Antropologiczne interpretacje kultur

Antropologiczne interpretacje kultur: Antropologia jedzenia

Zajęcia zapoznają studentów z podstawowymi zagadnieniami antropologii jedzenia. Czynią to w głównej mierze w układzie problemowym. Każde kolejne konwersatorium jest poświęcone kolejnemu problemowi, który zostaje postawiony, sformułowany i przedyskutowany na bazie przeczytanych tekstów, wiedzy i doświadczenia studentów oraz pogadanki prowadzącego. W głównej mierze w trakcie zajęć dominuje krytyczna perspektywa przyglądania się zjawiskom z zakresu antropologii jedzenia. Ze względu na specyfikę studiów antropologicznych i charakter zajęć, skupiają się one na analizach zjawisk o charakterze kulturowym, dotyczących pożywienia, praktyk żywieniowych, zmian społecznych a jedzenia, spożywczego niebezpieczeństwa, rytuałów i jedzenia, relacji jedzenia z tożsamością i pamięcią etc.

Antropologiczne interpretacje kultur:: Antropologia jedzenia

Zajęcia zapoznają studentów z podstawowymi zagadnieniami antropologii jedzenia. Czynią to w głównej mierze w układzie problemowym. Każde kolejne konwersatorium jest poświęcone kolejnemu problemowi, który zostaje postawiony, sformułowany i przedyskutowany na bazie przeczytanych tekstów, wiedzy i doświadczenia studentów oraz pogadanki prowadzącego. W głównej mierze w trakcie zajęć dominuje krytyczna perspektywa przyglądania się zjawiskom z zakresu antropologii jedzenia. Ze względu na specyfikę studiów antropologicznych i charakter zajęć, skupiają się one na analizach zjawisk o charakterze kulturowym, dotyczących pożywienia, praktyk żywieniowych, zmian społecznych a jedzenia, spożywczego niebezpieczeństwa, rytuałów i jedzenia, relacji jedzenia z tożsamością i pamięcią etc.

Plan zajęć:

1/2. Wprowadzenie w tematykę, omówienie zajęć i warunków zaliczenia.

Studenci oglądają film: Super Size Me (2004) i przygotowują notatki do dyskusji. Odnotowują na podstawie filmu pola/obszary, które wiążą się bezpośrednio z jedzeniem (w rodzaju: gospodarka, edukacja etc.)

3. Antropologia jedzenia jako subdyscyplina. Pola zainteresowań

Wiodący tekst do analizy: Mintz Sidney W., Du Bois Christine M., 2002, The Anthropology of Food and Eating, „Annual Review of Anthropology”, Vol. 31, pp. 99-119. Studenci przygotowują 1 stronę znormalizowanego maszynopisu notatki, w której opisują jaki jest ich zdaniem potencjał naukowy i społeczny badań nad jedzeniem.

4. Jedzenie a pamięć i przeszłość

Wiodący tekst do analizy: Holtzman Jon D., 2006, Food and Memory, „Annual Review of Anthropology”, Vol. 35, pp. 361-378. Studenci przygotowują 1 stronę znormalizowanego maszynopisu notatki, w której opisują smaki swego dzieciństwa.

5. Jedzenie a ruchy społeczne

Wiodący tekst do analizy: Leitch Alison, 2003, Slow Food and the Politics of Pork Fat: Italian Food and European Identity, "Ethnos", vol. 68:4, pp. 437-462. Studenci przygotowują 1 stronę znormalizowanego maszynopisu notatki, w której opisują związek wybranej grupy społecznej lub postaci (przykłady ze świata "realnego" lub "fikcyjnego"; ruchy społeczne, subkultury, powieści, gry, filmy itp.) z jedzeniem.

6. Książki kucharskie

Wiodący tekst do analizy: Appadurai Arjun, 1988, How to Make a National Cuisine: Cookbooks in Contemporary India, "Comparative Studies in Society and History", Vol. 30, No. 1, pp. 3-24. Studenci przygotowują 1 stronę znormalizowanego maszynopisu notatki, w której opisują wybraną książkę kucharską.

