Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Statystyczna analiza danych

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 2401-K-S1-1-SAD
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0228) Interdyscyplinarne programy i kwalifikacje związane z naukami humanistycznymi Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Statystyczna analiza danych
Jednostka: Katedra Kognitywistyki
Grupy: Kognitywistyka -s1 - 1 rok
Modułk MK_8 - przedmioty uzupełniające z I stopnia
Punkty ECTS i inne: 5.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Wymagania wstępne:

Podstawowe wiadomości z zakresu metodologii badań.

Rodzaj przedmiotu:

kanon

Całkowity nakład pracy studenta:

Całkowity nakład pracy wynosi:

- godziny realizowane z udziałem nauczyciela: 60 h/ 2 punkty ECTS

- praca indywidualna studenta (przygotowanie się do kolokwiów, zadania domowe): 35 h/ 1,5 punktu ECTS

- przygotowanie się do egzaminu: 35 h/ 1,5 punktu ECTS

Razem: 130 h, 5 punkty ECTS


Efekty uczenia się - wiedza:

Zna podstawowe narzędzia analizy statystycznej w zakresie statystyki opisowej oraz wnioskowania statystycznego, zna zastosowanie poszczególnych statystyk i testów statystycznych. Zna i rozumie pojęcia stosowane w metodologii i statystyce. Rozumie różnice między modelem korelacynym i eksperymentalnym. Posiada wiedzę w zakresie oceny istotności statystycznej wyniku analizy oraz błędów wnioskowania statystycznego.

Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia – wiedza: K_W02,

K_W04, K_W05, K_W07, K_W11, K_W12,K_W13, K_W14, K_W15, K_W16.

Efekty uczenia się - umiejętności:

Potrafi zastosować zdobyta wiedzę w analizie danych uzyskanych w badaniach, np. obliczyć (zarówno metodą tradycyjną z uzyciem wzorów jak i przy użyciu programu do analizy danych SPSS) podstawowe statystyki opisowe, wykonać testy statystyyczne w celu zweryfikowania hipotez, zinterpretować wyniki takiej analizy, sformułowac wnioski. Potrafi dobrać odpowiednie testy statystyczne do postawionych hipotez i dostepnych danych. Wykazuje się umiejętnością poprawnego odczytania wyniku w raporcie programu do analizy danych oraz przygotowania ilustracji graficznej.

Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia – umiejętności: K_U01, K_U03, K_U04, K_U05, K_U07, K_U09, K_U11, K_U14.

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne:

-

Metody dydaktyczne:

- wykład informacyjny,

- wykład konwersatoryjny,

- ćwiczenia w zakresie rozwiązywania zadań,

- ćwiczenia w pracy z programem do analiz statystycznych

Metody dydaktyczne podające:

- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy

Metody dydaktyczne poszukujące:

- ćwiczeniowa
- seminaryjna

Skrócony opis:

Celem ćwiczeń jest zapoznanie z podstawowymi narzędziami statystycznymi używanymi na poszczególnych etapach analizy danych uzyskanych w badaniach oraz umiejętność pracy z programem komputerowym, który umożliwia praktyczne używanie

poznanych narzędzi i graficzne prezentowanie otrzymanych wyników.

Celem wykładów jest zapoznanie z podstawowymi terminami, którymi posługujemy się w statystyce i metodologii badań oraz najważniejszymi testami statystycznymi i umiejętność obliczania podstawowych statystyk (statystyki opisowe,

współczynniki korelacji) jak również interpretacja uzyskanych wyników i ich graficznej prezentacji. Treści przekazywane na wykładach nawiązują bardzo bezpośrednio do materiału

realizowanego na ćwiczeniach, aby studenci wiedzieli jaki jest cel i uzasadnienie stosowania poszczególnych narzędzi statystycznych oraz jaka matematyczna „kuchnia” stoi za obliczeniami wykonywanymi automatycznie przez program SPSS.

Pełny opis:

Celem wykładów jest zapoznanie z podstawowymi terminami, którymi posługujemy się w statystyce i metodologii badań oraz najważniejszymi testami statystycznymi używanymi w poszczególnych etapach analizy danych uzyskanych w badaniach oraz umiejętność obliczania podstawowych statystyk (statystyki opisowe, współczynniki korelacji) jak również interpretacja uzyskanych wyników i ich graficznej prezentacji.

