Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Odżywianie a zmienność fenotypowa organizmów

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 2600-OZFBIOT-SX-S1
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0511) Biologia Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Odżywianie a zmienność fenotypowa organizmów
Jednostka: Wydział Nauk Biologicznych i Weterynaryjnych
Grupy:
Punkty ECTS i inne: 1.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

przedmiot fakultatywny

Całkowity nakład pracy studenta:

Godziny realizowane z udziałem nauczycieli (15 godz.):


- udział w wykładzie - 15


Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta (10 godz.):


- przygotowanie do zaliczenia – 2 godz.

- konsultacje - 8 godz.



Łącznie: 25 godz. (1 ECTS)

Efekty uczenia się - wiedza:

Student:

- poznaje rolę genów i środowiska jako determinantów zdrowia człowieka,

- rozumie, jak błędy żywienia mogą prowadzić do zaburzeń zdrowotnych na różnych funkcjonalnych poziomach organizmu, od narządu i tkanki do poziomu komórki,

- zna molekularne podstawy nutrigenomiki, farmakogenetyki i personalizacji diety,

- poznaje zróżnicowanie morfologiczne zwierząt w zależności od zróżnicowania populacyjnego,

- zna różne formy przystosowań morfologicznych w kontekście dostępności pokarmu (zmiana wielkości ciała, zmiana kształtu głowy, zmiana długości poszczególnych odcinków przewodu pokarmowego)


Efekty uczenia się - umiejętności:

Student:

- potrafi ocenić rzeczywiste prozdrowotne działanie różnych składników diety,

- interpretuje zjawisko kanibalizmu w populacjach wybranych grup zwierząt,

- interpretuje sezonowe zmiany fenotypu,

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne:

Student:

- rozumie potrzebę upowszechniania w społeczeństwie wiedzy o wadze optymalizacji diety na każdym etapie rozwoju człowieka,

- ma świadomość istotności składu i jakości pożywienia w kontekście zdrowia człowieka i zwierząt,

- ma świadomość wpływu pożywienia na fizjologię organizmów.


Metody dydaktyczne:

Wykład prowadzony przy użyciu autorskiego zestawu prezentacji multimedialnych.

Metody dydaktyczne podające:

- wykład informacyjny (konwencjonalny)

Skrócony opis:

Skrócony opis:

W części prowadzonej przez Katedrę Biologii Człowieka omawiane są zagadnienia dotyczące: roli genów i środowiska w kształtowaniu zdrowia człowieka. W części wykładu prowadzonej przez Katedrę Fizjologii Zwierząt i Neurobiologii omawiane są następujące tematy: Pojęcie fenotypu, Plastyczność i elastyczność fenotypowa, Sezonowe zmiany fenotypu związane z funkcjonowaniem przewodu pokarmowego, Adaptacje związane z przetrwaniem głodu, Fizjologia migracji i hibernacji związane z funkcjonowaniem przewodu pokarmowego, Rola zmienności morfologicznej, Molekularny mechanizm działania restrykcji kalorycznych: czynniki transkrypcyjne FoxO - charakterystyka, struktura i aktywność; ścieżki sygnalizacyjne indukowane przez CR (calorie restriction).

Pełny opis:

W pierwszej części wykładu omówione zostaną zagadnienia dotyczące roli czynników genetycznych i środowiskowych w determinowaniu stanu zdrowia człowieka. Wprowadzone zostaną podstawowe zagadnienia nutrigenomiki, a na ich tle zarysowane znaczenie prewencji pierwotnej. Podane zostaną przykłady błędów żywieniowych prowadzące do zaburzeń zdrowotnych i omówione adaptacyjne mechanizmy kompensujące błędy w żywieniu. Ukazane zostanie znaczenie diety dla różnych poziomów funkcjonalnych komórki ze szczególnym uwzględnieniem zagadnienia zmian epigenetycznych. W końcowej części studenci poznają problematykę polimorfizmów genetycznych i związane z tym zagadnienia farmakogenetyki i diety spersonalizowanej.

Celem drugiego modułu wykładu jest zapoznanie ze zmienną strukturą populacji, adaptacjami morfologicznymi i strukturalnymi populacji w zależności od dostępności pożywienia.

Omówimy odpowiedzi organizmu na różnych poziomach (morfologicznym, fizjologicznym i biochemicznym), prowadzące do poprawy trawienia i efektywność absorpcji substancji odżywczych, pozwalających na utrzymanie dobrej kondycji organizmu na diecie niskiej jakości oraz modulacje aktywności białek FoxO, kluczowych regulatorów zmian w metabolizmie węglowodanów.

Wykażemy sieć powiązań funkcjonalnych pomiędzy odżywianiem a aktywacją szlaków sygnałowych regulujących witelogenezę oraz interakcje między tempem wzrostu larw, masą krytyczną oraz endokrynologiczną kontrolą rozwoju larw wpływające na plastyczność fenotypową dorosłych osobników owadów.

Omówimy zjawisko kanibalizmu organizmów żyjących w zbiornikach efemerycznych i jego wpływu na zmiany morfologiczne osobników oraz determinację kast owadów socjalnych przez żywność programowaną.

Literatura:

1. Jan Gawęcki (red) „Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2012

2. Danuta Gajewska (red) „Podstawy żywienia i dietoterapia”, Elsevier Urban&Partner, Wrocław, 2011

3. „Food, Nutrition, Physical Activity, and the Prevention of Cancer: a Global Perspective”, World Cancer Research Fund, American Institute for Cancer Research, Washington D.C., 2007

4. McCue, M. D. 2012. Comparative physiology of fasting, starvation, and food limitation. New York: Springer

5. Schmidt-Nielsen K. 2008. Fizjologia zwierząt. Adaptacje do środowiska

6. Oryginalne prace badawcze.

Metody i kryteria oceniania:

Warunkiem zaliczenia zajęć jest obecność na wykładach. Dopuszcza się maksimum dwie nieobecności.

Zaliczenie wykładu odbywa się na podstawie testu końcowego.

Kryteria oceniania: wymagany próg na ocenę dostateczną - 55-60%, dostateczny plus - 61-70%, dobry - 71-80%, dobry plus 81-90%, bardzo dobry - 91-100% .

Praktyki zawodowe:

nie dotyczy

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2022/23" (zakończony)

Okres: 2023-02-20 - 2023-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład monograficzny, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Anna Brożyna
Prowadzący grup: (brak danych)
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę
Uwagi:

w roku akademickim 2020/21 zgodnie z zarządzeniem Rektora, wykład monograficzny będzie prowadzony w formie zdalnej, z użyciem platformy Microsoft Team.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (w trakcie)

Okres: 2024-02-20 - 2024-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład monograficzny, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Anna Brożyna
Prowadzący grup: Kinga Linowiecka, Anna Nowakowska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę
Uwagi:

w roku akademickim 2020/21 zgodnie z zarządzeniem Rektora, wykład monograficzny będzie prowadzony w formie zdalnej, z użyciem platformy Microsoft Team.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)