Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Polska sztuka ludowa i nieprofesjonalna

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 2525-s1ETN1L-PSLN
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0210) Sztuka Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Polska sztuka ludowa i nieprofesjonalna
Jednostka: Wydział Humanistyczny
Grupy: Etnologia s1, przedmioty obowiązkowe dla 2 semestru 1 roku
Punkty ECTS i inne: 3.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Wymagania wstępne:

Podstawowa wiedza z zakresu Etnologii Polski, kultury ludowej, kultury typu ludowego.

Całkowity nakład pracy studenta:

1. Godziny realizowane z udziałem nauczycieli:

- 30 godzin wykładów = 1p. ECTS;

2. Czas studenta poświęcony na pracę indywidualną:

czytanie literatury, realizacja projektu = 25 godzin = 1p. ECTS

3. Przygotowanie egzaminu = 25 godzin = 1p. ECTS


Efekty uczenia się - wiedza:

Student/studentka:

K_W09 Posiada podstawową wiedzę z zakresu najnowszych osiągnięć metodologicznych antropologii kulturowej oraz osiągnięć badawczych dotyczących etnologii Polski i Europy oraz obszarów pozaeuropejskich. P6S_WG P6S_WK

K_W10 Posiada podstawową wiedzę z zakresu najnowszych osiągnięć metodologicznych oraz osiągnięć badawczych dotyczących badań nad tożsamością etniczną i kulturową oraz badań nad sztuką, a także z zakresu teorii kultury. P6S_WG P6S_WK


Efekty uczenia się - umiejętności:

Student/studentka:

K_U08 Potrafi w zakresie podstawowym określić konsekwencje zastosowania w badaniach różnych sposobów interpretacji kultur (ewolucjonizm, funkcjonalizm, materializm, feminizm, strukturalizm, etnometodologia, teoria krytyczna, studia kulturowe, postmodernizm). P6S_UW

K_U11 Potrafi napisać opracowanie na zadany temat, z zastosowaniem warsztatu naukowego (recenzji, pisemnego referatu oraz krótkich notatek z wykładu, lektury itp.). P6S_UK

K_U13 Potrafi prawidłowo interpretować zjawiska społeczne oraz analizować ich przyczyny i przebieg w ramach posiadanej wiedzy o procesach społecznych. P6S_UW

K_U15 Pojmuje potrzebę ciągłego samokształcenia i stałego rozwoju intelektualnego. P6S_UU


Efekty uczenia się - kompetencje społeczne:

Student/studentka:

K_K04 Ma świadomość potrzeby i odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego w jego prawdziwej postaci. Odczuwa potrzebę ochrony dziedzictwa kulturowego wszystkich obszarów świata. P6S_KO

K_K06 Rozumie potrzebę popularyzacji idei dialogu międzykulturowego (między-etnicznego i między-religijnego). P6S_KO


Metody dydaktyczne:

Wykład informacyjny, konwersatoryjny, problemowy, pokaz multimedialny, dyskusja, wizyta w muzeum, realizacja i prezentacja projektu.

Metody dydaktyczne eksponujące:

- pokaz
- wystawa

Metody dydaktyczne podające:

- opowiadanie
- pogadanka
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy

Metody dydaktyczne poszukujące:

- ćwiczeniowa
- klasyczna metoda problemowa
- projektu
- studium przypadku

Metody dydaktyczne w kształceniu online:

- metody oparte na współpracy
- metody rozwijające refleksyjne myślenie
- metody służące prezentacji treści
- metody wymiany i dyskusji

Skrócony opis:

Zajęcia obejmują zagadnienia dotyczące twórczości artystycznej zwanej sztuką ludową i nieprofesjonalną. Dotyczą zarówno tradycyjnej twórczości wsi przełomu XIX i XX wieku jak współczesnej twórczości nieprofesjonalnej, amatorskiej i kompensacyjnej.

