Bioetyka
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 2600-DM-BIOE-2-S2 |
Kod Erasmus / ISCED: |
(brak danych)
/
(0223) Filozofia i etyka
|
Nazwa przedmiotu: | Bioetyka |
Jednostka: | Wydział Nauk Biologicznych i Weterynaryjnych |
Grupy: | |
Strona przedmiotu: | https://teams.microsoft.com/l/team/19%3ae61259eb7b8c4d25b73344ee2e709e92%40thread.tacv2/conversations?groupId=7b356370-7bf1-48d9-82f9-324ad61d7848&tenantId=e80a627f-ef94-4aa9-82d6-c7ec9cfca324 |
Punkty ECTS i inne: |
2.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Wymagania wstępne: | Brak/nie dotyczy. |
Rodzaj przedmiotu: | przedmiot obowiązkowy |
Całkowity nakład pracy studenta: | Godziny realizowane z udziałem nauczycieli (godz.): - udział w wykładach – 10 godzin Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta (godz.), w tym: - czas przewidziany na konsultacje i pracę z nauczycielem akademickim – 15 godzin - czas potrzebny na przygotowanie się do zajęć – 15 godzin - czas potrzebny na powtórzenie materiału i przygotowania się do zaliczenia końcowego – 10 godzin Łącznie: 50 godz. (2 pkt. ECTS) |
Efekty uczenia się - wiedza: | K_W09: Zna kluczowe pojęcia i problemy bioetyki, reprezentatywne przykłady problemów bioetycznych oraz ważniejsze regulacje prawne z zakresu bioetyki, w tym: - zna podstawowe teorie etyczno-filozoficzne do których odwołują się bioetycy i potrafi je wykorzystywać w procesie wnioskowania, wyjaśnienia i ocenie wybranych zagadnień, z którymi mierzy się bioetyka. - posiada znajomość przedmiotu bioetyki w sensie szerszym i węższym, jak też znajomość genezy bioetyki, w aspekcie etyczno-filozoficznym, prawnym oraz społecznym. - posiada wiedzę na temat kluczowych problemów natury bioetycznej, ich ewolucji i możliwości rozstrzygnięcia. - posiada zdolność argumentowania na rzecz czołowych stanowisk w bioetyce, tj. utylitarystycznego i personalistycznego. - posiada wiedzę dotyczącą takich zagadnień, jak wartość życia, godność ludzka, natura człowieka, status osobowy człowieka, jako kwestii leżących u podstaw szeregu sporów bioetycznych. K_W15: ma wiedzę teoretyczną z wybranych (pod kątem istotności dla przedmiotu badań/zajęć) działów nauk humanistycznych. Odniesienie do efektów kształcenia w obszarze kształcenia: P7S_WK, P7S_WK_P, P7S_WG; |
Efekty uczenia się - umiejętności: | K_U08: Student potrafi uwzględniać problemy i przywoływać wiodące regulacja bioetyczne w planowaniu badań i projektowaniu procedur naukowo-badawczych, w tym: - potrafi umiejętnie stosować wiedzę zdobytą na zajęciach z bioetyki [którą określono w punkcie Efekty kształcenia - wiedza]. - potrafi samodzielnie wnioskować, wyjaśniać i oceniać dylematy bioetyczne, z uwagi m. in. na ich rangę, stopień złożoności i odniesienie kulturowe [m. in. światopoglądowe i religijne]. - potrafi umiejętnie argumentować na rzecz, m. in. wartości życia, godności i natury człowieka i zwierząt, w oparciu o daną koncepcję bioetyczną. - potrafi rozpoznać i poprawnie stosować argumentację charakterystyczną dla danego typu bioetyki w otwartej dyskusji bioetycznej. K_U18: posługuje się niezbędnymi pojęciami z zakresu biologii molekularnej, patogenezy oraz bioetyki, w tym: - potrafi rozpoznawać i rozróżniać terminologię stosowaną w ramach różnych typów bioetyk i skutecznie ją aplikować do wyjaśniania kwestii dylematycznych, m. in. z etycznego, społecznego, czy kulturowego punktu widzenia. Odniesienie do efektów kształcenia w obszarze kształcenia: P7S_UK, P7S_UO, P7S_UU, P7S_UW, P7S_UW_R2; |
