Zajęcia fakultatywne: Rośliny jadalne jako źródło surowców leczniczych

Wykład ma na celu przekazanie wiedzy na temat roślin wykorzystywanych przez człowieka jako pokarm. Są to: rośliny zbożowe, warzywne, sadownicze, oleiste, przyprawowe i inne np. używki roślinne, bądź wykorzystywane do sporządzania nalewek. Stanowi przegląd gatunków stanowiących źródło pokarmu ze szczególnym uwzględnieniem zawartości związków odpowiedzialnych za ich właściwości odżywcze (witaminy, makro i mikroelementy) i lecznicze (flawonoidy, garbniki, olejki eteryczne...) . Wykład prezentuje definicje poszczególnych rodzajów roślin użytkowych. Przedstawia historię roślin jadalnych i przyprawowych. Wskazuje dziko rosnące gatunki roślin zjadane w czasie głodu. Zakres wykładów obejmuje rodzime gatunki roślin i gatunki egzotyczne z uwzględnieniem: charakterystyki botanicznej, pochodzenia, występowania, preferencji siedliskowych, pozyskiwania części jadalnych, zawartości substancji odżywczych, zastosowania kulinarnego, a także pozyskiwania surowców leczniczych i ich właściwości farmakologicznych i kosmetycznych.

Obecność na wykładzie oraz rozwiązanie quizu zamieszczonego na platformie Moodle.

Wykład dotyczy zagadnień związanych z roślinami jadalnymi wykorzystywanymi jako surowiec leczniczy. Stanowi przegląd gatunków użytkowych występujących w Polsce i roślin egzotycznych, ze zwróceniem uwagi na ich budowę morfologiczną, wykorzystywane organy roślinne, zawartość substancji odżywczych i związków czynnych oraz zastosowanie pokarmowe, lecznicze i kosmetyczne.

1. Czikow P., Łaptiew J.: Rośliny lecznicze i bogate w witaminy. PWRiL, Warszawa 1987.

2. Grochowski W.: Jadalne owoce leśne. PWRiL, Warszawa 1986.

3. Hlava B., Stary F., Pospisil F.: Rośliny kosmetyczne. PWRiL. Warszawa 1984.

4. Jędrzejko K. (red.), Klama H., Żarnowiec J.: Zarys wiedzy o roślinach leczniczych. Śląska Akademia Medyczna, Katowice 1997.

5. Jędrzejko K., Kowalczyk B., Bacler B.: Rośliny kosmetyczne. Śląska Akademia Medyczna w Katowicach, Katowice 2006.

6. Lamer-Zarawska E.: Owoce egzotyczne. Astrum, Warszawa 2004.

7. Matławska I.: Farmakognozja. Akademia Medyczna im. Karola Marcinkowskiego, Poznań 2005.

8. Mautner U., Kullenberg B.: Przyprawy ziołowe. Videograf. Katowice 1994.

9. Nowiński.: Dzieje upraw i roślin leczniczych. PWRiL, Warszawa 1983.

10. Ożarowski A.: Ziołolecznictwo. Poradnik dla lekarzy. PZWL, Warszawa 1982.

11. Pahlow M.: Zdrowe przyprawy. Porady, przepisy i informacje. MedPharm Polska, Wrocław 2000

12. Rausch A., Lotz B., Leksykon. Zioła. Zastosowanie: kulinarne, medyczne, dekoracyjne. Elipsa, Warszawa, 2006.

13. Rogala J.: Nalewki zdrowotne, czyli 102 przepisy na alkohol, który wspomaga organizm. Wydawnictwo Baobab, Warszawa 2007.

14. Šedo A., Krejča J.: Rośliny źródłem przypraw. PWRiL, Warszawa 1989