Antropologia obszarów pozaeuropejskich – etap II - (Kultury Japonii)

Zajęcia poświęcone będą japońskiej kulturze. Studenci zaznajomią się z podstawową wiedzą dotyczącą historii Japonii oraz wybranych wątków kulturowych.

Celem zajęć będzie zaznajomienie studentów z podstawowymi informacjami dotyczącymi historii tego kraju, które są niezbędne do zrozumienia współczesnej kultury japońskiej. W dalszej kolejności uwaga skupiona będzie na wybranych obszarach kultury japońskiej, jak:

1. Kojiki – głownie wątki mitologiczne

2. Genji monogatari – jej treść i znaczenie dla kultury Japonii

3. Estetyka japońska i jej główne kategorie

4. Demonologia japońska

5. Religie: shinto, buddyzm i konfucjanizm

6. Znaczenie i rola zwierząt w folklorze i kulturze Japonii

7. Maska w kulturze Japonii

8. Jedzenie w kulturze Japonii

9. Anime i manga

10. Wizje Japonii w filmach Akiry Kurosawy

C. Totman, Historia Japonii, Wydawnictwo UJ, Kraków 2009.

A. Gordon, Nowożytna historia Japonii, PIW, Warszawa 2010.

A. Kerr, Japonia utracona (różne wydania)

M. Lisiecki, Kokutai-no hongi w japońskim dyskursie nacjonalistycznym, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2010.

M. Lisiecki, Komunikacja międzykulturowa w polityce. Relacje między Stanami Zjednoczonymi a Japonią w latach 1932-1952, Wydawnictwo UMK, Toruń 2019.

M. Lisiecki, Kulturowy wymiar polskiej orientalistyki. Wiesław Kotański i jego badania nad kulturą Japonii, „LUD”, 2019/109. https://apcz.umk.pl/LUD/article/view/lud103.2019.07/23997.

Kojiki, czyli Księga dawnych wydarzeń, tłum. W. Kotański, PIW, Warszawa 1986, zwój I.

M. Lisiecki, Rytuały porodowe i pogrzebowe w starożytnej Japonii: analiza mitów zawartych w pierwszym zwoju Kojiki, [w] J. Marszałek-Kawa, R. Gawłowski Robert (red.), Kulturowe i edukacyjne oblicza współczesnej, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2013.

M. Lisiecki, The politics and the mythology in Kojiki: Jinmu case, [w:] M. Lisiecki, L. S. Milne, N. Yanchevskaya (eds), Power and speech mythology of the social and the sacred, Eikon, Toruń 2016.

M. Shikibu, Genji monogatari, fragmenty, [w:] I. Kordzińska-Nawrocka (red.), Dziesięć wieków Genji monogatarii w kulturze Japonii, Wydawnictwo UW, Warszawa 2009, s. 21-60.

M. Melanowicz, Kiedy powstała Opowieść o księciu Genjim, [w:] I. Kordzińska-Nawrocka (red.), Dziesięć wieków Genji monogatarii w kulturze Japonii, Wydawnictwo UW, Warszawa 2009.

M. Masako, Genji monogatari odczytane z dworskich szat, [w:] I. Kordzińska-Nawrocka (red.), Dziesięć wieków Genji monogatarii w kulturze Japonii, Wydawnictwo UW, Warszawa 2009, s. 21-60.

I. Kordzińska-Nawrocka, Genji monogatari a kultura zapachu, [w:] I. Kordzińska-Nawrocka (red.), Dziesięć wieków Genji monogatarii w kulturze Japonii, Wydawnictwo UW, Warszawa 2009, s. 21-60.

A. Klonowska, Księżna Rokujō i Murasaki no Ue – bohaterki Genji monogatari (Opowieść o księciu Genjim) i ich wizerunek we współczesnej kulturze popularnej Japonii, [w:] I. Kordzińska-Nawrocka, A. Kozyra (red.), Tradycja w kulturze popularnej Japonii, Wydawnictwo UW, Warszawa 2018.

B. Kubiak Ho-Chi, Estetyka i sztuka japońska. Wybrane zagadnienia, Universitas, Kraków 2009, część 1

M. D. Foster, Yokai. Tajemnicze stwory w kulturze japońskiej, Wydawnictwo UJ, Kraków 2017.

Z. Davisson, Yurei. Niesamowite duchy w kulturze japońskiej, Wydawnictwo UJ, Kraków 2018.

R. Iwicka, Źródła klasycznej demonologii japońskiej, Wydawnictwo UJ, Kraków 2017.

A. Korpalaska, Lis w kulturze Japonii, Wydawnictwo Tako, Warszawa 2015.

M. Furmanik-Kowalska, Ikonografia jenotów, lisów i japońskich demonów w filmie Szopy w natarciu. Pom poko, [w:] J. Zaremba-Penk, M. Lisiecki (red.), Studio Ghibli. Miejsce filmu animowanego w japońskiej kulturze, Kirin Toruń 2012.

B. Kubiak Ho-Chi, Zwierzę jako motyw i podmiot w japońskiej kulturze – wprowadzenie, [w:] B. Kubiak Ho-Chi, Y. Fujii-Karpoluk (red.), Zwierzęta w kulturze japońskiej, Wydawnictwo UW, Warszawa

E. Żeromska, Maska na japońskiej scenie. Od pradziejów do teatru no, Trio, Warszawa 2003.

E. Żeromska, Między twarzą a japońską maską, „Scripta Neophilologica Posnaniensia”, 2015/XV. (https://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.ojs-doi-10_14746_snp_2015_15_18)

R. Klincewicz Krupińska, Japońskie maski teatru nō ze zbiorów

Muzeum Narodowego w Krakowie

Konserwacja jako dialog międzykulturowy (https://media.mnk.pl/images/upload/o-muzeum/wydawnictwa/rozprawy/tom%20VI/14_Krupinska-18-10.pdf)

M. Kocur, Rozyślania nad maską, „Pamiętnik Teatralny”, 2021/70(2). (tekst dostępny w Internecie)

I. Kordzińska-Nawrocka, Japońska kultura kulinarna, Wydawnictwo UW, Warszawa 2020.

S. J. Napier, Anime from Akira to Howl’s Moving Castle. Experiencing Contemporary Japanese Animation, St. Martin’s Griffin New York 2001.

J. Zaremba-Penk, Ikonografia mangi. Wpływy tradycji rodzimej i zachodnich twórców na wybranych japońskich artystów mangowych, Kirin, Bydgoszcz 2019.

M. Tasiemka, Sny Akiry Kurosawy. Mit, symbol, rytuał, Sedno, Warszawa 2018.

M. Lisiecki, J. Zaremba-Penk (red.). Człowieczeństwo bez granic. Wymiary kultury w filmach Akiry Kurosawy, Kirin, Toruń 2015.

J. Grodzka (red.), Akira Kurosawa twórca japoński twórca światowy, Manggha, Kraków 2011.

Brak.