Inwazje biologiczne

Znajomość podstaw ekologii

przedmiot fakultatywny

Godziny realizowane z udziałem nauczycieli (35 godz.):

- udział w ćwiczeniach laboratoryjnych – 30 h

- udział w konsultacjach - 5 h

Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta (15 godz.):

- przygotowanie do zaliczenia ćwiczeń – 15 h

Łącznie: 50 godzin (2 ECTS)

W1 - definiuje pojęcia: gatunek obcy, gatunek inwazyjny, gatunek poinwazyjny, introdukcja, zawleczenie, ekspansja, inwazja biologiczna, hipoteza „meltdown” - K_W02

W2 - wymienia sposoby rozprzestrzenianiu się organizmów obcych w Europie - K_W02, K_W06

W3 - wyjaśnia pozytywne i negatywne interakcje między różnymi gatunkami obcych organizmów - K_W07, K_W10

W4 - opisuje wpływ organizmów obcych na środowisko oraz na gospodarkę i zdrowie człowieka - K_W06, K_W07

U1 - identyfikuje najważniejsze obce i inwazyjne gatunki zwierząt i roślin w Polsce - K_U09

U2 - przeprowadza proste obserwacje i pomiary - K_U15

K1 - Ma świadomość konieczności przestrzegania zasad etyki - K_K04

K2 - Jest zdolny do pracy zespołowej - K_K10

Prezentacje multimedialne, pokaz żywych i utrwalonych okazów zwierząt i roślin inwazyjnych, praca z kluczami do oznaczania, prowadzenie obserwacji i prostych eksperymentów

- opis

- laboratoryjna
- obserwacji
- pomiaru w terenie
- seminaryjna

Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z problematyką inwazji biologicznych. Podczas zajęć przedstawiane są mechanizmy omawianych procesów, najważniejsze gatunki zwierząt i roślin inwazyjnych w Polsce i na świecie, oraz biocenotyczne i gospodarcze skutki inwazji.

Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z problematyką dynamicznie rozwijającej się ostatnio gałęzi ekologii, badającej mechanizmy i przebieg inwazji biologicznych.

Zajęcia składają się z następujących części:

- Wstępu teoretycznego – omówienia materiału przedstawianego na zajęciach i zadań do wykonania podczas części praktycznej

- Części praktycznej – obserwacji wybranych okazów inwazyjnych organizmów (przyżyciowych lub utrwalonych okazów), przeprowadzanie pod nadzorem opiekuna ( w 3-4 osobowych grupach) prostych obserwacji lub eksperymentów laboratoryjnych obrazujących biologię obcych organizmów i ich wpływ na środowisko.

W trakcie zajęć przedstawiane są podstawowe definicje terminów związanych z inwazjami biologicznymi, sposoby rozprzestrzeniania się, mechanizmy inwazji, czynniki sprzyjające temu procesowi i utrudniające go, wpływ obcych organizmów na funkcjonowanie ekosystemów i na gospodarkę, próby zapobiegania rozprzestrzenianiu się organizmów inwazyjnych podejmowane w kraju i na świecie, a także podstawowe akty prawne związane z organizmami obcymi.

• Cox. G.W. 2004. Alien Species and Evolution. Island Press, Washington.

• Gherardi F. (ed.) 2007. Biological Invaders in Inland Waters: Profiles, Distribution and Threats. Springer, Dordrecht, The Netherlands.

• Głowaciński Z., Okarma H., Pawłowski J., Solarz W. (red.) 2008. Księga gatunków obcych inwazyjnych w faunie Polski. Wyd. internetowe Instytutu Ochrony Przyrody PAN w Krakowie.

W zakresie wiedzy i umiejętności: zaliczenie sprawdzianów pisemnych z poszczególnych części zajęć (W1-W4) oraz sprawdzianu praktycznego z identyfikacji wybranych gatunków inwazyjnych (U1): na ocenę dostateczną student musi zdobyć 50 - 60% pkt, na ocenę dostateczny plus - 61-70% pkt, na ocenę dobry - 71-80% pkt, na ocenę dobry plus - 81-90% pkt, na ocenę bardzo dobry - powyżej 90% pkt.

W zakresie umiejętności (U2) i kompetencji społecznych (K1, K2): oceniana jest aktywność studenta na zajęciach i jego zaangażowanie oraz praca zespołowa. Ocena w skali 2-5.

Ocena ostateczna: średnia ze sprawdzianów, ocen uzyskanych na zajęciach oraz sprawdzianu z oznaczania organizmów