7. Brudne jedzenie

Wiodący tekst do analizy: Kleśta-Nawrocka Aleksandra, Kleśta-Nawrocki Rafał, Brudne jedzenie w kuchni polskiej, [w:] Człowiek - czystość i brud, T. 1: Aspekt humanistyczno-etnologiczny, /red./ Krzysztof Krzemiński, Anna Kmieć, Karolina Olszewska, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2016, s. 53-69. Studenci przygotowują 1 stronę znormalizowanego maszynopisu notatki, w której opisują jedzenie, które wzbudza w nich odrazę, które odrzucają z różnych względów.

8. Turystyka kulinarna - event

Wiodący tekst do analizy: Kleśta-Nawrocka Aleksandra, Kleśta-Nawrocki Rafał, Między lokalnym iwentem a turystycznym megaiwentem kulinarnym. Przygody Festiwalu Smaku w Grucznie, "Czas Kultury", 2017, R. 33, nr 1, s. 92-98. Studenci przygotowują 1 stronę znormalizowanego maszynopisu notatki, w której opisują kulinarne wydarzenie lub inną kulinarną atrakcję o potencjale turystycznym.

9. Rekonstrukcje kulinarne

Wiodący tekst do analizy: Kleśta-Nawrocka Aleksandra, Kleśta-Nawrocki Rafał, Rekonstrukcje menonickich specjałów, [w:] Olędrzy – osadnicy znad Wisły. Sąsiedzi bliscy i obcy, /red./ Andrzej Pabian i Michał Targowski, Fundacja Ośrodek Inicjatyw Społecznych ANRO, Toruń 2016, s. 157-172. Studenci przygotowują 1 stronę znormalizowanego maszynopisu notatki, w której opisują wybraną inicjatywę (wydarzenie, danie etc.) o charakterze rekonstrukcyjnym i kulinarnym.

10. Jedzenie tradycyjne i lokalne

Wiodący tekst do analizy: Dylan Gordon, The Multiple Moral Economies of Capitalism: Imagining Local Food in Socioeconomically Marginal Contexts, „vis-à-vis: Explorations in Anthropology, 2011, Vol. 11, No. 1, pp. 25–38. Studenci przygotowują 1 stronę znormalizowanego maszynopisu notatki, w której opisują wybrane danie lub produkt o charakterze lokalnym lub tradycyjnym.

11-15 Prezentacje studenckich case studies.

Literatura, obligatoryjna, teksty do analizy na zajęciach:

Appadurai Arjun, 1988, How to Make a National Cuisine: Cookbooks in Contemporary India, "Comparative Studies in Society and History", Vol. 30, No. 1, pp. 3-24.

Gordon Dylan, The Multiple Moral Economies of Capitalism: Imagining Local Food in Socioeconomically Marginal Contexts, „vis-à-vis: Explorations in Anthropology, 2011, Vol. 11, No. 1, pp. 25–38.

Holtzman Jon D., 2006, Food and Memory, „Annual Review of Anthropology”, Vol. 35, pp. 361-378.

Kleśta-Nawrocka Aleksandra, Kleśta-Nawrocki Rafał, Między lokalnym iwentem a turystycznym megaiwentem kulinarnym. Przygody Festiwalu Smaku w Grucznie, "Czas Kultury", 2017, R. 33, nr 1, s. 92-98.

Kleśta-Nawrocka Aleksandra, Kleśta-Nawrocki Rafał, Brudne jedzenie w kuchni polskiej [w:] Człowiek - czystość i brud, T. 1: Aspekt humanistyczno-etnologiczny, /red./ Krzysztof Krzemiński, Anna Kmieć, Karolina Olszewska, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2016, s. 53-69.

Kleśta-Nawrocka Aleksandra, Kleśta-Nawrocki Rafał, Rekonstrukcje menonickich specjałów, [w:] Olędrzy – osadnicy znad Wisły. Sąsiedzi bliscy i obcy, /red./ Andrzej Pabian i Michał Targowski, Fundacja Ośrodek Inicjatyw Społecznych ANRO, Toruń 2016, s. 157-172.

