Współczesne społeczeństwo polskie

znajomość podstawowych katagorii socjologicznych

przedmiot obowiązkowy

1. Godziny realizowane z udziałem nauczycieli - 30 h ćwiczeń (1 ECTS)

2. Czas poświęcony na przygotowanie prezentacji- (0,5 ECTS - 15h)

3. Czas wymagany do przygotowania się do kolokwium - (1,5 ECTS - 45 h)

4. Czas wymagany do przygotowania się do zajęć - (2 ECTS - 60h)

K_W04 - Ma wiedzę na temat różnych zjawisk i procesów społecznych występujących w społeczeństwie (S2A_W04)

K_U01 - Potrafi prawidłowo interpretować i wyjaśniać zjawiska

kulturowe, polityczne, społeczne, ekonomiczne i wszelkie inne

przynależące do sfery fenomenów społecznych. Interpretuje

i wyjaśnia wzajemne relacje między zjawiskami społecznymi (S2A_U01)

K_U02 - Posiada umiejętność wykorzystania wiedzy teoretycznej

do opisu i analizowania przyczyn i przebiegu procesów

i zjawisk społecznych; formułuje własne opinie, zachowując

krytycyzm w doborze danych i metod analizy (S2A_U02)

K_U03 - W oparciu o właściwie zanalizowane przyczyny i przebieg

procesów i zjawisk społecznych, formułuje własne opinie (S2A_U03)

K_U04 - Wykorzystując metody i narzędzia właściwe nauce o mediach

i komunikacji społecznej, potrafi prognozować i modelować

złożone procesy społeczne oraz ich praktyczne skutki

obejmujące zjawiska z różnych obszarów życia społecznego (S2A_U04)

K_U10 - Posiada pogłębioną umiejętność przygotowania wystąpień

ustnych w języku polskim (S2A_U10)

K_K02 - Samodzielnie i krytycznie uzupełnia wiedzę, doskonali

umiejętności i poszerza ich spektrum, wzbogacając je

o wymiar interdyscyplinarny (S2A_K06)

K_K06 - Odgrywa aktywną rolę w społeczeństwie, ma potencjał

stymulowania opinii społecznej i formowania postaw (S2A_K05

S2A_K07)

- opis
- opowiadanie
- pogadanka

- ćwiczeniowa
- klasyczna metoda problemowa
- obserwacji
- studium przypadku

Celem zajęć jest zachęcenie studentów do dyskusji na temat współczesnych problemów polskiego społeczeństwa. Odnoszą się one do bardzo zróżnicowanych kwestii, poczynając od charakterystyki struktury społecznej poprzez kształtowanie się systemu politycznego i wyborczego oraz ekonomicznych warunków egzystencji. Istotnym elementem zajęć jest także zachęcenie studentów do wniesienia własnych propozycji tematycznych do dyskusji, która powinna dotyczyć kwestii budzących szczególne zainteresowanie opinii publicznej.

1. ZAJĘCIA ORGANIZACYJNE – PRZEDSTAWIENIE ZASAD OBOWIĄZUJĄCYCH NA KURSIE

2. DYNAMIKA DEMOGRAFICZNA POLSKIEGO SPOŁECZEŃSTWA W KONTEKŚCIE TRANSFORMACJI – NOWA A STARA STRUKTURA SPOŁECZNA, RUCHLIWOŚĆ WEWNĄTRZPOKOLENIOWA I MIĘDZYPOKOLENIOWA, KLASA ŚREDNIA, CZY POZYCJĘ SPOŁECZNĄ SIĘ DZIEDZICZY?

3. RODZINA W SPOŁECZEŃSTWIE POLSKIM – TYPY RODZIN, NOWE MODELE RODZIN, RODZICIELSTWO, POLITYKA PRORODZINNA, PROGRAM MAMA 4+, PEŁNOLETNIE DZIECI MIESZKAJĄCE Z RODZICAMI, CZY MAŁŻEŃSTWO WYCHODZI Z MODY?

