Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Bioetyka

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 2600-DM-BIOE-2-S2
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0223) Filozofia i etyka Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Bioetyka
Jednostka: Wydział Nauk Biologicznych i Weterynaryjnych
Grupy:
Strona przedmiotu: https://teams.microsoft.com/l/team/19%3ae61259eb7b8c4d25b73344ee2e709e92%40thread.tacv2/conversations?groupId=7b356370-7bf1-48d9-82f9-324ad61d7848&tenantId=e80a627f-ef94-4aa9-82d6-c7ec9cfca324
Punkty ECTS i inne: 2.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Wymagania wstępne:

Brak/nie dotyczy.

Rodzaj przedmiotu:

przedmiot obowiązkowy

Całkowity nakład pracy studenta:

Godziny realizowane z udziałem nauczycieli (godz.):

- udział w wykładach – 10 godzin


Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta (godz.), w tym:

- czas przewidziany na konsultacje i pracę z nauczycielem akademickim – 15 godzin

- czas potrzebny na przygotowanie się do zajęć – 15 godzin

- czas potrzebny na powtórzenie materiału i przygotowania się do zaliczenia końcowego – 10 godzin


Łącznie: 50 godz. (2 pkt. ECTS)


Efekty uczenia się - wiedza:

K_W09: Zna kluczowe pojęcia i problemy bioetyki, reprezentatywne przykłady problemów bioetycznych oraz ważniejsze regulacje prawne z zakresu bioetyki, w tym:

- zna podstawowe teorie etyczno-filozoficzne do których odwołują się bioetycy i potrafi je wykorzystywać w procesie wnioskowania, wyjaśnienia i ocenie wybranych zagadnień, z którymi mierzy się bioetyka.

- posiada znajomość przedmiotu bioetyki w sensie szerszym i węższym, jak też znajomość genezy bioetyki, w aspekcie etyczno-filozoficznym, prawnym oraz społecznym.

- posiada wiedzę na temat kluczowych problemów natury bioetycznej, ich ewolucji i możliwości rozstrzygnięcia.

- posiada zdolność argumentowania na rzecz czołowych stanowisk w bioetyce, tj. utylitarystycznego i personalistycznego.

- posiada wiedzę dotyczącą takich zagadnień, jak wartość życia, godność ludzka, natura człowieka, status osobowy człowieka, jako kwestii leżących u podstaw szeregu sporów bioetycznych.

K_W15: ma wiedzę teoretyczną z wybranych (pod kątem istotności dla przedmiotu badań/zajęć) działów nauk humanistycznych.


Odniesienie do efektów kształcenia w obszarze kształcenia: P7S_WK, P7S_WK_P, P7S_WG;

Efekty uczenia się - umiejętności:

K_U08: Student potrafi uwzględniać problemy i przywoływać wiodące regulacja bioetyczne w planowaniu badań i projektowaniu procedur naukowo-badawczych, w tym:

- potrafi umiejętnie stosować wiedzę zdobytą na zajęciach z bioetyki [którą określono w punkcie Efekty kształcenia - wiedza].

- potrafi samodzielnie wnioskować, wyjaśniać i oceniać dylematy bioetyczne, z uwagi m. in. na ich rangę, stopień złożoności i odniesienie kulturowe [m. in. światopoglądowe i religijne].

- potrafi umiejętnie argumentować na rzecz, m. in. wartości życia, godności i natury człowieka i zwierząt, w oparciu o daną koncepcję bioetyczną.

- potrafi rozpoznać i poprawnie stosować argumentację charakterystyczną dla danego typu bioetyki w otwartej dyskusji bioetycznej.

K_U18: posługuje się niezbędnymi pojęciami z zakresu biologii molekularnej, patogenezy oraz bioetyki, w tym:

- potrafi rozpoznawać i rozróżniać terminologię stosowaną w ramach różnych typów bioetyk i skutecznie ją aplikować do wyjaśniania kwestii dylematycznych, m. in. z etycznego, społecznego, czy kulturowego punktu widzenia.