Plan wykładów:

Blok I

1. Proces badawczy w naukach społecznych (psychologia, socjologia, kognitywistyka)

2. Konceptualizacja i operacjonalizacja

3. Zmienne, hipo(tezy)

4.Poziomy pomiaru

5. Skala Guttmana i skala Likerta

6. Liczby mają znaczenie

Blok 2

1. Statystyki opisowe. Miary tendencji centralnej, miary dyspersji

2. Asymetria i zmienność

Blok 3

1. Dobór próby. Wprowadzenie

2. Metody (nie)losowe

3. Losowania warstwowe i grupowe

4. Metody niereprezentatywne

Blok 4

1. Tabele zależności - wprowadzenie

2. Tabele 2x2

3. Tabele NxN (skale nominalne)

4. Tabele NxN (skale porządkowe)

5. Test Chi-kwadrat

6. Miary sił zależności

Blok 5

1. Prawdopodobieństwo - zagadnienia wstępne

2. Rozkład normalny

3. Testowanie hipotez statystycznych

4. Rozkład średnich z prób. Centralne twierdzenie graniczne

5. Rozkład t Studenta

6. testowanie dla frakcji. estymacja przedziałowa

Blok 6

1. Regresja - wprowadzenie

2. Korelacja i regresja

3. Regresja - gdy nie są spełnione warunki stosowalności (testy nieparametryczne)

Blok 7

1. Testy dla dwóch prób zależnych (parametryczne i nieparametryczne)

2. Homogeniczność wariancji

3. Testy dla dwóch prób niezależnych (parametryczne i nieparametryczne)

Blok 8

1. ANOVA - wprowadzenie

2. ANOVA - procedura wykonywania

3. Testy post-hoc

4. Nieparametryczne odpowiedniki ANOVA

Blok 9

1. Eksperyment - tematyka i podstawowe problemy

2. Schematy eksperymentalne

3. Dobór próby w eksperymentach

4. Źródła nietrafności wewnętrznej

5. Źródła nietrafności zewnętrznej

6. Eksperyment naturalny

Blok 10

1. Wywiady i ankiety

2. Sytuacja wywiadu

3. Budowa narzędzi/ budowa pytań

4. Socjometria

Blok 11

1. Etyka w badaniach

2. Prezentacja materiałów statystycznych - raporty końcowe

Po ukończeniu semestru wykładów ze statystyki student powinien:

- umieć zaplanować badanie, w tym prawidłowo skonstruować narzędzia umożliwiające późniejsza analizę statystyczna

- znać i rozumieć podstawowe pojęcia, którymi posługuje się współczesna nauka empiryczna w zakresie statystyki i metodologii,

- wykonać obliczenia dotyczące podstawowych statystyk opisowych i współczynników związku między zmiennymi i zinterpretować ich wartości.

Ponieważ wprowadzenie pojęć dotyczących statystyk opisowych oraz testów statystycznych jest treścią wykładów ze statystyki, na zajęciach laboratoryjnych prowadzący ograniczą się jedynie do krótkiego wprowadzenia teoretycznego na początku każdego bloku tematycznego (temu będą służyć także materiały dla studentów opracowane przez prowadzącą). Główny nacisk natomiast zostanie położony na praktycznym ćwiczeniu obliczeń statystycznych z użyciem poszczególnych narzędzi statystycznych w programie SPSS. Ćwiczenia te opierać się będą na przygotowanych uprzednio przez prowadzącą przykładach/zadaniach z użyciem

danych liczbowych (lub opisowych) reprezentujących pomiary różnych typów zmiennych z

jakimi można się spotkać w naukach empirycznych. Ćwiczenia będą polegały na prezentowaniu przez prowadzącego określonej funkcji w programie, po którym studenci będą na innych przykładach trenować posługiwanie się tą funkcją. Po ukończeniu semestru laboratoriów ze statystyki student powinien umieć:

- samodzielnie wprowadzić dane uzyskane z badań do arkusza/edytora danych SPSS, określić typy zmierzonych zmiennych i opisać je,

- następnie przeprowadzić analizy statystyczne używając statystyk opisowych i innych narzędzi statystycznych – odpowiednich dla każdego typu kontrolowanej zmiennej (umiejętność doboru odpowiednich narzędzi)

- i wreszcie na koniec: poprawnie zinterpretować uzyskany wynik analiz statystycznych.