4. ZMIENIAJĄCE SIĘ WARTOŚCI POLAKÓW – PODSTAWOWE WYMIARY SPORÓW AKSJOLOGICZNYCH, „WOJNA POKOLEŃ”, PATRIOTYZM I SPOSOBY JEGO ROZUMIENIA, WYMIARY PRZEJAWÓW RELIGII W ŻYCIU SPOŁECZNYM, ROLA KOŚCIOŁA W ŻYCIU POLAKÓW, CZY POLACY SĄ RELIGIJNI?

5. PRZEMIANY ZBIOROWOŚCI MIEJSKICH I WIEJSKICH – ZMIANY DEMOGRAFICZNE I EKONOMICZNE MIAST I WSI, NOWE FORMY AKTYWNOŚCI ROLNIKÓW, NIEZADOWOLENIE SPOŁECZNE ROLNIKÓW, GENTRYFIKACJA WSI, METROPOLIE; REWITALIZACJA MIAST, „KURCZENIE SIĘ” MIAST

6. SPOŁECZEŃSTWO OBYWATELSKIE – DOBRO WSPÓLNE, KAPITAŁ SPOŁECZNY, DYNAMIKA ROZWOJU „TRZECIEGO SEKTORA”, STOSUNEK DO CUDZOZIEMCÓW, BUDŻET PARTYCYPACYJNY/ OBYWATELSKI, STRAJK JAKO FORMA AKTYWNOŚCI SPOŁECZNEJ

7. STOSUNEK POLAKÓW DO POLITYKI – DIADA LEWICA – PRAWICA, SYSTEM POLITYCZNY, SYSTEM PARTYJNY, ZAUFANIE DO PAŃSTWA I POLITYKI, PARTYCYPACJA WYBORCZA, ALTERNATYWNE FORMY GŁOSOWANIA, CZY UDZIAŁ W WYBORACH POWINIEN BYĆ OBOWIĄZKOWY?

8. POLSKA GOSPODARKA – RYNEK, ROZWÓJ GOSPODARCZY, TYPY RELACJI GOSPODARCZYCH, PODATKI, „SZARA STREFA”, PREKARIAT, CZY POLACY SĄ PRZEDSIĘBIORCZY?

9. PROBLEMY SPOŁECZNE – PAŃSTWO OPIEKUŃCZE A LIBERTARIANIZM, NEGATYWNE PRAWA DYSTRYBUCJI, PROCESY MARGINALIZACJI SPOŁECZNEJ, UBÓSTWO, WYKLUCZENIE SPOŁECZNE, BEZROBOCIE, MIGRACJE ZAROBKOWE,?

10. ZDROWIE PUBLICZNE – SŁUŻBA ZDROWIA I JEJ KRYZYS, STAN ZDROWIA POLAKÓW, NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ, WALKA Z OTYŁOSCIĄ DZIECI, E-PACJENT, PRYWATYZACJA SŁUŻBY ZDROWIA, CZY POLACY SĄ FIT?

11. EDUKACJA, NAUKA I SZKOLNICTWO WYŻSZE – TYPY I FUNKCJE EDUKACJI, NIEROWNOŚCI EDUKACYJNE, CECHY SYSTEMU EDUKACYJNEGO W POLSCE, NIŻ DEMOGRAFICZNY I JEGO KONSEKWENCJE, ZMIANY NA UCZELNIACH WYŻSZYCH, 6-LATKI W SZKOLE, CZY LIKWIDACJA GIMANZJÓW BYŁA POTRZEBNA?