Pełny opis:

1. Sztuka ludowa – pojęcie, cechy charakterystyczne, najczęstsze motywy, historia i etapy zainteresowania twórczością ludową

2. Inspiracje sztuki ludowej i inspiracje sztuką ludową

Wytwory sztuki ludowej w Polsce:

3.- kapliczki, krzyże przydrożne, figury

- sztuka użytkowa:

4. - snycerka,

5. - ceramika,

6. - tkanina (w tym dywany dwuosnowowe)

7. - wycinanka

8.- haft jako element stroju ludowego (na przykładzie kaszubskiego)

- sztuki plastyczne:

9 – drzeworyty i dawne malarstwo

10 - dawna rzeźba

11. Elementy ikonografii: sylwetki świętych – sposób przedstawiania, atrybuty, sceny biblijne, apokryficzne.

12. Szuka nieprofesjonalna, amatorska, kompensacyjna – cechy charakterystyczne, typy osobowości twórców, sylwetki twórców.

13. Obecność motywów ludowych w sztuce dawnej i współczesnej.

14. Wymiary kiczu.

Literatura:

1. Błachowski A., Skarby w skrzyni malowanej, czyli o sztuce ludowej inaczej, Warszawa 1974

2. Błachowski A., Polska wycinaka ludowa, MET Toruń, 1986

3. Bogucki J., Sztuka Polski Ludowej, Warszawa 1983

4. Drozd – Piasecka M., Społeczne funkcje sztuki ludowej, „Etnografia Polska” T. XXVII, z.2, 1983

5. Grabowski J., Dyskusja nad zakresem pojęcia sztuki ludowej, „Polska Sztuka Ludowa” R.21 (1967) nr 4, s. 191 - 193

6. Grabowski J., Sztuka ludowa. Formy i regiony w Polsce, Warszawa 1967

7. Grabowski J., Dawny artysta ludowy, [w:] Granice sztuki, Białostocki J., Pietkiewicz K. (red.) Warszawa 1972

8. Jackowski A., Polska sztuka ludowa, Warszawa 2002

9. Jackowski A., O rzeźbach i rzeźbiarzach, Warszawa 1997

10. Jackowski A., Sztuka zwana naiwną, Warszawa 1983

11. Jackowski A., Obrazy ludowe, Lublin 1998

12. Jarnuszkiewiczowa J., Sztuka ludu polskiego, Warszawa 1967

13. Krzysztofowicz S., O sztuce ludowej w Polsce, Warszawa 1972

14. Paprocka W., Tradycja ludowa a kultura narodowa, „Etnografia Polska” T.XXVII z.2, 1983

15. Piątkowska K., Kultura a ikonosfera: etnologiczne studium wybranych przykładów ze wsi współczesnej, Łódź 1994

16. Sztuka ludowa w Polsce, Fryś E., Iracka A., Pokropek M., (red.) Warszawa 1988

17. Wojciechowski A., Z dyskusji nad pojęciami „sztuka ludowa” i „ludowość w sztuce”, „Polska Sztuka Ludowa” R.7 (1953) nr 2

18. Drozd-Piasecka M., Zachwycająco – wstydliwa strona kultury, „Etnografia Polska”, t. XLIX 2005, z. 1-2

19. Piątkowski Krzysztof, Kicz ante portas – kicz na piedestał, w: Sztuka – nie sztuka?. Fiderkiewicz Maria (red.), Wydawnictwo PRZESŁANIE, Mysłowice 1996

20. Piskorz-Branekowa Elżbieta, Polskie hafty i koronki. Zdobienia stroju ludowego, Warszawa 2009.

21. Sztuka – nie sztuka?. Fiderkiewicz Maria (red.), Wydawnictwo PRZESŁANIE, Mysłowice 1996

22. Wisłocki S.A., Socjotechniczne zabiegi mistyfikacyjne w obrębie twórczości amatorskiej w PRL – na wybranych przykładach śląskich, „Polska Sztuka Ludowa. Konteksty” R.49, (1994), nr 1-2.