Odniesienie do efektów kształcenia w obszarze kształcenia: P7S_UK, P7S_UO, P7S_UU, P7S_UW, P7S_UW_R2;

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne:

K_K02: jest odpowiedzialny i zdeterminowany w dążeniu do celu przestrzegając przy tym odpowiednich zasad, norm i procedur, w tym też:

- ma świadomość społecznej, kulturowej (światopoglądowej i religijnej), jak również prawnej roli i znaczenia dylematów natury bioetycznej nie tylko w sferze teoretycznych ich rozpoznań, ale przede wszystkim w wymiarze praktycznym, za których rozwiązanie jest odpowiedzialny.

- dostrzega etyczno-filozoficzne i społeczno-prawne aspekty praktycznego wykorzystania zdobytej wiedzy, jak również umiejętności, m. in. w dążeniu do realizacji celu naukowo-badawczych.

- rozumie analizowane zagadnienie bioetyczne i potrafi je wyjaśniać w oparciu o przykładowy model teorii etycznej.

K_K03: ma świadomość znaczenia i obowiązywania zasad etyki w działalności diagnosty molekularnego, zarówno w pracy naukowej, jak i zawodowej.

K_K07: zdaje sobie sprawę z istnienia obaw społecznych i zagrożeń związanych z rozwojem biologii molekularnej a w szczególności z tworzeniem oraz stosowaniem organizmów genetycznie zmodyfikowanych w praktyce badawczej; potrafi wyjaśnić faktyczne znaczenie tych zagrożeń w oparciu o argumenty racjonalne, ale w sposób zrozumiały dla ogółu i próbować tonować niepokoje społeczne odwołując się, m. in. do argumentacji etycznej (w tym wykazuje tolerancję dla postaw i zachowań wynikających z odmiennych uwarunkowań społecznych i kulturowych).

K_K08: ma świadomość i rozumie pozatechniczne skutki działalności diagnosty molekularnego i związanej z tym odpowiedzialności, w szczególności wpływu na środowisko i zdrowie ludzi.


Odniesienie do efektów kształcenia w obszarze kształcenia: P7S_KR, P7S_KO;

Metody dydaktyczne:

Wykład podawczy

Metody dydaktyczne eksponujące:

- pokaz

Metody dydaktyczne podające:

- opis
- opowiadanie
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład problemowy

Metody dydaktyczne poszukujące:

- klasyczna metoda problemowa

Skrócony opis:

Zapoznanie studentów z pojęciem, przedmiotem, genezą a także strukturą bioetyki, w ramach szerszej myśli etyczno-filozoficznej. Zaprezentowanie wybranych/kluczowych problemów, z którymi mierzy się współczesna myśl bioetyczna, na tle współtworzących ją nauk ścisłych oraz nauk stosowanych. Omówienie przykładowych teorii etyczno filozoficznych w bioetyce, takich jak (przykładowo) ekocentryzm, antropocentryzm, biocentryzm, subiektywizm, obiektywizm, relatywizm, utylitaryzm, personalizm, kontraktalizm. Ukazanie istoty i znaczenia/roli bioetyki, w wymiarze teoretycznym i praktycznym (na wybranych przykładach). Prezentacja bazowych zasad bioetycznych i teorii etycznych aplikowanych do wyjaśniania dylematów etycznych.

Pełny opis:

1) Wprowadzenie do filozofii moralnej:

a. Etyka - etos - moralność [sens i zakres stosowania].

b. Wstępna typologia i przegląd kluczowych teorii etycznych.

2) Wprowadzenie do bioetyki:

a. Narodziny, geneza, ewolucja i charakterystyka bioetyk/i (obszar historyczny i problemowy).

b. Kierunki rozpoznań i analiz bioetycznych [w tym: biogeneza, bioterapia i tanatologia].

c. Prezentacja wiodących „zasad bioetycznych”, m. in. autorstwa Bauchampa, Childressa i Engelhardta.

d. Bioetyka a eugenika.