Literatura:

LITERATURA PODSTAWOWA:

Bedyńska, S., Brzezicka, A. (red.) (2007). Statystyczny drogowskaz. Praktyczny poradnik analizy danych w naukach społecznych na przykładach z psychologii. Warszawa: Akademica

Bedyńska, S., Cypryańska, M. (red.) (2012). Statystyczny drogowskaz 1. Praktyczne wprowadzenie do wnioskowania statystycznego. Warszawa: Akademica

Ferguson, G. A., Takane, Y. (2004). Analiza statystyczna w psychologii i pedagogice. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Brzeziński, J. (2004). Metodologia badań psychologicznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Francuz, P., Mackiewicz, R. (2005). Liczby nie wiedzą skąd pochodzą. Przewodnik po metodologii i statystyce nie tylko dla psychologów. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Stanisz, A. (2007). Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL na przykładach z medycyny. Tom 1. Statystyki podstawowe. Kraków: StatSoft Polska.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:

Brzeziński J., Stachowski R. (1984). Zastosowanie analizy wariancji w eksperymentalnych badaniach psychologicznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Górniak J., Wachnicki J. (2000). SPSS for Windows. Pierwsze kroki w analizie danych. Kraków: SPSS Polska.

Stanisz, A. (2007). Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL na przykładach z medycyny. Tom 2. Modele liniowe i nieliniowe. Kraków: StatSoft Polska.

Stanisz, A. (2007). Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL na przykładach z medycyny. Tom 3. Analizy wielowymiarowe. Kraków: StatSoft Polska.

Efekty uczenia się:

Wykłady:

Znajomość i rozumienie podstawowych terminów w statystyce (próba, populacja, zmienne, skale pomiaru, rozkład wartości zmiennej, korelacja, opis statystyczny, wnioskowanie statystyczne)

• Znajomość najważniejszych narzędzi statystycznych służących do opisu statystycznego danych oraz ich analizy;

• Umiejętność doboru odpowiednich (właściwych) narzędzi statystycznych w zależności od typu zmiennych (skal pomiaru), liczebności prób oraz charakterystyki rozkładu wartości zmiennych;

• Poprawne formułowanie wniosków w oparciu o wyniki analiz lub obserwację rozkładu wartości zmiennej (zmiennych)

• Umiejętność formułowania nowych pytań badawczych i hipotez na bazie zebranych danych, testowania ich i odnoszenia ich do uzyskanych wcześniej wyników

Ćwiczenia:

Umiejętność praktycznego zastosowania pakietu SPSS w celu wprowadzenia do arkusza zebranych w badaniach danych, opracowania ich, utworzenia zmiennych, wykonania analiz i interpretacji ich wyników;

• Znajomość najważniejszych narzędzi statystycznych służących do opisu statystycznego danych oraz ich analizy;

• Umiejętność doboru odpowiednich (właściwych) narzędzi statystycznych w zależności od typu zmiennych (skal pomiaru), liczebności prób oraz charakterystyki rozkładu wartości zmiennych;

• Graficzne prezentowanie rozkładów wartości zmiennej, częstości poszczególnych wartości, itd.

• Poprawne formułowanie wniosków w oparciu o wyniki analiz lub obserwację rozkładu wartości zmiennej (zmiennych)

• Umiejętność formułowania nowych pytań badawczych i hipotez na bazie zebranych danych, testowania ich i odnoszenia ich do uzyskanych wcześniej wyników

Metody i kryteria oceniania:

Wykłady:

Egzamin pisemny - problemy, zdania do rozwiązania, interpretacja wyników "wydruków" analiz statystycznych wykonanych w programie SPSS. Próg zaliczenia to 50% maksymalnej liczby punktów. Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest zaliczenie laboratoriów ze statystyki.

Ćwiczenia: Obecność na zajęciach.

• Ocena końcowa = średnia ocen uzyskanych z czterech kolokwiów cząstkowych lub – w razie uzyskania oceny niedostatecznej (niepisania 3 lub 4 kolokwiów) – zaliczenie kolokwium całościowego.

Kolokwia będą składać się z zadań, które będą wymagały wykazania się umiejętnością posługiwania się narzędziami statystycznymi w pakiecie SPSS i interpretowania wyników analiz. Punkty za zadania będą przyznawane zarówno za prawidłowy wybór

testu statystycznego i podanie wyniku analizy oraz (niezależnie) za interpretację wyniku, tak aby student mógł otrzymać ocenę za wykazanie się przyswojoną partią materiału.

• Kolokwium całościowe (lub poprawkowe kolokwia cząstkowe) będą odbywać się na ostatnich zajęciach.

Praktyki zawodowe:

-

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2021/22" (zakończony)

Okres: 2022-02-21 - 2022-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Elwira Piszczek
Prowadzący grup: Elwira Piszczek
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Celem ćwiczeń jest zapoznanie z podstawowymi narzędziami statystycznymi używanymi na poszczególnych etapach analizy danych nabycie umiejętności pracy z programem komputerowym, który umożliwia praktyczne używanie

poznanych narzędzi i graficzne prezentowanie otrzymanych wyników (SPSS).

