Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Psychologia moralności - skąd wiemy czy coś jest dobre lub złe i jak to na nas wpływa?

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 2404-OG-PMSWCP
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0313) Psychologia Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Psychologia moralności - skąd wiemy czy coś jest dobre lub złe i jak to na nas wpływa?
Jednostka: Instytut Psychologii
Grupy: Przedmioty ogólnouniwersyteckie
Zajęcia ogólnouniwersyteckie oferowane przez WFiNS
Punkty ECTS i inne: 3.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Wymagania wstępne:

Brak

Całkowity nakład pracy studenta:

Godziny realizowane z udziałem nauczycieli ( godz.):

- udział w wykładach 30 godz.

- konsultacje z nauczycielem akademickim 10 godz.


Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta ( godz.):

- przygotowanie do egzaminu 20 godz.

- czytanie literatury 20 godz.


Łącznie: 80h (3 ECTS)

Efekty uczenia się - wiedza:

1. Student rozumie przebieg psychologicznego procesu oceny moralnej.

2. Student zna i rozumie ewolucyjne i kulturowe fundamenty psychologicznych mechanizmów oceny moralnej.

3. Student zna uwarunkowania indywidualne i sytuacyjne zachowań moralnych ludzi.

4. Student rozumie w jaki sposób różnice w zakresie intuicji moralnych przekładają się na różnice w zakresie ideologii i orientacji politycznej.

Efekty uczenia się - umiejętności:

1. Student potrafi zastosować wiedzę na temat przebiegu psychologicznego procesu oceny moralnej do analizy i zrozumienia rzeczywistych decyzji moralnych ludzi.

2. Student potrafi powiązać konkretne oceny i zachowania moralne z daną reguła (intuicją) moralną.

3. Student potrafi pokazać i wyjaśnić rolę różnic w zakresie indywidualnych systemów moralnych w aktualnych zjawiskach społecznych np. wyborach politycznych czy „wojnach kulturowych”.

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne:

1. Student przejawia większą otwartość i zrozumienie dla systemów moralnych innych osób, opartych na odmiennych,w stosunku do jego własnego, regułach (intuicjach).

2. Student ma gotowość do dyskusji na temat uwarunkowań i użyteczności społecznej różnych reguł (intuicji) moralnych.

K2: Student ma gotowość do dyskusji na temat uwarunkowań i użyteczności społecznej różnych reguł (kodów) moralnych.

Metody dydaktyczne:

Metody dydaktyczne podające:

- wykład problemowy,

- wykład informacyjny (konwencjonalny),

- wykład konwersatoryjny.


Metody dydaktyczne poszukujące:

- opis przypadku

- dyskusja

Metody dydaktyczne podające:

- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy

Metody dydaktyczne poszukujące:

- studium przypadku

Skrócony opis:

Cały kurs jest zorganizowany wokół pięciu pytań, na które stara się odpowiedzieć współczesna psychologia moralności:

1. Czy istnieje jedna reguła moralna czy też istnieje wiele, często konkurencyjnych, etyk?

2. W jaki sposób dokonujemy oceny moralnej? Jaka jest rola emocji i świadomości w tym procesie?

3. Jakie są źródła ludzkiej moralności?

4. Jakie czynniki decydują o tym, że ludzie postępują zgodnie lub niezgodnie z daną regułą moralną?

5. Jakie są konsekwencje różnic w zakresie moralności dla indywidualnych decyzji i życia społecznego?

Pełny opis:

1. Co to jest ocena moralna? Czym różni się od innych ocen jakich dokonujemy?

2. Czy istnieje jedna moralność? Monizm moralny vs. moralny pluralizm.

3. Jak dokonujemy oceny moralnej: procesy poznawcze vs. emocje. Model racjonalistyczny vs. model społeczno- intuicjonistyczny.

4. Emocje moralne i ich wpływ na ocenę moralną. Czy ludzie zmieniają swoje moralne sądy?

5. Źródła naszej moralności: uwarunkowania ewolucyjne vs. procesy socjalizacyjne i wychowawcze. Czy zwierzęta maja moralność? A jeśli tak, to czy taką samą jak ludzie?

6. Funkcja moralności.

7. Czyja krzywda jest większa czyli skąd się bierze luka empatyczna gdy reagujemy na cierpienie nieznanych nam osób?

8. Rola empatii w zachowaniu prospołecznym? Czy trzeba odczuwać empatię aby pomagać?

9. Reguła troski vs. reguła sprawiedliwości.

10. Moralność jako lojalność wobec grupy.

11. Zagadka moralności purytańskiej.

12. Oczywiste i nieoczywiste źródła naszej moralnej hipokryzji.

13. Myślenie moralne, a postępowanie moralne. Na ile moralni ludzie postępują moralnie? Indywidualne i sytuacyjne wyznaczniki zachowania moralnego.

14. Moralność, a orientacja polityczna i poglądy społeczne – istota wojen kulturowych. Odmienne wzorce systemów moralnych u społecznych konserwatystów, liberałów i libertarian.

Literatura:

Literatura podstawowa (dla wszystkich)

1. Bloom, P., (2015) To tylko dzieci. Narodziny dobra i zła. Sopot: Smak słowa.

2. Haidt, J. (2014). Prawy umysł. Sopot: Smak Słowa

3. de Waal, F. (2013). Małpy i filozofowie. Skąd pochodzi moralność? Kraków: Copernicus Center Press.

