Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Biologia i genetyka

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 1700-F1-BGEN-J
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0916) Farmacja Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Biologia i genetyka
Jednostka: Katedra Biologii i Biochemii Medycznej
Grupy: Przedmioty obowiązkowe dla 1 semestru 1 roku SJ na kierunku Farmacja
Punkty ECTS i inne: 5.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Wymagania wstępne:

Student rozpoczynający kształcenie z przedmiotu „Biologia i genetyka” powinien posiadać wiedzę z zakresu biologii bezkręgowców, cytologii oraz podstaw biochemii i genetyki na poziomie szkoły średniej (poziom rozszerzony matury z biologii).

Rodzaj przedmiotu:

przedmiot obowiązkowy

Całkowity nakład pracy studenta:

1. Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich wynosi:

- udział w wykładach – 21 godzin,

- udział w laboratoriach – 33 godziny,

- możliwość konsultacji z osobami prowadzącymi zajęcia – 10 godzin,

- przeprowadzenie zaliczenia: 2 godziny.

Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich wynosi 66 godziny, co odpowiada 2,64 punktu ECTS.


2. Bilans nakładu pracy studenta:

- udział w wykładach – 21 godzin,

- udział w laboratoriach – 33 godziny,

- możliwość konsultacji z osobami prowadzącymi zajęcia – 12 godzin,

- przygotowanie i uzupełnienie notatek – 20 godzin,

- wymagane powtórzenie materiału – 20 godzin,

- przygotowanie raportu – 10 godzin,

- czytanie wskazanej literatury do raportu – 10 godzin.

Łączny nakład pracy studenta wynosi 126 godzin, co odpowiada 5 punktom ECTS.


3. Nakład pracy związany z prowadzonymi badaniami naukowymi:

- czytanie wskazanego piśmiennictwa naukowego: 10 godzin,

- udział w wykładach z uwzględnieniem metodyki badań naukowych, wyników badań, opracowań: 7 godzin,

- konsultacje badawczo-naukowe: 3 godziny,

- udział w zajęciach objętych aktywnością naukową (z uwzględnieniem metodyki badań naukowych, wyników badań, opracowań): 25 godzin,

- przygotowanie do zajęć objętych aktywnością naukową: 10 godzin,

- przygotowanie do zaliczenia w zakresie aspektów badawczo-naukowych dla realizowanego przedmiotu: 10 godzin.

Łączny nakład pracy studenta związany z prowadzonymi badaniami naukowymi wynosi 65 godzin, co odpowiada 2,6 punktu ECTS.


4. Czas wymagany do przygotowania się i do uczestnictwa w procesie oceniania:

- przygotowanie do laboratoriów – 20 godzin

- przygotowanie do egzaminu – 10 godzin

- obecność na egzaminie – 2 godziny

Łącznie 32 godziny (1,28 ECTS).


5. Czas wymagany do odbycia obowiązkowej praktyki – nie dotyczy

Efekty uczenia się - wiedza:

W1: wykazuje znajomość organizacji żywej materii i interakcji układu pasożyt - żywiciel – K_A.W1

W2: zna podstawy genetyki klasycznej, populacyjnej i molekularnej – K_A.W2

W3: zna genetyczne aspekty różnicowania komórek – K_A.W2

W4: rozumie dziedziczenie monogenowe i poligenowe cech człowieka – K_A.W3

W5: jest w stanie scharakteryzować genetyczny polimorfizm populacji ludzkiej – K_A.W3

W6: zna budowę i funkcje biologiczne kwasów nukleinowych – K_A.W2

W7: wykazuje znajomość molekularnych mechanizmów transdukcji sygnałów wewnątrz- i zewnątrzkomórkowych – K_A.W2

W8: wykazuje znajomość funkcjonowania układu immunologicznego i mechanizmów nim rządzących – K_A.W1

W9: posiada wiedzę z zakresu rekombinacji i mutacji DNA, będących podstawą zmienności osobniczej – K_A.W2

Efekty uczenia się - umiejętności:

U1: potrafi prawidłowo nazwać i scharakteryzować zależności między organizmami oraz między organizmami a środowiskiem – K_A.U1

U2: umie identyfikować pasożyty, na podstawie cech morfologicznych oraz właściwości fizjologicznych i hodowla¬nych – K_A.U1

