Biblia o traktowaniu kobiet przez mężczyzn
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 1500-OG-BOTKPM |
Kod Erasmus / ISCED: |
08.2
|
Nazwa przedmiotu: | Biblia o traktowaniu kobiet przez mężczyzn |
Jednostka: | Wydział Teologiczny |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Skrócony opis: |
Opowiadania biblijne zawierają wiele opisów, w których mężczyźni i kobiety występują razem. Często ich sposób odnoszenia się do siebie, zwłaszcza mężczyzn do kobiet, nie jest łatwy do zaakceptowania z perspektywy dzisiejszej wrażliwości. Wyjątkowo trudne są te fragmenty, w których mężczyźni źle traktują kobiety, okazując swoją wyższość, władzę lub przemoc fizyczną, szczególnie tam, gdzie dochodzi do gwałtu. Czy Biblia przedstawiając takie sytuacje może czegoś nauczyć, udzielając także wskazówek do oceny zachowań mężczyzn i kobiet? Próbując rozczytać wybrane sceny biblijne i wnikając w mechanizmy ludzkich zachowań, będziemy się starali odpowiedzieć na powyższe pytania. |
Pełny opis: |
Mężczyźni w Biblii mają swoje własne biografie, niezależne od historii życia innych. Kobiety natomiast z reguły pojawiają się tylko w epizodach w biografiach mężczyzn. Pełną biografią, odrębną od historii mężczyzn cieszą się tylko nieliczne kobiety (Noemi i Rut, Judyta, Estera). Z tego też powodu opowiadania biblijne wypełnione są głosami mężczyzn, natomiast kobiety pojawiające się epizodycznie, najczęściej są nieme, pozbawione głosu. Rozczytywanie wybra-nych scen, w których mężczyźni i kobiety występują razem, będzie się odbywać na trzech poziomach analizy: poziom tożsamości (kto działa, kto mówi), poziom władzy (kto komu dyktuje warunki) oraz poziom pożądania (kto ma jaką płeć i jak się zachowuje w stosunku do drugiej). Każdy poziom wyróżnia się swoją odrębnością: w konstruowaniu swej tożsamości mężczyźni i kobiety odwołują się zarówno do swej odmienności płciowej jak i do stereotypowych obrazów, funkcjonujących w danej kulturze (por. Ezaw i Jakub w Rdz 25,27-28); mężczyzna cieszy się większą władzą o wyraźnie zaznaczonym zakresie oraz wyższą pozycją społeczną w przypisanych mu rolach społecznych, w które musi tylko wejść i je pełnić, podczas gdy władza kobiet ma często ograniczony zasięg z drugoplanowymi rolami; mężczyzna ma także przywilej publicznej akceptacji swego pożądania, które może okazywać w nieskrępowany sposób (por. 2 Sm 16,20-22), czego nie można powiedzieć o kobietach. Wymienione wyżej poziomy analizy są jednocześnie wyróżnionymi obszarami dyskusji: A. płeć i tożsamość: Rdz 1,26-30; 2,5-25; 1 Sm 1,1-28 (4 godziny); B. status społeczny i stosunki władzy: Rdz 12; 16;18; 34; 38; Sdz 11,29-40; 19 (14 godzin); C. płaszczyzna języka i porządek pożądania: 2 Sm 11-12; 13; 16,20-22 (10 godzin). Oczywiście w każdym tekście są obecne w jakimś stopniu zaznaczone poziomy, tym niemniej w poszczególnych dominuje jakiś jeden, przypisany do konkretnego problemu |
Literatura: |
Zaprezentowana bibliografia ma charakter wybiórczy i stanowi jedynie pewną propozycję: 1. Męskość - kobiecość w perspektywie indywidualnej i kulturowej, pod red. Jolanty Miluskiej i Pawła Boskiego, Wydawnic¬two Instytutu Psychologii PAN, Warszawa 1999. 2. R. Scruton, Pożądanie. Filozofia moralna życia erotycznego, Kraków 2007. 3. M. Nussbaum, Love’s Knowledge. Essays on Philosophy and Literature, New York, Oxford 1990. 4. Ph. Tribble, Texts of Terror. Literary-Feminist Reading of Biblical Narratives, Philadelphia 1984. 5. Św. Jan Chryzostom: O małżeństwie (Homilia XX na List do Efezjan). |
Efekty uczenia się: |
Efekty uczenia się – wiedza W1: Student zna treść tekstów biblijnych, będących przedmiotem wykładu oraz ich kontekstów w strukturze poszczególnych ksiąg Biblii W2: Student posiada znajomość podstawowych zasad interpretacji tekstów literackich W3: Student charakteryzuje postaci biblijne w ich odmienności ze względu na płeć Efekty uczenia się – umiejętności U1: Student wykorzystuje umiejętności charakteryzowania postaci biblijnych do konstruowania tożsamości osób występujących w innych tekstach literackich lub w wypowiedziach opisujących wzajemne relacje mężczyzn i kobiet Efekty uczenia się – kompetencje społeczne K1: Student ma świadomość istnienia określonych uwarunkowań społecznych i kulturowych znajdujących odzwierciedlenie w opisach postaci biblijnych K2: Student posiada umiejętność dokonania oceny zachowań osób przedstawionych w tekstach biblijnych |
Metody i kryteria oceniania: |
Student otrzymuje zaliczenie na podstawie: 1) obecności na zajęciach (dopuszcza się dwie nieobecności nieusprawiedliwione) |
Praktyki zawodowe: |
nie dotyczy |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.