Celem wykładów jest zapoznanie z podstawowymi terminami, którymi posługujemy się w statystyce i metodologii badań oraz najważniejszymi testami statystycznymi i umiejętność obliczania podstawowych statystyk (statystyki opisowe, współczynniki korelacji) jak również interpretacja uzyskanych wyników testów statystycznych i graficznej prezentacja danych. Treści przekazywane na wykładach nawiązują bardzo bezpośrednio do materiału realizowanego na ćwiczeniach, aby studenci wiedzieli jaki jest cel i uzasadnienie stosowania poszczególnych narzędzi statystycznych oraz jaka matematyczna „kuchnia” stoi za obliczeniami wykonywanymi automatycznie przez program SPSS.

Pełny opis:

Celem wykładów jest zapoznanie z podstawowymi terminami, którymi posługujemy się w statystyce i metodologii badań oraz najważniejszymi testami statystycznymi używanymi na poszczególnych etapach analizy danych uzyskanych w badaniach oraz umiejętność obliczania podstawowych statystyk (statystyki opisowe, współczynniki korelacji), jak również przeprowadzenie testów statystycznych i ich interpretacja, graficzna prezentacja analiz.

Plan wykładów:

Blok I

1. Proces badawczy w naukach społecznych (psychologia, socjologia, kognitywistyka)

2. Konceptualizacja i operacjonalizacja

3. Zmienne, hipo(tezy)

4.Poziomy pomiaru

5. Skala Guttmana i skala Likerta

6. Liczby mają znaczenie

Blok 2

1. Statystyki opisowe. Miary tendencji centralnej, miary dyspersji

2. Asymetria i zmienność

Blok 3

1. Dobór próby. Wprowadzenie

2. Metody (nie)losowe

3. Losowania warstwowe i grupowe

4. Metody niereprezentatywne

Blok 4

1. Tabele zależności - wprowadzenie

2. Tabele 2x2

3. Tabele NxN (skale nominalne)

4. Tabele NxN (skale porządkowe)

5. Test Chi-kwadrat

6. Miary sił zależności

Blok 5

1. Prawdopodobieństwo - zagadnienia wstępne

2. Rozkład normalny

3. Testowanie hipotez statystycznych

4. Rozkład średnich z prób. Centralne twierdzenie graniczne

5. Rozkład t Studenta

6. testowanie dla frakcji. estymacja przedziałowa

Blok 6

1. Regresja - wprowadzenie

2. Korelacja i regresja

3. Regresja - gdy nie są spełnione warunki stosowalności (testy nieparametryczne)

Blok 7

1. Testy dla dwóch prób zależnych (parametryczne i nieparametryczne)

2. Homogeniczność wariancji

3. Testy dla dwóch prób niezależnych (parametryczne i nieparametryczne)

Blok 8

1. ANOVA - wprowadzenie

2. ANOVA - procedura wykonywania

3. Testy post-hoc

4. Nieparametryczne odpowiedniki ANOVA

Blok 9

1. Eksperyment - tematyka i podstawowe problemy

2. Schematy eksperymentalne

3. Dobór próby w eksperymentach

4. Źródła nietrafności wewnętrznej

5. Źródła nietrafności zewnętrznej

6. Eksperyment naturalny

Blok 10

1. Wywiady i ankiety

2. Sytuacja wywiadu

3. Budowa narzędzi/ budowa pytań

4. Socjometria

Blok 11

1. Etyka w badaniach

2. Prezentacja materiałów statystycznych - raporty końcowe

Po ukończeniu semestru wykładów ze statystyki student powinien:

- umieć zaplanować badanie, w tym prawidłowo skonstruować narzędzia umożliwiające późniejsza analizę statystyczna

- znać i rozumieć podstawowe pojęcia, którymi posługuje się współczesna nauka empiryczna w zakresie statystyki i metodologii,

- wykonać obliczenia dotyczące podstawowych statystyk opisowych i współczynników związku między zmiennymi i zinterpretować ich wartości.