Literatura dodatkowa (dla zainteresowanych danym zagadnieniem)

1. Bersoff, D. (1999). Why Good People Sometimes Do Bad Things: Motivated Reasoning and Unethical Behavior. Personality and Social Psychology Bulletin 25,28–39.

2. Curry, O. S., Jones Chesters, M., & Van Lissa, C. J. (2019). Mapping morality with a compass: Testing the theory of ‘morality-as-cooperation’ with a new questionnaire. Journal of Research in Personality, 78, 106–124. https://doi.org/10.1016/j.jrp.2018.10.008

3. Feinberg, M., Willer, R., Antonenko, O., John, O. P. (2012). Liberating Reason From the Passions: Overriding Intuitionist Moral Judgments Through Emotion Reappraisal. Psychological Science, 23(7), 788–795. http://doi.org/10.1177/0956797611434747

4. Graham, J., Haidt, J., Koleva, S., Motyl, M., Iyer, R., Wojcik, S. P., Ditto, P. H. (2013). Moral Foundations Theory. W: Advances in Experimental Social Psychology (Vol. 47, pp. 55–130). Elsevier.

5. Graham, J., Haidt, J., Nosek, B. A. (2009). Liberals and conservatives rely on different sets of moral foundations. Journal of Personality and Social Psychology, 96(5), 1029–1046. http://doi.org/10.1037/a0015141

6. Graham, J., Nosek, B. A., Haidt, J., Iyer, R., Koleva, S., Ditto, P. H. (2011). Mapping the moral domain. Journal of Personality and Social Psychology, 101(2), 366–385. http://doi.org/10.1037/a0021847

7. Greene, J. D. (2001). An fMRI Investigation of Emotional Engagement in Moral Judgment. Science, 293(5537), 2105–2108. http://doi.org/10.1126/science.1062872

8. Greene, J.D. (2014). The cognitive neuroscience of moral judgment and decision-making. The Cognitive Neurosciences V MIT Press, Cambridge, MA.

9. Haidt, J. (2001). The emotional dog and its rational tail: A social intuitionist approach to moral judgment. Psychological Review, 108(4), 814–834. http://doi.org/10.1037/0033-295X.108.4.814

10. Haidt, J., S. Koller, Dias. M. (1993). Affect, culture, and morality, or is it wrong to eat your dog?” Journal of Personality and Social Psychology, 65, 613–28.

11. Haidt, J., Graham, J. (2009). Planet of the Durkheimians, Where Community, Authority, and Sacredness are Foundations of Morality. In J. T. Jost, A. C. Kay, H. Thorisdottir, Social and Psychological Bases of Ideology and System Justification (371–401). Oxford University Press.

12. Hofmann, W., Wisneski, D. C., Brandt, M. J., & Skitka, L. J. (2014). Morality in everyday life. Science, 345(6202), 1340–1343. https://doi.org/10.1126/science.1251560

13. Iyer, R., Koleva, S., Graham, J., Ditto, P., & Haidt, J. (2012). Understanding Libertarian Morality: The Psychological Dispositions of Self-Identified Libertarians. PLoS ONE, 7(8), e42366. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0042366

14. Schnall, S., Haidt, J., Clore, G. L., Jordan, A. H. (2008). Disgust as Embodied Moral Judgment. Personality and Social Psychology Bulletin, 34(8), 1096–1109. http://doi.org/10.1177/0146167208317771

15. Van Leeuwen, F., & Park, J. H. (2009). Perceptions of social dangers, moral foundations, and political orientation. Personality and Individual Differences, 47(3), 169–173. http://doi.org/10.1016/j.paid.2009.02.017

Metody i kryteria oceniania:

Egzamin testowy - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie minimum 60% punktów.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2021/22" (zakończony)

Okres: 2022-02-21 - 2022-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Tomasz Jarmakowski-Kostrzanowski
Prowadzący grup: Tomasz Jarmakowski-Kostrzanowski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Zaliczenie na ocenę
Skrócony opis:

Cały kurs jest zorganizowany wokół pięciu pytań, na które stara się odpowiedzieć współczesna psychologia moralności:

1. Czy istnieje jedna reguła moralna czy też istnieje wiele, często konkurencyjnych, etyk?

2. W jaki sposób dokonujemy oceny moralnej? Jaka jest rola emocji i świadomości w tym procesie?

3. Jakie są źródła ludzkiej moralności?

4. Jakie czynniki decydują o tym, że ludzie postępują zgodnie lub niezgodnie z daną regułą moralną?

5. Jakie są konsekwencje różnic w zakresie moralności dla indywidualnych decyzji i życia społecznego?

Pełny opis:

1. Co to jest ocena moralna? Czym różni się od innych ocen jakich dokonujemy?

2. Czy istnieje jedna moralność? Monizm moralny vs. moralny pluralizm.

3. Jak dokonujemy oceny moralnej: procesy poznawcze vs. emocje. Model racjonalistyczny vs. model społeczno- intuicjonistyczny.

4. Emocje moralne i ich wpływ na ocenę moralną. Czy ludzie zmieniają swoje moralne sądy?

5. Źródła naszej moralności: uwarunkowania ewolucyjne vs. procesy socjalizacyjne i wychowawcze. Czy zwierzęta maja moralność? A jeśli tak, to czy taką samą jak ludzie?

