Współczesne spory aksjologiczne
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 2051-KON-WSA |
Kod Erasmus / ISCED: |
(brak danych)
/
(0312) Politologia i wiedza o społeczeństwie
|
Nazwa przedmiotu: | Współczesne spory aksjologiczne |
Jednostka: | Wydział Politologii i Studiów Międzynarodowych (2009-2019) |
Grupy: |
Konwersatoria do wyboru w języku polskim dla kierunków WNoPiB - stacjonarne |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Wymagania wstępne: | Znajomość podstawowych pojęć z zakresu filozofii i etyki. |
Rodzaj przedmiotu: | przedmiot fakultatywny |
Całkowity nakład pracy studenta: | 60 godzin, w tym: - 30 godzin – aktywne uczestnictwo w zajęciach (1 ECTS) - 20 godzin – indywidualna lektura materiałów źródłowych, przygotowania do zajęć (1 ECTS) - 10 godzin - przygotowanie do kolokwium końcowego i udział w kolokwium (1 ECTS) |
Efekty uczenia się - wiedza: | Student: W_1 - zna podstawowe pojęcia z zakresu etyki i aksjologii, w szczególności zaś z zakresu etyki życia publicznego W_2 - wymienia najważniejsze kodeksy i inne dokumenty etyczne dotyczące określonych dziedzin czy grup zawodowych W_3 - zna przykłady współczesnych dylematów moralnych i konfliktów etycznych oraz charakteryzuje je |
Efekty uczenia się - umiejętności: | Student: U_1 - potrafi posługiwać się w sposób poprawny pojęciami i kategoriami filozoficznymi i etycznymi U_2 - potrafi odwoływać się do dokumentów etycznych i kodeksów w podejmowaniu refleksji na temat konkretnych przypadków z życia społecznego U_3 - potrafi wskazać najbardziej kontrowersyjne współczesne spory moralne i aksjologiczne U_4 - radzi sobie z wskazywaniem argumentów różnych stron poszczególnych sporów moralnych i aksjologicznych, podejmuje trud wskazywania sposobów rozwiązywania niniejszych sporów |
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne: | Student: K_1 - pracuje w grupie, wspólnie rozwiązując spory moralne i dylematy etyczne K_2 - radzi sobie z problemami dotyczącymi współczesnego człowieka, w szczególności z problemami natury moralnej i aksjologicznej K-3 - tolerancyjnie odnosi się do przedstawicieli różnych stron poszczególnych sporów moralnych i aksjologicznych, wykazuje się postawą empatyczną i rozumiejącą |
Metody dydaktyczne podające: | - opis |
Metody dydaktyczne poszukujące: | - biograficzna |
Metody dydaktyczne w kształceniu online: | - metody integracyjne |
Skrócony opis: |
Celem konwersatorium jest omówienie najważniejszych dylematów i problemów z zakresu etyki życia publicznego, a w szczególności z zakresu bioetyki, a także jej relacji z etyką polityki, etyką mediów, etyką społeczną, etyką prawniczą, etyką lekarską, etyką biznesu. Program przedmiotu obejmuje omówienie i dyskusję wokół najnowszych tekstów naukowych z zakresu wybranych problemów aksjologii życia publicznego i bioetyki. |
Pełny opis: |
Cykl obejmować będzie omówienie poniższych zagadnień: 1. Granice i zasięg etyki życia publicznego, bioetyki i aksjologii. Omówienie celów szczegółowych kształcenia; omówienie warunków zaliczenia przedmiotu; wskazanie specyfiki etyki życia publicznego, bioetyki i aksjologii w ramach całości refleksji etycznej oraz jej granic i zasięgu. Omówienie pojęć: spór aksjologiczny, konflikt etyczny, konflikt moralny. 2. Aborcja. Charakterystyka historycznego podłoża zjawiska aborcji. Aborcja w doktrynach religijnych, politycznych i etycznych. Argumentacja zwolenników i przeciwników liberalizacji prawa do aborcji. 3. Zapłodnienie in vitro. Definicja pojęcia zapłodnienie in vitro. Metody przeprowadzenia zapłodnienia in vitro. Dopuszczalność zapłodnienia in vitro w prawie polskim i europejskim. Moralne kontrowersje wokół zapłodnienia in vitro. 4. Macierzyństwo zastępcze. Definicja pojęcia macierzyństwa zastępczego. Dopuszczalność macierzyństwa zastępczego w prawie polskim i europejskim. Moralne kontrowersje wokół kwestii macierzyństwa zastępczego. Surogatka jako zawód w świecie współczesnym. 