Walter Benjamin – myśl między nowoczesnością a tradycją

Wymagania wstępne: Gotowość do lektury tekstów i dyskusji. Zainteresowanie kulturową teorią sztuki oraz filozofią kultury. Zajęcia odbywają się w języku polskim, teksty Waltera Benjamina oraz literatura sekundarna będą udostępnione także w języku polskim. Studenci germanistyki i inni posługujący się językiem niemieckim lub angielskim będą mogli ewentualnie służyć pomocą grupie i dzięki swoim kompetencjom językowym zreferować pozostałym ważne pozycje nie przełożone na język polski.

Seminarium w semestrze letnim w cyklu 2020/21 poświęcone jest myśli Waltera Benjamina, w szczególności jego filozofii sztuki i filozofii kultury oraz refleksji nad historią.

1. praca na zajęciach 30 godz. = 1,2 ECTS

2. godziny kontaktowe i konsultacje, w tym e-learning w oparciu o platformie moodle - około 25 godz. = 1 ECTS

3. praca własna studenta (lektura tekstów i przygotowanie do zajęć, przygotowanie pracy seminaryjnej lub przygotowanie do zaliczenia na podstawie pracy klauzurowej lub /i ustnej odpowiedzi) około 20 godz. = 0,8 ECTS

Student:

K_W05 ma zaawansowaną wiedzę z zakresu literaturoznawstwa ogólnego

K_W06 ma zaawansowaną wiedzę o powiązaniach filologii z pokrewnymi naukami humanistycznymi

K_W07 ma wiedzę o terminologii i metodologii badań w dziedzinie filologii w stopniu zaawansowanym

K_W08 ma zaawansowaną wiedzę o wybranych zagadnieniach historycznych, społecznych, religijnych, filozoficznych i politycznych warunkujących rozwój niemieckiego obszaru kulturowego oraz kontaktów polsko-niem.

K_W09 ma zaawansowaną wiedzę o szeroko pojętej kulturze niemieckiego obszaru językowego.

K_W10 ma zaawansowaną wiedzę o wybranych zagadnieniach, historycznych, społecznych, religijnych, filozoficznych i politycznych w wymiarze międzykulturowym

Student: K_U01 potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informacje przy użyciu różnych źródeł, sposobów oraz narzędzi /technik informacyjno-komunikacyjnych

K_U03 potrafi rozpoznać różne rodzaje tekstów kultury oraz przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację z zastosowaniem odpowiednich metod

K_U06 potrafi posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi, paradygmatami właściwymi dla filologii

K_U07 potrafi pracować wedle celów i wskazówek formułowanych przez opiekuna naukowego

K_U09 potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania

K_U10 umie samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać swoje umiejętności badawcze

K_U11 umie umiejscowić poznawane utwory w ogólnym kontekście historyczno- kulturowym

K_U12 umie rozpoznać rodzaj literacki i gatunkową konwencję poznawanych utworów

K_U13 umie dokonać analizy i interpretacji poznawanych utworów z użyciem podstawowej terminologii i właściwych metod

K_U15 posiada umiejętność tworzenia prac pisemnych w języku niemieckim i/lub w języku polskim z wykorzystaniem podstawowych ujęć teoretycznych i rożnych źródeł

K_U16 posiada umiejętność tworzenia wystąpień ustnych w języku niemieckim i/lub w języku polskim z wykorzystaniem podstawowych ujęć teoretycznych i rożnych źródeł

K­_U17 posiada umiejętność argumentowania z wykorzystaniem poglądów innych badaczy oraz formułowania wniosków

K­_U18 potrafi przeprowadzić kwerendę biblioteczną, wykorzystywać bazy danych i posługiwać się Internetem, sporządzić bibliografię i przypisy ze stosowną dbałością o prawa autorskie, formatować dokumenty, korzystając z edytora tekstów, przygotować prezentację

Student: K_K01 ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju

K_K03 docenia związki między rodzimą tradycją i dziedzictwem kulturowym a dziedzictwem kulturowym niemieckiego obszaru językowego i ma świadomość odpowiedzialności za ich zachowanie

K_K07 rozumie odmienne postrzeganie życia społecznego przez osoby pochodzące z rożnych środowisk i kultur

K_K09 jest przygotowany do myślenia i działania w sposób przedsiębiorczy

- pokaz

- opis

- pogadanka

- klasyczna metoda problemowa

- okrągłego stołu

- projektu

- referatu

- seminaryjna

- studium przypadku

W celu wprowadzenia studentów w nowe obszary tematyczne stosowane są elementy wykładu lub pogadanki, główną metodą jest dyskusja i interpretacja tekstów literackich samodzielna i w grupach, zakładająca uprzednią uważną lekturę tekstów prymarnych i sekundarnych oraz naukę zorientowaną na problematykę seminarium. Ponadto studenci przygotowują krótkie referaty ustne lub / i pisemne, ewentualnie prezentacje multimedialne.

