Historia Rzymu

Brak

przedmiot obowiązkowy

- godziny kontaktowe wynikające z programu studiów: 30 h = 1 ECTS oraz konsultacje z prowadzącym: 25 h = 1 ECTS

- praca własna studenta (w tym przygotowanie do zajęć oraz sprawdzianów): 60 h = 2 ECTS

W09: ma zaawansowaną wiedzę o systemach społecznych i politycznych starożytnej Grecji oraz o periodyzacji jej dziejów

U01: potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informacje przy użyciu różnych źródeł i sposobów

K04: ma świadomość znaczenia nauk o starożytności dla utrzymania i rozwoju więzi społecznej na różnych poziomach

- pokaz

- opis
- opowiadanie
- pogadanka
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy

Celem wykładu jest omówienie zagadnień z dziejów Rzymu od początków do upadku cesarstwa na Zachodzie oraz przetrwania i transformacji w Cesarstwo Bizantyńskie na Wschodzie w VI-VIIw. Wykład obejmuje tematykę z szeroko pojętej historii politycznej, ustrojowej, społecznej i religijnej Rzymu zarówno w okresie republiki jak i cesarstwa. Szczególny nacisk położono na umiejętności adaptacyjne państwa i społeczeństwa rzymskiego do zmieniających się realiów politycznych, co umożliwiło Rzymowi zachowanie na wiele wieków hegemonii w basenie Morza Śródziemnego.

1. Założenie Rzymu. Rzym w okresie królewskim

2. Konflikt patrycjusze - plebejusze. Ustrój republiki rzymskiej

3. Religia rzymska

4. Podbój Italii przez Rzym

5. Imperium Romanum w walce o hegemonię w basenie Morza Śródziemnego

6. Kryzys republiki rzymskiej. Juliusz Cezar: droga do władzy, dyktatura

8. Pryncypat Augusta

9. Cesarstwo od I w. do 235 r. n.e.: od rządów dynastii julijsko-klaudyjskiej do Sewerów

10. Kryzys III wieku

11. Przemiany religijne w Imperium Romanum w wiekach I – III. Pojawienie się chrześcijaństwa.

12. Tetrarchia (284 – 305) i reformy Konstantyna (306 – 337)

13. Cesarstwo Rzymskie w wieku IV n.e.: problemy polityczne, ustrojowe i religijne: zwycięstwo chrześcijaństwa

14. Upadek rzymskiego panowania na Zachodzie

15. Przetrwanie Cesarstwa na Wschodzie: kontynuacja cesarstwa rzymskiego czy początek ery bizantyńskiej?

Podręczniki:

K. Bringmann, Historia republiki rzymskiej. Od początków do czasów Augusta, przeł. A. Gierlińska, Poznań 2010

A. Cameron, Późne cesarstwo rzymskie, przeł. M. Kwiecień, Warszawa b.r.w.

K. Christ, Historia Cesarstwa Rzymskiego od Augusta do Konstantyna, przekł. A. Gierlińska, Poznań-Gniezno 2016

M. Jaczynowska, D. Musiał, M. Stępień, Historia starożytna, Warszawa 1999

C. Wells, Cesarstwo Rzymskie, Warszawa 2004

A. Ziółkowski, Historia Rzymu, Poznań 2004

Inne opracowania:

G. Alföldi, Historia społeczna starożytnego Rzymu, tł. pol. A. Gierlińska, Poznań 2000

P. Chuvin, Ostatni poganie. Zanik wierzeń pogańskich w cesarstwie rzymskim od panowania Konstantyna do Justyniana, tł. J. Stankiewicz - Pradzyńska, Warszawa 2008

A. Giardina (red.), Człowiek Rzymu, Warszawa 1997

P. Heather, Upadek Cesarstwa Rzymskiego, tł. pol. J. Szczepański, Poznań 2006

M. Jaczynowska, Religie świata rzymskiego, Warszawa 1987

E. Jastrzębowska, Sztuka wczesnochrześcijańska, Kraków 2008

D. Musiał, Antyczne korzenie chrześcijaństwa, Warszawa 2001

M. Sartre, Wschód rzymski. Prowincje i społeczeństwa prowincjonalne we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego w okresie od Augusta do Sewerów (31 r. p.n.e. - 235 n.e.), tł. pol. S. Rościcki, Wrocław 1997

M. Simon, Cywilizacja wczesnego chrześcijaństwa, tł. pol. E. Bąkowska, Warszawa 1992

P. Veyne (red.), Historia życia prywatnego, t. I: Od Cesarstwa Rzymskiego do roku tysięcznego, tł. pol.: K. Arustowicz, M. Rostworowska, Wrocław 1998

E. Wipszycka, Kościół w świecie późnego antyku, Warszawa 1994

Wolski J., Kotula T., Kunisz A. (red.), Starożytny Rzym we współczesnych badaniach. Państwo - Społeczeństwo - Gospodarka. Liber In memoriam L. Piotrowicz, Kraków 1994

Zanker P., August i potęga obrazów, Poznań 1999.

Teksty źródłowe:

Brewiaria dziejów rzymskich: Sekstus Aureliusz Wiktor, Eutropiusz, Festus, przeł. P. Nehirng i B. Bibik, wstęp: P. Nehring, Warszawa 2010

Imperium Romanum. Władza, propaganda, konflikty ideologiczne: wybór źródeł, oprac. K. Stebnicka i P. Janiszewski, Warszawa 2003

G. Swetoniusz Trankwillus, Żywoty Cezarów, przeł. J. Niemirska-Piszczyńska, przedmowa: J. Wolski, Wrocław 1987 (lub inne wydanie)

Egzamin ustny składający się z trzech pytań - zadań obejmujących zagadnienia przekrojowe i szczegółowe z zakresu historii starożytnego Rzymu. Egzamin sprawdza wiedzę z zakresu W1-W4 oraz umiejętności U1-2 i kompetencje K1-2.

Warunkiem zdania egzaminu jest uzyskanie min. 60% możliwych punktów i udzielenie właściwej odpowiedzi przynajmniej na dwa z trzech pytań.