Ekologia wybranych gatunków roślin i grzybów niebezpiecznych dla człowieka
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 2600-MDW-3B-ERG |
Kod Erasmus / ISCED: |
(brak danych)
/
(0511) Biologia
|
Nazwa przedmiotu: | Ekologia wybranych gatunków roślin i grzybów niebezpiecznych dla człowieka |
Jednostka: | Wydział Nauk Biologicznych i Weterynaryjnych |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
3.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Wymagania wstępne: | Znajomość podstaw botaniki i ekologii |
Rodzaj przedmiotu: | przedmiot fakultatywny |
Całkowity nakład pracy studenta: | Godziny realizowane z udziałem nauczycieli (25 godz.): - udział w ćwiczeniach laboratoryjnych - 20 - udział w konsultacjach -5 Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta (50 godz.): - przygotowanie do wykładu - X - przygotowanie do końcowego zaliczenia wykładu - X - przygotowanie do egzaminu - X - przygotowanie do ćwiczeń - 10 - przygotowanie do kolokwiów – 25 - przygotowanie raportu, opracowania, projektu X - praca własna nad zaliczeniem zajęć – 15 Łącznie: (75 godz., 3 ECTS) |
Efekty uczenia się - wiedza: | W1 – opisuje i wyjaśnia podstawowe zjawiska fizyczne, chemiczne i biologiczne zachodzące w organizmach roślinnych i grzybach w środowisku przyrodniczym (K_W01) W2 - wyjaśnia podstawowe procesy zachodzące w organizmach żywych wykorzystując podstawową wiedzę z zakresu fizyki i chemii (K_W03) W3 - identyfikuje grupy systematyczne i wybrane gatunki roślin i grzybów, w tym grzybów zlichenizowanych (porosty) Polski oraz wybrane siedliska ich występowania (K_W09) |
Efekty uczenia się - umiejętności: | U1 - rozpoznaje na podstawie kluczy oraz innych dostępnych narzędzi grupy systematyczne i wybrane gatunki roślin i grzybów, w tym porostów oraz wybrane siedliska ich występowania (K_U04) U2 - interpretuje obserwacje i na ich podstawie wyciąga poprawne wnioski (K_U10) |
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne: | K1 - wykazuje ostrożność i krytycyzm w przyjmowaniu informacji z literatury naukowej, Internetu, a szczególnie dostępnej w masowych mediach, mających odniesienie do biologii sądowej (K_K02) |
Metody dydaktyczne: | Ćwiczenia laboratoryjne z prezentacjami multimedialnymi jako wprowadzenie teoretyczne oraz praca z kluczami do oznaczania, materiałami zielnikowymi, mikroskopowanie, dokumentowanie obserwacji. Zajęcia muszą być prowadzone w grupie nie więcej niż 8-12 osób, ponieważ wymaga tego metodyka prac kameralnych: dostęp do mikroskopów, a także praca z odczynnikami chemicznymi. |
Metody dydaktyczne eksponujące: | - pokaz |
Metody dydaktyczne podające: | - opis |
Metody dydaktyczne poszukujące: | - ćwiczeniowa |
Skrócony opis: |
Celem zajęć jest zapoznanie studentów z zagadnieniami związanymi z ekologią wybranych przedstawicieli roślin i grzybów, w tym grzybów zlichenizowanych mogących zagrażać zdrowiu i życiu człowieka. Studenci zapoznają się z metodami określania przynależności taksonomicznej i podziałem systematycznym grzybów, ich budową, oraz podstawowymi pojęciami stosowanymi w mikologii oraz rozpoznawania wybranych gatunków roślin groźnych dla człowieka. Szczególnie podkreślane będzie produkcja mykotoksyn oraz substancji toksycznych produkowanych przez rośliny i ich wpływ na zdrowie człowieka, właściwości alergizujących grzybów i roślin. Ważnym aspektem zajęć będzie omówienie zależności grzyb – środowisko – człowiek. |
Pełny opis: |
Zajęcia obejmują takie zagadnienia jak: znaczenie grzybów w ekologii: saprobionty, patogeny roślin, zwierząt i człowieka oraz symbionty ze szczególnym uwzględnieniem grzybów zlichenizowanych czyli porostów, oraz ich wpływ na zdrowie i życie człowieka. Zapoznanie z wybranymi gatunkami roślin niebezpiecznych dla człowieka. Omówiona zostanie pozycja systematyczna i zasady podziału taksonomicznego grzybów, organizmów grzybopodobnych oraz roślin w celu umiejętności rozpoznawania wybranych gatunków szczególnie niebezpiecznych. Przedmiotem zajęć będzie także ekologia, anatomia, morfologia i rozmnażanie grzybopodobnych Protozoa, Chromista i grzybów Mycota (w tym grzybów zlichenizowanych) oraz wybranych przedstawicieli roślin. Studenci zapoznają się m. in. z przedstawicielami: śluzorośli (Myxomycota) Poznają grzyby pasożytnicze należące do Oomycota Phytophtora infestans , Peronospora parasitica oraz z lęgniowymi. Następnie - Zygomycotina – sprzężniowe (cykl rozwojowy Rhizopus sp.; przygotowanie preparatu Rhizopus sp., rozpoznanie sporangioforu, spor, stolonu, ryzoidów. - Ascomycotina – Penicilium oraz Aspergilus – wykonanie preparatu z widocznymi konidioforami i łańcuszkami konidiów; pasożyty roślin należące do mączniaków – przegląd preparatów kleistotrecjów różnych przedstawicieli. Szczególnie - Claviceps purpurea, wpływ substancji zawartych w sporyszu na zdrowie człowieka – cykl rozwojowy, pojęcie stromy, perytecjum, sporysz, preparaty do obejrzenia. Kolejna grupa to Basidiomycotina – podstawczaki; preparat grzybni podstawczaka ze sprzążkami cykl rozwojowy podstawczaka; przekroje przez różne typy hymenoforów, bazidium, bazidiospory, sterigmy, itd. – preparaty do samodzielnego wykonania; pasożytnicze podstawczaki (głównie pasożyty traw o dużym znaczeniu gospodarczym m. in. Puccinia graminis. W zakres zajęć wejdzie również przegląd grzybów trujących i niebezpiecznych, rozpoznawanie cech morfologicznych i anatomicznych oraz objawów zatruć poszczególnymi gatunkami grzybów.