Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Zmiana klimatyczna i marazm antropocenu

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 2400-OG-ZKMA
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0228) Interdyscyplinarne programy i kwalifikacje związane z naukami humanistycznymi Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Zmiana klimatyczna i marazm antropocenu
Jednostka: Wydział Filozofii i Nauk Społecznych
Grupy: Przedmioty ogólnouniwersyteckie
Zajęcia ogólnouniwersyteckie oferowane przez WFiNS
Punkty ECTS i inne: 4.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Wymagania wstępne:

Brak.


Całkowity nakład pracy studenta:

Godziny realizowane z udziałem wykładowczyni - 30 godz.

Czas poświęcony na pracę indywidualną studentki/studenta:

- konsultacje i praca z nauczycielem akademickim - 10 h

- przygotowanie do kolokwium (w tym lektura tekstów) - 65

Łącznie: 105 godz. (4 ECTS)


Efekty uczenia się - wiedza:

Student/studentka:

• ma wiedzę w zakresie aktualnie dyskutowanych w literaturze kierunkowej problemów z obszaru filozofii nauki, ekofilozofii i środowiskowych studiów nad nauką oraz technologią, K_W05,

• ma podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu filozofii w relacji do nauk ścisłych, rozumie specyfikę metodologiczną i przedmiotową tej dziedziny, K_W02.

• ma znajomość wybranych strategii argumentacyjnych filozofii nauki, ekofilozofii i środowiskowych studiów nad nauką oraz technologią, K_W10.

Efekty uczenia się - umiejętności:

Student/studentka:

• słucha ze zrozumieniem ustnej prezentacji idei i argumentów filozoficznych, K_U04,

• poprawnie stosuje poznaną terminologię filozoficzną, K_U05,

• analizuje argumenty filozoficzne, identyfikuje ich kluczowe tezy i założenia, K_U07,

• twórczo wykorzystuje wiedzę z dyscypliny filozofii nauki, ekofilozofii i środowiskowych studiów nad nauką oraz technologią w formułowaniu hipotez i konstruowaniu krytycznych argumentacji, K_U03.

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne:

Student/studentka:

• posiada świadomość potencjalnych zagrożeń oraz nowoczesnego ryzyka systemowego, które wynikają z rozwoju nauki, techniki i przemysłu, potrafi zidentyfikować i próbuje rozstrzygać związane z tym dylematy, K_K06,

• jest otwarty na nowe idee i gotów do zmiany opinii w świetle dostępnych danych i argumentów, K_K02,

• ma świadomość znaczenia refleksji filozoficznej dla kształtowania się podstaw aksjologicznych kultury zachodniej, K_K09.

Metody dydaktyczne:

- wykład informacyjny (konwencjonalny)

- wykład konwersatoryjny

- klasyczna metoda problemowa


Jeżeli zajdzie taka potrzeba, do 20% zajęć może być prowadzona w trybie synchronicznym online za pośrednictwem programu Microsoft Teams.

Metody dydaktyczne eksponujące:

- pokaz

Metody dydaktyczne podające:

- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy

Metody dydaktyczne poszukujące:

- giełda pomysłów
- klasyczna metoda problemowa

Skrócony opis:

Tematem zajęć jest wyzwanie katastrofy klimatycznej. Będziemy badać retorykę debaty na temat planaetarnego kryzysu środowiskowego (antropocenu). Jaka jest misja akademii wobec antropocenu? Jak przeprowadzić bojkot marazmu, fatalizmu klimatycznego i denializmu? Jak powinna wyglądać klimatyczna korekta kapitalizmu? Co oferuje nam ekologiczna ekonomia dewzrostu? Dlaczego zmiana klimatyczna to największe wyzwanie egzystencjalne XXI stulecia? Jakie będą konsekwencje destabilizacji hydrosfery, utraty żyznych gleb i wielkiego szóstego wymierania? Wykład został przygotowany jako wprowadzenie dla studentów różnych kierunków.

Pełny opis:

• WYJĄTKOWY POTENCJAŁ DEBATY NA TEMAT ANTROPOCENU.