Ponieważ wprowadzenie pojęć dotyczących statystyk opisowych oraz testów statystycznych jest treścią wykładów ze statystyki, na zajęciach laboratoryjnych prowadzący ograniczą się jedynie do krótkiego wprowadzenia teoretycznego na początku każdego bloku tematycznego (temu będą służyć także materiały dla studentów opracowane przez prowadzącą). Główny nacisk natomiast zostanie położony na praktycznym ćwiczeniu obliczeń statystycznych z użyciem poszczególnych narzędzi statystycznych w programie SPSS. Ćwiczenia te opierać się będą na przygotowanych uprzednio przez prowadzącą przykładach/zadaniach z użyciem

danych liczbowych (lub opisowych) reprezentujących pomiary różnych typów zmiennych z

jakimi można się spotkać w naukach empirycznych. Ćwiczenia będą polegały na prezentowaniu przez prowadzącego określonej funkcji w programie, po którym studenci będą na innych przykładach trenować posługiwanie się tą funkcją. Po ukończeniu semestru laboratoriów ze statystyki student powinien umieć:

- samodzielnie wprowadzić dane uzyskane z badań do arkusza/edytora danych SPSS, określić typy zmierzonych zmiennych i opisać je,

- następnie przeprowadzić analizy statystyczne używając statystyk opisowych i innych narzędzi statystycznych – odpowiednich dla każdego typu kontrolowanej zmiennej (umiejętność doboru odpowiednich narzędzi)

- i wreszcie na koniec: poprawnie zinterpretować uzyskany wynik analiz statystycznych.

Literatura:

LITERATURA PODSTAWOWA:

Bedyńska, S., Brzezicka, A. (red.) (2007). Statystyczny drogowskaz. Praktyczny poradnik analizy danych w naukach społecznych na przykładach z psychologii. Warszawa: Akademica

Bedyńska, S., Cypryańska, M. (red.) (2012). Statystyczny drogowskaz 1. Praktyczne wprowadzenie do wnioskowania statystycznego. Warszawa: Akademica

Ferguson, G. A., Takane, Y. (2004). Analiza statystyczna w psychologii i pedagogice. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Brzeziński, J. (2004). Metodologia badań psychologicznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Francuz, P., Mackiewicz, R. (2005). Liczby nie wiedzą skąd pochodzą. Przewodnik po metodologii i statystyce nie tylko dla psychologów. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Stanisz, A. (2007). Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL na przykładach z medycyny. Tom 1. Statystyki podstawowe. Kraków: StatSoft Polska.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:

Brzeziński J., Stachowski R. (1984). Zastosowanie analizy wariancji w eksperymentalnych badaniach psychologicznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Górniak J., Wachnicki J. (2000). SPSS for Windows. Pierwsze kroki w analizie danych. Kraków: SPSS Polska.

Stanisz, A. (2007). Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL na przykładach z medycyny. Tom 2. Modele liniowe i nieliniowe. Kraków: StatSoft Polska.

Stanisz, A. (2007). Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL na przykładach z medycyny. Tom 3. Analizy wielowymiarowe. Kraków: StatSoft Polska.

Uwagi:

Na zajęciach obowiązują zalecenia sanitarne zgodne z aktualnymi rozporządzeniami Rektora UMK.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2022/23" (zakończony)

Okres: 2023-02-20 - 2023-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Elwira Piszczek
Prowadzący grup: Elwira Piszczek
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Celem ćwiczeń jest zapoznanie z podstawowymi narzędziami statystycznymi używanymi na poszczególnych etapach analizy danych nabycie umiejętności pracy z programem komputerowym, który umożliwia praktyczne używanie

poznanych narzędzi i graficzne prezentowanie otrzymanych wyników (SPSS).

Celem wykładów jest zapoznanie z podstawowymi terminami, którymi posługujemy się w statystyce i metodologii badań oraz najważniejszymi testami statystycznymi i umiejętność obliczania podstawowych statystyk (statystyki opisowe, współczynniki korelacji) jak również interpretacja uzyskanych wyników testów statystycznych i graficznej prezentacja danych. Treści przekazywane na wykładach nawiązują bardzo bezpośrednio do materiału realizowanego na ćwiczeniach, aby studenci wiedzieli jaki jest cel i uzasadnienie stosowania poszczególnych narzędzi statystycznych oraz jaka matematyczna „kuchnia” stoi za obliczeniami wykonywanymi automatycznie przez program SPSS.

Pełny opis:

Celem wykładów jest zapoznanie z podstawowymi terminami, którymi posługujemy się w statystyce i metodologii badań oraz najważniejszymi testami statystycznymi używanymi na poszczególnych etapach analizy danych uzyskanych w badaniach oraz umiejętność obliczania podstawowych statystyk (statystyki opisowe, współczynniki korelacji), jak również przeprowadzenie testów statystycznych i ich interpretacja, graficzna prezentacja analiz.