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne: | K_K02: jest odpowiedzialny i zdeterminowany w dążeniu do celu przestrzegając przy tym odpowiednich zasad, norm i procedur, w tym też: - ma świadomość społecznej, kulturowej (światopoglądowej i religijnej), jak również prawnej roli i znaczenia dylematów natury bioetycznej nie tylko w sferze teoretycznych ich rozpoznań, ale przede wszystkim w wymiarze praktycznym, za których rozwiązanie jest odpowiedzialny. - dostrzega etyczno-filozoficzne i społeczno-prawne aspekty praktycznego wykorzystania zdobytej wiedzy, jak również umiejętności, m. in. w dążeniu do realizacji celu naukowo-badawczych. - rozumie analizowane zagadnienie bioetyczne i potrafi je wyjaśniać w oparciu o przykładowy model teorii etycznej. K_K03: ma świadomość znaczenia i obowiązywania zasad etyki w działalności diagnosty molekularnego, zarówno w pracy naukowej, jak i zawodowej. K_K07: zdaje sobie sprawę z istnienia obaw społecznych i zagrożeń związanych z rozwojem biologii molekularnej a w szczególności z tworzeniem oraz stosowaniem organizmów genetycznie zmodyfikowanych w praktyce badawczej; potrafi wyjaśnić faktyczne znaczenie tych zagrożeń w oparciu o argumenty racjonalne, ale w sposób zrozumiały dla ogółu i próbować tonować niepokoje społeczne odwołując się, m. in. do argumentacji etycznej (w tym wykazuje tolerancję dla postaw i zachowań wynikających z odmiennych uwarunkowań społecznych i kulturowych). K_K08: ma świadomość i rozumie pozatechniczne skutki działalności diagnosty molekularnego i związanej z tym odpowiedzialności, w szczególności wpływu na środowisko i zdrowie ludzi. Odniesienie do efektów kształcenia w obszarze kształcenia: P7S_KR, P7S_KO; |
Metody dydaktyczne: | Wykład podawczy |
Metody dydaktyczne eksponujące: | - pokaz |
Metody dydaktyczne podające: | - opis |
Metody dydaktyczne poszukujące: | - klasyczna metoda problemowa |
Skrócony opis: |
Zapoznanie studentów z pojęciem, przedmiotem, genezą a także strukturą bioetyki, w ramach szerszej myśli etyczno-filozoficznej. Zaprezentowanie wybranych/kluczowych problemów, z którymi mierzy się współczesna myśl bioetyczna, na tle współtworzących ją nauk ścisłych oraz nauk stosowanych. Omówienie przykładowych teorii etyczno filozoficznych w bioetyce, takich jak (przykładowo) ekocentryzm, antropocentryzm, biocentryzm, subiektywizm, obiektywizm, relatywizm, utylitaryzm, personalizm, kontraktalizm. Ukazanie istoty i znaczenia/roli bioetyki, w wymiarze teoretycznym i praktycznym (na wybranych przykładach). Prezentacja bazowych zasad bioetycznych i teorii etycznych aplikowanych do wyjaśniania dylematów etycznych. |
Pełny opis: |
1) Wprowadzenie do filozofii moralnej: a. Etyka - etos - moralność [sens i zakres stosowania]. b. Wstępna typologia i przegląd kluczowych teorii etycznych. 2) Wprowadzenie do bioetyki: a. Narodziny, geneza, ewolucja i charakterystyka bioetyk/i (obszar historyczny i problemowy). b. Kierunki rozpoznań i analiz bioetycznych [w tym: biogeneza, bioterapia i tanatologia]. c. Prezentacja wiodących „zasad bioetycznych”, m. in. autorstwa Bauchampa, Childressa i Engelhardta. d. Bioetyka a eugenika. 3) Value of Life vs Sanctity of Life – namysł nad wartością życia ludzkiego. 4) Human Liberation vs Animal Liberation – spór o naturę ludzką. 5) Spór o badania eksperymentalne na zwierzętach. 6) Bioetyka a biogeneza życia – próba implementacji kategorii bioetycznych do wyjaśnienia problemów, które implikuje dynamiczny rozwój nauk biomedycznych, w tym m. in. genetyki, biotechnologii oraz medycyny reprodukcyjnej. 