12. SPOŁECZEŃSTWO INFORMACYJNE – CECHY SPOŁECZEŃŚTWA INFORMACYJNEGO I JEGO BUDOWA W POLSCE, DOSTĘP DO INTERNETU W POLSCE, BEZPIECZEŃSTWO W SIECI, MOWA NIENAWIŚCI, WYKLUCZENIE CYFROWE

13. MEDIATYZACJA ŻYCIA SPOŁECZNEGO – CELEBRYTYZACJA, MEDIATYZACJA CODZIENNOŚCI, MEDIATYZACJA ŻAŁOBY SMOLEŃSKIEJ, (SOCIAL)MEDIATYZACJA, INFLUENCERZY, FAKE NEWS, PATOSTREAMING, FoMO, CZY MOŻNA ŻYĆ BEZ MEDIÓW?

14. KULTURA POLAKÓW – CZAS WOLNY POLAKÓW: MUZYKA, FILM, KSIĄŻKA, SZTUKA, KULINARIA, CZY KULTURA DZIELI POLAKÓW?

15. PODSUMOWANIE ZAJĘĆ. KOLOKWIUM

Andrejczuk M. 2017. Prekariat a pokolenie Y. Zjawisko preryjności młodych pracowników. „Kultura i Rozwój” 2(3).

Bieńkowska I., M. Kitlińska-Król. 2017. Rodzina w świetle danych demograficznych w Polsce i w Europie. „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej Organizacja i Zarządzanie” 112.

Brzeziński K. 2020. Niechciane prawo do miasta? – kilka uwag o pozorności i uwarunkowaniach partycypacji w Polsce. „Studia Regionalne i Lokalne” 2(80).

Czakon P. 2016. Zaangażowani czy obojętni? Aktywność społeczna i polityczna młodych Polaków. „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej: Organizacja i Zarządzanie” 95.

Czerski W.M. 2020. Wykluczenie cyfrowe jednym z problemów edukacji doby cyfrowej. „Rozprawy Społeczne” 14(3).

Domański H. 2017. Związek wyników egzaminu maturalnego z pochodzeniem społecznym i regułami merytokracji. „Edukacja” 3(142).

Domański H. 2020. Ruchliwość społeczna i wzory zawierania małżeństw w Polsce. „Studia BAS” 2(62).

Dziekan J. 2018. Od rytuału do konfliktu: mediatyzacja żałoby posmoleńskiej. Gdańsk: Katedra Wyd. Naukowe.

Gaszcz M. 2018. Rola programu Rodzina 500+ w procesie redukcji zagrożenia ubóstwem i wykluczeniem społecznym w Polsce. „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”.

Giza A., Sikorska M. (red.). Współczesne społeczeństwo polskie. Warszawa: PWN.

Gutowska K., P. Kwieciński. 2016. Wartości związane z żywnością i żywieniem młodych Polaków aktywnych zawodowo o stabilnej sytuacji finansowej. „Handel wewnętrzny” 6(365).

Janicka K., K.M. Słomczyński. 2014. Struktura społeczna w Polsce. Klasowy wymiar nierówności. CEJSH vol. 63 (LXIII).

Korycki M. 2017. Alternatywne techniki głosowania a frekwencja wyborcza. „Studia Wyborcze” XIII.

Leśniowska-Gontarz M. 2017. Wzrost wydatków na ochronę zdrowia a perspektywa rozwoju prywatnego sektora. „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie” XI.

Łuszczyszyn A., A. Chołodecka. 2016. Nierówności i rozwarstwienie społeczne jako dylematy społeczeństwa zdolnego do przetrwania. „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” 443

Musiał-Malago M. 2017. Przestrzenne zróżnicowanie kurczenia się miast w Polsce. „Prace naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” 467.

Szlendak T., K. Olechnicki. 2017. Nowe praktyki kulturowe Polaków. Megaceremoniały i subświaty. Warszawa: PWN.

- obecność na zajęciach

- aktywność na zajęciach

- prezentacja multimedialna

- kolokwium

W celu zaliczenia przedmiotu każdy musi zdobyć punkty z wszystkich trzech elementów (aktywność, prezentacja, kolokwium).

nie dotyczy