Balneologia i klimatoterapia

Student uczestniczący w wykładzie powinien posiadać podstawowe informacje z zakresu geografii, biologii i turystyki.

przedmiot obowiązkowy

Godziny realizowane z udziałem nauczycieli ( 55 godz.):

- udział w wykładach - 15

- udział w ćwiczeniach – 30

- konsultacje z nauczycielem akademickim- 10

Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta ( 65 godz.):

- przygotowanie do wykładu-10

- przygotowanie do ćwiczeń – 15

- pisanie prac, projektów- 15

- czytanie literatury- 5

- przygotowanie do egzaminu- 15

- przygotowanie do kolokwium - 5

Łącznie: 120 godz. (4 ECTS)

W1: Ma wiedzę o podstawowych pojęciach dotyczących fizjologii człowieka oraz o powiązaniach pomiędzy sportem i jakością życia ludzkiego – K_W01

W2: Rozumie pojęcia i zjawiska oraz dotyczące ich metody wyjaśniające złożone zależności między środowiskiem przyrodniczym a organizmem człowieka K_W05

W3: Zna i rozumie możliwości wykorzystania osiągnięć nauk przyrodniczych do rozwijania umiejętności prozdrowotnych K_W03, K_W07

U1: Umie przeprowadzać doświadczenia, interpretować ich wyniki oraz oceniać funkcjonowanie organizmu w różnych warunkach środowiskowych - K_U01, K_U02

U2: Potrafi wykorzystać specjalistyczną terminologię z zakresu biometeorologii człowieka w celu propagowania wiedzy na temat zdrowego stylu życia, sportu i wellness -K_U05

U3:Wykorzystuje dostępne źródła informacji dotyczące zasobów środowiska, w tym surowców stosowanych w przyrodolecznictwie i podczas realizacji zadań sportowo-rekreacyjnych i zdrowotnych - K_U4, K_U13

K1: Ma świadomość potrzeby ciągłego pogłębiania wiedzy i kompetencji zawodowych z zakresu nauk przyrodniczych, społecznych, medycznych, nauk o zdrowiu i kultury fizycznej - K_K03

K2: Jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo własne i innych oraz umie postępować w stanie zagrożenia zdrowia i życia w różnych warunkach środowiskowych - K_K04

K3: Potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego zadania; jest zdolny do współpracy w zespole - K_K05

Wykład w formie prezentacji multimedialnych

Ćwiczenia: projekty, pomiary i opracowania, np. opracowanie analizy balneochemicznej lub z biometeorologii człowieka.

- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład problemowy

- ćwiczeniowa
- doświadczeń
- laboratoryjna
- obserwacji
- referatu

Na wykładzie omówione zostaną różne formy lecznictwa klimatycznego i potencjał leczniczy na terenie Polski. Student pozna zasoby wód leczniczych i termalnych, zasoby peloidów na terenie Polski oraz wykorzystanie tych surowców w przyrodolecznictwie.

Historia klimatoterapii. Zespoły bodźców biometeorologicznych: fotoaktyniczny, termiczno-wilgotnościowy i jakości powietrza. Meteotropizm. Potencjał leczniczy klimatu Polski. Charakterystyka uzdrowisk w Polsce pod względem klimatycznym. Rodzaje klimatoterapii: kąpiele słoneczne (helioterapia), kąpiele powietrzne (aeroterapia), zabiegi powietrzno-ruchowe (terenoterapia), kąpiele morskie (talassoterapia), inhalacje naturalnego aerozolu morskiego lub tężniowego. Okresy klimatoterapeutyczne. Metodyka badań i oceny lokalnych elementów środowiska dla potrzeb klimatoterapii. Występowanie oraz możliwości wykorzystania i zastosowania surowców naturalnych w balneologii. Zasoby wód leczniczych oraz peloidów na terenie Polski, charakterystyka uzdrowisk w Polsce pod względem zasobności i wykorzystania naturalnych surowców w balneologii. Podstawy geologii uzdrowiskowej oraz balneochemii. Metody badań stosowane w balneologii. Dodatkowo planowane są jednodniowe zajęcia w terenie na obszarze uzdrowiska (np. Ciechocinek, Wieniec Zdrój czy Inowrocław).

Literatura podstawowa:

Błażejczyk K, Kunert A., 2011, Bioklimatyczne uwarunkowania rekreacji i turystyki w Polsce, Wyd. IGiPZ PAN, Warszawa.

