Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Komunikacja wspomagająca i alternatywna

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 2600-SIW-M3-KW-3-S1
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0119) Pedagogika Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Komunikacja wspomagająca i alternatywna
Jednostka: Wydział Nauk Biologicznych i Weterynaryjnych
Grupy:
Punkty ECTS i inne: 2.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Wymagania wstępne:

Wprowadzenie do problematyki funkcjonowania osób niepełnosprawnych – szczególnie w odniesieniu do zaburzeń autystycznych (PDD)

Rodzaj przedmiotu:

przedmiot obowiązkowy

Całkowity nakład pracy studenta:

1. Godziny realizowane z udziałem nauczycieli (30 godz.):

- udział w ćwiczeniach l – 30 godz..

2. Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta:

- praca własna studenta (czas potrzebny na lektury, przygotowanie do zajęć, przygotowanie do zaliczenia na ocenę - ( 20 godz.)


Łączna liczba godzin: 50 godz. (2 ECTS)


Efekty uczenia się - wiedza:

EUS_W01; EUS_W03

K_W10 ma elementarną wiedzę o różnych rodzajach struktur społecznych i instytucjach życia społecznego oraz zachodzących między nimi relacjach; zna mechanizmy i obszary społecznego wykluczenia; ma wiedzę na temat poradnictwa dla osób z zaburzeniami rozwoju oraz zaburzeniami psychofizycznego i/lub społecznego funkcjonowania

K_W11 ma elementarną wiedzę dotyczącą procesów komunikowania interpersonalnego i społecznego, ich prawidłowości i zakłóceń; zna specyfikę komunikowania się osób z różnymi formami i stopniami zaburzeń rozwoju oraz psychofizycznego i/lub społecznego funkcjonowania; zna podstawowe elementy diagnostyki istniejących nieprawidłowości rozwojowych i/lub funkcjonalnych(szczególnie w obszarze funkcjonowania psychofizycznego i/lub społecznego)

K_W13 ma podstawową, uporządkowaną wiedzę o różnych środowiskach wychowawczych, ich specyfice i procesach w nich zachodzących

K_W14 zna najważniejsze tradycyjne i współczesne nurty i systemy pedagogiczne, rozumie ich historyczne i kulturowe uwarunkowania

Efekty uczenia się - umiejętności:

EUS_U02; EUS_U03

K_U02 potrafi wykorzystywać podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu pedagogiki specjalnej oraz powiązanych z nią dyscyplin w celu analizowania i interpretowania problemów życia osób z zaburzeniami w rozwoju oraz zaburzeniami psychofizycznego i/lub społecznego funkcjonowania, w tym problemów edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, resocjalizacyjnych, kulturalnych i pomocowych, a także motywów i wzorów ludzkich zachowań

K_U05 potrafi posługiwać się wiedzą psychologiczną

w rozwiązywaniu problemów pedagogicznych, rozpoznaje różne przejawy zaburzeń psychicznych i społecznych; korzysta z diagnozy psychologicznej dla potrzeb nauczania, wychowania, terapii, rehabilitacji i resocjalizacji

K_U11 posiada umiejętność prezentowania własnych pomysłów, wątpliwości i sugestii, popierając je argumentacją w kontekście wybranych perspektyw teoretycznych, poglądów różnych autorów

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne:

EUS_K01; EUS_K02; EUS_K03

K_K03 docenia znaczenie pedagogiki specjalnej dla uczenia się i prawidłowego funkcjonowania osoby z zaburzeniami rozwoju oraz zaburzeniami psychofizycznego i/lub społecznego funkcjonowania w społeczeństwie w okresie całego życia takiej osoby

K_K04 ma przekonanie o sensie, wartości i potrzebie podejmowania działań pedagogicznych w środowisku społecznym; jest gotowy do podejmowania wyzwań zawodowych; wykazuje aktywność, podejmuje trud i odznacza się wytrwałością w realizacji indywidualnych i zespołowych działań profesjonalnych w zakresie pedagogiki specjalnej