Metody i kryteria oceniania:

Zaliczenie wykładu odbywa się drogą egzaminu ustnego.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2021/22" (zakończony)

Okres: 2022-02-21 - 2022-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Joanna Książek
Prowadzący grup: Joanna Książek
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Celem prowadzenia zajęć dotyczących sztuki ludowej i nieprofesjonalnej jest zwrócenie uwagi studentów na jej różnorodność, sposoby interpretacji oraz przyjmowane definicje, a także wzbudzenie zainteresowania przemianami, jakie występowały i występują w tej dziedzinie twórczości plastycznej.

Pełny opis:

Podczas zajęć omawiane będą nastepujące zagadnienia:

1.Podstawowe pojęcia z zakresu sztuki ludowej i nieprofesjonalnej

2. Badania nad sztuką ludową i nieprofesjonalną

3. Tradycyjna sztuka ludowa i jej charakterystyka: (tradycjonalizm, sakralność, powtarzalność wariantowość)

a. Tematy i formy wypowiedzi artystycznych ( regiony, wzornictwo, techniki)

4. Inspiracje sztuki ludowej i inspiracje sztuką ludową

5. Autor i jego dzieło

6. Przemiany w sztuce ludowej i nieprofesjonalnej

7. Sztuka nieprofesjonalna, amatorska, kompensacyjna

Literatura:

Literatura obowiązkowa:

Jackowski A., Polska sztuka ludowa, Warszawa 2002.

Literatura dodatkowa:

1. Błachowski A., Skarby w skrzyni malowanej, czyli o sztuce ludowej inaczej, Warszawa 1974

2. Błachowski A., Polska wycinaka ludowa, MET Toruń, 1986

3. Bogucki J., Sztuka Polski Ludowej, Warszawa 1983

4. Drozd – Piasecka M., Społeczne funkcje sztuki ludowej, „Etnografia Polska” T. XXVII, z.2, 1983

5. Grabowski J., Dyskusja nad zakresem pojęcia sztuki ludowej, „Polska Sztuka Ludowa” R.21 (1967) nr 4, s. 191 - 193

6. Grabowski J., Sztuka ludowa. Formy i regiony w Polsce, Warszawa 1967

7. Grabowski J., Dawny artysta ludowy, [w:] Granice sztuki, Białostocki J., Pietkiewicz K. (red.) Warszawa 1972

8. Jackowski A., O rzeźbach i rzeźbiarzach, Warszawa 1997

9. Jackowski A., Sztuka zwana naiwną, Warszawa 1983

10. Jackowski A., Obrazy ludowe, Lublin 1998

11. Jarnuszkiewiczowa J., Sztuka ludu polskiego, Warszawa 1967

12. Krzysztofowicz S., O sztuce ludowej w Polsce, Warszawa 1972

13. Paprocka W., Tradycja ludowa a kultura narodowa, „Etnografia Polska” T.XXVII z.2, 1983

14. Sztuka ludowa w Polsce, Fryś E., Iracka A., Pokropek M., (red.) Warszawa 1988

15. Wojciechowski A., Z dyskusji nad pojęciami „sztuka ludowa” i „ludowość w sztuce”, „Polska Sztuka Ludowa” R.7 (1953) nr 2.

