Technika i metodologia badań etnologicznych

30 godzin zajęć w kontakcie bezpośrednim =z wykładowcą

45 godzin czytania literatury

15 godzin przygotowanie szkiców badawczych

10 godzin napisanie 2 recenzji książek

Wiedza:

Student zna charakterystykę metodologiczną badań etnograficznych (w ramach szkół historycznych i współczesnych oraz ich przedstawicieli) wg EK_W01 (H1A_W01); EK_W11 (H1A_W07).

Słuchacz poznaje specyfikę etnologicznego postępowania badawczego (w teorii i praktyce) EK_W 01 (H1A_W01).

Uczestnik zajęć rozumie odrębność etnologii na tle innych nauk humanistycznych i społecznych oraz z właściwą terminologię przedmiotową EK_W03 (H1A_W02); EK_W 04 (H1A_W03).

Student zna związki i różnice metodologiczne etnologii i nauk o kulturze (społecznych i humanistycznych) EK_W08 (H1W_05).

Zaznajomił się z najnowszymi prądami metodologicznymi w etnologii/antropologii kulturowej EK_W09 (H1A_W04, H1A_W06).

Uczestnik kursu zna specyfikę zakresu i zasady zachowania wysokich standardów etycznych podczas prowadzenia badań etnologicznych oraz rolę Komisji Etyki. wg EK_W12 (H1A_W08).

Student jest świadomy, że kultura jest zjawiskiem zmiennym i rozumie potrzebę stosowania adekwatnego aparatu metodologicznego na wszystkich etapach postępowania badawczego EK_W13 (H1A_W09).

Umiejętności:

Uczestnik kursu umie określić podstawowe konsekwencje zastosowania historycznych i współczesnych sposobów interpretacji kultur i krytycznie porównać rozmaite podejścia badawcze EK_U08 (H1A_U04).

Student potrafi przygotować wystąpienie, a także krótką pracę pisemną, na podstawie samodzielnie zgromadzonych źródeł i przeprowadzić podstawową ocenę i interpretację materiałów badawczych wg EK_U01 (H1A_U01); EK_U02 (H1A_U01); EK_U03 (H1A02).

Uczestnik kursu umie zastosować zdobytą wiedzę w trakcie przygotowania, jak i realizacji etnologicznych badań terenowych EK_U04 (H1A_U02); EK_U05 (H1A_U03); EK_U06 (H1A_U02).

Student zna podstawy obsługi i potrafi prawidłowo posługiwać się urządzeniami do rejestracji danych badawczych (fotografia etnograficzna, zapis audio i wideo), EK_U07 (H1A_U02).

Student jest świadomy kluczowej roli metodyki etnologicznej w odniesieniu do prowadzonych badań i dostrzega potrzebę samokształcenia przedmiotowego w celu uzyskania szerokiej bazy poznawczej wg EK_K01 (H1A_K01).

Uczestnik zajęć rozumie potrzebę zachowywania wysokich standardów etycznych w trakcie prowadzenia badań, jak i podczas publikacji ich wyników EK_K05 (H1A_K04).

Uczestnik potrafi podjąć nieskomplikowane działania badawcze, prowadzone samodzielnie i w grupie. Umie podzielić zakres obowiązków badawczych, a także w zależności od potrzeby przyjąć funkcję prowadzącego, jak i jednego z członków grupy EK_K02 (H1A_K02); EK_K03 (H1A_K03).

Student prezentuje humanitarną i empatyczną postawę wobec problemów społecznych w Polsce i za granicą EK_K07 (H1A_K04).

konwersatorium

ćwiczenia na zajęciach (w grupie i parach)

- wykład konwersatoryjny

- giełda pomysłów
- laboratoryjna
- obserwacji
- okrągłego stołu
- projektu
- studium przypadku

- gry i symulacje
- metody oparte na współpracy
- metody wymiany i dyskusji

Wprowadzenie do technik badawczych stosowanych w naukach społecznych ze szczególnym uwzględnieniem technik prowadzenia etnologicznych/antropologicznych badań terenowych, analizy ich wyników i przedstawiania rezultatów.