K_K05 jest wrażliwy na potrzeby osób z zaburzeniami rozwoju oraz zaburzeniami psychofizycznego i/lub społecznego funkcjonowania, uznaje ich autonomię i podmiotowość; rozumie istotę i potrzebę integracji człowieka wykazującego odstępstwa od ogólnie przyjętych norm; prezentuje postawy pro integracyjne; docenia znacznie procesów normalizacyjnych w środowisku osób z zaburzeniami rozwoju oraz zaburzeniami psychofizycznego i/lub społecznego funkcjonowania

K_K06 ma przekonanie o wadze zachowania się w sposób profesjonalny, refleksji na tematy etyczne i przestrzegania zasad etyki zawodowej; rozumie i respektuje dylematy etyczne i moralne związane z pracą pedagoga specjalnego

K_K09 odpowiedzialnie przygotowuje się do swojej pracy; projektuje i wykonuje działania pedagogiczne

Metody dydaktyczne:

pokaz, opowiadanie, pogadanka,

wykład informacyjny i konwersatoryjny

doświadczeń, obserwacji, studium przypadku

Metody dydaktyczne eksponujące:

- pokaz

Metody dydaktyczne podające:

- opis
- opowiadanie
- tekst programowany
- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy

Skrócony opis:

Zapoznanie studentów ze specyfiką języka, jako systemu przekazu i odbioru komunikatu oraz form niesienia pomocy osobom pozbawionych umiejętności wykorzystania kanału fonicznego do przekazu treści informacji. Kurs pozwolić ma na świadomy wybór drogi komunikacji, jak również wstępnej weryfikacji efektywności wykorzystania pozawerbalnego sposobu komunikacji.

Pełny opis:

1. Komunikacja – mowa – język

Analiza terminologiczna i definiowanie podstawowych pojęć służących dalszemu prowadzeniu zajęć. Uzgodnienie podstawowych standardów prowadzenia zajęć i zaliczeń.

2. Warunki zastosowania komunikacji alternatywnej.

Czynniki determinujące zastosowanie technik komunikacji alternatywnych, język a komunikacja. Proteza, a kształtowanie umiejętności komunikacyjnych. Istota przekazu treści technikami alternatywnymi. Komunikacja w ujęciu Karczmarka – przekaz i odbiór komunikatu. Podstawy neurolingwistyki w ujęciu prof. Bożydara Karczmarka.

3. Alternatywne sposoby komunikowania się z dzieckiem.

Podziały na różne sposoby komunikowania się przy wykorzystaniu różnych form przekazu – wyjście od sygnałów. Komunikat, sygnał i wyższe formy przekazu w przyrodzie – w oparciu o książkę Aitchison L. (1991) Ssak, który mówi. Wstęp do psycholingwistyki, PWN, Warszawa. Czy potrzebne są alternatywne sposoby komunikacje i jakie powodują utrudnienia w rozwoju społecznym na przykładzie prowadzonych badań przez prof. T. Gałkowskiego z osobami niesłyszącymi.

4. Glottodydaktyka – elementy rozwoju języka.

Ontogeneza mowy i języka. Podstawy rozwoju języka w ujęciu okresów mowy oraz powiązania rozwoju mowy z rozwojem słuchu fonematycznego i kształtowania struktur języka – kompetencji komunikacyjnych, językowych. Okresy i etapy w ujęciu prof. M. Zarębiny, prof. Karczmarka, J.B. De. Courtenay

5. Psycholingwistyka.

Postawy psycholingwistyki – Chomsky i jego koncepcja kształtowania się mowy u człowieka. Logika języka oraz kształtowanie się języka rozwoju dziecka.