Leitch Alison, 2003, Slow Food and the Politics of Pork Fat: Italian Food and European Identity, "Ethnos", vol. 68:4, pp. 437-462.

Mintz Sidney W., Du Bois Christine M., 2002, The Anthropology of Food and Eating, „Annual Review of Anthropology”, Vol. 31, pp. 99-119.

Antropologiczne interpretacje kultur: Bunt i opór

Zajęcia zapoznają studentów z podstawowymi zagadnieniami dotyczącymi buntu i oporu w kulturze i społeczeństwie. Studencie zapoznają się z teoretycznymi ujęciami badań nad buntem oraz przeprowadzą analizy współczesnych form buntu i oporu.

Antropologiczne interpretacje kultur: Bunt i opór

W tracie zajęć studenci zapoznają się z głównymi koncepcjami badań nad buntem, obszaramami oraz sytuacjami warunkującymi powstawania społeczenego sprzeciwu oraz form jego stosowania. Pondato podejmą oni trud analiz współczesnych form buntu zawartych w folklorze oraz kulturze popularnej.

Zajęcia będą przeprowadzone zgodnie z poniższym schematem:

1. Władza i przemoc

2. Teoria buntu i oporu

3. Hegemonia i przemoc

4. Formy oporu

5. Koncepcja „Eigen sinn”

6. Rozbójnik

7. Opór w kulturze popularnej

8. Karnawał i bunt

9. Ludowe formy oporu

A. Ludtke, Władza jako praktyka społeczna, [w:] Eigen-Sinn. Życie codzienne, podmiotowość i sprawowanie władzy w XX wieku, Poznań 2018, s. 49-101.

A. Pasieka, Opór, dominacja i teoria społeczna na przełomie XX i XXI wieku, [w:] Opór i dominacja. Antologia tekstów, Kraków 2015, s. 7-29.

J. Scott, Za kulisami oficjalnej wersji, [w:] Opór i dominacja. Antologia tekstów, Kraków 2015, s. 145-158.

D. Reed-Danahay, Rozmowy o oporze etnografa i teoria francuskiej wsi, Opór i dominacja. Antologia tekstów, Kraków 2015, s. 201-218.

M. Rauszer, Siła podporządkowanych, Warszawa 2021, rozdz. 1 i 2 (część I).

A. Gramsci, Sprawy Południa, [w:] A. Gramsci, Dzieła wybrane, t. 2, Warszawa 1961.

E. Laclau, Ch. Mouffe, Hegemonia i socjalistyczna strategia. Przyczynek do projektu radykalnej polityki demokratycznej, Wrocław 2007.

R. M. Wegner, Opowieści z meekhańskiego pogranicza. Wschód-Zachód, Warszawa 2012 (opowieść o Wozakach).

T. Lindenberger, A. Ludtke, Eifen-Sinn. Praktyki społeczne I sprawowanie włady. Wprowadzenie, Eigen-Sinn. Życie codzienne, podmiotowość i sprawowanie władzy w XX wieku, Poznań 2018, s. 7-46.

A. Ludtke, ‘Przodownicy pracy’ i codzienny mozół. A apatycznej lojalności robotników przemysłowych w NRD, Eigen-Sinn. Życie codzienne, podmiotowość i sprawowanie władzy w XX wieku, Poznań 2018, s. 277-309.

E. Hobsbawm, Bandyta społeczny. Tekst dostępny: https://pressto.amu.edu.pl/index.php/prt/article/view/20005/19666

W. Dalrymple, Tancerz z Kannuru, [w:] W. Dalrymple, Dziewięć żywotów. Na tropie świętości we współczesnych Indiach, Wołowiec 2012, s. 45-72.

R. DaMatt, Karnawał równości i karnawał hierarchii, [w:] Karnawał. Studia histryczno-antropologiczne, Warszawa 2011, s. 315-338.

Brak.