• SŁOWNIK EPOKI CZŁOWIEKA. Utrata natury. Nieodwracalność strat. Odpowiedzialność. Wymiar eschatologiczny.

• RETORYKA DEZINFORMACJI. O produkcji sceptycyzmu na zlecenie – global warming denial movement. Jak utrzymać autorytet nauki?

• Problem MARAZMU. Przyczyny denializmu, FATALIZMU klimatycznego i utraty wyobraźni.

• POLITYCZNE ASPEKTY KRYZYSU PLANETARNEGO. (Nie)sprawiedliwość klimatyczna. Klasy antropocenu. Androcen.

• Klimatyczne korekty kapitalizmu. Podważenie struktur business as usual. Nowy zdrowy rozsądek ekonomiczny.

• EKONOMIA EKOLOGICZNA I KONCEPCJE DEWZROSTU.

• RYZYKOWNE PLANY AWARYJNE ANTROPOCENU. Inżynieria klimatu. Inżynieria człowieka.

• MISJA AKADEMII WOBEC PLANETARNEGO KRYZYSU ŚRODOWISKOWEGO.

• IMPAS KLIMATYCZNY? Paryskie Porozumienie Klimatyczne i Europejski Zielony Ład. Adaptacja oraz zarządzanie stratą.

Literatura:

Polecane materiały video:

Arthus-Bertrand, Y., L. Besson (reż). 2012. Home. Francja, 90 min.

Baichwal, J., N. de Pencier, E. Burtynsky (reż.). 2018. Anthropocene: The Human Epoch. Canada, 87 min.

Clay, J. (reż.). 2021. Breaking Boundaries. The Science of Our Planet. USA: Silverback Films.

Ellesöe, M. (reż). 2020. The Campaign Against the Climate. Produkcja międzynarodowa, 52 min.

Jackson, T. 2010. An Economic Reality Check. TED. Ideas Worth Spreading, 20 min.

Khanna, P. S. (reż.). 2020. Fairytales of Growth, 47 min.

Myśleć Głębiej. 2022. Kurzgesagt i subtelna sztuka propagandy klimatycznej, 1,36 min.

Pemberton, J. (reż.). 2019. Kapitał w XXI wieku. Francja, Nowa Zelandia, 1,42 min.

Raworth, K. 2018. A Healthy Economy Should Be Designed to Thrive, not Grow. TED. Ideas Worth Spreading, 15 min.

Stevens, F. (reż.), narr. Leonardo DiCaprio. 2016. Czy czeka nas koniec?/Before the Flood. Stany Zjednoczone, 1,36 min.

Literatura:

Angus I. 2016. Facing the Anthropocene. Fossil Capitalism and the Crisis of the Earth System, Monthly Review Press.

Arias-Maldonado M., Trachtenberg Z. (red.). 2019. Rethinking the Environment for the Anthropocene. Political Theory and Socionatural Relations in the New Geological Epoch, Routledge.

Bardi U. 2018. Wydobycie. Jak poszukiwanie bogactw mineralnych pustoszy naszą planetę, przeł. J. Bednarek, Wydawnictwo Krytyki Politycznej.

Berkhout F. 2014. Anthropocene Futures, „The Anthropocene Review” 1 (2): 154-159.

Biermann F., Lövbrand E. (red.). 2019. Anthropocene Encounters. New Directions in Green Thinking, Cambridge University Press.

Bińczyk E. 2018. Epoka człowieka. Retoryka i marazm antropocenu, Wydawnictwo Naukowe PWN.

Bińczyk E. 2019. The Most Unique Discussion of the 21st Century? The Debate on the Anthropocene Pictured in Seven Points, „The Anthropocene Review” 6 (1-2): 3-18.

Bińczyk E. 2020. Ludzkości opłaca się przetrwanie. „Polityka” 43 (3284): 28-31.

Bińczyk E. 2021. Pandemia i rozszczelnianie zdrowego rozsądku. Szansa na demontaż ‘business as usual’?, w: Ekonomie przyszłości, red. P. Wielgosz, Biennale Warszawa, 27-35.