7) Bioetyka a bioterapia – próba użycia kategorii bioetycznych do wyjaśnienia problemów, które rodzi dynamiczny rozwój technologii medycznych. 8) Bioetyka a tanatologia – próba zastosowania kategorii bioetycznych do eksplikacji, takich zagadnień, jak np.: eutanazja (czynna i bierna), samobójstwo (wspomagane, nie-wspomagane), tj. problemów natury suicydologicznej. 9) Kodeksy etyczne a zagadnienie biojurysprudencji – rzecz o prawach i obowiązkach lekarza i pacjenta w kontekście dyskusji nad problemem paternalizmu medycznego i autonomii pacjenta. 10) Podsumowanie kursu. |
Literatura: |
Przykładowa literatura poglądowa. Adamkiewicz M., Zagadnienie śmierci w bioetyce, Warszawa 2002; Beauchamp L., Childress J.F., Zasady etyki medycznej, Warszawa 1995; Bioetyka personalistyczna, red. Tadeusz Biesaga, Kraków 2006; Bioetyka polska, red. T. Biesaga, Kraków 2004; Bołoz W., Bioetyka i prawa człowieka, Warszawa 2007; Bołoz W., Życie w ludzkich rękach: podstawowe zagadnienia bioetyczne, Warszawa 1997; Chyrowicz B., Bioetyka i ryzyko: argument "równi pochyłej" w dyskusji wokół osiągnięć współczesnej genetyki, Lublin 2002; Filipowicz A., Bioetyka: dialog w obronie życia, Warszawa 2002; Gillon R., Etyka lekarska: problemy filozoficzne, Warszawa 1997; Kurkowski J. L., Medycyna: bioetyka i polityka, Bielsko-Biała 2002; Narodziny i śmierć. Bioetyka kulturowa wobec stanów granicznych życia ludzkiego, red. M. Gałuszko i K. Szewczyk, Warszawa-Łódź 2002; Singer P., Etyka praktyczna, Warszawa 2003; Singer P., O życiu i śmierci. Upadek etyki tradycyjnej, Warszawa 1994; Seroczyńska M., Eutanazja i wspomagane samobójstwo na świecie, Kraków 2004; Ślipko T., Granice życia. Dylematy współczesnej bioetyki, Kraków 1994; Tokarczyk, R. A., Prawa narodzin, życia i śmierci: etyczne problemy współczesności, Lublin 1988; Tulibacki W., Etyka i nauki biologiczne, Olsztyn 1994; Ziemiński I., Zagadnienie śmierci w filozofii analitycznej, Lublin 1999; |
Metody i kryteria oceniania: |
Metody oceniania: test zaliczeniowy; Kryteria oceniania: zaliczenie na ocenę na podstawie testu; Skala ocen: • bardzo dobra (5,0/A) - 91 – 100% • dobra plus (4,5/B) - 81 – 90% • dobra (4,0/C) - 71 – 80% • dostateczna plus (3,5/D) - 61 – 70% • dostateczna (3,0/E) - 51 – 60% • niedostateczna (2,0/F) - poniżej 50% |
Praktyki zawodowe: |
Brak/nie dotyczy. |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/22" (zakończony)
Okres: | 2021-10-01 - 2022-02-20 |
Przejdź do planu
PN WYK
WT ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Wykład, 10 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Marcin Leźnicki | |
Prowadzący grup: | Marcin Leźnicki | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Zaliczenie na ocenę |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/23" (zakończony)
Okres: | 2022-10-01 - 2023-02-19 |
Przejdź do planu
PN WYK
WT ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Wykład, 10 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Marcin Leźnicki | |
Prowadzący grup: | Marcin Leźnicki | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Zaliczenie na ocenę |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)
Okres: | 2023-10-01 - 2024-02-19 |
Przejdź do planu
PN WYK
WT ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Wykład, 10 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Marcin Leźnicki | |
Prowadzący grup: | Marcin Leźnicki | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Zaliczenie na ocenę |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.