Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Komunikowanie międzykulturowe

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 2401-D-S2-2-KM
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0318) Interdyscyplinarne programy i kwalifikacje związane z naukami społecznymi Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Komunikowanie międzykulturowe
Jednostka: Instytut Badań Informacji i Komunikacji
Grupy: Dziennikarstwo i komunikacja społeczna II rok s2
Punkty ECTS i inne: 6.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Wymagania wstępne:

Znajomość zagadnień z zakresu komunikacji społecznej.

Rodzaj przedmiotu:

przedmiot obowiązkowy

Całkowity nakład pracy studenta:

Udział w wykładach - 30 h

Przygotowanie się do egzaminu (lektura opracowań, notatek itp.) - 120 h (2 ECTS).


Efekty uczenia się - wiedza:

student definiuje najważniejsze pojęcia z zakresu komunikowania międzykulturowego

Efekty uczenia się - umiejętności:

student identyfikuje bariery komunikacyjne w kontekście KM i objaśnia sposoby ich przezwyciężania;


student identyfikuje poziomy KM, wyjaśnia różnice między nimi, wskazuje czynniki determinujące porozumienie;


student wymienia i objaśnia wymiary kultury według koncepcji G. i G. Hofstede


student analizuje zawartość mediów masowych pod kątem ich roli w promowaniu dialogu między kulturami

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne:

student komunikuje się w środowisku wielokulturowym i międzynarodowym, zdobywa kompetencje społeczne czyniące go aktywną jednostką w warunkach globalizacji

student utrwala postawę szacunku dla tego, co odmienne i różne od kultury przezeń reprezentowanej

Metody dydaktyczne eksponujące:

- wystawa

Metody dydaktyczne podające:

- opis
- opowiadanie
- pogadanka
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy

Metody dydaktyczne poszukujące:

- doświadczeń
- giełda pomysłów
- obserwacji
- studium przypadku

Metody dydaktyczne w kształceniu online:

- metody odnoszące się do autentycznych lub fikcyjnych sytuacji
- metody rozwijające refleksyjne myślenie
- metody służące prezentacji treści
- metody wymiany i dyskusji

Skrócony opis:

Kluczowe zagadnienia:

kultura a komunikacja;

wielokulturowość a multikulturalizm;

etnocentryzm, policentryzm, europocentryzm, akulturacja, asymilacja

komunikacja międzykulturowa; kody i zaprogramowanie kulturowe

obszary kultury ("diagram cebuli") i wymiary kultury wg Hofstede

kultury narodowe w perspektywie komunikacyjnej;

bariery w komunikowaniu (np. stereotypy, wymiary kultury, resentymenty);

zjawisko szoku kulturowego;

rola komunikacji językowej i niewerbalnej w KM.

Bardziej szczegółowo omawiam

Zachodni a:

-arabski kod kulturowy

kod kulturowy wybranych państw Afryki

- kod kulturowy Gruzji, Armenii, Azerbejdżanu i Iranu

-kazachski kod kulturowy

-japoński kod kulturowy

-rosyjski kod kulturowy

Cel zajęć:

wprowadzenie studentów w problematykę komunikacji międzykulturowej;

wyposażenie studentów w narzędzia umożliwiające skuteczne komunikowanie się w środowisku międzykulturowym i/lub międzynarodowym.

Pełny opis:

Wybrane aspekty komunikacji niewerbalnej jako czynniki charakteryzujące przedstawicieli różnych kultur. Wykorzystanie czasu jako jeden z aspektów kodu kulturowego. Wpływ dystansu i relacji przestrzennych na porozumienie. kultury kolektywistyczne i indywidualistyczne - zderzenie dwóch różnych mentalności i odmiennych systemów wartości jako sytuacja komunikacyjna.

Pluralizm kulturowy – nowe zjawisko czy problem stary jak świat? Wielokulturowość jako trwałe zjawisko społeczne; multikulturalizm jako współczesny polityczny projekt równouprawnienia kultur w teorii i praktyce. Globalizacja i lokalność jako tło przemian stosunków kulturowych we współczesnym świecie.