6. Funkcja moralności.

7. Czyja krzywda jest większa czyli skąd się bierze luka empatyczna gdy reagujemy na cierpienie nieznanych nam osób?

8. Rola empatii w zachowaniu prospołecznym? Czy trzeba odczuwać empatię aby pomagać?

9. Reguła troski vs. reguła sprawiedliwości.

10. Moralność jako lojalność wobec grupy.

11. Zagadka moralności purytańskiej.

12. Oczywiste i nieoczywiste źródła naszej moralnej hipokryzji.

13. Myślenie moralne, a postępowanie moralne. Na ile moralni ludzie postępują moralnie? Indywidualne i sytuacyjne wyznaczniki zachowania moralnego.

14. Moralność, a orientacja polityczna i poglądy społeczne – istota wojen kulturowych. Odmienne wzorce systemów moralnych u społecznych konserwatystów, liberałów i libertarian.

Literatura:

Literatura podstawowa (dla wszystkich)

Haidt, J. (2014). Prawy umysł. Sopot: Smak Słowa

de Waal, F. (2013). Małpy i filozofowie. Skąd pochodzi moralność? Kraków: Copernicus Center Press.

Zimbardo, Ph. (2008). Efekt Lucyfera. Dlaczego dobrzy ludzie czynią zło? Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Literatura dodatkowa (dla zainteresowanych danym zagadnieniem)

Ariely, D. (2009). Potęga irracjonalności. Literatura podstawowa (dla wszystkich)

1. Bloom, P., (2015) To tylko dzieci. Narodziny dobra i zła. Sopot: Smak słowa.

2. Haidt, J. (2014). Prawy umysł. Sopot: Smak Słowa

3. de Waal, F. (2013). Małpy i filozofowie. Skąd pochodzi moralność? Kraków: Copernicus Center Press.

Literatura dodatkowa (dla zainteresowanych danym zagadnieniem)

1. Bersoff, D. (1999). Why Good People Sometimes Do Bad Things: Motivated Reasoning and Unethical Behavior. Personality and Social Psychology Bulletin 25,28–39.

2. Curry, O. S., Jones Chesters, M., & Van Lissa, C. J. (2019). Mapping morality with a compass: Testing the theory of ‘morality-as-cooperation’ with a new questionnaire. Journal of Research in Personality, 78, 106–124. https://doi.org/10.1016/j.jrp.2018.10.008

3. Feinberg, M., Willer, R., Antonenko, O., John, O. P. (2012). Liberating Reason From the Passions: Overriding Intuitionist Moral Judgments Through Emotion Reappraisal. Psychological Science, 23(7), 788–795. http://doi.org/10.1177/0956797611434747

4. Graham, J., Haidt, J., Koleva, S., Motyl, M., Iyer, R., Wojcik, S. P., Ditto, P. H. (2013). Moral Foundations Theory. W: Advances in Experimental Social Psychology (Vol. 47, pp. 55–130). Elsevier.

5. Graham, J., Haidt, J., Nosek, B. A. (2009). Liberals and conservatives rely on different sets of moral foundations. Journal of Personality and Social Psychology, 96(5), 1029–1046. http://doi.org/10.1037/a0015141

6. Graham, J., Nosek, B. A., Haidt, J., Iyer, R., Koleva, S., Ditto, P. H. (2011). Mapping the moral domain. Journal of Personality and Social Psychology, 101(2), 366–385. http://doi.org/10.1037/a0021847

7. Greene, J. D. (2001). An fMRI Investigation of Emotional Engagement in Moral Judgment. Science, 293(5537), 2105–2108. http://doi.org/10.1126/science.1062872

8. Greene, J.D. (2014). The cognitive neuroscience of moral judgment and decision-making. The Cognitive Neurosciences V MIT Press, Cambridge, MA.

9. Haidt, J. (2001). The emotional dog and its rational tail: A social intuitionist approach to moral judgment. Psychological Review, 108(4), 814–834. http://doi.org/10.1037/0033-295X.108.4.814

10. Haidt, J., S. Koller, Dias. M. (1993). Affect, culture, and morality, or is it wrong to eat your dog?” Journal of Personality and Social Psychology, 65, 613–28.

11. Haidt, J., Graham, J. (2009). Planet of the Durkheimians, Where Community, Authority, and Sacredness are Foundations of Morality. In J. T. Jost, A. C. Kay, H. Thorisdottir, Social and Psychological Bases of Ideology and System Justification (371–401). Oxford University Press.

12. Hofmann, W., Wisneski, D. C., Brandt, M. J., & Skitka, L. J. (2014). Morality in everyday life. Science, 345(6202), 1340–1343. https://doi.org/10.1126/science.1251560

13. Iyer, R., Koleva, S., Graham, J., Ditto, P., & Haidt, J. (2012). Understanding Libertarian Morality: The Psychological Dispositions of Self-Identified Libertarians. PLoS ONE, 7(8), e42366. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0042366

14. Schnall, S., Haidt, J., Clore, G. L., Jordan, A. H. (2008). Disgust as Embodied Moral Judgment. Personality and Social Psychology Bulletin, 34(8), 1096–1109. http://doi.org/10.1177/0146167208317771

15. Van Leeuwen, F., & Park, J. H. (2009). Perceptions of social dangers, moral foundations, and political orientation. Personality and Individual Differences, 47(3), 169–173. http://doi.org/10.1016/j.paid.2009.02.017Wrocław: Wydawnictwo Dolnosląśkie.

Bersoff, D. (1999). Why Good People Sometimes Do Bad Things: Motivated Reasoning and Unethical Behavior. Personality and Social Psychology Bulletin 25,28–39.

Churchland, P.S. (2013). Moralność mózgu. Co neuronauka mówi o moralności. Kraków: Copernicus Center Press.