Bińczyk E. 2021a. Uodparnianie gospodarek w epoce antropocenu. Donatowa ekonomia Kate Raworth, w: Miasto wobec wyzwań (wokół adaptacji do zmian klimatu oraz adaptacji do życia w i po pandemii), red. L. Lorenc-Barańska, Urban Lab Gdynia: 109-123.

Bińczyk E. 2021b. Nowe zarządzanie pieniądzem w epoce antropocenu. Ekologia człowieka Alfa Hornborga. „Przegląd Kulturoznawczy” 1(47): 166-175.

Bińczyk E. 2021c. Unia Europejska w awangardzie adaptacji do zmian klimatu, w: Polska w Europie jutra: polityka europejska Polski w kontekście zmian międzynarodowych XXI wieku, red. J. Niżnik z udziałem J. Barcza i J. Truszczyńskiego, Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus” PAN, 125-132.

Bińczyk E. 2021d. Klimatyczne korygowanie gospodarek. Jonathan Symons na rzecz państwa z misją dekarbonizacji, w: Ekonomia, kultura, wartości albo trzy oblicza roztropności, red. E. Lechman, A. Marszk, P. Parszutowicz, M. Popowska, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, 213-226.

Bińczyk E. 2022. Jakiej refleksji potrzebujemy w epoce antropocenu?„Gramatyka” wystudzania wzrostu ekonomii ekologicznej [tekst w procesie recenzyjnym].

Bińczyk E. 2022a. Uniwersytet w epoce antropocenu. Misja ekspertów i normatywne aspekty badań naukowych w obliczu planetarnej destabilizacji [tekst w procesie recenzyjnym].

Bińczyk E. 2022b. Utopia życia po kapitalizmie. Społeczeństwo równowagi i przepływu Tima Jacksona [tekst w procesie recenzyjnym].

Bjerg O. 2016. Parallax of Growth. The Philosophy of Ecology and Economy, Polity Press.

Bonneuil C., J.-B. Fressoz. 2016. The Shock of the Anthropocene: the Earth, History and Us, tłum. D. Fernbach, Verso.

Caradonna J. et al. 2015. A Degrowth Response to An Ecomodernist Manifesto. http://www.resilience.org/articles/General/2015/05_May/A-Degrowth-Response-to-An-Ecomodernist-Manifesto.pdf; dostęp 20.01.2018.

Castree N. 2014. The Anthropocene and the Environmental Humanities, „Environmental Humanities”, 5: 233-260.

Chakrabarty D. 2015. The Anthropocene and the Convergence of Histories, w: The Anthropocene and the Global Environmental Crisis. Rethinking Modernity in a New Epoch, red. C. Hamilton, C. Bonneuil, F. Gemenne, Routledge.

Collins H. M. 2018. Czy wszyscy jesteśmy ekspertami?, przeł. E. Bińczyk, J. Grygieńć, Wydawnictwo Naukowe PWN.

Crutzen P., E. F. Stoermer. 2000. The ‘Anthropocene’, „Global Change Newsletter” 41: 17-18.

D’Alisa G., F. Demaria, G. Kallis (red.). 2020. Dewzrost. Słownik nowej ery, przeł. Ł. Lange, Wydawnictwo Instytutu Spraw Obywatelskich.

Dalby S. 2016. Framing the Anthropocene: The Good, the Bad and the Ugly, „The Anthropocene Review” 3 (1): 33-51.

Dauvergne P. 2018. Will Big Business Destroy Our Planet?, Polity Press.

Delanty G., A. Mota. 2017. Governing the Anthropocene: Agency, Governance, Knowledge, „European Journal of Social Theory” 20 (1): 9-38.

Ellis E. 2018. Anthropocene. A Very Short Introduction, Oxford University Press.

Elsberg M. 2021. Blackout. Najczarniejszy scenariusz z możliwych, przeł. E. Ptaszyńska-Sadowska, Wydawnictwo W.A.B.

Gates B. 2021. Jak ocalić świat od katastrofy klimatycznej. Rozwiązania, które już mamy, zmiany, jakich potrzebujemy, przeł. M. Rogalski, Wydawnictwo Agora.