Różnice kulturowe: wymiary kultury wg Geerta Hofstede. Inne ujęcia różnic kulturowych. Kategoria charakteru narodowego. Polacy a kompetencje komunikacyjne.

Determinanty komunikacji międzykulturowej. Wpływ stereotypów, uprzedzeń itp. na komunikację między Polakami a innymi nacjami (kulturami narodowymi).

Komunikacja międzykulturowa: zjawisko szoku kulturowego.

Adaptacja, asymilacja, integracja, marginalizacja jako sposoby przystosowania się mniejszości do grupy dominującej w państwach wieloetnicznych.

kultury o dużym i małym stopniu niepewności.

kultury ceremonialne i ich kody kulturowe (na wybranych przykładach)

kultury o dużym i małym dystansie władzy, możliwe problemy w komunikacji i porozumieniu

Narodowy design, narodowy branding (na wybranych przykładach).

Różnice kulturowe i "obcy" w polskich mediach masowych: pogoń za sensacją czy wrota tolerancji? Rola mediów w kreowaniu dialogu między kulturami. Mediatyzacja fenomenu wielokulturowości. Gatunki medialne promujące dialog międzykulturowy (space opera, np. "Star Trek"; seriale TV, np. "Shogun", "Doktor Quinn" i "Ranczo"; film fabularny, np. "Dzień gniewu", "Django", "Ostatni Mohikanin" i in.; talk-show w telewizji; film dokumentalny; reportaż podróżniczy). Tzw. media kobiece (prasa, kanały telewizyjne, oferta programowa).

Przełamywanie barier w komunikacji międzykulturowej.

Literatura:

J. Mikułowski-Pomorski, Jak narody porozumiewają się ze sobą w komunikacji międzykulturowej i komunikowaniu medialnym;

M. Chutnik, Szok kulturowy. Przyczyny, konsekwencje, przeciwdziałanie;

M. Peisert, Nazwy narodowości i ras we współczesnej polszczyźnie, [w:] Język a kultura. Potoczność w języku i kulturze, Wrocław 1992, s. 209-223;

G. Hofstede, G. I .Hofstede, Kultury i organizacje. Zaprogramowanie umysłu;

E. Wąsikiewicz-Firlej, The concept of ‘culture’ in communication studies, [w:] Społeczeństwo – kultura – język. W stronę interakcyjnej architektury komunikacji, red. S. Puppel, Poznań 2007, s.115 -146;

S. P. Morreale i in., Komunikacja między ludźmi. Motywacja, wiedza i umiejętności.

C. Baylon, X. Mignot, Komunikacja, tłum. M. Sowa, Kraków 2008.

A. Śliz, M. S. Szczepański (red.), Wielokulturowość: konflikt czy koegzystencja?, Warszawa 2011.

T. Wallas (red.), Narody i stereotypy, Kraków 1994.

J. Bielska-Krawczyk, S, Kołos, M. Mateja (red.), Obrazy dookoła świata, Toruń 2013.

J. Łotman, Rosja i znaki. Kultura szlachecka w wieku XVIII i na początku XIX, Warszawa 2011.

A. de Lazari, Polskie i rosyjskie problemy z rosyjskością, Łodź 2009.

I. Kabzińska, O kulturze "polskiej nacji", kulturze narodowej..., "Etnografia Polska" 1996, z. 1-2, http://cyfrowaetnografia.pl/Content/1461/Strony+od+EP_XL-12_Kabzi%C5%84ska.pdf.

E. Lewandowski, Oto Polak, "Polityka" 19.04.2007, http://www.polityka.pl/spoleczenstwo/niezbednikinteligenta/216105,1,co-wiemy-o-charakterze-polakow.read.

M. Firlej, Językowy obraz Żyda w prasie prawicowej w świetle wybranych słów kluczowych, "Zesz. Prasoznawcze" 2007, nr 3-4, s. 53-72.