Feinberg, M., Willer, R., Antonenko, O., John, O. P. (2012). Liberating Reason From the Passions: Overriding Intuitionist Moral Judgments Through Emotion Reappraisal. Psychological Science, 23(7), 788–795. http://doi.org/10.1177/0956797611434747

Graham, J., Haidt, J., Koleva, S., Motyl, M., Iyer, R., Wojcik, S. P., Ditto, P. H. (2013). Moral Foundations Theory. W: Advances in Experimental Social Psychology (Vol. 47, pp. 55–130). Elsevier.

Graham, J., Haidt, J., Nosek, B. A. (2009). Liberals and conservatives rely on different sets of moral foundations. Journal of Personality and Social Psychology, 96(5), 1029–1046. http://doi.org/10.1037/a0015141

Graham, J., Nosek, B. A., Haidt, J., Iyer, R., Koleva, S., Ditto, P. H. (2011). Mapping the moral domain. Journal of Personality and Social Psychology, 101(2), 366–385. http://doi.org/10.1037/a0021847

Greene, J. D. (2001). An fMRI Investigation of Emotional Engagement in Moral Judgment. Science, 293(5537), 2105–2108. http://doi.org/10.1126/science.1062872

Greene, J.D. (2014). The cognitive neuroscience of moral judgment and decision-making. The Cognitive Neurosciences V MIT Press, Cambridge, MA.

Haidt, J. (2001). The emotional dog and its rational tail: A social intuitionist approach to moral judgment. Psychological Review, 108(4), 814–834. http://doi.org/10.1037/0033-295X.108.4.814

Haidt, J., S. Koller, Dias. M. (1993). Affect, culture, and morality, or is it wrong to eat your dog?” Journal of Personality and Social Psychology, 65, 613–28.

Haidt, J., Graham, J. (2009). Planet of the Durkheimians, Where Community, Authority, and Sacredness are Foundations of Morality. In J. T. Jost, A. C. Kay, H. Thorisdottir, Social and Psychological Bases of Ideology and System Justification (371–401). Oxford University Press.

Haidt, J., Joseph, C. (2008). The moral mind: How five sets of innate intuitions guide the development of many culture-specific virtues, and perhaps even modules. W: P. Carruthers, S. Laurence, S. Stich (red.). The Innate Mind, (Vol. 3). Oxford University Press.

Hofmann, W., Wisneski, D. C., Brandt, M. J., & Skitka, L. J. (2014). Morality in everyday life. Science, 345(6202), 1340–1343. https://doi.org/10.1126/science.1251560

Hoffman, M.L. (2006). Empatia i rozwój moralny. Gdańsk: GWP

Iyer, R., Koleva, S., Graham, J., Ditto, P., & Haidt, J. (2012). Understanding Libertarian Morality: The Psychological Dispositions of Self-Identified Libertarians. PLoS ONE, 7(8), e42366. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0042366

Kesebir, S., Haidt, J. (2010). Morality. W: S., Fiske, D., Gilbert (red.). Handbook of Social Psychology, 3-22.

Koleva, S. P., Graham, J., Iyer, R., Ditto, P. H., Haidt, J. (2012). Tracing the threads: How five moral concerns (especially Purity) help explain culture war attitudes. Journal of Research in Personality, 46(2), 184–194. http://doi.org/10.1016/j.jrp.2012.01.006

Koleva, S., Selterman, D., Kang, H., Graham, J. (w druku). Beyond Kohlberg vs. Gilligan: empathy and disgust mediate gender differences in moral judgment.

Park, J. H., Isherwood, E. (2011). Effects of concerns about pathogens on conservatism and anti-fat prejudice: are they mediated by moral intuitions? The Journal of Social Psychology, 151(4), 391–394. http://doi.org/10.1080/00224545.2010.481692

Schnall, S., Haidt, J., Clore, G. L., Jordan, A. H. (2008). Disgust as Embodied Moral Judgment. Personality and Social Psychology Bulletin, 34(8), 1096–1109. http://doi.org/10.1177/0146167208317771

Van Leeuwen, F., & Park, J. H. (2009). Perceptions of social dangers, moral foundations, and political orientation. Personality and Individual Differences, 47(3), 169–173. http://doi.org/10.1016/j.paid.2009.02.017

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2022/23" (zakończony)

Okres: 2023-02-20 - 2023-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Tomasz Jarmakowski-Kostrzanowski
Prowadzący grup: Tomasz Jarmakowski-Kostrzanowski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Zaliczenie na ocenę
Skrócony opis:

Cały kurs jest zorganizowany wokół pięciu pytań, na które stara się odpowiedzieć współczesna psychologia moralności:

1. Czy istnieje jedna reguła moralna czy też istnieje wiele, często konkurencyjnych, etyk?

2. W jaki sposób dokonujemy oceny moralnej? Jaka jest rola emocji i świadomości w tym procesie?

3. Jakie są źródła ludzkiej moralności?

4. Jakie czynniki decydują o tym, że ludzie postępują zgodnie lub niezgodnie z daną regułą moralną?

5. Jakie są konsekwencje różnic w zakresie moralności dla indywidualnych decyzji i życia społecznego?

Pełny opis:

1. Co to jest ocena moralna? Czym różni się od innych ocen jakich dokonujemy?

2. Czy istnieje jedna moralność? Monizm moralny vs. moralny pluralizm.

3. Jak dokonujemy oceny moralnej: procesy poznawcze vs. emocje. Model racjonalistyczny vs. model społeczno- intuicjonistyczny.