Hamilton C. 2016. The Anthropocene as Rupture, „The Anthropocene Review” 3 (2): 93-106.

Hamilton C. 2017. Defiant Earth. The Fate of Humans in the Anthropocene, Polity Press.

Hamilton C., C. Bonneuil, F. Gemenne (red.). 2015. The Anthropocene and the Global Environmental Crisis. Rethinking Modernity in a New Epoch, Routledge.

Harrington C. 2016. The Ends of the World: International Relations and the Anthropocene, „Millennium: Journal of International Studies” 44 (3): 478-498.

Hickel J. 2021. Mniej znaczy lepiej. O tym, jak odejście od wzrostu gospodarczego ocali świat, przeł. J. P. Listwan, Karakter.

Hornborg A. 2019. Nature, Society, and Justice in the Anthropocene. Unraveling the Money-Energy-Technology Complex. Cambridge University Press.

IPCC. 2022. The Sixth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change, H.-O. Pörtner, D.C. Roberts, M. Tignor, E.S. Poloczanska, K. Mintenbeck, A. Alegría, M. Craig, S. Langsdorf, S. Löschke, V. Möller, A. Okem, B. Rama (eds.), Cambridge University Press.

Jackson T. 2015. Dobrobyt bez wzrostu. Ekonomia dla planety o ograniczonych zasobach, przeł. M. Polakowski, Wydawnictwo Naukowe UMK.

Jackson T. 2021. Post Growth. Life after Capitalism, Polity Press.

Jasikowska K., M. Pałasz (red.). 2022. Za pięć dwunasta koniec świata. Kryzys klimatyczno-ekologiczny głosem wielu nauk, Biblioteka Jagiellońska.

Kolbert E. 2016. Szóste wymieranie. Historia nienaturalna, przeł. T. Grzegorzewska, P. Grzegorzewski, Wydawnictwo W.A.B.

Komisja Europejska. 2019. Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów. Europejski Zielony Ład, COM (2019) 640 final, 11 grudnia 2019 (dostęp 29.08.2021).

Kunnas J. 2017. Storytelling: From the Early Anthropocene to the Good or the Bad Anthropocene, „The Anthropocene Review” 4 (2): 136-150.

Lessenich S. 2019. Living Well at Other’s Expense. The Hidden Costs of Western Prosperity, przeł. N. Somers, Polity Press.

Lynch A. H., S. Veland. 2018. Urgency in the Anthropocene, The MIT Press.

Mann M. E. 2021. Nowa wojna klimatyczna. Jak ocalić naszą planetę?, przeł. T. Szlagor, Wydawnictwo Dolnośląskie.

Markiewka T. 2020. Zmienić świat raz jeszcze. Jak wygrać walkę o klimat, Wydawnictwo Czarna Owca.

Mencwel J. 2020. Betonoza, Wydawnictwo Krytyki Politycznej.

Moore J. W. (red.). 2021. Antropocen czy kapitałocen? Natura, historia i kryzys kapitalizmu, przeł. K. Hoffman, P. Szaj, W. Szwebs, WBPiCAK, UAM.

O’Neill, D., F. Demaria, G. Kallis et al. (238 badaczy). 2018. The EU Needs a Stability and Wellbeing Pact, not More Growth – A Letter, „The Guardian”, 16 września, https://www.theguardian.com/politics/2018/sep/16/the-eu-needs-a-stability-and-wellbeing-pact-not-more-growth (dostęp 29.08 2021).

Oreskes N., E. M. Conway. 2010. Merchants of Doubt: How a Handful of Scientists Obscured the Truth on Issues from Tobacco Smoke to Global Warming, Bloomsbury Press.

Oreskes N., E. M. Conway. 2017. Upadek cywilizacji zachodniej, przeł. E. Bińczyk, J. Gużyński, K. Tarkowski, Wydawnictwo Naukowe PWN.

Otto F. 2019. Wściekła pogoda. Jak mszczą się zmiany klimatu, kiedy są ignorowane, przeł. A. Krochmal, R. Kędzierski, Wydawnictwo Otwarte.