Antropologiczne interpretacje kultur: Antropologia jedzenia

Zajęcia zapoznają studentów z podstawowymi zagadnieniami antropologii jedzenia. Czynią to w głównej mierze w układzie problemowym. Każde kolejne konwersatorium jest poświęcone kolejnemu problemowi, który zostaje postawiony, sformułowany i przedyskutowany na bazie przeczytanych tekstów, wiedzy i doświadczenia studentów oraz pogadanki prowadzącego. W głównej mierze w trakcie zajęć dominuje krytyczna perspektywa przyglądania się zjawiskom z zakresu antropologii jedzenia. Ze względu na specyfikę studiów antropologicznych i charakter zajęć, skupiają się one na analizach zjawisk o charakterze kulturowym, dotyczących pożywienia, praktyk żywieniowych, zmian społecznych a jedzenia, spożywczego niebezpieczeństwa, rytuałów i jedzenia, relacji jedzenia z tożsamością i pamięcią etc.

Antropologiczne interpretacje kultur:: Antropologia jedzenia

Zajęcia zapoznają studentów z podstawowymi zagadnieniami antropologii jedzenia. Czynią to w głównej mierze w układzie problemowym. Każde kolejne konwersatorium jest poświęcone kolejnemu problemowi, który zostaje postawiony, sformułowany i przedyskutowany na bazie przeczytanych tekstów, wiedzy i doświadczenia studentów oraz pogadanki prowadzącego. W głównej mierze w trakcie zajęć dominuje krytyczna perspektywa przyglądania się zjawiskom z zakresu antropologii jedzenia. Ze względu na specyfikę studiów antropologicznych i charakter zajęć, skupiają się one na analizach zjawisk o charakterze kulturowym, dotyczących pożywienia, praktyk żywieniowych, zmian społecznych a jedzenia, spożywczego niebezpieczeństwa, rytuałów i jedzenia, relacji jedzenia z tożsamością i pamięcią etc.

Plan zajęć:

1/2. Wprowadzenie w tematykę, omówienie zajęć i warunków zaliczenia.

Studenci oglądają film: Super Size Me (2004) i przygotowują notatki do dyskusji. Odnotowują na podstawie filmu pola/obszary, które wiążą się bezpośrednio z jedzeniem (w rodzaju: gospodarka, edukacja etc.)

3. Antropologia jedzenia jako subdyscyplina. Pola zainteresowań

Wiodący tekst do analizy: Mintz Sidney W., Du Bois Christine M., 2002, The Anthropology of Food and Eating, „Annual Review of Anthropology”, Vol. 31, pp. 99-119. Studenci przygotowują 1 stronę znormalizowanego maszynopisu notatki, w której opisują jaki jest ich zdaniem potencjał naukowy i społeczny badań nad jedzeniem.

4. Jedzenie a pamięć i przeszłość

Wiodący tekst do analizy: Holtzman Jon D., 2006, Food and Memory, „Annual Review of Anthropology”, Vol. 35, pp. 361-378. Studenci przygotowują 1 stronę znormalizowanego maszynopisu notatki, w której opisują smaki swego dzieciństwa.

5. Jedzenie a ruchy społeczne

Wiodący tekst do analizy: Leitch Alison, 2003, Slow Food and the Politics of Pork Fat: Italian Food and European Identity, "Ethnos", vol. 68:4, pp. 437-462. Studenci przygotowują 1 stronę znormalizowanego maszynopisu notatki, w której opisują związek wybranej grupy społecznej lub postaci (przykłady ze świata "realnego" lub "fikcyjnego"; ruchy społeczne, subkultury, powieści, gry, filmy itp.) z jedzeniem.

6. Książki kucharskie

Wiodący tekst do analizy: Appadurai Arjun, 1988, How to Make a National Cuisine: Cookbooks in Contemporary India, "Comparative Studies in Society and History", Vol. 30, No. 1, pp. 3-24. Studenci przygotowują 1 stronę znormalizowanego maszynopisu notatki, w której opisują wybraną książkę kucharską.

7. Brudne jedzenie

Wiodący tekst do analizy: Kleśta-Nawrocka Aleksandra, Kleśta-Nawrocki Rafał, Brudne jedzenie w kuchni polskiej, [w:] Człowiek - czystość i brud, T. 1: Aspekt humanistyczno-etnologiczny, /red./ Krzysztof Krzemiński, Anna Kmieć, Karolina Olszewska, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2016, s. 53-69. Studenci przygotowują 1 stronę znormalizowanego maszynopisu notatki, w której opisują jedzenie, które wzbudza w nich odrazę, które odrzucają z różnych względów.