M. Golka, Socjologia kultury, Warszawa 2007.

M. Kula, Multi-problem, http://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/swiat/1522063,1,czy-idea-wielokulturowych-panstw-juz-upadla.read

L. Dyczewski (red.), Kultura grup mniejszościowych i marginalnych, Lublin 2006.

R. Szwed, L. Dyczewski, J. Szulich-Kałuża (red.), Odmiany tożsamości, Lublin 2010.

L. Dyczewski, K. Jurek (red.), Tożsamość w wielokulturowym kontekście, Lublin 2013.

I Massaka, "Szczegóły. Rzecz o Gruzji", Białystok 2022.

R. Kapuściński, Heban.

M. K Nydell, Zrozumieć Arabów, 2001.

K. Pluta, Dubajski savoir-vivre. Poradnik życia w Dubaju, 2019.

A. Chrobak, Beduinki na instagramie, Moje życie w Emiratach, Kraków 2016

A. Chrobak, Fashionistki zrzucają czadory. Moje odkrywanie Iranu, Kraków

2018

B. Lafayette De Mente, Japoński kod kulturowy, Kraków 2021

J Bator, Japoński wachlarz.

Filmy fabularne, dokumentalne, reportaże TV itp.

Metody i kryteria oceniania:

Formą zaliczenia wykładu jest egzamin pisemny. Na prośbę studentów możliwy jest egzamin w terminie O przed rozpoczęciem sesji egzaminacyjnej, ale wówczas traktowany jest on jak egzamin w terminie pierwszym.

Praktyki zawodowe:

Nie dotyczy.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2021/22" (zakończony)

Okres: 2022-02-21 - 2022-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Marcin Lisiecki
Prowadzący grup: Marcin Lisiecki
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Egzamin
Uwagi:

Materiały dydaktyczne niezbędne do zaliczenia przedmiotu znajdują się na platformie Moodle. Pozostałe treści zostaną zawarte w prezentacjach i komentarzach wyrażonych podczas wykładów. Jedynie opracowanie własne wybranego tematu wymaga sięgnięcia do literatury wskazanej w sylabusie lub uzupełniającej.

Część zajęć odbędzie się w trybie e-learningu.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2022/23" (zakończony)

Okres: 2023-02-20 - 2023-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Iwona Massaka
Prowadzący grup: Iwona Massaka
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Wykład obejmuje podstawowe pojęcia i zagadnienia z zakresu komunikacji kulturowej w tym:

- zjawisko kodów kulturowych i zaprogramowania kulturowego

- mentalności jako pochodnej naturalnej identyfikacji z określonym w rodzimej przestrzeni kulturowej kodem.

- relatywizm kulturowy

- etnocentryzm

- zagadnienie multikulturowości

- europocentryzm

- bariery w komunikacji międzykulturowej

- stereotypy i resentymenty w kontekście komunikacji międzykulturowej

- zjawisko szoku kulturowego

Pełny opis:

Problematykę komunikacji międzykulturowej i warunków jej dobrego przebiegu przedstawiam w cyklu wykładów problemowych (z elementami konwersatorium) proponując jej ujęcie w kluczu Wschód-Zachód ( w rozumieniu geopolitycznym). Poszczególne zagadnienia ilustrowane są przykładami typowych sposobów myślenia i zachowań przedstawicieli państw byłego ZSRR, współczesnej FR i Ukrainy, państw Kaukazu i Afryki Środkowej, państw arabskich, Europy środkowej i zachodniej, USA i Japonii).

W opisie stosuję m. in. model G Hofstede (obszary i wymiary kultury) oraz J. Mola (tzw. trójkąt kulturowy).