6. Pozawerbalne sposoby komunikacji

Podziały i podstawowa terminologia w ujęciu Von Tetzchner S., Martinsen H. (2002) Wprowadzenie do wspomagających i alternatywnych sposobów porozumiewania się, Stowarzyszenie Mówić bez słów, Warszawa. Czym są i do czego służą podstawowe formy komunikacji – komunikacja alternatywna i wspomagająca. Podziały i mankamenty języka wykorzystywanego do opisu komunikacji alternatywnych

7. Gest

Podstawowa forma komunikatu. Gest jako znak, wspomaganie przekazu przy użyciu czyjejś części wspomaganie przekazu przy użyciu czyjejś części ciała, gestykulacja. Możliwości i ograniczenia wykorzystania gestu. Podstawowe gesty używane w przekazie ogólnym. Próby ich systematyzowania i uogólniania. Wykorzystanie Kwestionariusza Oceny Zachowań Komunikacyjnych. K. Krakowiak i Panasiuk.

8. Język migowy i język migany

Podstawy języka migowego. Historia – M. Keller. Podstawowe znaki i ich zastosowanie w ramach minimum gestu. Podział na języki – gestowy i doliteroway przekaz informacji. Trudności z gramatyką, ortografia i czytelnictwem (doliterowym). Język migowy narodowy – słownik Kazimierza Hendzela

9. Fonogetyka Podstawy dotyczące wykorzystania fonogestów Bliska społeczeństwie. CD.

10. System Bliska

Język, a symbol. Historia powstania komunikacji międzynarodowej – system Blissa. Pismo Bliska oraz odczytywanie znaków, a następnie struktur komunikacyjnych. Zastosowanie i ograniczenia w wykorzystaniu symboli Blissa.

11. Ułatwiona komunikacja

Wielkie odkrycie Facilitate Communication – pierwsze określenia niediagnozowalności niektórych głębokich zaburzeń rozwojowych pod względem określenia ilorazu inteligencji i umiejętności komunikacyjnych. Ograniczenia w wykorzystaniu metody – McBurney D. (2002) Myśleć jak psycholog, GWP, Gdańsk (wybrany fragment). Podstawy w korzystaniu z UK jak również wyboru partnea wspomagającego przekaz. Ograniczenia i dyskusyjność w jej zastosowaniu. Flm VHS

12. Metodyka pracy z dzieckiem komunikującym się alternatywnymi sposobami komunikacji oraz wspomaganym, Podstawy pracy z dzieckiem niekomunikującym się – założenia i wg Von Tetzchner S., Martinsen H. (2002) Wprowadzenie do wspomagających i alternatywnych sposobów porozumiewania się, Stowarzyszenie Mówić bez słów, Warszawa (s.135-360)

13. Inne sposoby komunikacji pozawerbalnej – wspieranie odbioru komunikacji na przykładzie aktywizacji polisensorycznej i terapii prowadzonej wg założeń Ch. Knilla

Podstawowe wiadomości o zastosowaniu technik Knilla z dzieckiem o zaburzonej percepcji oraz wytwarzaniu komunikacji.

Warsztat i film VHS

Wspomaganie komunikacji interpersonalnej w rodzinie – metoda Ruchu Rozwijającego

Podstawy z komunikacji metodą Ruchu Rozwijającego. Zastosowanie elementów R. Labana. Możliwości stosowania metody w pracy z dziećmi o różnych zaburzenia, a w szczególności do poprawiania komunikacji wewnątrzrodzinnej. Praca ze swoim ciałem.

Warsztaty prowadzone w oparciu o dotyk i komunikację. Indywidualna i zespołowa terapia prowadzona w oparciu o Ruch Rozwijający Weroniki Sherborne

Literatura:

Aitchison L. (1991) Ssak, który mówi. Wstęp do psycholingwistyki, PWN, Warszawa

Beerns C.W. (1984) Umysł, który sam siebie odnalazł, PTWP, Warszawa

Błeszyński J. (1998) Mowa i język dzieci z autyzmem. Wybrane zagadnienia. WU WSP, Słupsk

Błeszyński J. (1999) Metoda ułatwionej komunikacji, Dziecko Autystyczne, nr VII/1, s. 26- 35

Błeszyński J. p. red. (2006, 2009) Alternatywne i wspomagające metody komunikacji, Impuls, Kraków