16. Drozd-Piasecka M., Zachwycająco – wstydliwa strona kultury, „Etnografia Polska”, t. XLIX 2005, z. 1-2

17. Piątkowski Krzysztof, Kicz ante portas – kicz na piedestał, w: Sztuka – nie sztuka?. Fiderkiewicz Maria (red.), Wydawnictwo PRZESŁANIE, Mysłowice 1996

18. Piskorz-Branekowa Elżbieta, Polskie hafty i koronki. Zdobienia stroju ludowego, Warszawa 2009.

19. Sztuka – nie sztuka?. Fiderkiewicz Maria (red.), Wydawnictwo PRZESŁANIE, Mysłowice 1996

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2022/23" (zakończony)

Okres: 2023-02-20 - 2023-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Joanna Książek
Prowadzący grup: Joanna Książek
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Celem prowadzenia zajęć dotyczących sztuki ludowej i nieprofesjonalnej jest zwrócenie uwagi studentów na jej różnorodność, sposoby interpretacji oraz przyjmowane definicje, a także wzbudzenie zainteresowania przemianami, jakie występowały i występują w tej dziedzinie twórczości plastycznej.

Pełny opis:

Podczas zajęć omawiane będą nastepujące zagadnienia:

1.Podstawowe pojęcia z zakresu sztuki ludowej i nieprofesjonalnej

2. Badania nad sztuką ludową i nieprofesjonalną

3. Tradycyjna sztuka ludowa i jej charakterystyka: (tradycjonalizm, sakralność, powtarzalność wariantowość)

a. Tematy i formy wypowiedzi artystycznych ( regiony, wzornictwo, techniki)

4. Inspiracje sztuki ludowej i inspiracje sztuką ludową

5. Autor i jego dzieło

6. Przemiany w sztuce ludowej i nieprofesjonalnej

7. Sztuka nieprofesjonalna, amatorska, kompensacyjna

Literatura:

Literatura obowiązkowa:

Jackowski A., Polska sztuka ludowa, Warszawa 2002.

Literatura dodatkowa:

1. Błachowski A., Skarby w skrzyni malowanej, czyli o sztuce ludowej inaczej, Warszawa 1974

2. Błachowski A., Polska wycinaka ludowa, MET Toruń, 1986

3. Bogucki J., Sztuka Polski Ludowej, Warszawa 1983

4. Drozd – Piasecka M., Społeczne funkcje sztuki ludowej, „Etnografia Polska” T. XXVII, z.2, 1983

5. Grabowski J., Dyskusja nad zakresem pojęcia sztuki ludowej, „Polska Sztuka Ludowa” R.21 (1967) nr 4, s. 191 - 193

6. Grabowski J., Sztuka ludowa. Formy i regiony w Polsce, Warszawa 1967

7. Grabowski J., Dawny artysta ludowy, [w:] Granice sztuki, Białostocki J., Pietkiewicz K. (red.) Warszawa 1972

8. Jackowski A., O rzeźbach i rzeźbiarzach, Warszawa 1997

9. Jackowski A., Sztuka zwana naiwną, Warszawa 1983

10. Jackowski A., Obrazy ludowe, Lublin 1998

11. Jarnuszkiewiczowa J., Sztuka ludu polskiego, Warszawa 1967

12. Krzysztofowicz S., O sztuce ludowej w Polsce, Warszawa 1972

13. Paprocka W., Tradycja ludowa a kultura narodowa, „Etnografia Polska” T.XXVII z.2, 1983

14. Sztuka ludowa w Polsce, Fryś E., Iracka A., Pokropek M., (red.) Warszawa 1988

15. Wojciechowski A., Z dyskusji nad pojęciami „sztuka ludowa” i „ludowość w sztuce”, „Polska Sztuka Ludowa” R.7 (1953) nr 2.

16. Drozd-Piasecka M., Zachwycająco – wstydliwa strona kultury, „Etnografia Polska”, t. XLIX 2005, z. 1-2

17. Piątkowski Krzysztof, Kicz ante portas – kicz na piedestał, w: Sztuka – nie sztuka?. Fiderkiewicz Maria (red.), Wydawnictwo PRZESŁANIE, Mysłowice 1996

18. Piskorz-Branekowa Elżbieta, Polskie hafty i koronki. Zdobienia stroju ludowego, Warszawa 2009.

19. Sztuka – nie sztuka?. Fiderkiewicz Maria (red.), Wydawnictwo PRZESŁANIE, Mysłowice 1996

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (w trakcie)

Okres: 2024-02-20 - 2024-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Joanna Książek
Prowadzący grup: Joanna Książek
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Celem prowadzenia zajęć dotyczących sztuki ludowej i nieprofesjonalnej jest zwrócenie uwagi studentów na jej różnorodność, sposoby interpretacji oraz przyjmowane definicje, a także wzbudzenie zainteresowania przemianami, jakie występowały i występują w tej dziedzinie twórczości plastycznej.