Literatura:

J. Mikułowski-Pomorski, Jak narody porozumiewają się ze sobą w komunikacji międzykulturowej i komunikowaniu medialnym;

M. Chutnik, Szok kulturowy. Przyczyny, konsekwencje, przeciwdziałanie;

M. Peisert, Nazwy narodowości i ras we współczesnej polszczyźnie, [w:] Język a kultura. Potoczność w języku i kulturze, Wrocław 1992, s. 209-223;

G. Hofstede, G. I .Hofstede, Kultury i organizacje. Zaprogramowanie umysłu;

E. Wąsikiewicz-Firlej, The concept of ‘culture’ in communication studies, [w:] Społeczeństwo – kultura – język. W stronę interakcyjnej architektury komunikacji, red. S. Puppel, Poznań 2007, s.115 -146;

S. P. Morreale i in., Komunikacja między ludźmi. Motywacja, wiedza i umiejętności.

C. Baylon, X. Mignot, Komunikacja, tłum. M. Sowa, Kraków 2008.

A. Śliz, M. S. Szczepański (red.), Wielokulturowość: konflikt czy koegzystencja?, Warszawa 2011.

T. Wallas (red.), Narody i stereotypy, Kraków 1994.

J. Bielska-Krawczyk, S, Kołos, M. Mateja (red.), Obrazy dookoła świata, Toruń 2013.

J. Łotman, Rosja i znaki. Kultura szlachecka w wieku XVIII i na początku XIX, Warszawa 2011.

A. de Lazari, Polskie i rosyjskie problemy z rosyjskością, Łodź 2009.

I. Kabzińska, O kulturze "polskiej nacji", kulturze narodowej..., "Etnografia Polska" 1996, z. 1-2, http://cyfrowaetnografia.pl/Content/1461/Strony+od+EP_XL-12_Kabzi%C5%84ska.pdf.

E. Lewandowski, Oto Polak, "Polityka" 19.04.2007, http://www.polityka.pl/spoleczenstwo/niezbednikinteligenta/216105,1,co-wiemy-o-charakterze-polakow.read.

M. Firlej, Językowy obraz Żyda w prasie prawicowej w świetle wybranych słów kluczowych, "Zesz. Prasoznawcze" 2007, nr 3-4, s. 53-72.

M. Golka, Socjologia kultury, Warszawa 2007.

M. Kula, Multi-problem, http://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/swiat/1522063,1,czy-idea-wielokulturowych-panstw-juz-upadla.read

L. Dyczewski (red.), Kultura grup mniejszościowych i marginalnych, Lublin 2006.

R. Szwed, L. Dyczewski, J. Szulich-Kałuża (red.), Odmiany tożsamości, Lublin 2010.

L. Dyczewski, K. Jurek (red.), Tożsamość w wielokulturowym kontekście, Lublin 2013.

I Massaka, "Szczegóły. Rzecz o Gruzji", Białystok 2022.

M. K Nydell, Zrozumieć Arabów, 2001.

K. Pluta, Dubajski savoir-vivre. Poradnik życia w Dubaju, 2019.

A. Chrobak, Beduinki na instagramie, Moje życie w Emiratach, Kraków 2016

A. Chrobak, Fashionistki zrzucają czadory. Moje odkrywanie Iranu, Kraków

2018

R. Kapuściński, Heban.

J Bator, Japoński wachlarz.

Filmy fabularne, dokumentalne, reportaże TV itp.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (w trakcie)

Okres: 2024-02-20 - 2024-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Iwona Massaka
Prowadzący grup: Iwona Massaka
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Wykład obejmuje podstawowe pojęcia i zagadnienia z zakresu komunikacji kulturowej w tym:

- zjawisko kodów kulturowych i zaprogramowania kulturowego

- mentalności jako pochodnej naturalnej identyfikacji z określonym w rodzimej przestrzeni kulturowej kodem.

- relatywizm kulturowy

- etnocentryzm

- zagadnienie multikulturowości

- europocentryzm

- bariery w komunikacji międzykulturowej

- stereotypy i resentymenty w kontekście komunikacji międzykulturowej

- zjawisko szoku kulturowego

Pełny opis:

Problematykę komunikacji międzykulturowej i warunków jej dobrego przebiegu przedstawiam w cyklu wykładów problemowych (z elementami konwersatorium) proponując jej ujęcie w kluczu Wschód-Zachód ( w rozumieniu geopolitycznym). Poszczególne zagadnienia ilustrowane są przykładami typowych sposobów myślenia i zachowań przedstawicieli państw byłego ZSRR, współczesnej FR i Ukrainy, państw Kaukazu i Afryki Środkowej, państw arabskich, Europy środkowej i zachodniej, USA i Japonii).