3) Value of Life vs Sanctity of Life – namysł nad wartością życia ludzkiego.

4) Human Liberation vs Animal Liberation – spór o naturę ludzką.

5) Spór o badania eksperymentalne na zwierzętach.

6) Bioetyka a biogeneza życia – próba implementacji kategorii bioetycznych do wyjaśnienia problemów, które implikuje dynamiczny rozwój nauk biomedycznych, w tym m. in. genetyki, biotechnologii oraz medycyny reprodukcyjnej.

7) Bioetyka a bioterapia – próba użycia kategorii bioetycznych do wyjaśnienia problemów, które rodzi dynamiczny rozwój technologii medycznych.

8) Bioetyka a tanatologia – próba zastosowania kategorii bioetycznych do eksplikacji, takich zagadnień, jak np.: eutanazja (czynna i bierna), samobójstwo (wspomagane, nie-wspomagane), tj. problemów natury suicydologicznej.

9) Kodeksy etyczne a zagadnienie biojurysprudencji – rzecz o prawach i obowiązkach lekarza i pacjenta w kontekście dyskusji nad problemem paternalizmu medycznego i autonomii pacjenta.

10) Podsumowanie kursu.

Literatura:

Przykładowa literatura poglądowa.

Adamkiewicz M., Zagadnienie śmierci w bioetyce, Warszawa 2002;

Beauchamp L., Childress J.F., Zasady etyki medycznej, Warszawa 1995;

Bioetyka personalistyczna, red. Tadeusz Biesaga, Kraków 2006;

Bioetyka polska, red. T. Biesaga, Kraków 2004;

Bołoz W., Bioetyka i prawa człowieka, Warszawa 2007;

Bołoz W., Życie w ludzkich rękach: podstawowe zagadnienia bioetyczne, Warszawa 1997;

Chyrowicz B., Bioetyka i ryzyko: argument "równi pochyłej" w dyskusji wokół osiągnięć współczesnej genetyki, Lublin 2002;

Filipowicz A., Bioetyka: dialog w obronie życia, Warszawa 2002;

Gillon R., Etyka lekarska: problemy filozoficzne, Warszawa 1997;

Kurkowski J. L., Medycyna: bioetyka i polityka, Bielsko-Biała 2002;

Narodziny i śmierć. Bioetyka kulturowa wobec stanów granicznych życia ludzkiego, red. M. Gałuszko i K. Szewczyk, Warszawa-Łódź 2002;

Singer P., Etyka praktyczna, Warszawa 2003;

Singer P., O życiu i śmierci. Upadek etyki tradycyjnej, Warszawa 1994;

Seroczyńska M., Eutanazja i wspomagane samobójstwo na świecie, Kraków 2004;

Ślipko T., Granice życia. Dylematy współczesnej bioetyki, Kraków 1994;

Tokarczyk, R. A., Prawa narodzin, życia i śmierci: etyczne problemy współczesności, Lublin 1988;

Tulibacki W., Etyka i nauki biologiczne, Olsztyn 1994;

Ziemiński I., Zagadnienie śmierci w filozofii analitycznej, Lublin 1999;

Metody i kryteria oceniania:

Metody oceniania: test zaliczeniowy;

Kryteria oceniania: zaliczenie na ocenę na podstawie testu;

Skala ocen:

• bardzo dobra (5,0/A) - 91 – 100%

• dobra plus (4,5/B) - 81 – 90%

• dobra (4,0/C) - 71 – 80%

• dostateczna plus (3,5/D) - 61 – 70%

• dostateczna (3,0/E) - 51 – 60%

• niedostateczna (2,0/F) - poniżej 50%

Praktyki zawodowe:

Brak/nie dotyczy.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/22" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-02-20
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 10 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Marcin Leźnicki
Prowadzący grup: Marcin Leźnicki
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/23" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 10 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Marcin Leźnicki
Prowadzący grup: Marcin Leźnicki
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 10 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Marcin Leźnicki
Prowadzący grup: Marcin Leźnicki
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)