Garman M. (1990) Psycholinguistics, UP, Cambridge

Gaś Z. p.red. (1994) Wspomaganie rozwoju dziecka, PWF Masz Szansę, Lublin

Grycman M., Kaniecka K. (1994) Porozmawiajmy, Publishing House, Bydgoszcz

Hendzel J.K. (1995) Słownik polskiego języka migowego, W OFFER, Warszawa

Jastrzębska G. (1998) Podstawyteorii i diagnozy logopedycznej, WUO, Opole,

Jastrzębska G. (1999) Logopedia. Podręcznik akademicki, WUO, Opole

Kaczmarek L. (1987) Nasze dziecko uczy się mowy, WL, Kraków

Kurcz I (1976) Psycholingwistyka. Przegląd problemów badawczych, PWN, Warszawa

Kurcz I. (1995) Pamięć, uczenie się, język PWN, Warszawa

Materiały seminaryjne Centrum Rozwoju Komunikacji. Ośrodek Szkoleniowy BLISS (niedatowany) , Warszawa

Ostrander O., Schroeder L. (1995) Superlearning 2000. Podręcznik. Nowa metoda szybkiego uczenia się i nauczania, Wyd. Medium, Warszawa

Piszczek M. (1995) Wczesna interwencja i pomoc dzieciom niepełnosprawnym (materiały szkoleniowe), CMP PPMEN, Warszawa

Piszczek M. (1999) Program aktywności M. i Ch. Knill, CMP PPMEN, Warszawa

Rocławski B. (1993) Nauka czytania i pisania, W UG, Gdańsk

Sack O. (1994) O mężczyźnie, który pomylił swoją żonę z kapeluszem, Warszawa

Słownik symboli Blissa. Centrum Rozwoju Komunikacji. Ośrodek Szkoleniowy BLISS (niedatowany) , Warszawa

Sołtys – Chmielowicz A., Tkaczyk G. (1993) Usprawnianie mowy u dzieci specjalnej troski, W UMCS, Lublin

Zalewska M. (1998) Dziecko w autoportrecie z zamalowaną twarzą. Psychologiczne mechanizmy rozwoju tożsamości dziecka głuchego i dziecka opóźnionym rozwojem mowy, J.Santorski, Warszawa

Zaorska M. (2005) Komunikacja alternatywna i głuchoniewidomych, Apkapit, Toruń.

Metody i kryteria oceniania:

Czynny udział i przygotowanie na poszczególne zajęcia. Wykonanie pracy praktycznej jako sprawdzenie wiedzy i umiejętności dobrania i zastosowania wybranej metody komunikacyjnej. Zaliczenie na ocenę.

Praktyki zawodowe:

Wyjazd studyjny co Chełmna.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Agnieszka Hamerlińska
Prowadzący grup: Agnieszka Hamerlińska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę
Skrócony opis:

Zapoznanie studentów ze specyfiką języka, jako systemu przekazu i odbioru komunikatu oraz form niesienia pomocy osobom pozbawionych umiejętności wykorzystania kanału fonicznego do przekazu treści informacji. Kurs pozwolić ma na świadomy wybór drogi komunikacji, jak również wstępnej weryfikacji efektywności wykorzystania pozawerbalnego sposobu komunikacji.

Pełny opis:

1. Komunikacja – mowa – język

Analiza terminologiczna i definiowanie podstawowych pojęć służących dalszemu prowadzeniu zajęć. Uzgodnienie podstawowych standardów prowadzenia zajęć i zaliczeń.

2. Warunki zastosowania komunikacji alternatywnej.

Czynniki determinujące zastosowanie technik komunikacji alternatywnych, język a komunikacja. Proteza, a kształtowanie umiejętności komunikacyjnych. Istota przekazu treści technikami alternatywnymi. Komunikacja w ujęciu Karczmarka – przekaz i odbiór komunikatu. Podstawy neurolingwistyki w ujęciu prof. Bożydara Karczmarka.

