:

W przypadku zdalnej nauki wykład ze Sztuki Ameryki Łacińskiej odbywa się z wykorzystaniem platform Ms Teams umożliwiającej prezentację materiałów przygotowanych przez prowadzącego oraz czynny udział studentów w zajęciach.


Metody dydaktyczne eksponujące:

- pokaz
- wystawa

Metody dydaktyczne podające:

- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy

Metody dydaktyczne w kształceniu online:

- metody służące prezentacji treści
- metody wymiany i dyskusji

Skrócony opis:

Założeniem realizacji przedmiotu jest przekazanie wiedzy na temat sztuki rozwijającej się w Ameryce Łacińskiej od czasów prekolumbijskich po współczesność. Ponadto:

- przygotowanie studentów do samodzielnej pracy na poziomie studiów magisterskich, opartej na właściwej interpretacji dzieła sztuki, a także znajomości zagadnień, stylów panujących w sztuce Ameryki Łacińskiej

- zwrócenie uwagi na charakterystyczne cechy sztuki i architektury Ameryki Łacińskiej na przestrzeni wieków

- analiza obiektów i okoliczności ich powstania z nawiązaniem do historii regionu

Pełny opis:

Przekazanie wiedzy o głównych kierunkach, zjawiskach i trendach w sztuce Ameryki Łacińskiej od czasów prekolumbijskich po współczesność.

1.Najważniejsza terminologiai związanej z kulturą, historią oraz sztuką Ameryki Łacińskiej

2.Zaprezentowanie przykładów architektury i sztuki prekolumbijskiej w liczących się ośrodkach kultury na terenie Mezoameryki (kultura Olmeków, Tlatilco, Zapoteków, Kultury Zachodniego Meksyku, ośrodek Teotihuacan, kultura Totonaków, Majów, Azteków) oraz Ameryki Południowej (kultura Valdivia, Mochica, Nazca, Tiahuanaco, Chimú, Tairona, La Tolita-Tumaco, Inków) - w przypadku udziału w wykładzie osób, które nie uczestniczyły w zajęciach ze sztuki Ameryki Prekolumbijskiej (na roku III, I stopnia)

3.Nakreślenie sytuacji społeczno-politycznej towarzyszącej podbojowi Ameryki przez konkwistadorów i jego wpływu na dalszy kształt przyszłych zjawisk artystycznych na terenie Ameryki Środkowej i Południowej (uwypuklenie procesów zachodzących zarówno w sztukach jak i architekturze)

4.Przedstawienie zagadnień związanych z kolekcjonowaniem obiektów z Nowego Świata przez Europejczyków (m.in. gabinety osobliwości).

5.Zwrócenie uwagi na procesy kształtujące sztukę i architekturę Ameryki Łacińskiej po konkwiście. Wybrane zagadnienia. Architektura i sztuka w służbie ewangelizacji podbitych ziem: założenia misyjne; otwarte kaplice, eklektyzm i metysaż.

6.Nakreślenie przyczyny występowania w XVI i XVII w. oryginalnych przetworzeń w formach architektury i sztuki w założeniu opartej na wzorach europejskich a wykonywanej przez tubylczych rzemieślników, (np. styl „tequitqui” w Wicekrólestwie Nowej Hiszpanii, styl „metyski” w Wicekrólestwie Peru)

7.Szkoła kuzkeńska (escuela cuzceño) i malarstwo barokowe

8. Omówienie twórczości takich artystów jak: Jerónimo de Balbás, Aleijadinho (Antônio Francisco Lisboa), Miguel Cabrera, Lorenzo Rodriguez in.

9. Sztuka Ameryki Łacińskiej w XIX wieku, sztuka okresu wojen wyzwoleńczych

10.Obraz sztuki Ameryki Łacińskiej w XX wieku:

- muraliści: José Clemente Orozco, Diego Rivera, David Álfaro Siquéiros

- twórczość Fridy Kahlo i jej fenomen

- pozostali artyści i ich dzieła: Miguel Covarrubias, Tarsila do Amaral, Emiliano Augusto Di Cavalcanti; Xul Solar, Joaquín Torres García, Lygia Clark, Jesús Rafael Soto i in. Architekci: Oscar Niemeyer, Luis Barrágan, Ricardo Legorreta, Félix Candela, Pedro Ramírez Vásquez i in.

11.Prezentacja różnorodności i znaczenia współczesnej sztuki ludowej Meksyku oraz innych krajów latynoamerykańskich, wpływy sztuki prekolumbijskiej na współczesną sztukę ludową

Literatura:

Literatura podstawowa (do zapoznania w wybranych fragmentach)

Andes D., Art. In Latin America. The modern era, 1820-1980, New Haven-London 1989.

Arts in Latin America (1492-1820), katalog wystawy Philadelphia Museum of ASrt, New Haven-London, 2006.

Bailey, Ch. M., Nasatir A.P., Dzieje Ameryki Łacińskiej, Warszawa 1965.

Bailey G. A., Art. Of Colonial Latin America, New York 2005.

Bailey G. A., The Andean Hybrid Baroque. Corvergent Cultures in the Churches of Colonial Peru, Indiana 2010.