Plan wykładów:

Blok I

1. Proces badawczy w naukach społecznych (psychologia, socjologia, kognitywistyka)

2. Konceptualizacja i operacjonalizacja

3. Zmienne, hipo(tezy)

4.Poziomy pomiaru

5. Skala Guttmana i skala Likerta

6. Liczby mają znaczenie

Blok 2

1. Statystyki opisowe. Miary tendencji centralnej, miary dyspersji

2. Asymetria i zmienność

Blok 3

1. Dobór próby. Wprowadzenie

2. Metody (nie)losowe

3. Losowania warstwowe i grupowe

4. Metody niereprezentatywne

Blok 4

1. Tabele zależności - wprowadzenie

2. Tabele 2x2

3. Tabele NxN (skale nominalne)

4. Tabele NxN (skale porządkowe)

5. Test Chi-kwadrat

6. Miary sił zależności

Blok 5

1. Prawdopodobieństwo - zagadnienia wstępne

2. Rozkład normalny

3. Testowanie hipotez statystycznych

4. Rozkład średnich z prób. Centralne twierdzenie graniczne

5. Rozkład t Studenta

6. testowanie dla frakcji. estymacja przedziałowa

Blok 6

1. Regresja - wprowadzenie

2. Korelacja i regresja

3. Regresja - gdy nie są spełnione warunki stosowalności (testy nieparametryczne)

Blok 7

1. Testy dla dwóch prób zależnych (parametryczne i nieparametryczne)

2. Homogeniczność wariancji

3. Testy dla dwóch prób niezależnych (parametryczne i nieparametryczne)

Blok 8

1. ANOVA - wprowadzenie

2. ANOVA - procedura wykonywania

3. Testy post-hoc

4. Nieparametryczne odpowiedniki ANOVA

Blok 9

1. Eksperyment - tematyka i podstawowe problemy

2. Schematy eksperymentalne

3. Dobór próby w eksperymentach

4. Źródła nietrafności wewnętrznej

5. Źródła nietrafności zewnętrznej

6. Eksperyment naturalny

Blok 10

1. Wywiady i ankiety

2. Sytuacja wywiadu

3. Budowa narzędzi/ budowa pytań

4. Socjometria

Blok 11

1. Etyka w badaniach

2. Prezentacja materiałów statystycznych - raporty końcowe

Po ukończeniu semestru wykładów ze statystyki student powinien:

- umieć zaplanować badanie, w tym prawidłowo skonstruować narzędzia umożliwiające późniejsza analizę statystyczna

- znać i rozumieć podstawowe pojęcia, którymi posługuje się współczesna nauka empiryczna w zakresie statystyki i metodologii,

- wykonać obliczenia dotyczące podstawowych statystyk opisowych i współczynników związku między zmiennymi i zinterpretować ich wartości.

Ponieważ wprowadzenie pojęć dotyczących statystyk opisowych oraz testów statystycznych jest treścią wykładów ze statystyki, na zajęciach laboratoryjnych prowadzący ograniczą się jedynie do krótkiego wprowadzenia teoretycznego na początku każdego bloku tematycznego (temu będą służyć także materiały dla studentów opracowane przez prowadzącą). Główny nacisk natomiast zostanie położony na praktycznym ćwiczeniu obliczeń statystycznych z użyciem poszczególnych narzędzi statystycznych w programie SPSS. Ćwiczenia te opierać się będą na przygotowanych uprzednio przez prowadzącą przykładach/zadaniach z użyciem

danych liczbowych (lub opisowych) reprezentujących pomiary różnych typów zmiennych z

jakimi można się spotkać w naukach empirycznych. Ćwiczenia będą polegały na prezentowaniu przez prowadzącego określonej funkcji w programie, po którym studenci będą na innych przykładach trenować posługiwanie się tą funkcją. Po ukończeniu semestru laboratoriów ze statystyki student powinien umieć:

- samodzielnie wprowadzić dane uzyskane z badań do arkusza/edytora danych SPSS, określić typy zmierzonych zmiennych i opisać je,

- następnie przeprowadzić analizy statystyczne używając statystyk opisowych i innych narzędzi statystycznych – odpowiednich dla każdego typu kontrolowanej zmiennej (umiejętność doboru odpowiednich narzędzi)

- i wreszcie na koniec: poprawnie zinterpretować uzyskany wynik analiz statystycznych.