- Fungi lichenisati (workowce zlichenizowane) formy morfologiczne porostów i różne podłoża ich występowania – przegląd gatunków zawierających toksyny oraz właściwości alergizujące. Przegląd i ekologia wybranych gatunków roślin stanowiących zagrożenie dla człowieka wśród roślin ozdobnych, leczniczych, uprawnych w tym przyprawowych. |
Literatura: |
Literatura podstawowa: - Gerhardt E., 2006. Grzyby. Wielki ilustrowany przewodnik, Warszawa, 693 ss. - Gumińska B., Wojewoda W., 1988. Grzyby i ich oznaczanie. PWRiL, 505 ss. - Lipnicki L., Wójciak H., 1995. Porosty. Klucz - atlas. WSiP, Warszawa - Mowszowicz, J. 1952. Rośliny trujące lub szkodliwe dla człowieka z uwzględnieniem ich właściwości leczniczych. Warszawa, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich. - Müller E., Loefler W. 1972. Zarys mikologii dla przyrodników i lekarzy, tł. A. Skiergiełło,. S.Zan. PWRiL, Warszawa. - Szweykowska A, Szweykowski J., 1986. Botanika. PWN Warszawa Literatura uzupełniająca: - Kochman J., 1981. Zarys mikologii dla fitopatologów. SGGW Warszawa. - Marcinkowska J., 2003. Oznaczanie rodzajów grzybów ważnych w patologii roślin. SGGW Warszawa - Podbielkowski Z., Rejmont-Grochowska I., Skirgiełło A. ,1979. Rośliny zarodnikowe. PWN Warszawa. - Stewart A., 2011. Zbrodnie roślin: chwast, który zabił matkę Abrahama Lincolna, i inne botaniczne okropieństwa Wydawnictwo WAB, Warszawa. - Studzińska E., Witkowska-Banaszak E., Bylka W. 2008. Związki biologicznie aktywne porostów. Herba Polonica 54(1): 79-88. |
Metody i kryteria oceniania: |
Kolokwium – K_W01,K_W03, K_W09, K_U04, K_U02 Aktywność – K_K02 Zaliczenie na ocenę na podstawie kolokwiów z zakresu poszczególnych bloków tematycznych zajęć laboratoryjnych. W zakresie wiedzy i umiejętności: zaliczenie poszczególnych bloków tematycznych zajęć i końcowego kolokwium: na ocenę dostateczną student musi poprawnie zrealizować 60-70% zadań, na ocenę dostateczny plus - 71-80%, na ocenę dobry - 81-87%, na ocenę dobry plus - 88-94%, na ocenę bardzo dobry - powyżej 94%. W zakresie kompetencji społecznych: oceniana jest aktywność studenta na zajęciach i jego zaangażowanie oraz praca zespołowa. Ocena w skali 2-5. Ocena ostateczna z ćwiczeń laboratoryjnych: ocena z kolokwium dot. roślin (30%); ocena z kolokwium dot. grzybów (60%) średnia z ocen z aktywności na zajęciach (10%) |
Praktyki zawodowe: |
nie dotyczy |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/22" (zakończony)
Okres: | 2021-10-01 - 2022-02-20 |
Przejdź do planu
PN WT LAB
LAB
ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Laboratorium, 20 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Edyta Adamska | |
Prowadzący grup: | Edyta Adamska, Agnieszka Ludwiczak | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Zaliczenie na ocenę | |
Skrócony opis: |
jak w części A |
|
Pełny opis: |
Jak w części A |
|
Literatura: |
Jak w części A |
|
Uwagi: |
zajęcia laboratoryjne prowadzone zdalnie na platformie MS Teams |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/23" (zakończony)
Okres: | 2022-10-01 - 2023-02-19 |
Przejdź do planu
PN WT LAB
LAB
ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Laboratorium, 20 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Agnieszka Ludwiczak | |
Prowadzący grup: | Agnieszka Ludwiczak, Lucjan Rutkowski | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Zaliczenie na ocenę | |
Skrócony opis: |
jak w części A |
|
Pełny opis: |
Jak w części A |
|
Literatura: |
Jak w części A |
|
Uwagi: |
zajęcia laboratoryjne prowadzone zdalnie na platformie MS Teams |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)
Okres: | 2023-10-01 - 2024-02-19 |
Przejdź do planu
PN WT LAB
LAB
LAB
LAB
LAB
LAB
ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Laboratorium, 20 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Edyta Adamska, Agnieszka Ludwiczak | |
Prowadzący grup: | Edyta Adamska, Agnieszka Ludwiczak | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Zaliczenie na ocenę | |
Skrócony opis: |
jak w części A |
|
Pełny opis: |
Jak w części A |
|
Literatura: |
Jak w części A |
|
Uwagi: |
zajęcia laboratoryjne prowadzone zdalnie na platformie MS Teams |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.