Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Metody identyfikacji człowieka żywego

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 2600-MIZSA-3-S1
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0511) Biologia Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Metody identyfikacji człowieka żywego
Jednostka: Wydział Nauk Biologicznych i Weterynaryjnych
Grupy:
Punkty ECTS i inne: 3.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Wymagania wstępne:

Brak.

Rodzaj przedmiotu:

przedmiot obowiązkowy

Metody dydaktyczne eksponujące:

- pokaz

Metody dydaktyczne podające:

- opis
- opowiadanie
- wykład informacyjny (konwencjonalny)

Metody dydaktyczne poszukujące:

- ćwiczeniowa
- laboratoryjna
- projektu

Skrócony opis:

Skrócony opis: Zajęcia mają na celu przedstawienie różnorakich sposobów i metod identyfikacji człowieka żywego w oparciu o cechy antropologiczne - morfologiczne i funkcjonalne oraz tzw. ślady biologiczne. Omówione zostaną metody ustalania płci, wieku, pochodzenia etnicznego oraz identyfikacji cech indywidualnych w oparciu o różny materiał (badanie bezpośrednie ciała człowieka i jego elementów oraz materiały pośrednie jak np. zdjęcia i filmy). Przedstawiona zostanie metodologia i metodyka analiz.

Pełny opis:

Zajęcia mają na celu przedstawienie bogatego spektrum indywidualnych i unikatowych cech człowieka oraz sposobów i metod ich opisu w celu ustalenia tożsamości konkretnych osób. Przedstawione zostaną możliwości identyfikacji tożsamości w oparciu o cechy morfologiczne i funkcjonalne (fenotypowe) oraz genetyczne człowieka takie jak np. listewki skórne, małżowina uszna, tęczówka i siatkówka oka, włosy, ruchy złożone ciała, zmiany patologiczne i kulturowe modyfikacje ciała oraz inne ślady biologiczne. Omówione zostaną metody ustalania płci, wieku biologicznego, pochodzenia etnicznego oraz identyfikacji cech indywidualnych na podstawie różnego typu materiału dowodowego (badanie bezpośrednie ciała człowieka i jego części oraz na podstawie materiałów pośrednich jak np. zdjęcia i filmy). Przedstawiona i scharakteryzowana zostanie metoda antropologicznego ustalania spornego ojcostwa oraz jej współczesne zastosowanie w konkretnych przypadkach. Omówione zostaną techniki identyfikacji wspomagane komputerowo (np. tworzenie portretu pamięciowego itp.) Zajęcia dydaktyczne zostaną również zilustrowane wybranymi przykładami wykonanych ekspertyz prób ustalania tożsamości w szeroko pojętym tego znaczeniu.

Szczegółowe tematy:

1. Antropologia kryminalistyczna i medyczno-sądowa jako dział tzw. antropologii stosowanej. Historia i rozwój dyscypliny.

2. Układy morfologiczne i ich przydatność w ustalaniu tożsamości osób. Zmienność i unikalność cech.

3. Daktyloskopia i pedoskopia. Charakter śladów oraz metody ujawniania i zabezpieczania śladów odcisków listewek skórnych rąk i stóp.

4. Chelioskopia i otoskopia. Charakter śladów oraz metody ujawniania i zabezpieczania śladów odcisków czerwieni wargowej i małżowiny usznej.

5. Tzw. minucje jako cechy indywidualne pozwalające na identyfikację człowieka. Inne cechy unikalne osobniczo. Przykłady ich zastosowania w naukach kryminalistycznych i sądowych.

6. Cechy indywidualne włosów człowieka. Identyfikacja włosów oraz analizy porównawcze.

7. Sposoby oceny płci w oparciu o cechy morfologiczne. Przejawy dymorfizmu płciowego u człowieka. Aspekt porównawczy.

8. Metody oceny wieku biologicznego w fazie ontogenezy progresywnej (ze szczególnym uwzględnieniem osób poniżej 15 roku życia), fazie ontogenezy stabilnej oraz w okresie starości.

9. Fenotypowanie genetyczne.

9. Identyfikacja osób na podstawie zdjęć i filmów. Ocena przydatności materiału, możliwości analizy oraz jego ograniczenia. Ustalanie wieku biologicznego i identyfikacja tożsamości a cechy morfologiczne. Fotografia biometryczna i jej zastosowanie.

10. Ustalanie spornego ojcostwa metodami antropologicznymi.

11. Antropomotoryka a identyfikacja tożsamości osób (ruchy złożone i proste ciała, sprawność i koordynacja ruchowa, sposób poruszania się - chód, przyruchy i zachowania kompulsywne). Możliwości wykorzystania w praktyce kryminalistycznej.