4. Emocje moralne i ich wpływ na ocenę moralną. Czy ludzie zmieniają swoje moralne sądy?

5. Źródła naszej moralności: uwarunkowania ewolucyjne vs. procesy socjalizacyjne i wychowawcze. Czy zwierzęta maja moralność? A jeśli tak, to czy taką samą jak ludzie?

6. Funkcja moralności.

7. Czyja krzywda jest większa czyli skąd się bierze luka empatyczna gdy reagujemy na cierpienie nieznanych nam osób?

8. Rola empatii w zachowaniu prospołecznym? Czy trzeba odczuwać empatię aby pomagać?

9. Reguła troski vs. reguła sprawiedliwości.

10. Moralność jako lojalność wobec grupy.

11. Zagadka moralności purytańskiej.

12. Oczywiste i nieoczywiste źródła naszej moralnej hipokryzji.

13. Myślenie moralne, a postępowanie moralne. Na ile moralni ludzie postępują moralnie? Indywidualne i sytuacyjne wyznaczniki zachowania moralnego.

14. Moralność, a orientacja polityczna i poglądy społeczne – istota wojen kulturowych. Odmienne wzorce systemów moralnych u społecznych konserwatystów, liberałów i libertarian.

Literatura:

Literatura podstawowa (dla wszystkich)

Haidt, J. (2014). Prawy umysł. Sopot: Smak Słowa

de Waal, F. (2013). Małpy i filozofowie. Skąd pochodzi moralność? Kraków: Copernicus Center Press.

Zimbardo, Ph. (2008). Efekt Lucyfera. Dlaczego dobrzy ludzie czynią zło? Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Literatura dodatkowa (dla zainteresowanych danym zagadnieniem)

Ariely, D. (2009). Potęga irracjonalności. Literatura podstawowa (dla wszystkich)

1. Bloom, P., (2015) To tylko dzieci. Narodziny dobra i zła. Sopot: Smak słowa.

2. Haidt, J. (2014). Prawy umysł. Sopot: Smak Słowa

3. de Waal, F. (2013). Małpy i filozofowie. Skąd pochodzi moralność? Kraków: Copernicus Center Press.

Literatura dodatkowa (dla zainteresowanych danym zagadnieniem)

1. Bersoff, D. (1999). Why Good People Sometimes Do Bad Things: Motivated Reasoning and Unethical Behavior. Personality and Social Psychology Bulletin 25,28–39.

2. Curry, O. S., Jones Chesters, M., & Van Lissa, C. J. (2019). Mapping morality with a compass: Testing the theory of ‘morality-as-cooperation’ with a new questionnaire. Journal of Research in Personality, 78, 106–124. https://doi.org/10.1016/j.jrp.2018.10.008

3. Feinberg, M., Willer, R., Antonenko, O., John, O. P. (2012). Liberating Reason From the Passions: Overriding Intuitionist Moral Judgments Through Emotion Reappraisal. Psychological Science, 23(7), 788–795. http://doi.org/10.1177/0956797611434747

4. Graham, J., Haidt, J., Koleva, S., Motyl, M., Iyer, R., Wojcik, S. P., Ditto, P. H. (2013). Moral Foundations Theory. W: Advances in Experimental Social Psychology (Vol. 47, pp. 55–130). Elsevier.

5. Graham, J., Haidt, J., Nosek, B. A. (2009). Liberals and conservatives rely on different sets of moral foundations. Journal of Personality and Social Psychology, 96(5), 1029–1046. http://doi.org/10.1037/a0015141

6. Graham, J., Nosek, B. A., Haidt, J., Iyer, R., Koleva, S., Ditto, P. H. (2011). Mapping the moral domain. Journal of Personality and Social Psychology, 101(2), 366–385. http://doi.org/10.1037/a0021847

7. Greene, J. D. (2001). An fMRI Investigation of Emotional Engagement in Moral Judgment. Science, 293(5537), 2105–2108. http://doi.org/10.1126/science.1062872

8. Greene, J.D. (2014). The cognitive neuroscience of moral judgment and decision-making. The Cognitive Neurosciences V MIT Press, Cambridge, MA.

9. Haidt, J. (2001). The emotional dog and its rational tail: A social intuitionist approach to moral judgment. Psychological Review, 108(4), 814–834. http://doi.org/10.1037/0033-295X.108.4.814

10. Haidt, J., S. Koller, Dias. M. (1993). Affect, culture, and morality, or is it wrong to eat your dog?” Journal of Personality and Social Psychology, 65, 613–28.

11. Haidt, J., Graham, J. (2009). Planet of the Durkheimians, Where Community, Authority, and Sacredness are Foundations of Morality. In J. T. Jost, A. C. Kay, H. Thorisdottir, Social and Psychological Bases of Ideology and System Justification (371–401). Oxford University Press.

12. Hofmann, W., Wisneski, D. C., Brandt, M. J., & Skitka, L. J. (2014). Morality in everyday life. Science, 345(6202), 1340–1343. https://doi.org/10.1126/science.1251560

13. Iyer, R., Koleva, S., Graham, J., Ditto, P., & Haidt, J. (2012). Understanding Libertarian Morality: The Psychological Dispositions of Self-Identified Libertarians. PLoS ONE, 7(8), e42366. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0042366

14. Schnall, S., Haidt, J., Clore, G. L., Jordan, A. H. (2008). Disgust as Embodied Moral Judgment. Personality and Social Psychology Bulletin, 34(8), 1096–1109. http://doi.org/10.1177/0146167208317771

15. Van Leeuwen, F., & Park, J. H. (2009). Perceptions of social dangers, moral foundations, and political orientation. Personality and Individual Differences, 47(3), 169–173. http://doi.org/10.1016/j.paid.2009.02.017Wrocław: Wydawnictwo Dolnosląśkie.