Pełny opis:

Podczas zajęć omawiane będą nastepujące zagadnienia:

1.Podstawowe pojęcia z zakresu sztuki ludowej i nieprofesjonalnej

2. Badania nad sztuką ludową i nieprofesjonalną

3. Tradycyjna sztuka ludowa i jej charakterystyka: (tradycjonalizm, sakralność, powtarzalność wariantowość)

a. Tematy i formy wypowiedzi artystycznych ( regiony, wzornictwo, techniki)

4. Inspiracje sztuki ludowej i inspiracje sztuką ludową

5. Autor i jego dzieło

6. Przemiany w sztuce ludowej i nieprofesjonalnej

7. Sztuka nieprofesjonalna, amatorska, kompensacyjna

Literatura:

Literatura obowiązkowa:

Jackowski A., Polska sztuka ludowa, Warszawa 2002.

Literatura dodatkowa:

1. Błachowski A., Skarby w skrzyni malowanej, czyli o sztuce ludowej inaczej, Warszawa 1974

2. Błachowski A., Polska wycinaka ludowa, MET Toruń, 1986

3. Bogucki J., Sztuka Polski Ludowej, Warszawa 1983

4. Drozd – Piasecka M., Społeczne funkcje sztuki ludowej, „Etnografia Polska” T. XXVII, z.2, 1983

5. Grabowski J., Dyskusja nad zakresem pojęcia sztuki ludowej, „Polska Sztuka Ludowa” R.21 (1967) nr 4, s. 191 - 193

6. Grabowski J., Sztuka ludowa. Formy i regiony w Polsce, Warszawa 1967

7. Grabowski J., Dawny artysta ludowy, [w:] Granice sztuki, Białostocki J., Pietkiewicz K. (red.) Warszawa 1972

8. Jackowski A., O rzeźbach i rzeźbiarzach, Warszawa 1997

9. Jackowski A., Sztuka zwana naiwną, Warszawa 1983

10. Jackowski A., Obrazy ludowe, Lublin 1998

11. Jarnuszkiewiczowa J., Sztuka ludu polskiego, Warszawa 1967

12. Krzysztofowicz S., O sztuce ludowej w Polsce, Warszawa 1972

13. Paprocka W., Tradycja ludowa a kultura narodowa, „Etnografia Polska” T.XXVII z.2, 1983

14. Sztuka ludowa w Polsce, Fryś E., Iracka A., Pokropek M., (red.) Warszawa 1988

15. Wojciechowski A., Z dyskusji nad pojęciami „sztuka ludowa” i „ludowość w sztuce”, „Polska Sztuka Ludowa” R.7 (1953) nr 2.

16. Drozd-Piasecka M., Zachwycająco – wstydliwa strona kultury, „Etnografia Polska”, t. XLIX 2005, z. 1-2

17. Piątkowski Krzysztof, Kicz ante portas – kicz na piedestał, w: Sztuka – nie sztuka?. Fiderkiewicz Maria (red.), Wydawnictwo PRZESŁANIE, Mysłowice 1996

18. Piskorz-Branekowa Elżbieta, Polskie hafty i koronki. Zdobienia stroju ludowego, Warszawa 2009.

19. Sztuka – nie sztuka?. Fiderkiewicz Maria (red.), Wydawnictwo PRZESŁANIE, Mysłowice 1996

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)