U3: potrafi wykorzystywać wiedzę o genetycznym podłożu różnicowania organizmów oraz o mechanizmach dziedziczenia w celu charakterystyki zmienności międzyosobniczej – K_A.U1

U4: potrafi ocenić genetyczne predyspozycje człowieka do rozwoju chorób – K_A.U2

U5: potrafi scharakteryzować molekularne mechanizmy procesów chorobotwórczych – K_A.U2

U6: posiada umiejętność prawidłowego interpretowania patofizjologii chorób o podłożu genetycznym i pasożytniczym – K_A.U2

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne:

K1: ma świadomość społecznych skutków i ograniczeń wynikających z choroby i potrzebę promowania za-chowań prozdrowotnych – K_K6

K2: nabywa nawyk swobodnego korzystania z najnowszych technik informatycznych w celu pozyskiwania potrzebnych informacji – K_K7

K3: trafnie wyciąga wnioski na podstawie własnych doświadczeń – K_K8

K4: potrafi pracować w grupie; współpracuje i prawidłowo interpretuje oraz wykonuje własne zadanie – K_K10

Metody dydaktyczne:

Wykład: metody dydaktyczne podające - wykład informacyjny z prezentacją multimedialną.

Laboratoria: metody dydaktyczne poszukujące - ćwiczenia praktyczne, praca z książką, metoda projektu, dyskusja dydaktyczna

Seminaria: nie dotyczy

Metody dydaktyczne podające:

- wykład informacyjny (konwencjonalny)

Metody dydaktyczne poszukujące:

- ćwiczeniowa
- laboratoryjna
- projektu
- referatu

Skrócony opis:

Zajęcia z przedmiotu „Biologia i genetyka” na kierunku Farmacja realizowane są w pierwszym semestrze i obejmują 21 godzin wykładów i 33 godziny laboratoriów. Przedmiot „Biologia i genetyka” ujmuje zagadnienia, które pozwalają zrozumieć główne problemy medycyny XXI wieku oraz opanować podstawy teoretyczne do dalszych studiów o profilu medycznym. Zasadniczym celem nauczania „Biologii i genetyki” na kierunku Farmacja jest przygotowanie studentów do wykonywania przyszłego zawodu. Wiedza z zakresu molekularnych podstaw funkcjonowania organizmu, genetyki, biologii molekularnej i działania leków przeciwpasożytniczych jest niezbędna w codziennej praktyce zawodowej. Przedmiot „Biologia i genetyka” wraz z innymi naukami podstawowymi stanowią fundament, na którym student może budować swoją dalszą wiedzę oraz doskonalić umiejętności praktyczne.

Pełny opis:

Wykłady z przedmiotu „Biologia i genetyka” mają za zadanie zapoznanie studentów z podstawowymi prawami dziedziczności (prawa Mendla, chromosomowa teoria dziedziczenia, współdziałanie genów: epistaza, plejotropia, komplementacja), dziedziczeniem cech ilościowych i jakościowych, pojęciami transgresji i odziedziczalności oraz z wybranymi wadami i chorobami przewlekłymi o etiologii wieloczynnikowej. Student zdobywa również wiedzę dotyczącą środowiskowych przyczyn oraz epidemiologii wad wrodzonych, dysmorfologii i jej znaczenia w diagnostyce wad wrodzonych, rodzajów teratogenów i mechanizmów ich działania oraz podziału i profilaktyki wad rozwojowych. Przedstawiane są definicje i teorie starzenia się: teoria zużycia, teoria zatrucia, teoria sieciowania, teoria ograniczonej liczby podziałów komórkowych Hayflicka, teoria katastrofy błędów Orgela, teoria skracania telomerów, teoria mutacji somatycznych, mitochondrialna teoria starzenia, teoria wolnorodnikowa Harmana oraz teoria immunologiczna. Wykłady z przedmiotu „Biologia i genetyka” pozwalają także zapoznać studentów z podstawami genetyki rozwoju, w tym z elementami embriologii i organogenezy, działaniem mechanizmów epigenetycznych, genami homeotycznymi i mechanizmami genetycznej determinacji płci.