Bersoff, D. (1999). Why Good People Sometimes Do Bad Things: Motivated Reasoning and Unethical Behavior. Personality and Social Psychology Bulletin 25,28–39.

Churchland, P.S. (2013). Moralność mózgu. Co neuronauka mówi o moralności. Kraków: Copernicus Center Press.

Feinberg, M., Willer, R., Antonenko, O., John, O. P. (2012). Liberating Reason From the Passions: Overriding Intuitionist Moral Judgments Through Emotion Reappraisal. Psychological Science, 23(7), 788–795. http://doi.org/10.1177/0956797611434747

Graham, J., Haidt, J., Koleva, S., Motyl, M., Iyer, R., Wojcik, S. P., Ditto, P. H. (2013). Moral Foundations Theory. W: Advances in Experimental Social Psychology (Vol. 47, pp. 55–130). Elsevier.

Graham, J., Haidt, J., Nosek, B. A. (2009). Liberals and conservatives rely on different sets of moral foundations. Journal of Personality and Social Psychology, 96(5), 1029–1046. http://doi.org/10.1037/a0015141

Graham, J., Nosek, B. A., Haidt, J., Iyer, R., Koleva, S., Ditto, P. H. (2011). Mapping the moral domain. Journal of Personality and Social Psychology, 101(2), 366–385. http://doi.org/10.1037/a0021847

Greene, J. D. (2001). An fMRI Investigation of Emotional Engagement in Moral Judgment. Science, 293(5537), 2105–2108. http://doi.org/10.1126/science.1062872

Greene, J.D. (2014). The cognitive neuroscience of moral judgment and decision-making. The Cognitive Neurosciences V MIT Press, Cambridge, MA.

Haidt, J. (2001). The emotional dog and its rational tail: A social intuitionist approach to moral judgment. Psychological Review, 108(4), 814–834. http://doi.org/10.1037/0033-295X.108.4.814

Haidt, J., S. Koller, Dias. M. (1993). Affect, culture, and morality, or is it wrong to eat your dog?” Journal of Personality and Social Psychology, 65, 613–28.

Haidt, J., Graham, J. (2009). Planet of the Durkheimians, Where Community, Authority, and Sacredness are Foundations of Morality. In J. T. Jost, A. C. Kay, H. Thorisdottir, Social and Psychological Bases of Ideology and System Justification (371–401). Oxford University Press.

Haidt, J., Joseph, C. (2008). The moral mind: How five sets of innate intuitions guide the development of many culture-specific virtues, and perhaps even modules. W: P. Carruthers, S. Laurence, S. Stich (red.). The Innate Mind, (Vol. 3). Oxford University Press.

Hofmann, W., Wisneski, D. C., Brandt, M. J., & Skitka, L. J. (2014). Morality in everyday life. Science, 345(6202), 1340–1343. https://doi.org/10.1126/science.1251560

Hoffman, M.L. (2006). Empatia i rozwój moralny. Gdańsk: GWP

Iyer, R., Koleva, S., Graham, J., Ditto, P., & Haidt, J. (2012). Understanding Libertarian Morality: The Psychological Dispositions of Self-Identified Libertarians. PLoS ONE, 7(8), e42366. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0042366

Kesebir, S., Haidt, J. (2010). Morality. W: S., Fiske, D., Gilbert (red.). Handbook of Social Psychology, 3-22.

Koleva, S. P., Graham, J., Iyer, R., Ditto, P. H., Haidt, J. (2012). Tracing the threads: How five moral concerns (especially Purity) help explain culture war attitudes. Journal of Research in Personality, 46(2), 184–194. http://doi.org/10.1016/j.jrp.2012.01.006

Koleva, S., Selterman, D., Kang, H., Graham, J. (w druku). Beyond Kohlberg vs. Gilligan: empathy and disgust mediate gender differences in moral judgment.

Park, J. H., Isherwood, E. (2011). Effects of concerns about pathogens on conservatism and anti-fat prejudice: are they mediated by moral intuitions? The Journal of Social Psychology, 151(4), 391–394. http://doi.org/10.1080/00224545.2010.481692

Schnall, S., Haidt, J., Clore, G. L., Jordan, A. H. (2008). Disgust as Embodied Moral Judgment. Personality and Social Psychology Bulletin, 34(8), 1096–1109. http://doi.org/10.1177/0146167208317771

Van Leeuwen, F., & Park, J. H. (2009). Perceptions of social dangers, moral foundations, and political orientation. Personality and Individual Differences, 47(3), 169–173. http://doi.org/10.1016/j.paid.2009.02.017

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (w trakcie)

Okres: 2024-02-20 - 2024-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Tomasz Jarmakowski-Kostrzanowski
Prowadzący grup: Tomasz Jarmakowski-Kostrzanowski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Zaliczenie na ocenę
Skrócony opis:

Cały kurs jest zorganizowany wokół pięciu pytań, na które stara się odpowiedzieć współczesna psychologia moralności:

1. Czy istnieje jedna reguła moralna czy też istnieje wiele, często konkurencyjnych, etyk?

2. W jaki sposób dokonujemy oceny moralnej? Jaka jest rola emocji i świadomości w tym procesie?

3. Jakie są źródła ludzkiej moralności?

4. Jakie czynniki decydują o tym, że ludzie postępują zgodnie lub niezgodnie z daną regułą moralną?

5. Jakie są konsekwencje różnic w zakresie moralności dla indywidualnych decyzji i życia społecznego?

Pełny opis:

1. Co to jest ocena moralna? Czym różni się od innych ocen jakich dokonujemy?

2. Czy istnieje jedna moralność? Monizm moralny vs. moralny pluralizm.

3. Jak dokonujemy oceny moralnej: procesy poznawcze vs. emocje. Model racjonalistyczny vs. model społeczno- intuicjonistyczny.