Pitron G. 2019. Wojna o metale rzadkie. Ukryte oblicze transformacji energetycznej i cyfrowej, przeł. A. Bilik, Wydawnictwo Kogut

Raworth K. 2021/2017. Ekonomia obwarzanka. Siedem sposobów myślenia o ekonomii XXI wieku, przeł. A. Paszkowska, Wydawnictwo Krytyki Politycznej.

Ripple W.J. et al. 2017. World Scientists’ Warning to Humanity. A Second Notice, „Bioscience” 67 (12): 1026-1028, https://doi.org/10.1093/biosci/bix125 (dostęp: 29.08.2021).

Rockström J. et al. 2009. A Safe Operating Space for Humanity, „Nature” 46 (wrzesień): 472-475.

Solnit R. 2019. Nadzieja w mroku. Nieznane opowieści, niebywałe możliwości, przeł. A. Dzierzgowska, S. Królak, Karakter.

Srnicek N., A. Williams. 2019. Wymyślając przyszłość. Postkapitalizm i świat bez pracy, przeł. E. Bińczyk, J. Gużyński, K. Tarkowski, Wydawnictwo Naukowe UMK.

Steffen W. et al. 2004. Global Change and the Earth System: A Planet Under Pressure, The IGBP Series.

Steffen W., P. Crutzen, J. R. McNeill. 2007. The Anthropocene: Are Humans Now Overwhelming the Great Forces of Nature?, „Ambio” 36 (8): 614-621.

Steffen W., W. Broadgate, L. Deutsch, O. Gaffney, C. Ludwig. 2015. The Trajectory of the Anthropocene: The Great Acceleration, „The Anthropocene Review” 2 (1): 81-98.

Swyngedouw E. 2010. Apocalypse Forever? Post-political Populism and the Spectre of Climate Change, „Theory, Culture & Society” 27 (2-3): 213-232.

Symons J. 2019. Ecomodernism. Technology, Politics and Climate Crisis, Polity Press.

Szlinder M. 2018. Bezwarunkowy dochód podstawowy. Rewolucyjna reforma społeczeństwa XXI wieku, Wydawnictwo Naukowe PWN.

UNFCCC (Ramowa konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu). 2015. Paryskie porozumienie klimatyczne, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:22016A1019(01) (dostęp 26.06.20210.

Victor P. 2019. Managing without Growth. Slower by Design, not Disaster, Edward Elgar, wyd. drugie poprawione i uzupełnione.

Metody i kryteria oceniania:

Metody oceniania:

- pisemne kolokwium zaliczeniowe w formie testu.

Kryteria oceniania:

Zaliczenie na ocenę na podstawie testu końcowego; wymagany próg na ocenę dostateczną 50%, 58% dostateczny plus, 66% - dobry, 74% - dobry plus, 82% - bardzo dobry.

Praktyki zawodowe:

Nie dotyczy.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/22" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-02-20
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Ewa Bińczyk
Prowadzący grup: Ewa Bińczyk
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Zaliczenie na ocenę
Skrócony opis:

Zob. podstawowe informacje o przedmiocie.

Pełny opis:

Zob. podstawowe informacje o przedmiocie.

Literatura:

Zob. podstawowe informacje o przedmiocie.

Uwagi:

Brak.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/23" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Ewa Bińczyk
Prowadzący grup: Ewa Bińczyk
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Zaliczenie na ocenę
Skrócony opis:

Zob. podstawowe informacje o przedmiocie.

Pełny opis:

Zob. podstawowe informacje o przedmiocie.

Literatura:

Zob. podstawowe informacje o przedmiocie.

Uwagi:

Brak.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Ewa Bińczyk
Prowadzący grup: Ewa Bińczyk
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Zaliczenie na ocenę
Skrócony opis:

Zob. podstawowe informacje o przedmiocie.

Pełny opis:

Zob. podstawowe informacje o przedmiocie.

Literatura:

Zob. podstawowe informacje o przedmiocie.

Uwagi:

Brak.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)