3. Alternatywne sposoby komunikowania się z dzieckiem.

Podziały na różne sposoby komunikowania się przy wykorzystaniu różnych form przekazu – wyjście od sygnałów. Komunikat, sygnał i wyższe formy przekazu w przyrodzie – w oparciu o książkę Aitchison L. (1991) Ssak, który mówi. Wstęp do psycholingwistyki, PWN, Warszawa. Czy potrzebne są alternatywne sposoby komunikacje i jakie powodują utrudnienia w rozwoju społecznym na przykładzie prowadzonych badań przez prof. T. Gałkowskiego z osobami niesłyszącymi.

4. Glottodydaktyka – elementy rozwoju języka.

Ontogeneza mowy i języka. Podstawy rozwoju języka w ujęciu okresów mowy oraz powiązania rozwoju mowy z rozwojem słuchu fonematycznego i kształtowania struktur języka – kompetencji komunikacyjnych, językowych. Okresy i etapy w ujęciu prof. M. Zarębiny, prof. Karczmarka, J.B. De. Courtenay

5. Psycholingwistyka.

Postawy psycholingwistyki – Chomsky i jego koncepcja kształtowania się mowy u człowieka. Logika języka oraz kształtowanie się języka rozwoju dziecka.

6. Pozawerbalne sposoby komunikacji

Podziały i podstawowa terminologia w ujęciu Von Tetzchner S., Martinsen H. (2002) Wprowadzenie do wspomagających i alternatywnych sposobów porozumiewania się, Stowarzyszenie Mówić bez słów, Warszawa. Czym są i do czego służą podstawowe formy komunikacji – komunikacja alternatywna i wspomagająca. Podziały i mankamenty języka wykorzystywanego do opisu komunikacji alternatywnych

7. Gest

Podstawowa forma komunikatu. Gest jako znak, wspomaganie przekazu przy użyciu czyjejś części wspomaganie przekazu przy użyciu czyjejś części ciała, gestykulacja. Możliwości i ograniczenia wykorzystania gestu. Podstawowe gesty używane w przekazie ogólnym. Próby ich systematyzowania i uogólniania. Wykorzystanie Kwestionariusza Oceny Zachowań Komunikacyjnych. K. Krakowiak i Panasiuk.

8. Język migowy i język migany

Podstawy języka migowego. Historia – M. Keller. Podstawowe znaki i ich zastosowanie w ramach minimum gestu. Podział na języki – gestowy i doliteroway przekaz informacji. Trudności z gramatyką, ortografia i czytelnictwem (doliterowym). Język migowy narodowy – słownik Kazimierza Hendzela

9. Fonogetyka Podstawy dotyczące wykorzystania fonogestów Bliska społeczeństwie. CD.

10. System Bliska

Język, a symbol. Historia powstania komunikacji międzynarodowej – system Blissa. Pismo Bliska oraz odczytywanie znaków, a następnie struktur komunikacyjnych. Zastosowanie i ograniczenia w wykorzystaniu symboli Blissa.

11. Ułatwiona komunikacja

Wielkie odkrycie Facilitate Communication – pierwsze określenia niediagnozowalności niektórych głębokich zaburzeń rozwojowych pod względem określenia ilorazu inteligencji i umiejętności komunikacyjnych. Ograniczenia w wykorzystaniu metody – McBurney D. (2002) Myśleć jak psycholog, GWP, Gdańsk (wybrany fragment). Podstawy w korzystaniu z UK jak również wyboru partnea wspomagającego przekaz. Ograniczenia i dyskusyjność w jej zastosowaniu. Flm VHS

12. Metodyka pracy z dzieckiem komunikującym się alternatywnymi sposobami komunikacji oraz wspomaganym, Podstawy pracy z dzieckiem niekomunikującym się – założenia i wg Von Tetzchner S., Martinsen H. (2002) Wprowadzenie do wspomagających i alternatywnych sposobów porozumiewania się, Stowarzyszenie Mówić bez słów, Warszawa (s.135-360)

13. Inne sposoby komunikacji pozawerbalnej – wspieranie odbioru komunikacji na przykładzie aktywizacji polisensorycznej i terapii prowadzonej wg założeń Ch. Knilla

Podstawowe wiadomości o zastosowaniu technik Knilla z dzieckiem o zaburzonej percepcji oraz wytwarzaniu komunikacji.