4. Emocje moralne i ich wpływ na ocenę moralną. Czy ludzie zmieniają swoje moralne sądy?

5. Źródła naszej moralności: uwarunkowania ewolucyjne vs. procesy socjalizacyjne i wychowawcze. Czy zwierzęta maja moralność? A jeśli tak, to czy taką samą jak ludzie?

6. Funkcja moralności.

7. Czyja krzywda jest większa czyli skąd się bierze luka empatyczna gdy reagujemy na cierpienie nieznanych nam osób?

8. Rola empatii w zachowaniu prospołecznym? Czy trzeba odczuwać empatię aby pomagać?

9. Reguła troski vs. reguła sprawiedliwości.

10. Moralność jako lojalność wobec grupy.

11. Zagadka moralności purytańskiej.

12. Oczywiste i nieoczywiste źródła naszej moralnej hipokryzji.

13. Myślenie moralne, a postępowanie moralne. Na ile moralni ludzie postępują moralnie? Indywidualne i sytuacyjne wyznaczniki zachowania moralnego.

14. Moralność, a orientacja polityczna i poglądy społeczne – istota wojen kulturowych. Odmienne wzorce systemów moralnych u społecznych konserwatystów, liberałów i libertarian.

Literatura:

Literatura podstawowa (dla wszystkich)

Haidt, J. (2014). Prawy umysł. Sopot: Smak Słowa

de Waal, F. (2013). Małpy i filozofowie. Skąd pochodzi moralność? Kraków: Copernicus Center Press.

Zimbardo, Ph. (2008). Efekt Lucyfera. Dlaczego dobrzy ludzie czynią zło? Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Literatura dodatkowa (dla zainteresowanych danym zagadnieniem)

Ariely, D. (2009). Potęga irracjonalności. Literatura podstawowa (dla wszystkich)

1. Bloom, P., (2015) To tylko dzieci. Narodziny dobra i zła. Sopot: Smak słowa.

2. Haidt, J. (2014). Prawy umysł. Sopot: Smak Słowa

3. de Waal, F. (2013). Małpy i filozofowie. Skąd pochodzi moralność? Kraków: Copernicus Center Press.

Literatura dodatkowa (dla zainteresowanych danym zagadnieniem)

1. Bersoff, D. (1999). Why Good People Sometimes Do Bad Things: Motivated Reasoning and Unethical Behavior. Personality and Social Psychology Bulletin 25,28–39.

2. Curry, O. S., Jones Chesters, M., & Van Lissa, C. J. (2019). Mapping morality with a compass: Testing the theory of ‘morality-as-cooperation’ with a new questionnaire. Journal of Research in Personality, 78, 106–124. https://doi.org/10.1016/j.jrp.2018.10.008

3. Feinberg, M., Willer, R., Antonenko, O., John, O. P. (2012). Liberating Reason From the Passions: Overriding Intuitionist Moral Judgments Through Emotion Reappraisal. Psychological Science, 23(7), 788–795. http://doi.org/10.1177/0956797611434747

4. Graham, J., Haidt, J., Koleva, S., Motyl, M., Iyer, R., Wojcik, S. P., Ditto, P. H. (2013). Moral Foundations Theory. W: Advances in Experimental Social Psychology (Vol. 47, pp. 55–130). Elsevier.

5. Graham, J., Haidt, J., Nosek, B. A. (2009). Liberals and conservatives rely on different sets of moral foundations. Journal of Personality and Social Psychology, 96(5), 1029–1046. http://doi.org/10.1037/a0015141

6. Graham, J., Nosek, B. A., Haidt, J., Iyer, R., Koleva, S., Ditto, P. H. (2011). Mapping the moral domain. Journal of Personality and Social Psychology, 101(2), 366–385. http://doi.org/10.1037/a0021847

7. Greene, J. D. (2001). An fMRI Investigation of Emotional Engagement in Moral Judgment. Science, 293(5537), 2105–2108. http://doi.org/10.1126/science.1062872

8. Greene, J.D. (2014). The cognitive neuroscience of moral judgment and decision-making. The Cognitive Neurosciences V MIT Press, Cambridge, MA.

9. Haidt, J. (2001). The emotional dog and its rational tail: A social intuitionist approach to moral judgment. Psychological Review, 108(4), 814–834. http://doi.org/10.1037/0033-295X.108.4.814

10. Haidt, J., S. Koller, Dias. M. (1993). Affect, culture, and morality, or is it wrong to eat your dog?” Journal of Personality and Social Psychology, 65, 613–28.

11. Haidt, J., Graham, J. (2009). Planet of the Durkheimians, Where Community, Authority, and Sacredness are Foundations of Morality. In J. T. Jost, A. C. Kay, H. Thorisdottir, Social and Psychological Bases of Ideology and System Justification (371–401). Oxford University Press.