Barnitz J., P. Frank, Twentieth – Century Art of Latin America, Austin 2015.

Barucki T., Architektura Meksyku, Warszawa 1984.

Białostocki J., O sztuce dawnej Ameryki. Meksyk i Peru, Warszawa 1972.

Craven D, Art and Revolution in Latin America 1910-1990, New Haven – London 2006.

Dzieje kultury latynoamerykańskiej, red. M. Gawrycki, Warszawa 2009.

Eakin M. C., Historia Ameryki Łacińskiej. Zderzenie kultur, Kraków 2009.

Frida Kahlo i Diego Rivera. Polski kontekst, katalog wystawy, Centrum Kultury Zamek w Poznaniu, Poznań 2017.

Giersz M., Podbój Peru- hiszpańska konkwista i indiańska rekonkwista, [w:] Wielka Historia Świata, Kraków 2002, T. 11, s. 10-15.

Kubiak E., Juli (Peru) – „miasto jezuitów”. Charakterystyczne cechy architektury misyjnej w okresie kolonialnym, [w:] Między złotym a srebrnym wiekiem kultury hiszpańskiej, red. M. Jagłowski i in., Olsztyn 2008, s. 169-186.

Kubiak E., Kościół jezuitów w Cusco jako model kształtujący architekturę regionu, [w:] Studia nad sztuką renesansu i baroku, T. XI, red. I. Rolska-Boruch, Lublin 2012, s. 101-127.

Kubiak E., Reinterpretacje. Percepcja i recepcja dzieł architektury na przykładzie świątyń jezuickich Ameryki Południowej okresu kolonialnego, Łódź 2015.

Łepkowski, T., Historia Meksyku, Wrocław 1986.

Nowa Historia Meksyku, praca zbiorowa, E. Velasquez Garcia i in., Warszawa 2016.

Sztuka Wicekrólestwa Peru, katalog wystawy, Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 2018.

Tatarkiewicz W., Architektura barokowa w Brazylii, „Sztuka Ameryki Łacińskiej – Arte de America Latina” 2011, 1, s. 17-43.

Literatura uzupełniająca (do zapoznania w wybranych fragmentach)

Cortés H., Listy o zdobyciu Meksyku, przeł. M. Mróz i R. Tomicki, Gdańsk 1997.

Diaz del Castillo B., Pamiętnik żołnierza Korteza czyli prawdziwa historia podboju Nowej Hiszpanii, Łódź 1986.

Kronikarze kultur prekolumbijskich, przeł. M. Sten, Kraków 1988.

Nierzwicka M., Mexican art in collection of Stanisław Kasprzyk, [In] Arte la América Latina y relaciones artísticos entre Polonia y Latinoamérica, ed. E. Kubiak, O. I. Acosta Luna, wyd. Tako, Varsovia-Toruń 2016, s. 89-96.

Nierzwicka M., Tkactwo w świecie dawnych i współczesnych Majów: Huipile z kolekcji Muzeum Okręgowego w Toruniu, [w:] Snuć nić jak opowieść. Tkaniny w kulturach świata, red. A. Nadolska-Styczyńska, Toruń 2016, s. 121-142.

Nierzwicka M., Zbiory kolumbijskie w muzeach polskich. Kolekcje Borysa Malkina, „Rocznik Muzeum Okręgowego w Toruniu”, T. XVIII/2009, s. 79-90.

Słownik terminów geograficznych Ameryki Łacińskiej, Warszawa 1979.

Tomicki R., Ludzie i bogowie: Indianie meksykańscy wobec Hiszpanów we wczesnej fazie konkwisty, Wrocław 1990.

Metody i kryteria oceniania:

Wymagana jest obecność na wykładach z uwagi na niewielki procent literatury w języku polskim. Wykłady stanowią kompendium wiedzy w oparciu o literaturę angielską i hiszpańską. Weryfikacja wiedzy podczas egzaminu

Metody oceniania:

- egzamin pisemny-

ndst - 0-16 pkt (poniżej 58%)

dst- 17-19 pkt (60%)

dst plus- 20-21 pkt (70%)

db- 22-24 pkt (75%)

db plus- 25-26 pkt (80%)

bdb- 27-30 pkt (90%)

W przypadku zajęć prowadzonych online, weryfikacja wiedzy na poszczególnych etapach realizacji materiału (notatki z wykładu sprawdzane przez prowadzącego; możliwość opracowywania wybranych zagadnień) (W1 W2 W4)

Dopuszczalna zamiana egzaminu na esej naukowy w przypadku nauczania zdalnego (U1 U2 U3 K2)

Praktyki zawodowe:

nie dotyczy

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2021/22" (zakończony)

Okres: 2022-02-21 - 2022-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Dorota Kamińska-Jones, Magdalena Nierzwicka
Prowadzący grup: (brak danych)
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Egzamin

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2022/23" (zakończony)

Okres: 2023-02-20 - 2023-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Dorota Kamińska-Jones, Magdalena Nierzwicka
Prowadzący grup: (brak danych)
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Egzamin
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)