Wykłady z przedmiotu „Biologia i genetyka” mają również za zadanie zapoznać studentów z definicjami pasożytnictwa, przybliżać zagadnienia dotyczące interakcji biocenotycznych, rodzajów pasożytów i żywicieli, ewolucji układu pasożyt-żywiciel, pojęć inwazji czynnej i biernej oraz choroby inwazyjnej. Omawiane są także ogólne cechy budowy morfologicznej i anatomicznej pierwotniaków, płazińców, nicieni i stawonogów oraz rozwój płazińców, nicieni i stawonogów. Wykłady zapoznają też studentów ze skorupiakami, owadami i pajęczakami o znaczeniu alergogennym oraz roztoczami produktów przechowywanych i roztoczami kurzu domowego. Przedstawione zostaną ogólne zasady badania materiału na obecność pasożytów. Wykłady mają ponadto na celu zapoznanie studentów z metodami pośrednimi i bezpośrednimi badania pasożytów, metodami koproskopowymi, badaniami krwi, technikami immunologicznymi oraz z diagnostyką parazytologiczną metodami biologii molekularnej. Pozwalają wypracować umiejętność właściwej interpretacji wyników badań. Studenci poznają też czynniki wpływające na rozprzestrzenienie pasożytów oraz parazytozy o największym rozprzestrzenieniu.

Laboratoria z przedmiotu „Biologia i genetyka” są częściowo powiązane z zagadnieniami omawianymi na wykładach. Zajęcia laboratoryjne mają na celu zapoznanie studentów z treściami programowymi takimi jak skład chemiczny kwasów nukleinowych, model budowy DNA wg Watsona i Cricka, właściwości fizyczno-chemiczne kwasów nukleinowych, alternatywne struktury DNA, budowa i skład chemiczny chromatyny, replikacja DNA u Pro- i Eukaryota. Na ćwiczeniach laboratoryjnych studenci zdobywają też wiedzę na temat struktury, funkcji i rodzajów RNA, kodu genetycznego, mechanizmów transkrypcji i procesów potranskrypcyjnych w komórkach Pro- i Eukaryota, mechanizmów i etapów biosyntezy białka oraz regulacji ekspresji genów u Prokaryota i Eukaryota. W ramach laboratoriów omawiane są podstawy dziedziczenia jednogenowego (genetyka klasyczna) cech prawidłowych i chorób, dziedziczonych autosomalnie i w sprzężeniu z płcią, recesywnie i dominująco. Zgodnie z prawami Mendla dziedziczone są również grupy krwi - omawiane są antygeny i przeciwciała układu AB0, zjawisko fenomenu bombajskiego, układ grupowy Rh, konflikt serologiczny w układzie Rh oraz pozostałe układy grupowe krwi. Przedstawione zostanie również dziedziczenie mitochondrialne poprzedzone wyjaśnieniem budowy genomu mitochondrialnego. Laboratoria mają ponadto za zadanie zapoznanie studentów z podziałem zmienności, rodzajami rekombinacji i mutacji, czynnikami mutagennymi, mechanizmami naprawy DNA, zespołami chorobowymi związanymi z zaburzeniami naprawy DNA, testami monitorowania skutków zanieczyszczenia środowiska oraz podstawami poradnictwa genetycznego. Studenci uczą się ponadto diagnozować fenotyp, przyjmować wstępne rozpoznanie oraz konstruować i analizować rodowód. Omówione zostaną definicje kariotypu i kariogramu, metody badania chromosomów, zjawisko genomowego imprintingu oraz powstawanie i znaczenie uniparentalnej disomii. Laboratoria mają też na celu zapoznanie studentów z technikami diagnostyki cytogenetycznej. Omówione zostaną kryteria rozróżniania płci, chromosomy płciowe, teoria Lyon oraz zespoły chorobowe związane ze zmianą liczby heterochromosomów. Studenci nabywają ponadto umiejętność barwienia komórek nabłonka jamy ustnej na obecność ciałek Barra.