12. Hofmann, W., Wisneski, D. C., Brandt, M. J., & Skitka, L. J. (2014). Morality in everyday life. Science, 345(6202), 1340–1343. https://doi.org/10.1126/science.1251560

13. Iyer, R., Koleva, S., Graham, J., Ditto, P., & Haidt, J. (2012). Understanding Libertarian Morality: The Psychological Dispositions of Self-Identified Libertarians. PLoS ONE, 7(8), e42366. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0042366

14. Schnall, S., Haidt, J., Clore, G. L., Jordan, A. H. (2008). Disgust as Embodied Moral Judgment. Personality and Social Psychology Bulletin, 34(8), 1096–1109. http://doi.org/10.1177/0146167208317771

15. Van Leeuwen, F., & Park, J. H. (2009). Perceptions of social dangers, moral foundations, and political orientation. Personality and Individual Differences, 47(3), 169–173. http://doi.org/10.1016/j.paid.2009.02.017Wrocław: Wydawnictwo Dolnosląśkie.

Bersoff, D. (1999). Why Good People Sometimes Do Bad Things: Motivated Reasoning and Unethical Behavior. Personality and Social Psychology Bulletin 25,28–39.

Churchland, P.S. (2013). Moralność mózgu. Co neuronauka mówi o moralności. Kraków: Copernicus Center Press.

Feinberg, M., Willer, R., Antonenko, O., John, O. P. (2012). Liberating Reason From the Passions: Overriding Intuitionist Moral Judgments Through Emotion Reappraisal. Psychological Science, 23(7), 788–795. http://doi.org/10.1177/0956797611434747

Graham, J., Haidt, J., Koleva, S., Motyl, M., Iyer, R., Wojcik, S. P., Ditto, P. H. (2013). Moral Foundations Theory. W: Advances in Experimental Social Psychology (Vol. 47, pp. 55–130). Elsevier.

Graham, J., Haidt, J., Nosek, B. A. (2009). Liberals and conservatives rely on different sets of moral foundations. Journal of Personality and Social Psychology, 96(5), 1029–1046. http://doi.org/10.1037/a0015141

Graham, J., Nosek, B. A., Haidt, J., Iyer, R., Koleva, S., Ditto, P. H. (2011). Mapping the moral domain. Journal of Personality and Social Psychology, 101(2), 366–385. http://doi.org/10.1037/a0021847

Greene, J. D. (2001). An fMRI Investigation of Emotional Engagement in Moral Judgment. Science, 293(5537), 2105–2108. http://doi.org/10.1126/science.1062872

Greene, J.D. (2014). The cognitive neuroscience of moral judgment and decision-making. The Cognitive Neurosciences V MIT Press, Cambridge, MA.

Haidt, J. (2001). The emotional dog and its rational tail: A social intuitionist approach to moral judgment. Psychological Review, 108(4), 814–834. http://doi.org/10.1037/0033-295X.108.4.814

Haidt, J., S. Koller, Dias. M. (1993). Affect, culture, and morality, or is it wrong to eat your dog?” Journal of Personality and Social Psychology, 65, 613–28.

Haidt, J., Graham, J. (2009). Planet of the Durkheimians, Where Community, Authority, and Sacredness are Foundations of Morality. In J. T. Jost, A. C. Kay, H. Thorisdottir, Social and Psychological Bases of Ideology and System Justification (371–401). Oxford University Press.

Haidt, J., Joseph, C. (2008). The moral mind: How five sets of innate intuitions guide the development of many culture-specific virtues, and perhaps even modules. W: P. Carruthers, S. Laurence, S. Stich (red.). The Innate Mind, (Vol. 3). Oxford University Press.

Hofmann, W., Wisneski, D. C., Brandt, M. J., & Skitka, L. J. (2014). Morality in everyday life. Science, 345(6202), 1340–1343. https://doi.org/10.1126/science.1251560

Hoffman, M.L. (2006). Empatia i rozwój moralny. Gdańsk: GWP

Iyer, R., Koleva, S., Graham, J., Ditto, P., & Haidt, J. (2012). Understanding Libertarian Morality: The Psychological Dispositions of Self-Identified Libertarians. PLoS ONE, 7(8), e42366. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0042366

Kesebir, S., Haidt, J. (2010). Morality. W: S., Fiske, D., Gilbert (red.). Handbook of Social Psychology, 3-22.

Koleva, S. P., Graham, J., Iyer, R., Ditto, P. H., Haidt, J. (2012). Tracing the threads: How five moral concerns (especially Purity) help explain culture war attitudes. Journal of Research in Personality, 46(2), 184–194. http://doi.org/10.1016/j.jrp.2012.01.006

Koleva, S., Selterman, D., Kang, H., Graham, J. (w druku). Beyond Kohlberg vs. Gilligan: empathy and disgust mediate gender differences in moral judgment.

Park, J. H., Isherwood, E. (2011). Effects of concerns about pathogens on conservatism and anti-fat prejudice: are they mediated by moral intuitions? The Journal of Social Psychology, 151(4), 391–394. http://doi.org/10.1080/00224545.2010.481692

Schnall, S., Haidt, J., Clore, G. L., Jordan, A. H. (2008). Disgust as Embodied Moral Judgment. Personality and Social Psychology Bulletin, 34(8), 1096–1109. http://doi.org/10.1177/0146167208317771

Van Leeuwen, F., & Park, J. H. (2009). Perceptions of social dangers, moral foundations, and political orientation. Personality and Individual Differences, 47(3), 169–173. http://doi.org/10.1016/j.paid.2009.02.017

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)