5. Wiedza o pochodzeniu biologicznym. Omówienie regulacji prawnych dotyczących kwestii przekazywania nasienia i korzystania z banków nasienia w przypadkach zapłodnienia pozaustrojowego. Etyczne i prawne aspekty prawa do wiedzy dziecka o swoim pochodzeniu biologicznym i wiedzy o tożsamości rodzica biologicznego. 6. Związki jednopłciowe. Status związków jednopłciowych w Europie i na świecie. Możliwości regulacji prawnych związków jednopłciowych z prawie polskim. Społeczne i moralne aspekty legalizacji związków jednopłciowych. Problem równości małżeńskiej we współczesności. 7. Pornografia. Społeczne i moralne kontrowersje dotyczące dostępu do pornografii. Pornografia a filozofia personalizmu. Pornografia w systemach liberalnej demokracji. Problem dostępu nieletnich do pornografii. 8. Eutanazja. Historia zjawiska eutanazji. Rodzaje eutanazji. Eutanazja bierna a zaprzestanie uporczywej terapii. Liberalne i konserwatywne argumenty dotyczące liberalizacji prawa do eutanazji. Prawo eutanatyczne w krajach europejskich. Prawo do śmierci w społeczeństwie liberalnym. 9. Samobójstwo. Moralne wątpliwości dotyczące problemu samobójstwa. Prawo do śmierci w społeczeństwie liberalnym. Kontrowersje moralne dotyczące samobójstwa wspomaganego. Przyczyny samobójstw w krajach wysoko rozwiniętych. Przyczyny samobójstw wśród nieletnich. 10. Zabijanie. Etyczne, moralne i prawne aspekty zabijania. Zabijanie na wojnie. Etyczne i moralne aspekty zabijania w obronie własnej. Stanowiska ideologiczne względem moralnej oceny zabijania. Wojna sprawiedliwa i wojna agresywna a problem zabijania. 11. Kara śmierci. Kara śmierci w historii ludzkości. Kara śmierci w legislacji współczesnych państw. Moralne aspekty kary śmierci. Rola kata w wykonywaniu kary śmierci. Katechizm Kościoła Katolickiego wobec kary śmierci. Doktryna praw człowieka w zakresie ochrony życia. 12. Klonowanie. Klonowanie w argumentacji ideologicznej. klonowanie a postęp i rozwój społeczny. Problematyka klonowania w nauczaniu Kościoła katolickiego i innych religii. Technologia jako narzędzie uprzedmiotowienia człowieka. Klonowanie a problem czystego mięsa. Klonowanie dla celów wojennych. 13. Prawa zwierząt. Rozwój doktryny praw zwierząt w drugiej połowie XX wieku. Rewolucja zapoczątkowana książką Petera Singera pt. "Wyzwolenie zwierząt". Prawa zwierząt a ochrona zwierząt. Polska i europejska legislacja w kwestii praw zwierząt. 14. Polityczna poprawność. Krytyka i apologia poprawności politycznej. poprawność polityczna jako tolerancja. Poprawność polityczna jako forma cenzury. Poprawność polityczna w kontekście użycia języka. Polityczno-ideologiczny wymiar poprawności politycznej. 15. Współczesne spory aksjologiczne - podsumowanie. Zaliczenie zajęć - kolokwium ustne. |
Literatura: |
Literatura obowiązkowa: Zajęcia 1. Brak tekstu do zajęć. Zajęcia 2. Teksty obowiązkowe: 1) Falski Jacek, Problem aborcji w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Na podstawie wyroku z 26 maja 2011 r. w sprawie R.R. versus Polska, "Przegląd Sejmowy" 2016, nr 6 (137), s. 9-25. 2) Ciżyńska Angelika, Życie dziecka kontra prawo do samostanowienia, "Internetowy przegląd prawniczy" 2017, nr 2, s. 22-35. 3) Cevlikli Berat Alp, Feminist Ethical Approach to Termination of Pregnancy, "Türkiye Biyoetik Dergisi" 2017, Vol. 4, No. 4, 158-164. Źródło: https://www.journalagent.com/tjob/pdfs/TJOB-63935-ORIGINAL_ARTICLE-CEVLIKLI.pdf Zajęcia 3. Teksty obowiązkowe: 1) Ciszek Mariusz, Sztuczne zapłodnienie z perspektywy etyki rodziny, "Studia Ecologiae et Bioeticae" 2006, nr 4, s. 157-179. 2) Szostek Andrzej, Etyczne aspekty zapłodnienia in vitro, "Chrześcijaństwo - Świat - Polityka" 2009, nr 1 (8), s. 5-12. Zajęcia 4. Teksty obowiązkowe: 1) Lebensztejn Marek Andrzej, Macierzyństwo zastępcze - problemy etyczne i prawne, "Miscellanea Historico-Iuridica" 2014, T. XII, z. 2, s. 299-315. 2) Makowiec Aneta, Dopuszczalność macierzyństwa zastępczego w prawie polskim - rozważania de lege lata i de lege ferenda, "Internetowy Przegląd Prawniczy" 2011, nr 1, s. 57-72. Zajęcia 5. Teksty obowiązkowe: 1) Sobas Magdalena, "Pater vero is est quem nuptiae demonstrant? Czyli o prawie dziecka do ustalenia pochodzenia ze strony ojca w kontekście wolności prokreacyjnej, "Roczniki Administracji i Prawa" 2016, nr XVI (2), s. 61-80. Zajęcia 6. Teksty obowiązkowe: 1) Ukleja Miłosz, Rodziny z wyboru. Homoseksualny związek jako współczesna alternatywa rodziny - anliza zjawiska, "Acta Universitatis Lodziensis" 2014, "Folia Sociologica" 51, s. 117-133. 