W opisie stosuję m. in. model G Hofstede (obszary i wymiary kultury) oraz J. Mola (tzw. trójkąt kulturowy).

Literatura:

J. Mikułowski-Pomorski, Jak narody porozumiewają się ze sobą w komunikacji międzykulturowej i komunikowaniu medialnym;

M. Chutnik, Szok kulturowy. Przyczyny, konsekwencje, przeciwdziałanie;

M. Peisert, Nazwy narodowości i ras we współczesnej polszczyźnie, [w:] Język a kultura. Potoczność w języku i kulturze, Wrocław 1992, s. 209-223;

G. Hofstede, G. I .Hofstede, Kultury i organizacje. Zaprogramowanie umysłu;

E. Wąsikiewicz-Firlej, The concept of ‘culture’ in communication studies, [w:] Społeczeństwo – kultura – język. W stronę interakcyjnej architektury komunikacji, red. S. Puppel, Poznań 2007, s.115 -146;

S. P. Morreale i in., Komunikacja między ludźmi. Motywacja, wiedza i umiejętności.

C. Baylon, X. Mignot, Komunikacja, tłum. M. Sowa, Kraków 2008.

A. Śliz, M. S. Szczepański (red.), Wielokulturowość: konflikt czy koegzystencja?, Warszawa 2011.

T. Wallas (red.), Narody i stereotypy, Kraków 1994.

J. Bielska-Krawczyk, S, Kołos, M. Mateja (red.), Obrazy dookoła świata, Toruń 2013.

J. Łotman, Rosja i znaki. Kultura szlachecka w wieku XVIII i na początku XIX, Warszawa 2011.

A. de Lazari, Polskie i rosyjskie problemy z rosyjskością, Łodź 2009.

I. Kabzińska, O kulturze "polskiej nacji", kulturze narodowej..., "Etnografia Polska" 1996, z. 1-2, http://cyfrowaetnografia.pl/Content/1461/Strony+od+EP_XL-12_Kabzi%C5%84ska.pdf.

E. Lewandowski, Oto Polak, "Polityka" 19.04.2007, http://www.polityka.pl/spoleczenstwo/niezbednikinteligenta/216105,1,co-wiemy-o-charakterze-polakow.read.

M. Firlej, Językowy obraz Żyda w prasie prawicowej w świetle wybranych słów kluczowych, "Zesz. Prasoznawcze" 2007, nr 3-4, s. 53-72.

M. Golka, Socjologia kultury, Warszawa 2007.

M. Kula, Multi-problem, http://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/swiat/1522063,1,czy-idea-wielokulturowych-panstw-juz-upadla.read

L. Dyczewski (red.), Kultura grup mniejszościowych i marginalnych, Lublin 2006.

R. Szwed, L. Dyczewski, J. Szulich-Kałuża (red.), Odmiany tożsamości, Lublin 2010.

L. Dyczewski, K. Jurek (red.), Tożsamość w wielokulturowym kontekście, Lublin 2013.

I Massaka, "Szczegóły. Rzecz o Gruzji", Białystok 2022.

M. K Nydell, Zrozumieć Arabów, 2001.

K. Pluta, Dubajski savoir-vivre. Poradnik życia w Dubaju, 2019.

A. Chrobak, Beduinki na instagramie, Moje życie w Emiratach, Kraków 2016

A. Chrobak, Fashionistki zrzucają czadory. Moje odkrywanie Iranu, Kraków

2018

R. Kapuściński, Heban.

J Bator, Japoński wachlarz.

Filmy fabularne, dokumentalne, reportaże TV itp.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0-1 (2024-04-02)