- pokaz

- opis
- opowiadanie
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy

- biograficzna
- ćwiczeniowa
- doświadczeń
- giełda pomysłów
- klasyczna metoda problemowa
- okrągłego stołu
- referatu
- seminaryjna
- studium przypadku
- sytuacyjna

- metody odnoszące się do autentycznych lub fikcyjnych sytuacji
- metody rozwijające refleksyjne myślenie
- metody służące prezentacji treści
- metody wymiany i dyskusji

Celem proseminarium jest pogłębienie wiedzy dotyczącej wybranych zagadnień literaturoznawczych oraz kulturoznawczych i przygotowanie do ew. seminarium licencjackiego z literaturoznawstwa lub kulturoznawstwa.

Proseminarium to zajęcia autorskie wprowadzające studentów w tryb samodzielnego opracowywania określonego tematu; jest to forma zajęć przygotowująca do pracy na seminariach dyplomowych (licencjackich) i wspomagająca pisanie pracy dyplomowej. Tematyka proseminariów jest wypadkową klasycznych treści nauczanych na filologii germańskiej oraz zainteresowań i osiągnięć badawczych osób prowadzących zajęcia.

Seminarium w semestrze letnim 2020/21 poświęcone jest myśli Waltera Benjamina, w szczególności jego filozofii sztuki i filozofii kultury oraz refleksji nad historią. Tematyka:

1. Diagnoza kultury nowoczesnej w twórczości Waltera Benjamina (miasto i metropolia (na przykładzie Paryża i Berlina) jako specyficzne środowisko generujące nowe rodzaje relacji społecznych, w tym relacji twórcy i publiczności; nowy krajobraz kulturowy związany z nowymi materiałami i architekturą oraz techniką; nowe media i ich wpływ na sztukę; doba ‘reprodukcji technicznej’ i nowych typów percepcji - fotografia i początki filmu);

2. Pojęcie doświadczenia według Waltera Benjamina na przykładzie jego esejów, m.in. na temat twórczości Baudelaire’a;

3. Figury ‘barbarzyńcy’ i nowego prymitywizmu w twórczości Benjamina: dziecko, jego język i świat, a także style ‘naiwności’ w życiu, sztuce i polityce jako poszukiwanie dróg alternatywnych w obliczu kryzysu lat 30tych;

4. Wizja historii i procesu historycznego w twórczości Benjamina: tragiczność, kryzys i nieciągłość;

5. Style pisarskie Benjamina: między rozprawą, esejem a tekstem literackim;

Walter Benjamin: Anioł historii: eseje, szkice, fragmenty, tłum. K. Krzemieniowa, H. Orłowski, J. Sikorski, Poznań 1996

Walter Benjamin: Berlińskie dzieciństwo na przełomie wieków, tłum. B. Baran, Warszawa 2010

Walter Banjamin: Dziennik moskiewski, tłum. B. Baran, Warszawa 2012

Walter Benjamin: Konstelacje: wybór tekstów, tłum. A. Lipszyc, A. Wołkowicz, Kraków 2012

Walter Benjamin: Krytyka i narracja: pisma o literaturze, przeł. B. Baran, Warszawa 2018

Walter Benjamin: Pasaże, przeł. I. Kania, Kraków 2010

Walter Benjamin: Twórca jako wytwórca, przeł. H. Orłowski, J. Sikorski, Poznań 1975

Walter Benjamin: Ulica jednokierunkowa, przeł. B. Baran, Warszawa 2011

Walter Benjamin: Żródła dramatu żałobnego w Niemczech, przeł. A. Kopacki, Warszawa 2013

Hannah Arendt: Walter Benjamin, przeł. A. Kopacki, Gdańsk 2007

Walter Benjamin: numer specjalny „Literatury na Świecie, 8-9/ 2001

Hansa Mayer: Świadek epoki: Walter Benjamin, tłum. T. Zatorski, Gdańsk 2019

H. Eiland and M. Jennings: Walter Benjamin: A Critical Life, Cambridge/Massachusetts 2014

Zaliczenie na ocenę: aktywny udział w zajęciach, krótkie referaty, krótkie sprawdziany pisemne w ciągu semestru, test zaliczeniowy lub przygotowana samodzielnie praca zaliczeniowa.