Kozłowska-Szczęsna T. i in., 2002, Bioklimat uzdrowisk polskich i możliwości jego wykorzystania w lecznictwie. Wyd. IGiPZ PAN, Warszawa

Kuchcik M., Błażejczyk K., Szmyd J., Milewski P., Błażejczyk A., Baranowski J., 2013, Potencjał leczniczy klimatu Polski, Wyd. Akademickie Sedno, Warszawa

Ponikowska I. (red.), 2015, Encyklopedia balneologii i medycyny fizykalnej oraz bioklimatologii, balneochemii i geologii uzdrowiskowej. Wydawnictwo Aluna, Warszawa- Konstancin-Jeziorna

Ponikowska I., Kochański J.W. red. 2017, Wielka Księga Balneologii, Medycyny Fizykalnej i Uzdrowiskowej. Tom I. Część ogólna. 1-836. Wyd. Aluna.

Ciężkowski W., Chowaniec J., Górecki W., Krawiec A., Rajchel L., Zuber A. 2010. Mineral and thermal waters of Poland. Prz. Geologiczny. t. 58, nr 9/1, s. 762-773

Dowgiałło J., 1969. Występowanie wód leczniczych w Polsce, [W:] Dowgiałło J., Karski A., Potocki I. – Geologia surowców balneologicznych, 143-212, WG, Warszawa.

Rajchel L., 2012. Szczawy i wody kwasowęglowe Karpat polskich. Wyd. AGH. Kraków

Krawiec A., Ciężkowski W., 2017. Geologia i górnictwo wód leczniczych i peloidów w Polsce. s. 103-130. W: Ponikowska I., Kochański J.W. (red.) Wielka Księga Balneologii, Medycyny Fizykalnej i Uzdrowiskowej. Tom I. Wyd. Aluna.

Literatura uzupełniająca:

Bułatowa M., Płatonow., 1996, Trening w różnych warunkach geoklimatycznych i pogodowych, Centralny Ośrodek Sportu, Warszawa.

Kiełczewski B., Zalewski J., 1972, Zarys biometeorologii sportu, Wyd. Sport i turystyka, Warszawa.

Koźmiński C. (red.), 2016, Turystyka zdrowotna uzdrowiskowa i uwarunkowania bioklimatyczne, Wyd. Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Ponikowska I, Marciniak K., 1988, Ciechocinek. Terenoterapia uzdrowiskowa. PWN: Warszawa

Karwan K., 1989. Wody mineralne i lecznicze uzdrowisk karpackich. Wyd. AGH Kraków

Kępińska B., Łowczowska A., 2002. Wody geotermalne w lecznictwie, rekreacji i turystyce. Wyd. IGSMiE PAN nr 113. Kraków

Krawiec A., 2012. Therapeutic waters as geotourism values of the Polish Baltic sea coast. Geoturystyka. Kraków 1-2 (28-29): 3-12

Paczyński B., Płochniewski Z., 1996. Wody mineralne i lecznicze Polski. PIG Warszawa: 1-108.

Ponikowska I., 1996. Lecznictwo uzdrowiskowe- poradnik dla chorych. Wyd. Branta.

egzamin pisemny - W1, W2, W3, U1, U2, U3,

projekty z ćwiczeń - W1, W3, U1, U2, U3

Kryteria oceniania:

Wykład: egzamin pisemny w formie np. testu (pytania otwarte oraz zamknięte) lub ustny.

Progi oceniania: 51-60% ocena dostateczna, 61-70% - dostateczny plus, 71-80% - dobry, 81-90% - dobry plus, 91-100% - bardzo dobry.

Ćwiczenia: zaliczenie na ocenę na podstawie wykonanych opracowań.

Progi oceniania średniej z wykonanych ćwiczeń: 51-60% ocena dostateczna, 61-70% - dostateczny plus, 71-80% - dobry, 81-90% - dobry plus, 91-100% - bardzo dobry.

Zajęcia (zarówno wykłady jak i ćwiczenia) prowadzone w formie tradycyjnej, w przypadku obostrzeń związanych z covid możliwe jest zdalne prowadzenie zajęć poprzez platformę TEAMS

Sposób prowadzenia zajęć (kontaktowy/zdalny) zostanie określony odrębnym zarządzeniem Rektora przed rozpoczęciem semestru.

Zajęcia (zarówno wykłady jak i ćwiczenia) prowadzone w formie tradycyjnej, w przypadku obostrzeń związanych z covid możliwe jest zdalne prowadzenie zajęć poprzez platformę TEAMS

Sposób prowadzenia zajęć (kontaktowy/zdalny) zostanie określony odrębnym zarządzeniem Rektora przed rozpoczęciem semestru.