Literatura:

LITERATURA PODSTAWOWA:

Bedyńska, S., Brzezicka, A. (red.) (2007). Statystyczny drogowskaz. Praktyczny poradnik analizy danych w naukach społecznych na przykładach z psychologii. Warszawa: Akademica

Bedyńska, S., Cypryańska, M. (red.) (2012). Statystyczny drogowskaz 1. Praktyczne wprowadzenie do wnioskowania statystycznego. Warszawa: Akademica

Ferguson, G. A., Takane, Y. (2004). Analiza statystyczna w psychologii i pedagogice. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Brzeziński, J. (2004). Metodologia badań psychologicznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Francuz, P., Mackiewicz, R. (2005). Liczby nie wiedzą skąd pochodzą. Przewodnik po metodologii i statystyce nie tylko dla psychologów. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Stanisz, A. (2007). Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL na przykładach z medycyny. Tom 1. Statystyki podstawowe. Kraków: StatSoft Polska.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:

Brzeziński J., Stachowski R. (1984). Zastosowanie analizy wariancji w eksperymentalnych badaniach psychologicznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Górniak J., Wachnicki J. (2000). SPSS for Windows. Pierwsze kroki w analizie danych. Kraków: SPSS Polska.

Stanisz, A. (2007). Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL na przykładach z medycyny. Tom 2. Modele liniowe i nieliniowe. Kraków: StatSoft Polska.

Stanisz, A. (2007). Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL na przykładach z medycyny. Tom 3. Analizy wielowymiarowe. Kraków: StatSoft Polska.

Uwagi:

Na zajęciach obowiązują zalecenia sanitarne zgodne z aktualnymi rozporządzeniami Rektora UMK.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (w trakcie)

Okres: 2024-02-20 - 2024-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Elwira Piszczek
Prowadzący grup: Elwira Piszczek
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Celem ćwiczeń jest zapoznanie z podstawowymi narzędziami statystycznymi używanymi na poszczególnych etapach analizy danych nabycie umiejętności pracy z programem komputerowym, który umożliwia praktyczne używanie

poznanych narzędzi i graficzne prezentowanie otrzymanych wyników (SPSS).

Celem wykładów jest zapoznanie z podstawowymi terminami, którymi posługujemy się w statystyce i metodologii badań oraz najważniejszymi testami statystycznymi i umiejętność obliczania podstawowych statystyk (statystyki opisowe, współczynniki korelacji) jak również interpretacja uzyskanych wyników testów statystycznych i graficznej prezentacja danych. Treści przekazywane na wykładach nawiązują bardzo bezpośrednio do materiału realizowanego na ćwiczeniach, aby studenci wiedzieli jaki jest cel i uzasadnienie stosowania poszczególnych narzędzi statystycznych oraz jaka matematyczna „kuchnia” stoi za obliczeniami wykonywanymi automatycznie przez program SPSS.

Pełny opis:

Celem wykładów jest zapoznanie z podstawowymi terminami, którymi posługujemy się w statystyce i metodologii badań oraz najważniejszymi testami statystycznymi używanymi na poszczególnych etapach analizy danych uzyskanych w badaniach oraz umiejętność obliczania podstawowych statystyk (statystyki opisowe, współczynniki korelacji), jak również przeprowadzenie testów statystycznych i ich interpretacja, graficzna prezentacja analiz.

Plan wykładów:

Blok I

1. Proces badawczy w naukach społecznych (psychologia, socjologia, kognitywistyka)

2. Konceptualizacja i operacjonalizacja

3. Zmienne, hipo(tezy)

4.Poziomy pomiaru

5. Skala Guttmana i skala Likerta

6. Liczby mają znaczenie

Blok 2

1. Statystyki opisowe. Miary tendencji centralnej, miary dyspersji

2. Asymetria i zmienność

Blok 3

1. Dobór próby. Wprowadzenie

2. Metody (nie)losowe

3. Losowania warstwowe i grupowe

4. Metody niereprezentatywne

Blok 4

1. Tabele zależności - wprowadzenie

2. Tabele 2x2

3. Tabele NxN (skale nominalne)

4. Tabele NxN (skale porządkowe)

5. Test Chi-kwadrat

6. Miary sił zależności

Blok 5

1. Prawdopodobieństwo - zagadnienia wstępne

2. Rozkład normalny

3. Testowanie hipotez statystycznych

4. Rozkład średnich z prób. Centralne twierdzenie graniczne

5. Rozkład t Studenta

6. testowanie dla frakcji. estymacja przedziałowa

Blok 6

1. Regresja - wprowadzenie

2. Korelacja i regresja

3. Regresja - gdy nie są spełnione warunki stosowalności (testy nieparametryczne)

Blok 7

1. Testy dla dwóch prób zależnych (parametryczne i nieparametryczne)

2. Homogeniczność wariancji

3. Testy dla dwóch prób niezależnych (parametryczne i nieparametryczne)

Blok 8

1. ANOVA - wprowadzenie

2. ANOVA - procedura wykonywania

3. Testy post-hoc

4. Nieparametryczne odpowiedniki ANOVA

Blok 9

1. Eksperyment - tematyka i podstawowe problemy

2. Schematy eksperymentalne

3. Dobór próby w eksperymentach

4. Źródła nietrafności wewnętrznej

5. Źródła nietrafności zewnętrznej

6. Eksperyment naturalny

Blok 10

1. Wywiady i ankiety

2. Sytuacja wywiadu

3. Budowa narzędzi/ budowa pytań

4. Socjometria

Blok 11

1. Etyka w badaniach

2. Prezentacja materiałów statystycznych - raporty końcowe

Po ukończeniu semestru wykładów ze statystyki student powinien:

- umieć zaplanować badanie, w tym prawidłowo skonstruować narzędzia umożliwiające późniejsza analizę statystyczna

- znać i rozumieć podstawowe pojęcia, którymi posługuje się współczesna nauka empiryczna w zakresie statystyki i metodologii,

- wykonać obliczenia dotyczące podstawowych statystyk opisowych i współczynników związku między zmiennymi i zinterpretować ich wartości.

Ponieważ wprowadzenie pojęć dotyczących statystyk opisowych oraz testów statystycznych jest treścią wykładów ze statystyki, na zajęciach laboratoryjnych prowadzący ograniczą się jedynie do krótkiego wprowadzenia teoretycznego na początku każdego bloku tematycznego (temu będą służyć także materiały dla studentów opracowane przez prowadzącą). Główny nacisk natomiast zostanie położony na praktycznym ćwiczeniu obliczeń statystycznych z użyciem poszczególnych narzędzi statystycznych w programie SPSS. Ćwiczenia te opierać się będą na przygotowanych uprzednio przez prowadzącą przykładach/zadaniach z użyciem

danych liczbowych (lub opisowych) reprezentujących pomiary różnych typów zmiennych z

jakimi można się spotkać w naukach empirycznych. Ćwiczenia będą polegały na prezentowaniu przez prowadzącego określonej funkcji w programie, po którym studenci będą na innych przykładach trenować posługiwanie się tą funkcją. Po ukończeniu semestru laboratoriów ze statystyki student powinien umieć:

- samodzielnie wprowadzić dane uzyskane z badań do arkusza/edytora danych SPSS, określić typy zmierzonych zmiennych i opisać je,

- następnie przeprowadzić analizy statystyczne używając statystyk opisowych i innych narzędzi statystycznych – odpowiednich dla każdego typu kontrolowanej zmiennej (umiejętność doboru odpowiednich narzędzi)

- i wreszcie na koniec: poprawnie zinterpretować uzyskany wynik analiz statystycznych.

Literatura:

LITERATURA PODSTAWOWA:

Bedyńska, S., Brzezicka, A. (red.) (2007). Statystyczny drogowskaz. Praktyczny poradnik analizy danych w naukach społecznych na przykładach z psychologii. Warszawa: Akademica

Bedyńska, S., Cypryańska, M. (red.) (2012). Statystyczny drogowskaz 1. Praktyczne wprowadzenie do wnioskowania statystycznego. Warszawa: Akademica

Ferguson, G. A., Takane, Y. (2004). Analiza statystyczna w psychologii i pedagogice. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Brzeziński, J. (2004). Metodologia badań psychologicznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Francuz, P., Mackiewicz, R. (2005). Liczby nie wiedzą skąd pochodzą. Przewodnik po metodologii i statystyce nie tylko dla psychologów. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Stanisz, A. (2007). Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL na przykładach z medycyny. Tom 1. Statystyki podstawowe. Kraków: StatSoft Polska.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:

Brzeziński J., Stachowski R. (1984). Zastosowanie analizy wariancji w eksperymentalnych badaniach psychologicznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Górniak J., Wachnicki J. (2000). SPSS for Windows. Pierwsze kroki w analizie danych. Kraków: SPSS Polska.

Stanisz, A. (2007). Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL na przykładach z medycyny. Tom 2. Modele liniowe i nieliniowe. Kraków: StatSoft Polska.

Stanisz, A. (2007). Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL na przykładach z medycyny. Tom 3. Analizy wielowymiarowe. Kraków: StatSoft Polska.

Uwagi:

Na zajęciach obowiązują zalecenia sanitarne zgodne z aktualnymi rozporządzeniami Rektora UMK.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0-1 (2024-04-02)