Laboratoria z przedmiotu „Biologia i genetyka” mają także charakter praktyczny (obserwacja mikroskopowa wybranych pasożytów), gdyż celem jest zapoznanie studentów z technikami mikroskopowania i diagnozowania pasożytów w preparatach trwałych. Omawiana jest biologia, cykle życiowe oraz chorobotwórczość wybranych pierwotniaków: Trichomonas vaginalis, Entamoeba histolytica, Entamoeba coli, Giardia lamblia, Balantidium coli, Trypanosoma gambiense, Trypanosoma cruzi, Plasmodium vivax, Plasmodium falciparum, Toxoplasma gondii, Naegleria fowleri, Leishmania donovani. Studenci zapoznają się także z biologią, cyklami życiowymi i chorobotwórczością wybranych przywr pasożytniczych: Fasciola hepatica, Schistosoma haematobium, Schistosoma japonicum, Schistosoma mansoni, Clonorchis sinensis, Paragonimus westermani, wybranych tasiemców: Diphyllobothrium latum, Taenia saginata, Taenia solium, Echinococcus granulosus oraz wybranych nicieni: Enterobius vermicularis, Ascaris lumbricoides, Trichuris trichiura, Toxocara canis, Toxocara cati, Trichinella spiralis, Wuchereria bancrofti, Onchocerca volvulus, Loa loa. Omawiana jest też biologia wybranych stawonogów pasożytniczych: Sarcoptes scabiei, Ixodes ricinus, Argas reflexus, Pediculus humanus, Pthirus pubis, Cimex lectularius, Anopheles maculipennis, Culex pipiens, Musca domestica, Glossina palpalis, Pulex irritans, Tunga penetrans, Triatoma infestans.

Literatura:

Literatura obowiązkowa:

1. Lynn B. Jorde, John C. Carey, Michael J. Bamshad (red. wyd. pol. M. Borowiec): Genetyka medyczna. Wyd. 6. Edra Urban & Partner, Wrocław, 2021.

2. Kadłubowski R., Kurnatowska A. (red.): Zarys parazytologii lekarskiej. Wyd. 7, popr. i uzup. [dodr.], PZWL, Warszawa, 2001.

Literatura uzupełniająca:

1. McLennan A., Bates A., Turner P., White M. Krótkie wykłady. Biologia molekularna. PWN, Wyd. IV, Warszawa, 2021.

2. Drewa G., Ferenc T. Genetyka medyczna. Wyd. Urban & Partner, 2011.

3. Buczek A. Choroby pasożytnicze. Epidemiologia, diagnostyka, objawy. Wyd. Koliber, wyd. 4, Lublin, 2010.

4. Morozińska-Gogol J. Parazytologia medyczna. Kompendium. Wyd.1, PZWL, Wyd. 1 – 4 dodruk,

Warszawa, 2021.

Metody i kryteria oceniania:

Raport: W1, W6, W7, W9, K2, K3, K4.

Egzamin: W1, W2, W3, W4, W5, W6, W7, W8, W9, U1, U2, U3, U4, U5, U6, K2, K3.

Ukierunkowana obserwacja studenta podczas wykonywania zadań praktycznych: U1, U4, U5, U6.

Obserwacja przedłużona: K1, K2, K3, K4.

Praktyki zawodowe:

Program kształcenia nie przewiduje odbycia praktyk zawodowych

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/22" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-02-20
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Laboratorium, 33 godzin więcej informacji
Wykład, 21 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Alina Woźniak
Prowadzący grup: Marlena Budek, Celestyna Mila-Kierzenkowska, Jarosław Nuszkiewicz, Marta Pawłowska, Roland Wesołowski, Alina Woźniak, Joanna Wróblewska, Marcin Wróblewski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Laboratorium - Zaliczenie
Wykład - Zaliczenie

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/23" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Laboratorium, 33 godzin więcej informacji
Wykład, 21 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Alina Woźniak
Prowadzący grup: Jarosław Nuszkiewicz, Marta Pawłowska, Roland Wesołowski, Alina Woźniak, Joanna Wróblewska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Laboratorium - Zaliczenie
Wykład - Zaliczenie

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Laboratorium, 33 godzin więcej informacji
Wykład, 21 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Alina Woźniak
Prowadzący grup: Jarosław Nuszkiewicz, Marta Pawłowska, Karolina Szewczyk-Golec, Roland Wesołowski, Alina Woźniak, Joanna Wróblewska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Laboratorium - Zaliczenie
Wykład - Zaliczenie
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)