8. Turystyka kulinarna - event

Wiodący tekst do analizy: Kleśta-Nawrocka Aleksandra, Kleśta-Nawrocki Rafał, Między lokalnym iwentem a turystycznym megaiwentem kulinarnym. Przygody Festiwalu Smaku w Grucznie, "Czas Kultury", 2017, R. 33, nr 1, s. 92-98. Studenci przygotowują 1 stronę znormalizowanego maszynopisu notatki, w której opisują kulinarne wydarzenie lub inną kulinarną atrakcję o potencjale turystycznym.

9. Rekonstrukcje kulinarne

Wiodący tekst do analizy: Kleśta-Nawrocka Aleksandra, Kleśta-Nawrocki Rafał, Rekonstrukcje menonickich specjałów, [w:] Olędrzy – osadnicy znad Wisły. Sąsiedzi bliscy i obcy, /red./ Andrzej Pabian i Michał Targowski, Fundacja Ośrodek Inicjatyw Społecznych ANRO, Toruń 2016, s. 157-172. Studenci przygotowują 1 stronę znormalizowanego maszynopisu notatki, w której opisują wybraną inicjatywę (wydarzenie, danie etc.) o charakterze rekonstrukcyjnym i kulinarnym.

10. Jedzenie tradycyjne i lokalne

Wiodący tekst do analizy: Dylan Gordon, The Multiple Moral Economies of Capitalism: Imagining Local Food in Socioeconomically Marginal Contexts, „vis-à-vis: Explorations in Anthropology, 2011, Vol. 11, No. 1, pp. 25–38. Studenci przygotowują 1 stronę znormalizowanego maszynopisu notatki, w której opisują wybrane danie lub produkt o charakterze lokalnym lub tradycyjnym.

11-15 Prezentacje studenckich case studies.

Literatura, obligatoryjna, teksty do analizy na zajęciach:

Appadurai Arjun, 1988, How to Make a National Cuisine: Cookbooks in Contemporary India, "Comparative Studies in Society and History", Vol. 30, No. 1, pp. 3-24.

Gordon Dylan, The Multiple Moral Economies of Capitalism: Imagining Local Food in Socioeconomically Marginal Contexts, „vis-à-vis: Explorations in Anthropology, 2011, Vol. 11, No. 1, pp. 25–38.

Holtzman Jon D., 2006, Food and Memory, „Annual Review of Anthropology”, Vol. 35, pp. 361-378.

Kleśta-Nawrocka Aleksandra, Kleśta-Nawrocki Rafał, Między lokalnym iwentem a turystycznym megaiwentem kulinarnym. Przygody Festiwalu Smaku w Grucznie, "Czas Kultury", 2017, R. 33, nr 1, s. 92-98.

Kleśta-Nawrocka Aleksandra, Kleśta-Nawrocki Rafał, Brudne jedzenie w kuchni polskiej [w:] Człowiek - czystość i brud, T. 1: Aspekt humanistyczno-etnologiczny, /red./ Krzysztof Krzemiński, Anna Kmieć, Karolina Olszewska, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2016, s. 53-69.

Kleśta-Nawrocka Aleksandra, Kleśta-Nawrocki Rafał, Rekonstrukcje menonickich specjałów, [w:] Olędrzy – osadnicy znad Wisły. Sąsiedzi bliscy i obcy, /red./ Andrzej Pabian i Michał Targowski, Fundacja Ośrodek Inicjatyw Społecznych ANRO, Toruń 2016, s. 157-172.

Leitch Alison, 2003, Slow Food and the Politics of Pork Fat: Italian Food and European Identity, "Ethnos", vol. 68:4, pp. 437-462.

Mintz Sidney W., Du Bois Christine M., 2002, The Anthropology of Food and Eating, „Annual Review of Anthropology”, Vol. 31, pp. 99-119.