Podstawowym celem przedmiotu jest zaznajomienie studentów ze współczesnym warsztatem pracy badawczej, z naciskiem na specyfikę etnologicznych/antropologicznych badań terenowych. Cykl następujących po sobie zajęć prowadzonych w trakcie trzech semestrów ma przygotować do prowadzenia samodzielnych badań, zarówno empirycznych, jak i studyjnych. Integralną częścią cyklu kształcenia są zajęcia terenowe, w trakcie których studenci realizują własne pomysły badawcze.

Literatura podstawowa (obowiązkowa):

Semestr I:

Hammersley Marty, Atkison Paul, Metody badań terenowych, Zysk i S-ka, Poznań: 2000.

Kvale Steinar, Prowadzenie wywiadów, PWN, Warszawa: 2010.

Angrosino Michael, Badania etnograficzne i obserwacyjne, PWN, Warszawa: 2010.

Denzin Norman, Lincoln Yvonna /red./, Metody badań jakościowych, t. 1-2, PWN, Warszawa: 2009.

Semestr II:

Flick Uwe, Projektowanie badania jakościowego, PWN, Warszawa: 2010.

Kempny Marian, Nowicka Ewa /red./, Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej (+ vol. 2, Kontynuacje), PWN, Warszawa: 2004.

Kvale Steinar, Prowadzenie wywiadów, PWN, Warszawa: 2010.

Angrosino Michael, Badania etnograficzne i obserwacyjne, PWN, Warszawa: 2010.

Kopczyńska-Jaworska Bronisława, Metodyka etnograficznych badań terenowych, PWN, Warszawa:1971.

Silverman David, Interpretacja danych jakościowych, PWN, Warszawa: 2007.

Semestr III:

Gibbs Graham, Analizowanie danych jakościowych, PWN, Warszawa: 2011.

Kvale Steinar, Prowadzenie wywiadów, PWN, Warszawa: 2010.

Angrosino Michael, Badania etnograficzne i obserwacyjne, PWN, Warszawa: 2010.

Denzin Norman, Lincoln Yvonna /red./, Metody badań jakościowych, t. 1-2, PWN, Warszawa: 2009.

Hammersley Marty, Atkison Paul, Metody badań terenowych, Zysk i S-ka, Poznań: 2000.

Kempny Marian, Nowicka Ewa /red./, Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej (+ vol. 2, Kontynuacje), PWN, Warszawa: 2004.

Silverman David, Interpretacja danych jakościowych, PWN, Warszawa: 2007 (wybrane rozdziały).

K. Hastrup, Droga do antropologii. Między doświadczeniem a teorią, Wyd. UJ, Kraków; 2008.

H. Garfinkel, Studia z etnometodologii, PWN, Warszawa: 2009.

Tim Rapley, Analiza konwersacji, dyskursu i dokumentów, PWN, Warszawa: 2010

Literatura uzupełniająca:

Peritore N. P., Reflections on Dangerous Fieldwork, “The American Sociologists”, 1990, ss. 359-372.

Hitchcock G., Preliminary Notes on the Doing of Fieldwork and Ethnography, “Urban Review”, 1979, vol.11, No. 4, ss. 203-213.

Irwin K., Into the Dark Heart of Ethnography: The Lived Ethics and Inequality of Intimate Field Relationships, “Qualitative Sociology”, 2006, vol. 29, 155-175.

Churchill Ch. J., Jr., Ethnography as Translation, “Qualitative Sociology”, 2005, vol. 28, ss. 3-24.

Gordon D. F., Getting Close by Staying Distant: Fieldwork with Proselytizing Groups,“Qualitative Sociology”, 1987, vol. 10, ss. 267-287.

Picha P. R., Wholes, Halves, and Vacant Quarters: Ethnohistory and the Historical Method, w: T. Majewski, D. Gaimster (red.), International Handbook of Historical Archeology, Springer Verlag, 2009, ss. 269-283.

Wichroski M. A., Breaking Silence: Some Fieldwork Strategies in Cloistered and Non-Cloistered Communities, “Qualitative Sociology”, 1996, vol. 19, ss. 153-170.

McCorkel J. A., Myers K., What Difference Does Difference Make? Position and Privilege in the Field, “Qualitative Sociology”, 2003, vol. 26, ss. 199-231.

Harrington B., Obtrusiveness as Strategy in Ethnographic Research,

“Qualitative Sociology”, 2002, vol. 25, ss. 49-61.

