Biblia a sztuka: teologiczne podstawy kultury
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 1500-OG-BSZT | Kod Erasmus / ISCED: |
08.2
![]() ![]() |
Nazwa przedmiotu: | Biblia a sztuka: teologiczne podstawy kultury | ||
Jednostka: | Wydział Teologiczny | ||
Grupy: | |||
Punkty ECTS i inne: |
2.00 ![]() |
||
Język prowadzenia: | polski | ||
Skrócony opis: |
Celem wykładu jest wskazanie na teologiczny fundament wielu dzieł sztuki (malarstwa, rzeźby, motywów architektonicznych), które wypływają z autorskiej interpretacji obrazów biblijnych, jakich podjęli się ich twórcy. W ramach zajęć zostaną przedstawione podstawy teoretyczne rozumienia sztuki w tradycji chrześcijańskiej, jej roli i znaczenia jako nośników idei teologicznych, co zamyka się w koncepcji sztuki jako „wizualnej egzegezy”. Stanowi to przyczynek do rozwijania teologii kultury, a więc odkrycia jej głębokiego znaczenia dla przekazu chrześcijańskiego orędzia. W drugiej części wykładów zostaną poddane analizie wybrane obrazy biblijne i ich różnorodne prezentacje w malarstwie czy rzeźbie. Głębsza znajomość teologii (od teologii systematycznej przez liturgię po teologię biblijną) jest niezbędna dla właściwego odczytania programu wielu przejawów artystycznych i nie pozwala na poprzestawiania na jedynie aspektach formalnych. |
||
Pełny opis: |
Zagadnienie wzajemnych relacji sztuki i teologii, a w szczególności teologii biblijnej zostanie podjęte w kontekście różnych tradycji artystycznych. Zanim zostaną podjęte analizy wybranych dzieł artystycznych z różnych epok historycznych konieczne będzie przekazanie podstawowych założeń hermeneutycznych, które odsłoni specyficzne „sprzężenie zwrotne” między sztuką a teologią. Szczegółowe treści wykładu: I. Część wprowadzająca: 1) Sztuka jako ‘wizualna egzegeza’ (trzy koncepcje relacji sztuki do egzegezy; wyjaśnienie pojęć, krótki zarys historyczny; sztuka jako locus theologicus). 2) Homo arte vivit: estetyka a teologia. 3) Podstawowe zasady hermeneutyki teologicznej (biblijnej) w świetle refleksji H. Gadamera, P. Ricoeura. G. Ravasiego. Benedykta XVI II. Część analityczna: 4) Analiza wybranych dzieł malarskich, rzeźby, architektury w świetle perykop biblijnych. Każda z prezentacji składa się z dwóch części: analizy egzegetyczno-teologicznej tekstów biblijnych Starego i Nowego Testamentu, a następnie dzieł sztuki nawiązujących do opisywanych w Biblii wydarzeń: a) Stworzenie świata b) Wieża Babel c) Ofiara Izaaka d) Zwiastowanie Maryi e) Narodziny Jezusa f) Męka i śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa g) Apokaliptyczny obraz „Niewiasty obleczonej w Słonce” i Wielkiej Nierządnicy |
||
Literatura: |
Piekarski, E. (red.), Biblia w malarstwie, Poznań: Penta 1990. Plazaola, J., Kościół i sztuka. Od początków do naszych dni, Kielce: Jedność, 2002 Jezus według mistrzów, red. Elżbieta Olczak, Warszawa: Demart, 2008 Debray, R., Nowy Testament w arcydziełach malarstwa, Warszawa: Świat Książki, 2009 Borchgrave, H., Chrześcijaństwo w sztuce, Warszawa: Horyzont, 2000 Tradigo, A., Człowiek krzyża. Historia w obrazach, Kielce 2014. Ewangelia w obrazach, praca zbiorowa, Kielce 2010. |
||
Efekty uczenia się: |
Efekty kształcenia – wiedza W1: student opisuje modele relacji pomiędzy egzegezą biblijną a sztuką w perspektywie historycznej W2: definiuje podstawowe koncepty z zakresu egzegezy oraz posługuje się adekwatnymi terminami teologicznymi istotnymi dla przedmiotu wykładu W3: zna tło biblijne wielu reprezentacji artystycznych, stanowiących bogactwo kultury europejskiej Efekty kształcenia – umiejętności U1: student rozróżnia inspiracje biblijne i teologiczne, które stoją u podstaw poszczególnych realizacji artystycznych U2: wykorzystuje zdobyte informacje do określenia historycznych paradygmatów kulturowych i potrafi dokonać głębokiej analizy hermeneutycznej dzieł sztuki wyrosłych z chrześcijańskiej tradycji U3: analizuje współczesne przejawy sztuki sakralnej i dokonuje ich oceny Efekty kształcenia – kompetencje społeczne K1: ma świadomość specyfiki kultury europejskiej jako wyrosłej z tradycji biblijnej K2: posiada umiejętność prowadzenia owocnego dialogu międzykulturowego, znając genezę i przesłanie wielu dzieł sztuki K3: ma świadomość znaczenia relacji religia-sztuka dla życia społecznego. |
||
Metody i kryteria oceniania: |
Metody oceniania: - obecność na zajęciach (dopuszcza się jedną nieobecność nieusprawiedliwioną) - esej tematyczny Kryteria oceniania: zaliczenie na ocenę na podstawie obecności na zajęciach i przedstawionego eseju podejmującego wybrany aspekt relacji między egzegezą biblijną i sztuką (analiza wybranego malowidła, rzeźby, architektury etc.). Kryterium oceny eseju polegać będzie na stopniu wnikliwości ujęcia problemu (25%), rozległości i trafności przytoczonej bibliografii (25%), samodzielnej refleksji (25%) i poprawności językowej (25%): ndst – od 60 pkt (60 %) dst- od 68 pkt (68 %) dst plus- od 76 pkt (76 %) db- 82 pkt (82%) db plus- 88 pkt ( 88 %) bdb- 95 pkt (95 %) |
||
Praktyki zawodowe: |
nie dotyczy |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2019/20" (zakończony)
Okres: | 2020-02-29 - 2020-09-20 |
![]() |
Typ zajęć: |
Wykład, 15 godzin ![]() |
|
Koordynatorzy: | Dariusz Kotecki | |
Prowadzący grup: | Dariusz Kotecki | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Wykład - Zaliczenie na ocenę |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.