Warsztat i film VHS

Wspomaganie komunikacji interpersonalnej w rodzinie – metoda Ruchu Rozwijającego

Podstawy z komunikacji metodą Ruchu Rozwijającego. Zastosowanie elementów R. Labana. Możliwości stosowania metody w pracy z dziećmi o różnych zaburzenia, a w szczególności do poprawiania komunikacji wewnątrzrodzinnej. Praca ze swoim ciałem.

Warsztaty prowadzone w oparciu o dotyk i komunikację. Indywidualna i zespołowa terapia prowadzona w oparciu o Ruch Rozwijający Weroniki Sherborne

Literatura:

Aitchison L. (1991) Ssak, który mówi. Wstęp do psycholingwistyki, PWN, Warszawa

Beerns C.W. (1984) Umysł, który sam siebie odnalazł, PTWP, Warszawa

Błeszyński J. (1998) Mowa i język dzieci z autyzmem. Wybrane zagadnienia. WU WSP, Słupsk

Błeszyński J. (1999) Metoda ułatwionej komunikacji, Dziecko Autystyczne, nr VII/1, s. 26- 35

Błeszyński J. p. red. (2006, 2009) Alternatywne i wspomagające metody komunikacji, Impuls, Kraków

Błeszyński J., Baczała D. (2014), Metody komunikacji alternatywnej i wspomagającej, UMK, Toruń

Garman M. (1990) Psycholinguistics, UP, Cambridge

Gaś Z. p.red. (1994) Wspomaganie rozwoju dziecka, PWF Masz Szansę, Lublin

Grycman M., Kaniecka K. (1994) Porozmawiajmy, Publishing House, Bydgoszcz

Hendzel J.K. (1995) Słownik polskiego języka migowego, W OFFER, Warszawa

Jastrzębska G. (1998) Podstawyteorii i diagnozy logopedycznej, WUO, Opole,

Jastrzębska G. (1999) Logopedia. Podręcznik akademicki, WUO, Opole

Kaczmarek L. (1987) Nasze dziecko uczy się mowy, WL, Kraków

Kurcz I (1976) Psycholingwistyka. Przegląd problemów badawczych, PWN, Warszawa

Kurcz I. (1995) Pamięć, uczenie się, język PWN, Warszawa

Materiały seminaryjne Centrum Rozwoju Komunikacji. Ośrodek Szkoleniowy BLISS (niedatowany) , Warszawa

Ostrander O., Schroeder L. (1995) Superlearning 2000. Podręcznik. Nowa metoda szybkiego uczenia się i nauczania, Wyd. Medium, Warszawa

Piszczek M. (1995) Wczesna interwencja i pomoc dzieciom niepełnosprawnym (materiały szkoleniowe), CMP PPMEN, Warszawa

Piszczek M. (1999) Program aktywności M. i Ch. Knill, CMP PPMEN, Warszawa

Rocławski B. (1993) Nauka czytania i pisania, W UG, Gdańsk

Sack O. (1994) O mężczyźnie, który pomylił swoją żonę z kapeluszem, Warszawa

Słownik symboli Blissa. Centrum Rozwoju Komunikacji. Ośrodek Szkoleniowy BLISS (niedatowany) , Warszawa

Sołtys – Chmielowicz A., Tkaczyk G. (1993) Usprawnianie mowy u dzieci specjalnej troski, W UMCS, Lublin

Zalewska M. (1998) Dziecko w autoportrecie z zamalowaną twarzą. Psychologiczne mechanizmy rozwoju tożsamości dziecka głuchego i dziecka opóźnionym rozwojem mowy, J.Santorski, Warszawa

Zaorska M. (2005) Komunikacja alternatywna i głuchoniewidomych, Apkapit, Toruń.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)