Vannini A., Gladue C., Decolonised Methodologies in cross-Cultural Research, w: P. Liamputtong (red.), Doing Cross-Cultural Research, Springer Verlag, 2008, ss. 137-159.

Lawrence Ch., Re-Bordering the Nation: Neoliberalism and Racism in Rural Greece, “Dialectical Anthropology”, 2005, vol. 29, ss. 315-334.

Daniels A. K., Self-Deception and Self-Discovery in Fieldwork,

“Qualitative Sociology”, 1983, vol. 6, ss. 195-214.

Lincoln Y., Life Under Construction: Autoethnography of a Researcher, w: J. C. Smart (red.), Higher Education: Handbook of Theory and Research, vol. 31, ss. 1-38.

Gough K., New Proposals For Anthropologists, “Current Anthropology”, vol. 9, 1968, ss. 403-407 + komentarze

Berreman G. D., Is Anthropology Alive? Social Responsibility in Social Anthropology, “Current Anthropology”, vol. 9, 1968, ss. 391-396 + komentarze

Lowie R. H., Ethnography, Cultural and Social Anthropology, “American Anthropologist”, vol. 55, 1953, ss. 527-534.

Stocking George W., Jr. (red.), Observers Observed: Essays on Ethnographic Fieldwork, vol. 1, The University of Wisconsin Press, 1983.

Maanen J. van, Tales of the Field, Chicago Univ. Press, Chicago: 1998.

Cassell J. and Jacobs S. E., Handbook of Ethical Issues in Anthropology 1996-2006, American Anthropological Association, Arlington, VA Statements on Ethics, Principles of Professional Responsibility Adopted by the Council of the American Anthropological Association 1971-1986-2004

Mulhall A., In the field: notes on observation in qualitative research, “Journal of Advanced Nursing”, 41(3), ss. 306-313.

Yin R. K., Case Study Research. Design and Methods, Sage Publ., Thousand Oaks: 2003 /wybrane fragmenty/

Davies Ch. A., Reflexive Ethnography. A guide to researching selves and others, Routledge, London: 1999,

rozdział 1: Reflexivity and ethnographic research, ss. 3-25;

rozdział 2: Selecting topics and methods, ss. 26-44;

rozdział 7: Structuring research, ss. 137-155.

Diamond S., Anthropology in Question, “Dialectical Anthropology”, 2004, vol. 28, ss.11–32.

Kent L. L., Fieldwork That Failed, w: P. R. DeVita, Stumbling Toward Truth. Anthropologists at Work, Waveland Press Inc., Illinois: 2000, ss. 95-103.

Boissevain J., Fieldwork in Malta, w: G. D. Spindler (red.), Being an Anthropologist. Fieldwork in Eleven Cultures, Irvington Publishers, New York: 1983, ss. 58-84.

Rubin H. J., Rubin I. S., Qualitative interviewing: the art of hearing data, Sage Publications, Thousand Oaks: 1995,

rozdział 7: Assembling the Parts. Structuring a Qualitative Interview, ss. 145-167;

rozdział 8: Hearing About Culture, ss. 168-195;

rozdział 9: Topical Interviewing, ss. 196-225.

Spradley J. P., The Ethnographic Interview, Holt, Rinehart & Winston, New York: 1979 (Interviewing an Informant)

Spradley J. P., Participant Observation, Holt, Rinehart & Winston, New York: 1980

rozdział 3: The Ethnographic Research Cycle, The Developmental Research Sequence, ss. 26-138 /wybrane fragmenty/

Książki do recenzji:

Barley N., Niewinny antropolog; Bezpieczny sport; Plaga gąsienic; Ficowski J., Demony cudzego strachu, Kapuściński R., Autoportret reportera; Kroemer T., Ischi – człowiek dwóch światów, Talayesva D., Wódz słońca, Kastrup Kirsten, Droga do antropologii; Turnbull C. M., Ikowie, Ludzie gór; Kuper Adam, Kultura. Model antropologiczny.

Ocena końcowa z przedmiotu jest uśredniona na podstawie ocen cząstkowych: z recenzji książek/artykułów, bieżącego przygotowania do zajęć, aktywności/merytorycznego udziału w dyskusji

W ramach przedmiotu studenci odbywają przygotowane na zajęciach obligatoryjne ćwiczenia terenowe, przeprowadzane samodzielnie lub pod opieką i wraz z prowadzącym.