2) Wojewoda Michał, Małżeństwa jednopłciowe i związki partnerskie w polskim rejestrze stanu cywilnego?, "Studia Prawno-Ekonomiczne" 2017, T. CIII, s. 133-161. Zajęcia 7. Teksty obowiązkowe: 1) Szymczyk Marta, Pornografia - problem etyczny?, "Etyka" 2007, nr 40, s. 182-186. 2) Bajda Jerzy, Zafałszowanie obrazu człowieka: pornografia, "Ethos" 1993, R. 6, nr 4 (24), s. 72-91. Zajęcia 8. Teksty obowiązkowe: 1) Skura-Madziała Anna, Religie świata i ich stanowisko wobec eutanazji, "Annales. Etyka w życiu gospodarczym" 2009, Vol. 12, nr 2, s. 25-34. 2) Pełka Michał, Ronald Dworkin o prawie do eutanazji, "Forum Prawnicze" 2017, nr 2, s. 28-44. 3) Nunes Rui, Reno Guilhermina, Euthanasia: A Challenge to Medical Ethics, "Journal of Clinical Research & Bioethics" 2016, Vol. 7, No. 4. Źródło: https://www.longdom.org/open-access/euthanasia-a-challenge-to-medical-ethics-2155-9627-1000282.pdf. Zajęcia 9. Teksty obowiązkowe: 1) Helios Joanna, Prawo do śmierci - uwagi na kanwie rozważań o samobójstwie, "Studia Erasmiana-Wratislaviensia" 2013, nr 7, s. 13-33. 2) The Danger of Assisted Suicide Laws: Part of the Bioethics and Disability Series, National Council on Disability, October 2019 [wybrane fragmenty raportu dla poszczególnych grup studentów]. Źródło: https://ncd.gov/sites/default/files/NCD_Assisted_Suicide_Report_508.pdf. Zajęcia 10. Teksty obowiązkowe: 1) Bednarz Gabriel, Dopuszczalność zabijania w obronie własnej w świetle stanowiska Judith Jarvis Thomson, "Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ" - "Nauki Humanistyczne" 2017, nr 2 (17), s. 59-70. 2) Żuradzki Tomasz, Etyka wojny a dopuszczalność zabijania, "Diametros" 2010, nr 25, s. 103-117. Zajęcia 11. Teksty obowiązkowe: 1) Jurczyk Marcin Bartłomiej, Historia rozwoju kary śmierci na przestrzeni wieków w wybranych koncepcjach filozoficznych, "Studenckie Zeszyty Naukowe" 2016, Vol. XIX, nr 28, s. 57-70. 2) Lang Marta, Kara śmierci a prawa człowieka, "Studia z Zakresu Nauk Prawnoustrojowych. Miscellanea" 2015, Vol. 5, s. 105-135. Zajęcia 12. Teksty obowiązkowe: 1) Łuków Paweł, Osoby, klonowanie ludzi i granice moralności, "Studia Bobolanum" 2004, nr 2, s. 25-39. 2) Tacikowska Magdalena, Klonowanie człowieka w świetle nauki Kościoła katolickiego i prawa polskiego, "Studia Redemptorystowskie" 2013, nr 11, s. 400-409. 3) Leśkiewicz Katarzyna, Prawne aspekty klonowania zwierząt i wprowadzania do obrotu klonów oraz żywności pochodzącej od klonów, "Przegląd Prawa Rolnego" 2014, nr 1 (14), s. 199-212. Zajęcia 13. Teksty obowiązkowe: 1) Singer Peter, Zwierzęta i ludzie jako istoty równe sobie, "Etyka" 1980, nr 18, s. 49-62. 2) Rejman Genowefa, Ochrona prawna zwierząt, "Studia Iuridica" 2006, T. XLVI, s. 253-284. Zajęcia 14. Teksty obowiązkowe: 1) Szahaj Andrzej, Dylematy politycznej poprawności, [w:] tegoż, E pluribus unum? Dylematy wielokulturowości i politycznej poprawności, Kraków 2004, s. 155-175. 2) Leśniak Antoni, Political correctness, czyli o etycznej wrażliwości języka, "Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe" 2017, nr 313, s. 147-160. Zajęcia 15. Zaliczenie zajęć - kolokwium ustne. |
Metody i kryteria oceniania: |
- obecność na zajęciach (dopuszczalne są 2 nieobecności) - aktywność na zajęciach (oceniana jest aktywność każdego studenta na każdych zajęciach, całość aktywności w ciągu semestru składa się na ocenę cząstkową z aktywności) - kolokwium ustne z lektury (każdy student samodzielnie studiuje wybraną lekturę i na koniec semestru przechodzi kolokwium ustne z niniejszej lektury, ocena z lektury stanowi drugą ocenę cząstkową) - ocena końcowa jest średnią arytmetyczną z obu ocen cząstkowych uzyskanych przez studenta |
Praktyki zawodowe: |
Nie dotyczy. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.