11. Wybrane schorzenia, zespoły genetyczne, niepełnosprawność oraz widoczne zmiany patologiczne, a identyfikacja tożsamości człowieka.

12. Uzębienie i ślady zębów ludzkich oraz ich charakterystyka indywidualna. Identyfikacja głosu ludzkiego – elementy fonoskopii. Zaburzenia mowy i artykulacji głosek.

13. Cechy i modyfikacje kulturowe ciała pozwalające na identyfikację tożsamości człowieka: skaryfikacja, tatuaże, celowe deformacje ciała.

14. Wspomaganie komputerowe i aplikacje oraz bazy danych służące do identyfikacji tożsamości osób. Omówienie na wybranych przykładach.

15. Przykłady zastosowania metod antropologicznych i biologicznych w identyfikacji tożsamości osób w wybranych postępowaniach kryminalistycznych.

Literatura:

Antropologia, 1989 (praca zbiorowa po redakcją A. Malinowskiego i J. Strzałko). Wydawnictwo PWN. Poznań - Warszawa.

Buchwald W., Grubska B., 2013, Tablice asocjacji cech dermatoskopijnych rąk. Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.

Hołyst B., 2000, Kryminalistyka. Wydawnictwo PWN, Warszawa.

Kasprzak J., 2003, Otoskopia kryminalistyczna. Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn.

Kryminalistyka, 2012, praca zbiorowa pod red. J. Widackiego, Wydawnictwo C.H. BECK, Warszawa.

Malinowski A, 2009, Auksologia. Rozwój osobniczy człowieka w ujęciu biomedycznym. Uniwersytet Zielonogórski, Zielona Góra.

Tanner J., M., 1963, Rozwój w okresie pokwitania z uwzględnieniem wpływu czynników dziedzicznych i środowiskowych na wzrastanie i dojrzewanie od urodzenia do dojrzałości. PZWL, Warszawa.

Thorwald J., 1992, Stulecie detektywów. Drogi i przygody kryminalistyki. Wydawnictwo Literackie, Kraków.

Thorwald J., 1993. Godzina detektywów. Rozwój i kariera kryminalistyki. Wydawnictwo Literackie, Kraków.

Malinowski A., Wolański N., 1988, Metody badań w biologii człowieka. Wybór metod antropologicznych. Wydawnictwo PWN. Warszawa.

Malinowski A., Bożiłow W., 1997, Podstawy antropometrii. Metody, techniki, normy. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa.

Raszeja S., Nasilowski W., Markiewicz J., 1990, Medycyna sądowa. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.

Szczotkowa Z., 1985, Antropologia w dochodzeniu ojcostwa. PWN, Warszawa-Wrocław.

Włodarczyk R., Marcinkowski T., 1998, Możliwości identyfikacji sprawców na podstawie włosów ludzkich znalezionych na miejscu zdarzenia. Problemy Kryminalistyki, nr 219.

Metody i kryteria oceniania:

Metody oceniania:

wykład - egzamin pisemny w formie testu.

Ćwiczenia - zaliczenie projektu i kolokwium.

Kryteria oceniania:

Wykład: egzamin pisemny w formie testu (mieszany: pytania otwarte i pytania zamknięte)

ndst 0-59%

dst- 60-69%

dst plus- 70-79%

db- 80-87%

db plus- 88-94%

bdb- 94-100%

Ćwiczenia: zaliczenie na podstawie przygotowanej samodzielnie ekspertyzy. W zakresie umiejętności: zaliczenie praktyczne w postaci oceny zadań zrealizowanych na ćwiczeniach - wykonania projektu.

W zakresie kompetencji społecznych: oceniana jest aktywność studenta na zajęciach i jego zaangażowanie oraz praca zespołowa.

Ocena ostateczna z ćwiczeń laboratoryjnych: średnia z uśrednionych ocen cząstkowych uzyskanych na zajęciach i oceny z końcowego kolokwium.

ndst 0-59%

dst- 60-69%

dst plus- 70-79%

db- 80-87%

db plus- 88-94%

bdb- 94-100%

Praktyki zawodowe:

Brak.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/22" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-02-20
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Laboratorium, 10 godzin więcej informacji
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Tomasz Kozłowski
Prowadzący grup: Tomasz Kozłowski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/23" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Laboratorium, 10 godzin więcej informacji
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Tomasz Kozłowski
Prowadzący grup: Tomasz Kozłowski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Laboratorium, 10 godzin więcej informacji
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Tomasz Kozłowski
Prowadzący grup: Alicja Drozd-Lipińska, Tomasz Kozłowski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)